تنظیم بازار سهام

ویدئو: بورس کالا بهترین بستر عرضه کالا و محصول است/ بورس کالا جایگزین مناسب نظام قیمت‌گذاری دستوری

دنیای معدن: مدیرعامل فولاد مبارکه تاکید دارد بورس کالا می‌تواند جایگزین مناسب نظام قیمت‌گذاری دستوری باشد و این در حالی است که بورس کالا بهترین مکان برای کشف قیمت و عرضه محصول‌ها در یک بستر شفاف است.

به گزارش دنیای معدن، محمدیاسر طیب نیا، مدیرعامل فولاد مبارکه در گفت و گو با کالاخبر درباره نقش بورس کالا در نظام اقتصادی و حذف قیمت گذاری دستوری گفت: سازوکار بورس کالا می‌تواند جایگزینی برای نظام قیمت گذاری تکلیفی باشد.

وی افزود: باید اعتمادسازی میان تولیدکننده و مصرف کننده برای عرضه در بورس کالا به وجود بیاید و به بیان دیگر تولیدکنندگان بدانند که بالاترین ارزشی که برای محصول‌های تولیدی خود می توانند کسب کنند در بورس کالا رقم می خورد و محقق می شود و از سوی دیگر مصرف کننده بداند که شرایط برد-برد را با حضور در بورس کالا می تواند به دست بیاورد. در آن زمان شاهد قیمت های تکلیفی نخواهیم بود بلکه در مکانیزم شفاف عرضه و تقاضا قیمت های واقعی شکل خواهد گرفت.

به گفته طیب نیا امیدواریم با سیاست گذاری خوبی که اکنون وجود دارد این موضوع به صورت کامل در تمامی حوزه ها محقق شود و تولیدکنندگان خود تمایل نشان دهند و به این نتیجه برسند که بورس کالا بهترین مکان برای کشف قیمت و عرضه محصول‌های به صورت شفاف است.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه مجموعه فولاد مبارکه در دو حوزه بورس کالا و بورس اوراق بهادار جزو برترین های بازار سرمایه شناخته می شود گفت: در بخش بورس کالا توانستیم سیاست های دولت را به خوبی عملیاتی کنیم.

طیب نیا افزود: فولاد مبارکه در راستای تنظیم بازار و تعادل قیمت ها، با عرضه بالغ بر 90 درصد محصول‌ها خود در بورس کالا موفق شد طرف تقاضا را به طور کامل پوشش داده و ثبات قیمت ها را با هدف حفظ منافع مصرف کننده نهایی و تولیدکننده در بازار به ارمغان آورد.

به گفته طیب نیا، فولاد مبارکه همواره و به ویژه در طول یک سال اخیر تلاش کرده با سیاست های اتخاذ شذه همان هدف بورس کالا که تنظیم بازار سهام نزدیک کردن و بهم رساندن تولیدکننده و مصرف کننده نهایی می باشد را محقق کند.

وی اشاره ای به عرضه تلفیقی به منظور تنظیم بازار ورق داخلی داشت و گفت: در برهه ای به دلیل حفظ بازار در مسیر تعادل و مهار قیمت ها اقدام به واردات صورت گرفت و در قالب عرضه تلفیقی به بازار تزریق شد که این تنظیم بازار سهام سیاست موفقی نیز به شمار می رود.

مدیرعامل فولاد مبارکه یادآور شد: فولاد مبارکه با حدود 360 همت (هزار میلیارد تومان) از ارزش بازار سهام، دومین شرکت بورسی محسوب می شود و رشد سهام و سودآوری این شرکت در مقایسه با بازارهای موازی مانند طلا، ارز و مسکن نشان می دهد چه در میان مدت و چه در بلند تنظیم بازار سهام مدت این ارزش آفرینی و بازدهی بالاتر از بازارهای موازی بود؛ به طوری که در مقایسه این بازارها با ارزش سهام این سهم ارزنده طی سال 99 تاکنون، رشد حدود 250 درصدی را شاهد هستیم. این درحالی است که بازارهای موازی مذکور تنها یک سوم این رشد را تجربه کرده اند.

بورس چیست؟

اگر سرمایه کم یا درشتی دارید و طبق توصیه دوستان و آشنایان یا شنیده‌های خود، تصمیم گرفته‌اید در بورس ایران سرمایه‌گذاری کنید ، احتمالا پیش از هر چیزی درباره ماهیت بورس و شرایط ورود به آن، سوالاتی دارید. بورس چیست و سرمایه گذاری در آن چه شرایطی دارد؟ در ادامه با تعریف بازار بورس و انواع آن آشنا خواهید شد و مهمترین سوالات در خصوص بازار بورس را پاسخ می‌دهیم.

تاریخچه پیدایش بورس در جهان

چیزی که باعث شد بازار بورس برای نخستین بار در سطح جهانی شکل بگیرد، تقسیم کردن سود و زیان یک کسب و کار میان شرکای آن بود. به این صورت، فعالیت‌های آن کسب و کار شکل عمومی‌تری پیدا کرده و هر آن چه عایدی یا زیان‌دهی داشت، بین شرکا تقسیم می‌گردید. این شکل از اقتصاد، باعث می‌شد تا رشد سازمانی بهتری ایجاد شده و زمینه فعالیت برای کسب‌وکارها گسترده‌تر گردد .

