درک مفهوم سود ناخالص

تغییر تعریف جذب سرمایه گذاری خارجی؛ طرح‌های "مصوب معتبر" جایگزین طرح‌های مصوب شد

سازمان سرمایه‌گذاری خارجی در پی انتشار آمار واقعی جلب و جذب سرمایه‌گذاری خارجی در دوره شهریورماه۱۴۰۰ تا مردادماه ۱۴۰۱ نکات مهمی را درباره اصلاح نظام آماری مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی در کشور و یک انحراف در شناخت شرکای واقعی اقتصادی ایران منتشر کرد.

به گزارش بازارنیوز، سرمایه گذاران خارجی موظف نیستند برای سرمایه‌گذاری در ایران از طریق اخذ مجوز سرمایه‌گذاری خارجی؛ از مزایای قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی استفاده نمایند.

بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان

اما در عین حال هر سرمایه‌گذار خارجی که بخواهد از مزایای قانون مذکور استفاده کند حتما باید مجوز سرمایه‌گذاری خارجی را از هیات سرمایه‌گذاری خارجی که وزیر امور اقتصادی و دارایی رییس آن است و دبیرخانه آن در سازمان سرمایه‌گذاری قرار دارد؛ اخذ نماید.

لازم به ذکر است، مجوز سرمایه‌گذاری خارجی هر فرد حقیقی یا حقوقی که توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی پس از تصویب هیأت سرمایه‌گذاری خارجی صادر می‌شود، در صورتی معتبر است که در طول شش ماه پس از زمان صدور حداقل بخشی از سرمایه را وارد کشور کرده و سرمایه‌گذاری خود را آغاز نماید.

اگر سرمایه‌گذار خارجی در طول شش ماه موفق به ورود قطعی بخشی از سرمایه خود به ایران نشود می تواند با ذکر دلایل درخواست نماید که فرصتی دیگر برای او جهت ورود به کشور داده شود. در صورت پذیرش دلایل سرمایه گذار توسط هیات سرمایه‌گذاری و امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی؛ در موارد استثنایی فوق امکان تمدید مجوز برای مدتی محدود وجود دارد. در صورت عدم وصول درخواست از جانب سرمایه‌گذار؛ مجوز صادره باطل خواهد شد.

در نظام آماری سابق که تا قبل از یک سال اخیر مورد استفاده بود؛ مبالغ تمامی مجوزهای صادره توسط هیات سرمایه‌گذاری خارجی کشور؛ به عنوان آمار جلب سرمایه خارجی معرفی می‌گردید. چنین آماری هم باعث ایجاد انحراف در حوزه سیاستگذاری و هم موجب ایجاد انحراف در شناخت شرکای واقعی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و هم ایجاد انحراف در تنظیم برنامه های اقتصادی فعالان اقتصادی می شد.

در نظام آماری جدید و با اصلاح صورت گرفته صرفا در هر بازه زمانی مجوزهای معتبر به مفهوم توضیح داده شده به عنوان آمار جلب سرمایه خارجی در طول یک سال با مبدا شروع کار دولت اعلام شده است.

در واقع مجوز معتبر به این معناست که سرمایه گذار خارجی طرح سرمایه گذاری خود را با ورود بخشی از سرمایه خود وارد کشور کرده و یا هنوز اعتبار دوره زمانی مجوز او به پایان نرسیده است. در این شیوه آماری علامتی که به سیاستگذار و یا فعال اقتصادی داده می شود حاکی از آن است که سرمایه گذار خارجی با شروع طرح خود عملا با درک شرایط سیاسی و اقتصادی سرمایه‌گذاری در ایران؛ طرح خود را آغاز کرده است. اما این نکته بدین مفهوم نیست که کل سرمایه‌گذاری خود را در ایران به انجام رسانده است.

در کنار مفاهیم فوق مفهوم دیگری نیز باید مد نظر قرار گیرد و آن اینکه در آمار اعلام شده توسط رییس سازمان سرمایه‌گذاری آمارهای مرتبط با سرمایه‌گذاری مجدد سرمایه‌گذاران قدیمی که در

طول یک سال گذشته تصمیم به افزایش سرمایه و یا سرمایه‌گذاری مجدد سود سرمایه‌گذاری های قبلی خود نموده بودند؛ وارد نشده بود. چرا که اگرچه فعالیت در این خصوص در طول دوره دولت فعلی به انجام رسیده اما طرحها؛ طرحهای مرتبط با دولت قبل بوده است.

با این نگاه ایران در یک سال آغاز دولت سیزدهم با هدایت ریاست محترم جمهور کشورمان توانست میزان 4.8میلیارد دلار سرمایه خارجی با مجوز سرمایه‌گذاری معتبر جلب نماید که اگر قرار بود نظام آماری گذشته در این رابطه مورد استفاده قرار گیرد، این رقم باید 8.9 میلیارد دلار اعلام می‌شد (مجموع مجوزهای معتبر و باطل شده) که رقم مذکور با معیار آماری گذشته رشد دو و نیم برابری و با معیار جدید رشد دو برابری را نشان می‌دهد.

دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران، بر خلاف گذشته به جای آنکه خود را پشت درهای بسته اتاق های غرب که برخی از سر دشمنی و برخی دیگر از سر ناتوانی مانع توسعه اقتصادی ایران عزیز شده بودند معطل نماید، با انتخاب‌هایِ درست، شرکای اقتصادی خود را انتخاب کرده و در طول یک سال گذشته تصمیم گرفت به جای سیاسی کاری، رفع مشکلات و موانع سرمایه‌گذارانِ خارجیِ دوستِ ایران، را در صدر اولویت‌های خود قرار داده و از موضع عزت و اقتدار مذاکرات با طرفهای متخاصم را هم ادامه دهد. از این پس هم به جای سرگرم شدن در هزارلایه‌های جنگهای روانی بی‌حاصل تلاش خود را بر این نکته متمرکز خواهد کرد که علاوه بر رفع موانع احتمالی تحقق سرمایه‌گذاری‌های آغاز شده در طول آغاز به کار این دولت، با کنارگذاشتن روش اتخاذ شده قبلی و به جای انتظار کشیدن پشت دیوارهای بی اعتمادی و امید به نظر لطف کدخدایان خودخوانده، با قوت بیشتر برنامه‌های توسعه روابط باکشورهای همسایه و همسو را پیش ببرد.

برچسب ها: جذب سرمایه گذاری خارجی ، مصوب معتبر ، طرح‌های مصوب لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000S8I

تحلیل بنیادی سهام وخاور / بررسی صورت‌های مالی بانک خاورمیانه

بانک خاورمیانه در صورت مالی سه ماهه امسال خود از رشد 65 درصدی سود خالص این مجموعه مالی به نسبت بهار 1400 پرده برداری کرد. روند درآمدزایی ماهانه وخاور صعودی بوده و در تمام 5 ماهه سال جاری به نسبت ماه مشابه در سال قبل با افزایش همراه بوده است. در صحبت های مدیر عامل بانک خاورمیانه، احتمال ایجاد معافیت مالیاتی برای این بانک در سال جاری به چشم می خورد.

به گزارش اکوایران، بانک خاورمیانه با نماد وخاور هفتمین نماد صنعت بانکداری بورس تهران از نظر ارزش بازاری است. در حال حاضر ارزش بازاری سهام بانک خاورمیانه نزدیک به 14 هزار میلیارد تومان می باشد. نماد وخاور یکی از 5 نماد صنعت بانکداری بورس تهران بود که فصل بهار را با رشد قیمت پشت سر گذاشت. مجمع بانک خاورمیانه در انتهای تیر ماه برگذار شد و 20 تومان سود نقدی به ازای هر سهم وخاور پرداخت شد. عملکرد مالی بانک خاورمیانه در سال گذشته نشان از رشد سودآوری و نزدیک‌تر شدن این بانک به معافیت مالیاتی دارد. صنعت بانکداری در ماه های اخیر تحت تأثیر خبر های زیادی بوده و تراز شاخص این صنعت نیز فراز نشیب زیادی را طی کرده است. سهام های بانکی بورس تهران در هفته های اخیر درگیر اصلاح روند صعودی مرداد ماه بوده اند و این روز ها با کاهش قیمت پیش آمده از ارزش و حجم معاملات روزانه آن ها کاسته شده و به اصطلاح در رکود معاملاتی قرار دارند.

عملکرد مالی بانک خاورمیانه از ابتدای سال 99

صورت های مالی سال 1400بانک خاورمیانه نشان می دهد که خالص درآمد تسهیلات این بانک رشد 33 درصدی را در سال قبل داشته است. خالص درآمد تسهیلات از هزار و345 میلیارد تومان به هزار و790 میلیارد تومان افزایش یافته که نشان از افزایش 445 هزار میلیارد تومانی درآمد تسهیلات این بانک در سال قبل دارد. خالص درآمد کارمزد های بانک خاورمیانه در سال قبل رشد 37 درصدی داشته اما در خالص سود مبادلات ارزی سال 1400 به نسبت سال 99 کاهش 40 درصدی را شاهد هستیم.

در ارتباط با هزینه ها، بانک خاورمیانه هزینه مالی زیادی در سال های گذشته نداشته ولی هزینه های اداری و مطالبات این بانک در سال اخیر به ترتیب رشد 28 درصدی و کاهش 3 درصدی داشته است. نکته قابل توجه دیگر در صورت مالی سال 1400 بانک خاورمیانه کاهش 83 درصدی مالیات بر درآمد این بانک بوده که می توان این کاهش را دلیل اصلی رشد 11.3 درصدی سود خالص بانک خاورمیانه در سال قبل دانست زیرا کاهش مالیات بر درآمد در سال قبل 233 میلیارد تومان بوده و رشد سود خالص در این سال 205 میلیارد تومان است. سود خالص سال 99 برای این بانک هزار و 816 میلیارد تومان به ثبت رسیده بود اما در سال 1400 به دو هزار و 21 میلیارد تومان رسیده است.

صورت مالی سه ماهه سال 1401 برای سهامداران وخاور خبر های خوبی را به همراه داشت. خالص درآمد تسهیلات در این فصل به نسبت سه ماهه سال قبل رشد 63 درصدی داشته، همچنین خالص درآمد کارمزد ها و سود مبادلات ارزی به نسبت بهار 1400 به ترتیب رشد 72.6 درصدی و 74.2 درصدی را تجربه کرده است. از طرف دیگر هزینه های اداری بانک خاورمیانه در بهار امسال رشد 31.3 درصدی داشته و هزینه مطالبات مشکوک الوصول نیز افزایش 167 درصدی را تجربه کرده است.