جالب است بدانید که بورس برای اولین بار در کشور بلژیک متولد شد و زمان نخستین پیدایش آن به قرن 15 میلادی باز می‌گردد. محل نخستین تجمع بورسی نیز مقابل ملک واندر بورس، یکی از اشراف بلژیکی بود و همان‌طور که می‌بینید واژه بورس، نام خود را از این شخص گرفته است. در ابتدا، معاملات بسیار نامنظم و بدون ضابطه بود و افراد با تجمع در این مکان به خرید و فروش می‌پرداختند، اما رفته رفته بورس قرن پانزدهمی شکل جدی‌تری به خود گرفته و ورود به آن نیز ضابطه‌مند شد .

تاریخچه پیدایش بورس در ایران

اما بهتر است بدانید بورس ایران چیست و از چه زمانی آغاز به کار کرده است؟ تاریخ تاسیس بورس در ایران به سال 1315 هجری شمسی باز می‌گردد، یعنی زمانی که ران لوترفلند بلژیکی اساس و پایه این بازار را در ایران بنا نهاد. البته پس از آن جنگ جهانی دوم، پیش‌آمد و تحولات و تنش‌های داخلی کشور اجازه نداد تا این نوزاد تازه متولد شده، جان بگیرد. ماجرای تنظیم بازار سهام بورس ایران به 25 سال بعد موکول شد و در سال 1341، حضور چند جانبه وزارت بازرگانی، بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران، وزارت دارایی و. اساسنامه نخستین بازار بورس ایران تشکیل شده و تنظیم گردید. باز هم بلژیکی ها برای راه اندازی بازار بورس ایران، به کمک درآمده و در سال 1345 هجری شمسی، به صورت رسمی و قانونی بورس اوراق بهادار ایران تاسیس گردید. نخستین معامله و شروع فعالیت به تاریخ 15 بهمن سال 1346 هجری شمسی انجام پذیرفت، این معامله بورسی نیز روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی بود .

از آن زمان تا به امروز شکل فعالیت شرکت‌های حاضر در بورس و نیز فعالیت تالار بورس و سهامداران آن، متحول شده و به ویژه طی چند سال اخیر شکل پیشرفته‌تری را به خود گرفته است. روز به روز فعالیت در بورس ساده‌تر شده و افراد با سهولت بیشتری قادر به انجام معاملات روزمره در این بازار گسترده و هیجان‌انگیز هستند .

با این حساب برای ورود به این بازار می‌دانید که به یک سازمان دارای عقبه سنگین و کاملا تاریخی، منطبق بر شرع و قانون جمهوری اسلامی ایران قدم می‌گذارید. قوانین و مقررات این بازار با جزئیات در سایت سازمان بورس اوراق بهادار www.seo.ir قابل مشاهده و پیگیری است .

تعریف بازار بورس

بازار به جایی گفته می‌شود که در بستری فیزیکی یا اینترنتی، خرید و فروش یا اصطلاحا معاملات صورت می‌گیرد. در بازار بورس (Stock Market) بستری فراهم شده است که خریداران و فروشندگان، کالا، سهم یا ارز را معامله کنند.

بازار بورس در زمان‌های مختلف، شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند. ممکن است گاهی اوقات روندی نزولی در پیش بگیرد که اصطلاحا به آن بازار خرسی می‌گویند و اگر روند بازار صعودی باشد به آن بازار گاوی خواهند گفت.

انواع بازار بورس

تصور عموم از بازار بورس، همان بازار بورس اصلی است؛ اما لازم به ذکر است که چندین نوع بازار بورسی وجود دارد که در زیر به معرفی آن‌ها می‌پردازیم .

بازار بورس اوراق بهادار

بازار بورس اوراق بهادار تهران، همان بازار مادر بورس است که در آن اوراق بهادار و سهام شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف به خرید و فروش گذاشته میشود و سهامدارانی حقیقی و حقوقی در آن حضور دارند. در بازار بورس اوراق بهادار، دو گروه از مردم به منظور تامین منافع یکیدیگر و بر اساس قوانینی، دست به معامله می‌زنند.

بازار فرابورس ایران

بازار فرابورس ایران، پس از بازار بورس اوراق بهادار تهران شکل گرفته است و یک نمونه کپی شده از این بازار با شرایطی ساده‌تر و زمینه عملکرد بهتر به نظر می‌رسد. اگر چه این بازار نیز تحت نظارت سازمان بورس و تنظیم بازار سهام اوراق بهادار قرار دارد، اما قوانین آن کمتر سختگیرانه بوده و شرکت ها برای ورود به آن و ارائه سهام خود، مراحل ساده تری را پشت سر می‌گذارند .

بورس کالای ایران

بورس کالای ایران نیز طبق نامگذاری آن محل خرید و فروش کالا و معاملات بر پایه آن است. در این بورس به طور معمولات فلزات ارزشمند، محصولات پتروشیمی و کشاورزی و . معامله می‌شوند. این بورس نیز از بازارهای پویای کشور به شمار می‌رود .

بورس انرژی ایران

بورس انرژی، نوپاترین بازار بورس در کشور ما است که معاملات انواع انرژی از جمله برق، محصولات شیمیایی و پتروشیمی در آن صورت می‌گیرد .

بورس ارز

همان طور که می توان از نام آن حدس زد، بازار بورس ارز، بازاری جهانی است که در آن معاملات ارزی و جا به جایی میان ارزها صورت می‌گیرد و با توجه به نرخ ارز، باید انتظار داشته باشیم که اعداد و ارقام بزرگی جا به جا شود. بزرگترین اعضای بازار بورس ارز، بانک ها و موسسات مالی هستند ولی نمی توان شرکت ها و یا حتی مردم عادی را از این دایره بیرون دانست. البته لازم به ذکر است که این بورس در حال حاضر در این فعال نیست.

ساعت کاری بازار بورس

ساعت کار بازار بورس ایران از شنبه تا چهارشنبه از 8:45 صبح تا 12:30 ظهر است. بازار بورس ایران در روزهای پنجشنبه و جمعه و همچنین تعطیلات رسمی که در تقویم آورده شدند، تعطیل است. همچنین لازم به ذکر است که ساعت ثبت سفارش در سال 1400، 8:45 صبح است.

تعداد شرکتها و سهامداران در بازار سهام

در سال 1400 تعداد افرادی که دارای کد بورسی هستند به بیش از 55 میلیون نفر رسید که در مقابل جمعیت 85 میلیون نفری ایران، رقم بالایی به حساب می‌آید.

تفاوت بازار پول و بازار سرمایه چیست؟

• بازار پول به بازار حاکم معاملات پولی و نقدی یا بر پایه دارایی‌هایی که نقد‌شوندگی کوتاه مدت دارند، اطلاق می گردد. ریسک در این بازار بسیار محدود و کوچک بوده و سرعت نقد شدن دارایی بسیار بالا است. (به طور معمول نقدشوندگی و رسیدن به سود تعریف شده در این بازار باید کمتر از 1 سال باشد)

1. اسناد خزانه از جمله ابزار معاملاتی بازار پول هستند که به وسیله دولت ارائه شده و تاریخ سررسید آن‌ها کمتر از 1 سال است. به علاوه خرید این اسناد و فروش به وقت سررسید آن‌ها، نیز از ریسک بسیار کمی برخوردار است .
2. پذیره‌نویسی بانکی نوعی دیگر از معاملات در بازار پول است. پذیره نویسی به واقع واسطه گری بانک با ارائه پذیرش بانکی است که بین دو سوی معامله قرار گرفته و اعتبار پرداخت در ازای دریافت کالا ایجاد می کند .
3. اوراق تجاری گروه دیگری از ابزار بازار پول هستند که به شکل از پیش تعریف شده ای، سررسید آن ها کمتر از 270 روز باید باشد. این اوراق توسط شرکت های مختلف ارائه شده و به منظور تامین نقدینگی برای شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد. به صورت عرف این اوراق توسط بانک های به فروش رسیده و بازخرید و پرداخت سود آن نیز از همان طریق انجام می پذیرد .

معمولا سپرده گذاری عموم مردم در تمام انواع سرمایه‌گذاری در بازار پول است که ایرانی‌ها هم علاقه زیادی به آن دارند. این شکل از سرمایه‌گذاری کم ریسک، با سپرده کردن مبلغی پول در یک بانک یا موسسه سرمایه‌گذاری و دریافت سود ماهیانه به شرط پایداری اصل پول، صورت می‌گیرد. هیچ ریسکی در این شکل از سرمایه گذاری بانکی وجود ندارد، اما با کاهش نرخ سودهای بانکی، سپرده‌گذاری جذابیت سابق خود را از دست داده است و مردم به دنبال بازار سودآور دیگری برای درآمدزایی از نقدینگی خود هستند .

• در بازار سرمایه با سهام شرکت‌ها به شکل سهام عادی یا ممتاز، اوراق قرضه و اوراق مشارکت روبرو هستید. در معاملات بازار سرمایهف سهامداران از شرکت‌ها و شخصیت‌های حقوقی بزرگ تا ریزترین شخصیت‌های حقیقی و مردم عادی هستند و بعد نظارتی نیز از هر دو سوی این اعضا صورت می‌گیرد. ریسک‌پذیری در بازار سرمایه به مراتب بالاتر است و اعضای این بازار در سود و زیان شرکت‌های ارائه‌دهنده سهام، شریک خواهند بود. در حالی که شکلی از سرمایه‌گذاری در بازار پول مانند سپرده‌گذاری، فارغ از سود یا زیان فعالیت اقتصادی بانک، سود ماهیانه شخص را تامین خواهد ساخت .

نکته : با تمام ریسک ورود و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه میزان سودآوری در بازارهایی مانند بازار بورس و اوراق بهادار، بسیار بالاتر از سودی است که می توان از سپرده‌گذاری در بانک ها به دست آورد .

انواع سهام، اوراق قرضه و اوراق مشارکت

• سهام عادی: با خرید سهام عادی به یک عضو از دارندگان سهام آن شرکت تبدیل شده و در سود و زیان فعالیت اقتصادی آن شریک خواهید شد .
• سهام ممتاز: سهام ممتاز، حق و حدود مشخصی ایجاد می‌کند و دارنده آن، در این دایره تعیین شده جزو درآمد شرکت ارائه‌دهنده سهام قرار می‌گیرد .
• اوراق قرضه: با خرید اوراق قرضه، در بازه‌های زمانی تعیین شده، سود دریافت کرده و مبلغ سرمایه‌گذاری شده خود را نیز در تاریخی که از پیش تعیین شده، باز پس خواهید گرفت .
• اوراق مشارکت: با خرید اوراق مشارکت باید سودی علی الحساب دریافت کرده و سود قطعی و سرمایه اولیه خود را نیز در تاریخی که از پیش تعیین شده است، دریافت خواهید کرد. با عبور از توصیفات فوق، اکنون اگر خود را آماده و مشتاق برای ورود به بازار بورس می‌بینید، در ادامه به مراحل و نکات مهم جهت ورود به این بازار هیجان‌انگیز و در عین حال سودآور، توجه نمایید .