در صورت مالی فصل بهار نیز مشابه صورت مالی سالانه این بانک، مالیات بر درآمد تأثیر گذاری زیادی داشته است اما این بار با افزایش 267 درصدی به نسبت بهار 1400 باعث کاهش سود خالص سه ماهه اول امسال شده است. با وجود افزایش مالیات و هزینه ها در این سه ماهه، رشدی که در خالص درآمد های بانک خاورمیانه به وجود آمد، باعث شده تا شاهد افزایش 65 درصدی در سود خالص این فصل به نسبت بهار سال قبل باشیم. سود خالص بانک خاورمیانه در بهار سال 1400 نزدیک به 288 میلیارد تومان بوده و با رشد 186 میلیارد تومانی، در سه ماهه امسال به 474 میلیارد تومان رسیده است.

روند درآمدزایی بانک خاورمیانه در 17 ماه اخیر

درآمدهای ماهانه بانک خاورمیانه با سایر بانک های بورسی تفاوت خاصی دارد. این بانک فرای درآمد تسهیلات اعطایی منبع اصلی درآمدی دیگری نیز تحت عنوان سود سرمایه گذاری ها دارد که در مقایسه با بانک های دیگر، درصد بهره مندی وخاور از این منبع درآمدی بسیار بیشتر است. در مقایسه عملکرد ماهانه این بانک، مشابه بانک های ملت، پاسارگاد، دی، اقتصاد نوین و تجارت تنها از درآمد تسهیلات اعطایی استفاده کردیم زیرا سود سرمایه گذاری ها برای بانک خاورمیانه در ماه های متفاوت یکسان است و روندی را برای تحلیل شکل نمی دهد. وخاور در سال 1400 بیش از 4 هزار و 790 میلیارد تومان درآمد اعطای تسهیلات داشته است و در 5 ماهه ابتدایی سال گذشته نیز هزار و 995 میلیارد تومان درآمد تسهیلات داشته است.

در 5 ماهه ابتدایی سال جاری درآمد تسهیلات وخاور به 2 هزار و 185 میلیارد تومان رسیده که نشان از رشد 9.5 درصدی به نسبت 5 ماهه سال قبل دارد. در مقایسه ماه به ماه درآمد تسهیلات مشاهده می کنیم که بیشترین رشد را فروردین ماه به نسبت فروردین 1400 با 17 درصد افزایش به ثبت رسانده و در تمام 5 ماه درآمد تسهیلات بیشتر از ماه مشابه سال قبل است. در کمترین حالت نیز تیر ماه با رشد 6 درصدی به نسبت تیر 1400 قرار دارد. ثبات روندی که در درآمد زایی بانک خاور میانه به چشم می خورد باعث شده تا احتمال نزولی شدن درآمد تسهیلات در ماه های آتی به شدت کاهش بیاید و به توان این روند رو به رشد ملایم را در درآمدزایی همراه با احتمال بالا برای تکرار شدن در ماه های آتی در نظر گرفت. در صورتی که نظر مدیر عامل بانک خاورمیانه مبنی بر ایجاد معافیت مالیاتی در سال جاری به وقوع به پیوندد می توان رشد خوبی را برای سود خالص سال 1401 و جهش ارزش بنیادی این بانک پیش بینی کرد.

مجمع عمومی بانک خاورمیانه

مجمع عمومی عادی سالیانه بانک خاورمیانه با مشارکت حداکثری سهامداران برگزار شد و در این مجمع با تصویب صورت‌های مالی، سود قابل تقسیم هر سهم 20 تومان تصویب شد و در مجموع 500 میلیارد تومان به عنوان سود پرداخت خواهد شد. در پاسخ به سوال سهامداران عنوان شد: «تجدید ارزیابی را قبول نداریم چرا که ریسک را بالا می‌برد. در یک صورت می‌توان از بخش املاک ارزش دارایی‌ها را افزایش داد این است که املاک را فروخت و درآمد آن را به دارایی‌های شرکت اضافه کرد. سرمایه شرکت طی این سال‌ها از طریق درآمدهای نقدی صورت گرفته است. با راه‌اندازی بخش دیجیتال بانک نیاز زیادی به افزایش شعب نیست. به مرور شعب خود را در مراکز استان‌ها افزایش می‌دهیم، اما فشاری نخواهیم آورد. بسیاری از کشورها و بانک‌ها برای مقابله با تورم نرخ بهره را بالا برده‌اند. ما نرخ بهره را پایین نگه داشته‌ایم و دستور می‌دهیم که بانک‌ها باید سقف 18 درصد را رعایت کند. افزایش سرمایه در دراز مدت به نفع بانک است، امسال اولین سالی است که هم‌زمان با افزایش سرمایه، از معافیت‌های مالیاتی استفاده می‌کنیم و امیدوارم که امسال مشمول شناخته شویم و به سال آتی موکول نشود. به ترتیبی که لیست بدهکاران بانکی منتشر شده، لیستی نداریم، تضامین لازم برای وام ها اخذ شده است. هیچ وامی بالاتراز 20 درصد سرمایه بانک پرداخت نکردیم.»

بازدهی ماهانه نماد وخاور در یکسال گذشته

سهام بانک خاورمیانه در انتهای تیر ماه به دلیل برگزاری مجمع بسته شد و پس از بازگشایی، گپ قیمتی سود نقدی پرداخت شده درقیمت این سهام به وجود آمد. به همین دلیل برای بهتر مشخص شدن بازدهی قیمتی سهام این وخاور، بازدهی قیمتی این نماد را نسبت به پرداخت سود نقدی تعدیل کرده ایم. سهام بانک خاورمیانه در شش ماهه دوم سال 1400 بازدهی منفی داشت و قیمت این سهم پس از طی کردن 4 ماه نزولی و دو ماه صعودی، فصل پاییز و زمستان را با بازدهی منفی 5.2 درصد به پایان رساند. سهام وخاور در بهار امسال بازدهی مثبت داشت و رشد قیمتی 2 درصدی را در ادامه روند اسفند سال گذشته تجربه کرد. اصلاح تیر ماه بورس تهران به دلیل نزدیک بودن مجمع وخاور بر سهام بانک خاورمیانه تأثیر گذار نبود و سهام این بانک بر خلاف سایر نماد های صنعت بانکداری افزایش قیمت 6.3 درصدی را تجربه کرد. مرداد ماه صنعت بانکداری به وسیله افشای اخبار برجامی جان تازه ای گرفت و به عنوان یک صنعت ریالی بازار سرمایه مورد حمایت سهامداران خرد قرار گرفت اما سهام وخاور به دلیل بازگشایی بعد از مجمع، تا انتهای این ماه تنها 1درصد رشد قیمتی داشت. با کاهش هیجانات برجامی در پایان مرداد، تغییر روند معاملاتی در شروع شهریور ماه شکل گرفت و صنعت بانکداری وارد یک اصلاح سنگین شد به شکلی که تا امروز این اصلاح ادامه دارد.به دلیل رشد کم نماد وخاور در مرداد ماه، قیمت این سهام بانک تا 21 شهریورماه 3.9 درصد کاهش یافته و در مجموع، بازدهی تعدیل شده شش ماهه سال جاری را به 8.9 درصد و بازدهی تعدیل شده یکسال اخیر وخاور را به 4 دهم درصد رسانده است.

چطور یک سهم را با کمک ترازنامه انتخاب کنیم؟

تحلیل بنیادی یکی از روش های مورد استفاده برای سرمایه گذاران بازار سرمایه محسوب میشود تا با استفاده از این روش بتوانند شرکت ها را ارزشگذاری کنند و در نهایت تصمیم به خرید و یا فروش سهم بگیرند. از آنجاییکه یکی از گام های اصلی در تحلیل بنیادی، بررسی وضعیت مالی شرکتها و سودآوری آنها با استفاده از صورتهای مالی است بر آن شدیم تا به شناخت عوامل اساسی و مهم در بررسی وضعیت مالی و سودآوری شرکت ها بپردازیم.

اولین گام و یکی از مهمترین معیارهای سنجش وضعیت مالی و سوددهی شرکت‌‌ها، ارزیابی صورت‌های مالی آن‌ها است که منعکس کننده اطلاعات مالی و شرایط دارائی‌ها و بدهی‌های شرکت خواهد بود. لذا برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت‌ها و موسسات تجاری، شناخت عناصر و اجزای تشکیل‌دهنده این صورت‌های مالی ضروری است. در این مطلب به بررسی یکی از صورت‌های مالی اساسی شرکت‌ها که صورت وضعیت مالی یا ترازنامه خوانده میشود میپردازیم و اجزای اصلی آن را توضیح خواهیم داد.

ترازنامه چیست؟

ترازنامه جزو صورت‌های مالی اساسی است که منعکس کننده اقلام دائمی واحد تجاری در پایان یک دوره زمانی مشخص است. در این گزارش خلاصه‌ای از دارایی ها، بدهی ها و سرمایه و حقوق صاحبان سهام است که در پایان سال مالی شرکت و حتی بازه های میان مدت سه ماهه، شش ماهه و 9 ماهه ارائه می‌شود. در حقیقت ترازنامه بیان می‌کند یک شرکت چه میزان دارایی ( زمین، ساختمان، وجه نقد و ..) و چه میزان بدهی ( حساب‌های پرداختنی و …) و سرمایه دارد.

از آنجا که ترازنامه وضعیت مالی شخصیت حقوقی شرکت را در زمانی مشخص را نشان می‌دهد، آن را صورت شرایط مالی یا صورت وضعیت مالی هم می‌نامند. این صورت مالی اطلاعلاتی درباره وضعیت مالی شرکت نمایش می‌دهد که دربردارنده اطلاعات مهمی از ساختار مالی و میزان نقدینگی و انعطاف‌پذیری شرکت مورد نظر است.

ترازنامه شامل چه اطلاعاتی می شود؟

اجزای اصلی ترازنامه شامل:

است و فرمت کلی یک ترازنامه به این صورت است که در سمت راست دارایی‌ها و در سمت چپ بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام درج می شود.

(در زیر ترازنامه سه ماهه منتهی به 31/03/1400 شرکت پتروشیمی زاگرس با نماد زاگرس برای مثال آورده شده است.)

با توجه به اجزای مذکور اساس ترازنامه شرکت‌ها بر پایه معادله زیر قرار می‌گیرد که به آن معادله حسابداری می‌گویند:

نکته مهمی که در اینجا وجود دارد این است که در یک ترازنامه سمت راست ترازنامه با جمع سمت چپ آن برابر است. اگر به پایین ترازنامه دقت کنید متوجه می شوید که مجموع سمت راست و مجموع سمت چپ برابر است که در تصویر با کادرهای سبزرنگ مشخص است.

دارایی ها

دارایی در واقع به اموال یا منابع اقتصادی متعلق به یک شرکت گفته می‌شود. برای این که یک قلم بتواند دارایی محسوب شود باید ویژگی‌های زیر را دارا باشد:

• منبع اقتصادی باشد یعنی برای واحد تجاری منافع آتی داشته باشد.
• در تسلط مالکانه واحد تجاری باشد.
• قابل تبدیل به پول باشد.

دارایی‌ها می‌تواند عینی و مشهود باشد مثل زمین، ساختمان، موجودی نقدی و موجودی کالا، یا به صورت حقوق مالی و امتیازات غیر قابل رویت، مثل سرقفلی. هچنین دارایی ممکن است ثابت یا جاری باشد.