مزایای سرمایه‌گذاری در بورس

معمولا در بدو ورود به بازار سرمایه، برای افراد این سوال ایجاد می‌شود که مزایای بازار سرمایه چیست؟ در پاسخ به این سوال موارد زیر را مطرح می‌کنیم:

• برای ورود به بازار سهام نیاز به سرمایه زیادی ندارید و حداقل مقدار سفارش در سیستم‌های معاملاتی 500 هزار تومان است.
• در کل سودی که از بازار سرمایه می‌توان به دست آورد بسیار بیشتر از سود بانکی است ولی این امر مستلزم آموزش بورس و ریسک‌پذیری خواهد بود.
• اگر با آموزش و آشنایی کامل وارد بازار بورس شوید، ارزش داراییتان نسبت به تورم حفظ می‌شود.
• قوانین حاکم بر بازار سرمایه، باعث شده است که بستر این بازار امن و کاربردی باشد. علاوه بر این، ناظری به نام سازمان بورس و اوراق بهادار بر فعالیت‌های این بازار نظارت می‌کند.
• قابلیت نقدشوندگی در بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها بسیار بهتر است. در واقع اگر نیاز به خروج پولتان از بازار سرمایه داشته باشید، فقط طی 2 تا 3 روز کاری زمان می‌برد.

نحوه ثبت نام در بورس

با این که روند ثبت نام در بورس برای هر فردی بسیار ساده است، با این حال بعضی از افراد با این مراحل آشنا نیستند. با ثبت نام در سامانه کارگزاری اقتصاد بیدار، علاوه بر دریافت کد بورسی، در سامانه سجام ثبت نام می‌شوید و به صورت آنلاین احراز هویت انجام خواهد شد. مراحل ثبت نام به صورت زیر است:

1. ثبت‌نام در سامانه اقتصاد بیدار
2. احراز هویت
3. دریافت کد بورسی
4. شروع معاملات

سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس

خرید و فروش سهام به صورت مستقیم می‌تواند ریسک‌های زیادی برای معامله‌گران داشته باشد و همچنین زمان زیادی را از ایشان می‌گیرد. راهکاری که سال‌ها در دنیا برای رفع این مشکل و همچنین استفاده حداکثری از بازار بورس ارائه شده، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است. سبدگردانی و انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری از راهکارهای سرمایه گذاری غیر مستقیم است.

طرح تنظیم بازار تنظیم بازار سهام کالا‌های مشمول الزام به عرضه در بورس از دستور کار مجلس خارج شود

در نامه مجید عشقی به رئیس شورای اسلامی آمده است: با توجه به علل و وجود ابهامات اساسی در طرح توسعه پایدار و تولید زنجیره فولاد با رویکرد اصلاح سیاست های تنظیم بازار تحت عنوان طرح ساماندهی بازار کالا الزامی است برای عرضه در بورس کالا، این درخواست از دستور کار این هفته مجلس خارج و به کمیسیون اقتصادی مجلس ارجاع و به طرح اصلاح قانون بازار اوراق بهادار با تغییرات اساسی و رفع ابهام اضافه می شود. .

این علل در 11 بخش از این نامه به شرح زیر شرح داده شده است:

1- با توجه به ابهامات فراوان بالای هر ماده از جمله ابهام کالاهای مشمول هر ماده و کالاهای مشمول تعهد عرضه در مبادلات کالا و همچنین ابهام رابطه بین کارگروه و سایر مراجع مشابه از جمله ستاد تنظیم بازار، شورای رقابت، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و شورای عالی بورس و اوراق بهادار از جهات مختلف از جمله محدوده وظایف و وظایف و یا احتمال تعارض در تصمیمات، طرح مذکور بر خلاف pkt است. 19 سیاست های کلی ابلاغی نظام مقننه.

2- به استناد ماده 18 قانون توسعه ابزارها و مؤسسات مالی جدید، بند ج ماده 36 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه ملی و همچنین تصریح «رعایت سایر قوانین و مقررات مربوط». در مفاد طرح مذکور و سایر قوانین و مقررات مربوط. 14 سیاست های کلی ابلاغی نظام مقننه.

3- با توجه به ترکیب اعضای کارگروه و عنایت به ابهام در وظایف کارگروه موضوع طرح مذکور، مغایر با اصول 60 و 138 قانون اساسی است.

4- نحوه تصمیم گیری و تشکیل جلسات کارگروه و همچنین دبیرخانه آن در طرح مذکور ذکر نشده است.

5- با توجه به عبارت «کالاهای مشمول تعهد برای عرضه در بورس کالا به پیشنهاد یکی از وزیران عضو کارگروه و رئیس اتاق بازرگانی صنعت، معدن و تجارت تعیین می شود. و کشاورزی ایران.» در عمل، در صورت عدم موافقت اتاق با پیشنهاد وزیر مربوطه، موضوع مردود بوده و عملکرد کارگروه نیز زیر سؤال می رود. ضمناً این موضوع با اصل تفکیک قوا و اختیارات در قوه مجریه قانون اساسی مغایرت دارد.