انواع دارایی‌های موجود در ترازنامه به دو گروه کلی دارایی‌های غیرجاری (ثابت) و دارایی‌های جاری درک مفهوم سود ناخالص دسته‌بندی می‌شوند.

بدهی‌ها

بطور کلی بدهی‌ها تعهدات شرکت به بستانکارانش محسوب می‌شود. این دسته نیز در ترازنامه بطور کلی به ۲ گروه بدهی جاری و بدهی غیرجاری تقسیم می شوند. از جمله اقلام بدهی در ترازنامه شامل پیش دریافت ها، پرداختنی های تجاری، مالیات پرداختنی، تسهیلات مالی بلند مدت و غیره است.

حقوق صاحبان سهام

حقوق صاحبان سهام در یک شرکت، منافع صاحبان اصلی موسسه را نشان می‌دهد. در واقع باید گفت که دارایی‌های شرکت از دو طریق بدست می‌آید:

• آورده سهامداران( نقدی و غیر نقدی)
• ایجاد بدهی

بدهی را توضیح دادیم که چیست و این بخش مشخص کننده منابعی است که تحت تملک شرکت نیست بلکه تحت مدیریت آن می باشد (یعنی شرکت مالک آن نیست و به صورت موقت در دسترسش است تا با مدیریت آن بتواند درآمد شناسایی کند و به سودآوری برسد). بنابراین بدهی می بایست در آینده به طلبکاران شرکت پرداخت شود. اما آن بخش از دارایی‌ها که توسط صاحبان شرکت (سهامداران) تامین می‌شود در قالب حقوق صاحبان سهام طبقه‌بندی می‌گردد. مهمترین اجزای این بخش از ترازنامه سرمایه، سود و زیان سنواتی، اندوخته قانونی و سایر اندوخته‌ها و صرف سهام است.

در ادامه به نحوه تحلیل شرکت با استفاده از هر کدام از اقلام ترازنامه میپردازیم.

گام اول – مجموع دارایی‌ها

اولین گام در تحلیل یک شرکت با استفاه از ترازنامه، توجه به مجموع دارایی های شرکت است. باید به این نکته توجه کنیم که آیا دارایی‌های امسال نسبت به سال گذشته بیشتر شده است؟ اگر پاسخ منفی است به دنبال علت آن باشید. آیا شرکت بخشی از دارایی‌های خود را به فروش رسانده است؟ یا به‌این‌علت که قادر نبوده بخشی از حساب‌های دریافتنی خود را وصول کند، آن‌ها را جزو مطالبات سوخت شده قرار داده و از ترازنامه شرکت حذف کرده است؟

ترکیب دارایی شرکت نیز یکی از نکات بسیار مهم است که باید بدان توجه شود. نسبت دارایی جاری به کل دارایی ها و یا تعیین میزان سرمایه گذاری یک شرکت در دارایی های ثابت (غیرجاری) مانند زمین و ساختمان و دارایی جاری نکته ای است که در شناخت صنعت نیز به ما کمک میکند. هر چه صنعت به سمت فروش کالاهای مصرفی پیش برود نسبت دارایی جاری آنها به دلیل نگهداری بیشتر وجوه نقد جهت استفاده در تسویه حسابهای روزانه و موجودی کالا به دلیل برآورد نیاز مشتریان بیشتر است (مانند صنعت غذایی).

گام دوم – بدهی‌ها

توجه به رشد بدهی ها در تحلیل ترازنامه ای بسیار اهمیت دارد. افزایش بدهی لزوما به معنی شکست شرکت در مدیریت نیست. بلکه نسبتهای ساختار سرمایه ای شرکت مانند بدهی بلند مدت به دارایی ها و نرخ بدهی شرکت با توجه به نرخ بازدهی حقوق صاحبان سهام نیز حائز اهمیت است. برای روشن شدن این مطلب مثال زیر را در نظر بگیرید.

شما 100 میلیون تومان سرمایه در ابتدای دوره دارید و در یک بازه یک ساله اقدام به سرمایه گذاری میکنید که در این پروژه سرمایه گذاری 30 درصد بازدهی کسب میکنید. در انتهای دوره شما 130 میلیون تومان دارید که تماما برداشت میکنید. حال فرض کنید علاوه بر سرمایه خودتان 100 میلیون تومان دیگر با نرخ 20 درصد نیز از بانک تسهیلات دریافت میکنید و در همان پروژه سرمایه گذاری میکنید. حال شما با 200 میلیون تومان در این پروژه سرمایه گذاری میکنید با فرض نرخ بازدهی 30 درصد در انتهای دوره 260 میلیون تومان برداشت میکنید که 100 میلیون تومان اصل تسهیلات به علاوه 20 میلیون تومان بهره آن را باید به بانک برگردانید.

بنابراین شما در انتهای دوره 140 میلیون تومان خواهید داشت به جای 130 میلیون تومان. در حالت اول شما تنها 30 درصد بازدهی حاصل از سرمایه گذاری داشتید اما در حالت دوم این نرخ به 40 درصد رسید و بنابراین در این حالت ثروت شما بیشتر شده است. این نکته در دنیای مالی با نام اهرم مالی شناخته میشود؛ به این معنی که با استفاده از بدهی میزان بازدهی از یک سرمایه گذاری بیشتر شود. به تبع ریسک سرمایه گذاری به تناسب افزایش در بازدهی نیز افزایش می یابد. بنابراین نمیتوان گفت همیشه دریافت وام نکته ای منفی برای یک شرکت به حساب می آید. در حالتی که نرخ بازدهی حقوق صاحبان سهام یک شرکت بیشتر از نرخ بهره بدهی های بلند مدت شرکت باشد افزایش بدهی به نفع شرکت خواهد بود. اما از آنجاییکه هر چه شرکت بدهی های خود را بیشتر کند به همان نسبت ریسک ورشکستگی آن نیز افزایش می یابد و تامین مالی با نرخ های بالاتر انجام میشود بنابراین این گزینه از تامین مالی نیز با محدودیت همراه است و نمیتوان آن را نامحدود تصور کرد.

در همین راستا مقاله زیر با حتما بخوانید: نسبت های اهرمی چیست؟

گام سوم – حقوق صاحبان سهام

حقوق صاحبان سهام نشان‌دهنده ثروت خالص شرکت است؛ یعنی آنچه بعد از پرداخت بدهی‌ها از دارایی‌ها، برای سهامداران شرکت باقی می‌ماند. برای تحلیل این بخش از ترازنامه باید به دنبال علت هر گونه کاهش یا افزایش در حقوق صاحبان سهام بگردید. هر گونه افزایشی در حقوق صاحبان سهام نیز الزاما به معنی عملکرد خوب عملیاتی شرکت نیست. عموما سود خالص شرکت در یک دوره و متعاقبا افزایش در سود انباشته آن است که منجر به افزایش حقوق صاحبان سهام میشود اما ممکن است در دوره ای شرکت افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها داشته باشد. پس نمیتوان گفت همیشه افزایش در این آیتم از ترازنامه به معنی عملکرد خوب شرکت بوده است و این روند ادامه دار خواهد بود.

همچنین کاهش در حقوق صاحبان سهام نیز همواره به معنای زیان شرکت نیست. شرکت ممکن است در دوره ای بخش زیادی از سود خود را در قالب سود تقسیمی بین سهامداران خود توزیع کند. بنابراین یافتن علت هر کدام از این تغییرات در ارزیابی شرکت بسیار حائز اهمیت است.

نکاتی که تا اینجای کار گفته شد به عنوان یک تصویر بزرگ از شرکت به ما میگوید که به طور کلی در شرکت چه اتفاقی افتاده. گام های بعدی این است که در هر کدام از این سه بخش ریز تر شویم و به نکاتی که در ادامه گفته میشود توجه شود.

دارایی و بدهی‌های جاری و غیرجاری

اگر در ترازنامه دقیق تر بشویم متوجه می‌شویم که در دو سمت ترازنامه دارایی‌ها و بدهی‌ها به دو بخش جاری و غیرجاری تقسیم می شوند. که جمع هر قسمت به صورت جداگانه در آخر هر سرفصل آورده شده است. به تصویر زیر دقت کنید. (مجموع هر سرفصل در کادرهای زرد رنگ آورده شده است.)

دارایی‌ها و بدهی‌های جاری

دارایی‌های جاری به آن بخش از دارایی ها گفته می شود که در کمتر از یک سال می توانند به پول نقد تبدیل شوند. مانند سرمایه گذاری‌های کوتاه مدت، پول نقد در بانک، کالاهای آماده فروش در انبار، چک هایی که شرکت از مشتریان گرفته است و زمان آن برای سال جاری است و غیره. در واقع به اصطلاح گفته می شود که دارایی های جاری نقدشوندگی بالایی دارند. همچنین بدهی‌های جاری باید در کمتر از یکسال پرداخت بشوند. مانند سود سهامداران، چک‌هایی که برای خرید مواد اولیه شرکت داده است، درک مفهوم سود ناخالص مالیات و غیره.

دارایی و بدهی‌های غیر جاری

دارایی‌های غیرجاری یا بلند مدت به دارایی‌هایی اطلاق میشود که برای نقد کردن انها به زمان بیشتری نیاز است. مانند سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت، دارایی‌های ثابت (مانند زمین و تجهیزات) و دارایی‌های نامشهود (مانند حق امتیازها) و غیره. همانطور که مشخص است این دسته از دارایی ها نقدشوندگی پایینی دارند. بدهی‌های غیر جاری هم تعهداتی است که شرکت دارد اما سر رسید پرداخت آنها برای سال‌های بعد است و شرکت فعلا لازم نیست آنها را تسویه کند. مانند پرداختنی‌های بلند مدت، پاداش آخر خدمت کارکنان و غیره.

اهمیت سرمایه در گردش

تقسیم بندی دارایی ها به جاری و غیر جاری ما را در درک سرمایه در گردش کمک میکند. در واقع سرمایه در گردش شرکت به مقدار خالص دارایی جاری شرکت گفته میشود که در جریان عملیات روزانه شرکت مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین به حاصل دارایی جاری منهای بدهی جاری شرکت سرمایه در گردش گفته می شود چرا که دارایی جاری و بدهی جاری هستند که ماهیت کوتاه مدت (زیر یک سال) دارند.

سرمایه در گردش معیاری برای میزان کارآمدی شرکت به‌حساب می‌آید. ما با استفاده از آن میتوانیم توان شرکت برای پوشش بدهی های کوتاه مدت آن را بفهمیم. در صورتیکه این مقدار مثبت باشد به این معنی است که دارایی جاری شرکت بیشتر از بدهی جاری اش است و اگر منفی باشد عکس این مطلب صادق است که در آن صورت شرکت با ریسک مواجه است.