6- در خصوص عبارت «واریز 100 درصد وجوه حاصل از عوارض گمرکی صادرات کالاهای مشروط به عرضه در بورس کالا به حساب ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت یا دستگاه ذیربط این وزارتخانه. کشور فاینانس» و توزیع آن در راستای توسعه زنجیره ارزش و صادرات. گروه های کالایی مرتبط به همراه ابهام در اصطلاح درآمد مالیاتی، ناقض اصل 53 قانون اساسی است.

7- در مورد بند ب طرح مذکور، عبارت «کالاهای مشمول این ماده» دارای ابهام بوده و مشخص نیست منظور از کالای مشمول تعهد تحویل است یا کالای مذکور در بالای ماده واحده. عبارت «کالاهای مشمول این ماده» نیز در تبصره دو تکرار شده است. وی همچنین به «عرضه و فروش در بورس کالا» اشاره کرد که به نظر می رسد به معنای «بورس کالا» باشد. لازم به ذکر است بورس کالای ایران و بورس انرژی ایران در حال حاضر از نمونه بورس های کالایی فعال هستند.

8- با توجه به اینکه در طرح مذکور معیار مشخص و شفافی برای تعیین کالاهای مشمول عرضه در بورس کالا تعیین نشده و از سوی دیگر روش نظارتی نیز مشخص نشده است، به نظر می‌رسد وضعیت کلی آن مغایر با بند 33 سیاست های کلی. اقتصاد مقاومتی باید مبتنی بر «شفافیت و ساده‌سازی نظام توزیع و قیمت‌گذاری و به‌روزرسانی روش‌های نظارت بر بازار» باشد.

9- به طور کلی با توجه به اینکه به موجب ماده 2 قانون بازارهای اوراق بهادار مصوب 1383 به منظور حمایت از حقوق سرمایه گذاران و به منظور ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، عادلانه و کارآمد و نظارت بر حسن اجرای قانون فوق الذکر شورای عالی بورس اوراق بهادار بالاترین رکن در بورس و همچنین سازمان بورس و اوراق بهادار است و وظایف بسیاری را بر اساس بندهای 4 و 7 قانون مذکور انجام می دهد و گروهی کارکردی را ایجاد می کند. ترکیبی متناسب با ترکیب اعضای شورای عالی بورس و اوراق بهادار به منظور تنظیم مستمر بازار کالاهای مشمول الزام عرضه در بورس کالا، این امر بر ساختار نظارتی و ارکان آن تأثیر می گذارد. بازار سرمایه لذا سپردن این موضوع به هیأت مدیره بورس و اوراق بهادار که دارای ترکیب جامع تری از افراد از جمله وزیر اقتصاد و دارایی، وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی، رئیس کل بانک مرکزی و نمایندگان غیرنظامیان می باشد. بخش های دولتی، از بسیاری جهات صحیح تر است.

همچنین بورس های کالایی یکی از انواع سازمان های خود انتظام هستند و بر اساس بند 5 ماده 4 قانون بازارهای اوراق بهادار، صدور مجوز فعالیت آنها به عهده هیات مدیره بورس و اوراق بهادار است. نظارت بر عملکرد و تصویب اساسنامه آنها نیز از وظایف سازمان بورس و اوراق بهادار است. ارزشمند است.

10- با توجه به اینکه بورس های کالایی در طرح مذکور مستقیماً درگیر مصوبات کارگروه هستند و همچنین تصمیمات کارگروه می تواند بر قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران به عنوان تولیدکننده اثرگذار باشد. ، صادرکنندگان و عرضه کنندگان کالا، بنابراین هر تصمیمی کارگروه کل بازار سرمایه را در خصوص عرضه محصولات در بورس کالا و تصمیمات قیمت گذاری محصولات التهابی در بازار تحت تاثیر قرار می دهد. این در حالی است که نه رئیس سازمان بورس و نه بورس کالا در کارگروه این طرح حضور ندارند.

11- در خصوص بند 4 بند ب مبنی بر «تعریف چارچوب قیمت پایه کالاهای مازاد عرضه در بورس کالا به کارگروه»، تخلف از بند 23 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی در تاریخ 1395/11/29 و روان‌سازی توزیع و نظام قیمت‌گذاری و به‌روزرسانی روش‌های نظارت بر بازار و ماده 18 قانون توسعه ابزارها و مؤسسات مالی جدید مقرر می‌دارد دولت موظف است کالاهای پذیرفته شده در بورس را از قیمت‌گذاری حذف کند. سیستم.

ضمناً اگر عرضه کننده اقدام به فروش محصول خود در بازار داخلی کرده و خریدی برای آن صورت نگرفته است، باید قیمت خود را کاهش دهد یا آن را صادر کند. بنابراین در این صورت ایجاد محدودیت قیمتی حتی با تعیین چارچوب توجیه پذیر نیست.

بورس کالا چیست؟چگونه وارد بورس کالا شویم

بورس کالا چیست و چه مزایایی دارد؟ نحوه انجام معامله در بورس کالای ایران به چه صورت است؟ در این مطلب به معرفی بورس کالا و انواع قرارداد در آن پرداخته ایم.