نسبت جاری و اهمیت آن

همچنین ما با محاسبه نسبت جاری هم که از تقسیم دارایی‌های جاری به بدهی‌های جاری به دست می‌آید، می‌توانیم توان شرکت برای پوشش بدهی‌های کوتاه‌مدت آن را بفهمیم. نسبت جاری کمتر از یک، نشان‌دهنده سرمایه در گردش خالص منفی است و میزان بدهی‌های جاری شرکت بیشتر از دارایی‌های آن است. این موضوع به اعتباردهندگان و سرمایه‌گذاران هشدار می‌دهد که شرکت مذکور، برای سرمایه‌گذاری چندان مناسب نیست چرا که شرکت با احتمال کمبود نقدینگی برای ادامه فعالیت مواجه است.

پایین بودن این نسبت می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد؛ مثلاً کاهش فروش یا افزایش فروش‌های اعتباری نسبت به نقدی می‌تواند نقد شوندگی شرکت را تهدید کند و توان آن را در پوشش بدهی‌ها کاهش دهد. یکی از مزیت‌‌های عمده بررسی این مفهوم، پیش‌بینی بحران‌های مالی است. حتی شرکتی که دارایی‌‌ ثابت زیادی دارد، اگر نتواند به‌موقع بدهی‌های خود را بپردازد و از نقدینگی خود بهره ببرد، به‌زودی ورشکست خواهد شد.

با اینکه نسبت جاری کوچکتر از یک نشان دهنده ریسک نسبتا بالای شرکت است اما دقت شود که نسبت جاری بسیار بزگتر از یک نیز چندان مطلوب نیست. دارایی های جاری جزء کم بازده ترین دارایی ها هستند و وجود نسبت جاری بالا (در ایران عموما نسبت بالای 1.5) نشان دهنده نگهداری حجم زیادی از این دسته از دارایی ها است. برای شرکتهایی که نسبت جاری بالایی دارند باید این مورد بررسی شود که به چه علت شرکت اقدام به نگهداری آن میکند.

علت آن میتواند این باشد که اساسا یک شرکت به دلیل ماهیت کسب و کارش میبایست مقدار زیادی موجودی کالا نگهداری کند تا بتواند تقاضای مشتریان را پاسخ دهد اما علت آن نیز ممکن است به سبب این باشد که شرکت با مشکل در فروش مواجه است یا اینکه اساسا شرکت ریسک گریزی زیادی دارد که این امر نیز باعث میشود که نتواند بازدهی خوبی برای سهامداران ایجاد کند. در هر صورت باید به دنبال علت نسبت جاری بسیار پایین یا بسیار بالا بود.

این مقاله را حتما بخوانید: نسبت های نقدینگی در صورت های مالی درک مفهوم سود ناخالص

دارایی‌های مالی

اخیراً برخی از شرکت‌ها به‌خصوص بانک ‌ها و شرکت‌های مالی، در دارایی‌های مالی نظیر سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند. بررسی کنید که آیا این دارایی‌های مالی از کیفیت مناسبی برخوردارند و ریسک و بازده این دارایی‌ها چقدر است؟

موجودی کالا

آیا موجودی کالای شرکت در انبارهای آن نسبت به سال قبل افزایش داشته است؟ اگر فروش نسبت به سال قبل تغییری نداشته باشد، اما موجودی کالای انبارها بیشتر شده باشد، این نشانه خوبی نیست و احتمالاً مشکلی در فرآیند فروش یا تولید محصول وجود داشته است.

سود انباشته

همانطور که دیدیم در بخش حقوق صاحبان سهام بندی وجود دارد به نام سود انباشته که از اهمیت زیادی در بین تحلیلگران بنیادی برخوردار است. سود انباشته بخشی از سود خالص شرکت‌ها است که مثل سود نقدی در بین سهامداران توزیع نشده است بلکه برای سرمایه گذاری مجدد در خود شرکت ذخیره میشود.

از سود انباشته برای افزایش سرمایه ، خرید تجهیزات، سرمایه‌گذاری و طرح‌های توسعه شرکت استفاده می‌شود. برخی مواقع هم ممکن است در سالهای بعد این سود را بین سهامداران تقسیم کنند.

سود درک مفهوم سود ناخالص انباشته را تقسیم بر تعداد کل سهام شرکت کنید تا سود انباشته به ازای هر سهم را بدست آورید.

نکته بسیار مهمی که هر تحلیلگر بنیادی برای خواندن ترازنامه در بورس باید بداند این است که تمامی ارقام ذکر شده در ترازنامه به میلیون ریال است و باید ۶ تا صفر جلوی اعداد قرار دهید. به عنوان مثال سرمایه ثبت شده زاگرس در سربرگ صورتهای مالی آن 2400000 میلیون ریال نوشته شده است که یعنی 240 میلیارد تومان است.

سخن آخر

خواندن ترازنامه یا صورت وضعیت مالی در بورس چه کمکی به سرمایه‌گذاران خواهد کرد؟ در تحلیل بنیادی جهت بررسی عملکرد یک شرکت و پیش‌بینی وضعیت آینده آن نیاز است تا عوامل متعددی را در نظر بگیریم. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نیاز دارند تا قبل از انتخاب سهام و اقدام به سرمایه‌گذاری، اطلاعات کافی را درباره شرکت مورد نظر خودشان بدست اورند. یکی از راه‌هایی که به افراد کمک می‌کند تا اطلاعات مورد نیاز را دریافت کنند، صورت‌های مالی آن شرکت است.

صورت‌های مالی نشان میدهد که تجارت اصلی یک شرکت چیست و چه فعالیت‌هایی انجام میدهد. عملکرد گذشته آن چگونه بوده است و چه آینده‌ای برای آن شرکت قابل پیش‌بینی است. یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های صورت‌های مالی شرکت‌ها، ترازنامه است که در این مقاله به ان پرداختیم.

تحلیلگران بنیادی در یک ترازنامه به موارد مختلفی توجه دارند. یکی از آنها جمع حقوق صاحبان سهام است که میتوان آن را با ارزش بازاری شرکت مقایسه کرد و از این منظر سهم‌های مختلف را باهم مورد قیاس قرار داد.

تحلیل سهام فپنتا / صف خرید برای سهم 50 هزار تومانی

اکوایران: شرکت سپنتا با نماد فپنتا با ارزش بازاری حدود 2 هزار و 750 میلیارد تومانی در بازار دوم بورس تهران در حال داد و ستد است و با قیمت 50 هزار 873 تومان به ازای هر برگ سهم در صف خرید 21 شهریور ماه 1401 قرار گرفته است.

مؤسسه پانزده خرداد با در اختیار داشتن 54 درصد از نماد به عنوان مالک اصلی شرکت سپنتا شناخته می‌شود. شرکت کارگزای بانک ملت به همراه شرکت بیمه معلم از دیگر مالکین این نماد هستند و 32 درصد از این نماد به صورت شناور در بازار بورس مورد معامله قرار می‌گیرد.

عمده محصولات تولیدی این شرکت لوله گالوانیزه و لوله سیاه است که در سال مالی قبل خود یعنی سال 1400 توانسته 16 هزار و 900 تن لوله گالوانیزه و 30 هزار تن لوله سیاه را به فروش برساند. در حال حاضر این شرکت در 5 ماهه نخست امسال توانسته است 6 هزار تن لوله گالوانیزه به همراه 7 هزار و 800 تن لوله سیاه را به فروش برساند و در مجموع درآمد ماهانه خود را به عدد 390 میلیارد تومانی نزدیک کند.

این شرکت در فرودین ماه به رقم 49 میلیارد تومان فروش ماهانه دست یافت که کمترین میزان سال 1401 است و در خرداد ماه با فروش 101 میلیارد تومان رکورد دار فروش ماهانه برای 5 ماه نخست سال جاری است.

روند درآمد ماهانه این شرکت از خرداد ماه روندی نزولی را به خود گرفته است. اما در مورد نرخ های فروش این شرکت این طور برداشت می‌شود که لوله گالوانیزه را در فروردین ماه تنی 31 میلیون 600 هزار تومان فروخته شده است و با رشد در نرخ این محصول در مردادماه این محصول را با نرخ 32 میلیون 500 هزار تومانی می فروشد.

در مقابل نرخ لوله سیاه این شرکت با فراز و نشیب هایی که در این 5 ماهه به خود دیده است در نهایت نسبت عدد 26 میلیون 100 هزار تومان فروردین ماه تغییر چندانی نداشته است.

اما شرکت در سه ماهه بهار 1401 بهای تمام شده خود را کاهش داده و از عدد 244 میلیارد تومان فصل زمستان 1400 به عدد 237 میلیارد تومان برای فصل بهار 1401 رسیده است اما در نهایت نتوانسته است برای سهامداران سود ناخالص و خالص خوبی درک مفهوم سود ناخالص را به ارمغان بیاورد. و تنها با 4 میلیارد تومان افزایش در سود انباشته این رقم را به عدد 509 میلیارد تومان برای سه ماهه ابتدایی سال رسانده است.

طبق آخرین صورت مالی حسابرسی شرکت که مربوط به اسفند ماه 1400 است حسابرس قانونی این شرکت در خصوص مواردی صحبت کرده است از جمله محکومیت این شرکت به پرداخت جریمه توسط سازمان تعزیرات حکومتی شهرستان مرند. به این صورت که سازمان تعزیرات حکومتی شهرستان مرند ، شرکت فرعی نورد و لوله سپنتا مرند را به پرداخت مبلغ 16 میلیارد تومان محکوم کرده است که حسابرس اعلام کرده است بابت این موضوع شرکت مبلغ 3 میلیارد تومان ذخیره در حساب‌ها منظور کرده است.

همچنین شرکت مذکور بابت عرضه محصولات خارج از شبکه فولادی ، به قطع سهمیه به مدت 3 ماه محکوم شده است. با توجه به اعتراض شرکت به موارد فوق پرونده از سوی شعبه 2 تجدید نظر استان آذربایجان شرقی در دست بررسی است که تا تاریخ این گزارش نتیجه آن برای حسابرس مشخص نشده است.

این سهم از ابتدای سال تا کنون توانسته است سود 21 درصدی را از روی قیمت تابلویی به سهامدارانش بدهد و کف قیمتی امسال برای این سهم عدد 41 هزار و 800 تومانی است که ابتدای سال با این عدد معاملات خود را آغاز کرده و در 11 مرداد ماه پس از افت از قله 68 هزار تومانی به این رقم و سطح واکنش مثبتی نشان داده و مسیر صعودی را در پیش گرفته است.

این سهم از ابتدای مرداد ماه تا به امروز و در این بازه زمانی کوتاه توانسته است سه بار به عدد 50 هزار تومان واکنش نشان دهد و با افت همراه شده است و این بار بازهم روی این عدد با صف خرید مواجه شده است.

سؤالی که برای سهامداران ایجاد شده است این است که این نماد سطح مقاومت 50 هزار تومانی این چند روزه را روبه بالا می‌شکند و به اهداف بالاتر می‌رسد و یا این اخرین باری است که این سهم قیمت 50 هزار تومان برای امسال و به عنوان پیک قیمتی به خود می‌بیند.