بورس کالا بازاری است که در آن، کالاهای مختلف خریدوفروش می‌شوند. البته هر کالایی در این بازار قابل معامله نیست و تنها چند کالای اساسی مانند برنج، گندم، پنبه، انواع فلزات و . دادوستد می‌شوند. همچنین عملکرد بازار بورس کالا شباهت زیادی به بازار بورس اوراق بهادار دارد و در این بازار نیز قوانین و مقررات خاصی تدوین‌شده است. در این بخش، قصد آموزش بورس کالا و نحوه معامله در این بازار را داریم. با ما همراه باشید تا به‌صورت تخصصی با نحوه سرمایه‌گذاری در این بازار و قوانین بورس کالا آشنا شوید.

بازار بورس کالا چیست؟

در بازار سنتی کالا، خرید محصول یک ریسک محسوب می‌شود؛ زیرا قیمت‌ محصولات در بازار با نوسانات مختلفی همراه بوده و هر فروشنده‌‌ای می‌تواند محصولش را با یک قیمت خاص عرضه کند و نهادهای نظارتی نیز چندان بر روی قیمت کالا و اصالت آن‌ها حساسیت به خرج نمی‌دهند. این عدم نظارت کافی باعث شده بسیاری از افراد جهت تأمین مواد موردنیاز خود به بازار بورس کالا مراجعه کرده و در این بازار امن اقدام به خرید کالای موردنظر خود کنند.

چه کالاهایی در بورس کالا معامله می شود

در بورس کالا شاهد یک ساختار سازمان‌یافته و حساب‌شده هستیم که تعدادی کالای خاص مورد معامله قرار می‌گیرند. محصولاتی مانند محصولات کشاورزی، کانی‌های فلزی، محصولات شیمیایی و پتروشیمی و همین‌طور محصولات بازار فرعی و بازار مشتقه از مواردی هستند که در بازار بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار می‌گیرند.

همچنین در این بازار، کارگزاران به‌عنوان رابط بین ارائه‌دهندگان و متقاضیان عمل می‌کنند تا معامله بر اساس قیمت روز و واقعی محصول و همین‌طور با تضمین اصالت کالا صورت بگیرد.

بورس کالای ایران

نخستین بورس کالای ایران در شهریور سال 1382 و تحت عنوان بورس فلزات شروع به کار کرد و یک سال بعد نیز بورس کالای کشاورزی راه‌اندازی شد. وظیفه راه‌اندازی بورس کالا بر عهده شورای عالی بورس گذاشته شد و این شورا در جهت محقق کردن اهداف سوم و چهارم توسعه، شروع به راه‌اندازی بورس کالای ایران کرد.

طبق قانون مجلس شورای اسلامی که در تاریخ 1 آذر 1384 تصویب شد دو بازار بورس کالای فلزات و کشاورزی با یکدیگر ادغام شدند و درنهایت، بعد از انجام مراحل قانونی و پذیره‌نویسی‌های لازم در مهر 1386 بازار بورس کالای ایران رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. بنابراین این بازار از زیرمجموعه‌های سازمان بورس اوراق بهادار است و فعالیت‌های آن توسط این سازمان موردبررسی قرار می‌گیرد.

انواع بورس کالا

از انواع بورس کالا می‌توان به بازارهای فیزیکی، فرعی، مشتقه و مالی اشاره کرد. این 4 بازار زیرمجموعه بازار بورس کالا هستند که خود آن‌ها نیز چندین زیرمجموعه دارند. در قسمت زیر به انواع بازارهای بورس کالای ایران اشاره‌کرده‌ایم:

بازار فیزیکی بورس کالا

در این بازار، محصولات مهمی مانند انواع محصولات کشاورزی، پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی و همین‌طور انواع محصولات صنعتی و معدنی دادوستد می‌شود. این بازار یکی از پررونق‌ترین بازارهای بورس کالا است که قوانین مختص به خود را دارد و ازنظر ارسال محصول مشابه بازار سنتی است. البته این معامله تحت شرایط ویژه‌ای صورت می‌گیرد و حالت مزایده‌ای دارد.

براین‌اساس، فروشنده یک قیمت برای عرضه محصول اعلام می‌کند و متقاضیان آن، قیمت‌های مختلفی را که بالاتر از قیمت پیشنهادی فروشنده است به او پیشنهاد می‌کنند که در مرحله آخر، محصول به بالاترین قیمت پیشنهادی فروخته می‌شود. همچنین محصولات این بازار قابل معامله در بازار هدف داخلی و خارجی است. ازنظر انواع قرارداد نیز در این بازار، 3 نوع قرارداد با نام‌های نقدی، نسیه و سلف منعقد می‌شوند که در ادامه مطلب، هر یک از این قراردادهای بازار فیزیکی را توضیح داده‌ایم.

بازار فرعی بورس کالا

محصولاتی که به دلایل مختلف ازجمله تأیید کیفیت توسط متقاضی به مراجعه حضوری نیاز دارند یا اینکه عرضه آن‌ها تداوم ندارد یا به هر دلیل دیگری نمی‌توانند در بازار فیزیکی حضورداشته باشند، در بازار دیگری تحت عنوان بازار فرعی دادوستد می‌شوند. محصولات این بازار نیز عبارت‌اند از محصولات پتروشیمی، کشاورزی، معدنی، پلیمر و صنعتی و . که قابل‌عرضه در معاملات داخلی و خارجی هستند. بنابراین در این بازار، عرضه‌کنندگان بیشتری می‌توانند حضور پیدا کنند و محصولات خود را به فروش برسانند.

بازار مالی بورس کالا

این بازار جهت جذب سرمایه‌گذاران بیشتر تأسیس‌شده است و شامل 3 زیرمجموعه با نام‌های گواهی سپرده کالایی، صندوق‌ سرمایه‌گذاری کالایی و قرارداد سلف موازی استاندارد است. در قسمت زیر به توضیح زیرمجموعه‌های بازار مالی بورس کالا پرداخته‌ایم:

گواهی سپرده کالایی

در این نوع بازار مالی، مقداری کالا به بخش انبار سپرده‌شده و انباردار یک قبض برای کالا صادر می‌کند که این قبض پشتوانه آن است. البته این قبض در صورتی صادر می‌شود که مسئول انبار، کیفیت محصولات را تأیید کرده باشد. این قبض از طریق افراد متقاضی حضور در بازار مالی بورس کالا، در اتاق پایاپای سپرده‌شده و افراد از طریق آن می‌توانند گواهی سپرده کالایی را دریافت کرده و دادوستد محصولات خود را آغاز کنند.

صندوق‌ سرمایه‌گذاری کالایی

در این نوع بازار مالی، هزینه‌های اضافی مربوط به انبارداری و حمل‌ونقل حذف‌شده و سرمایه‌گذاران می‌توانند به‌جای خرید محصول، اوراق آن را خریداری کنند. درواقع، صندوق سرمایه‌گذاری کالایی بر روی کالای خاصی سرمایه‌گذاری کرده و سایر افراد متقاضی جهت سرمایه‌گذاری بر روی این کالا می‌توانند واحدهای صندوق را خریداری کنند.

قرارداد سلف موازی استاندارد

در این نوع قرارداد، عرضه‌کننده محصول می‌تواند مبلغ کالایی را که فروخته است پیش از تحویل آن دریافت کند. این قرارداد شبیه قرارداد سلف است که در قسمت انواع قرارداد بورس توضیح داده‌ایم. البته ازنظر داشتن بازار ثانویه، شباهتی به قرارداد سلف ندارد و تنها کلیات آن شبیه این قرارداد است.

بازار مشتقه بورس کالا

هدف از تأسیس بازار مشتقه بورس کالا، مدیریت ریسک قیمت و تضمین معاملات است. نحوه فعالیت این بازار این‌گونه است که یک دارایی خاص عرضه‌شده و بر روی آن، قراردادهایی تنظیم می‌شود. منظور از دارایی خاص نیز هر محصولی می‌تواند باشد.

از محصولات غذایی مانند زعفران و پسته گرفته تا انواع محصولات پتروشیمی و فلزات گران‌بها قابل معرفی به‌عنوان دارایی پایه هستند. بنابراین در این بازار، سرمایه‌گذاران بی‌شماری حضور یافته و حتی سرمایه‌گذاران خرد نیز امکان فعالیت دارند. همچنین در این بازار بورس کالا، 2 مدل قرارداد با نام‌های قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله منعقد می‌شود که این قراردادهای معاملاتی را در ادامه توضیح داده‌ایم.

مزایای بورس کالا

بین دو طرف قرارداد از مزایای بورس کالا است. درواقع، هر کالایی که در این بازار عرضه می‌شود از تمام جوانب موردبررسی قرارگرفته و تا زمانی که اصل بودن آن ثابت نشود در بازار بورس کالا ارائه نمی‌شود که خود این موضوع باعث جذب اعتماد متقاضیان و خریداران شده است. در طرف مقابل نیز فروشنده دغدغه دریافت وجه را ندارد؛ زیرا پرداخت وجه توسط اتاق پایاپای صورت گرفته و تسویه طبق قرارداد انجام می‌گیرد. بنابراین سرمایه‌گذاری در بورس کالا درنهایت اعتماد صورت گرفته و در این محل، افراد سودجو نمی‌توانند ورود کنند.

از دیگر مزایای حضور و فعالیت در بورس کالا می‌توان به معرفی محصول تولیدی خود به سایر متقاضیان داخلی و خارجی اشاره کرد. همچنین از طریق این بورس می‌توان امتیازاتی مانند تسهیلات بانکی دریافت کرد و در صورت هرگونه خسارت، اتاق پایاپای به موضوع شما ورود کرده و بدون نیاز به مراجع قضایی آن را حل می‌کند. بنابراین عرضه محصول از طریق بورس کالا باعث کاهش ریسک معامله‌شده و یک تبلیغ بزرگ برای عرضه‌کنندگان محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: انواع روش های سرمایه گذاری در بورس

اهداف بورس کالای ایران چیست

یکی از اهداف بورس کالای ایران این است که مشکلات رایج در بازار سنتی را رفع کند و تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بتوانند در یک محیط امن و تحت نظارت کارشناسان حرفه‌ای با یکدیگر همکاری داشته باشند. بنابراین هدف اصلی این بازار، ایجاد یک فضای امن و کنار زدن محدودیت‌ها و نقاط ضعف بازار سنتی است که به‌خوبی موفق شده است این مشکلات را برطرف کند. در این بازار، هر دو طرف معامله موظف به انجام تعهدات خود هستند که این پایبند بودن به معامله و شفاف‌سازی قیمت کالاهای اساسی باعث کنار زدن واسطه‌ها شده است. همه این موارد به کنترل بازار و کاهش ریسک خرید محصول در بازار سنتی کمک کرده است که این موارد و انجام معاملات سالم از اهداف بورس کالای ایران به‌حساب می‌آیند.

مهم‌ترین اثرات بورس کالا

اثرات بورس کالا بسیار گسترده است که در قسمت زیر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره‌کرده‌ایم:

ساماندهی بازار و نظارت بیشتر بر عملکرد معامله‌گران

افزایش آگاهی معامله‌گران و بررسی دقیق‌تر بازار توسط آن‌ها

انجام معاملات قانون‌مند و بدون ریسک

دادوستد محصولات اساسی باقیمت واقعی

رونق در بخش سرمایه‌گذاری کشور

اعطاء تسهیلات مالی به فعالان بازار

شرکت‌کنندگان در بورس کالا ایران

افراد مختلفی مشغول به فعالیت و خرید و فروش در بورس کالا ایران هستند که در قسمت زیر به تمام افراد حاضر در بازار و سایر ارگان‌های مربوطه اشاره‌کرده‌ایم:

تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان کالا

متقاضیان و خریداران کالا

کارشناسان و تحلیل‌گران بازار

ارائه‌دهندگان خدمات مختلف بورسی

چه کسانی از بورس کالا بهره‌مند می‌شوند؟

تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، افرادی هستند که از بورس کالا بهره‌مند می‌شوند. درواقع، تولیدکنندگان پس از طی کردن مراحل قانونی می‌توانند محصولات خود را در این بازار بزرگ عرضه کنند و از مزایای سرمایه گزاری در بورس کالا بهره‌مند شوند. مصرف‌کنندگان نیز می‌توانند در بستر بورس کالا اقدام به خرید مواد پایه‌ای موردنیاز خود کنند و این مواد را باقیمت واقعی خریداری کرده و با اطمینان از صحت و سلامت محصول، آن را مورد استفاده قرار دهند.

انواع قراردادها در بورس کالای ایران

انواع قراردادهای بورس کالای ایران به شرح زیر است:

قرارداد نقدی (spot)

در این نوع قرارداد، خریدار تمام مبلغ توافق شده را به همراه کارمزد کارگزار پرداخت کرده و عرضه‌کننده محصول نیز آن را در مدت حداقل 3 روز به خریدار تحویل می‌دهد. به همین خاطر از این قرارداد با نام قرارداد تحویل فوری هم یاد می‌کنند. البته هزینه محصول تنظیم بازار سهام نیز باید در عرضه 3 روز پرداخت شود.

قرارداد سلف (forward)

در قرارداد سلف، مبلغ توسط خریدار پرداخت‌شده اما زمان تحویل آن در روزی است که در قرارداد منعقدشده و مورد تأیید طرفین قرارگرفته است. بنابراین تحویل محصول در آینده انجام می‌گیرد و تسویه آن در همان ابتدای انعقاد قرارداد صورت می‌گیرد که این نوع توافق در بازار فیزیکی بورس کالا مرسوم است.

قرارداد نسیه (credit)

همان‌طور که از نام این قرارداد معلوم است امکان نسیه وجود داشته و خریداران می‌توانند مبلغ توافق شده را به‌صورت نسیه و در زمان‌بندی‌های معین‌شده پرداخت کنند. تحویل کالا نیز در مدت 3 روز بعد از انعقاد قرارداد صورت می‌گیرد.

در قرارداد آتی که به معنای آینده است کلیه امور معامله از پرداخت وجه گرفته تا تحویل کالا در زمان آینده و طبق قیمت توافق شده انجام می‌گیرد. بنابراین هنگام رسیدن زمان معامله، وجه موردنظر پرداخت‌شده و کالا در اختیار خریدار قرار می‌گیرد.

قرارداد اختیار معامله (option)

قرارداد اختیار معامله، قراردادی است که یک نفر اختیار یا حق معامله فرد دیگری را خریداری کرده و به دست می‌آورد. این قرارداد در دو مدل مختلف تحت عناوین اختیار خرید و اختیار فروش منعقد می‌شود و در هر یک از آن‌ها، خریداران و عرضه‌کنندگان شروع به معامله با یکدیگر می‌کنند.

این قرارداد به‌منظور برطرف کردن اختلافات موجود یا پیشگیری از اختلافاتی که ممکن است در آینده پیش آید منعقد می‌شود.

قرارداد معاوضه (swat)

در این قرارداد جهت تمدید یا کاستن از سررسید از تبادل دارایی استفاده می‌شود و به‌نوعی معاوضه تعهد صورت می‌گیرد.

شرایط قراردادهای قابل معامله در بورس

در حین انعقاد هر قراردادی باید به مواردی مانند ویژگی‌های کالا و نوع قرارداد، زمان دقیق معامله حتی ازنظر ساعت انجام آن، تاریخ تحویل محصول، مقدار کالای توافق شده، واحد اندازه‌گیری توافق شده در قرارداد، ابعاد محصول و استاندارد آن، نوع بسته‌بندی، واحد توافق شده پولی و محل تحویل محصول توجه شود.

نحوه ثبت‌نام در بورس کالا

یکی از پرسش‌های پرتکرار مطرح‌شده این است که چگونه وارد بورس کالا شویم و برای ثبت‌نام در بورس کالا باید چه‌کارهایی انجام داد؟ در این قسمت، نحوه ثبت‌نام و ورود به این بازار را به شما عزیزان آموزش می‌دهیم. برای ثبت‌نام در بورس کالا ابتدا باید در سامانه سجام عضو شوید و مراحل ثبت‌نام خود را تکمیل کنید و سپس نسبت به احراز هویت خود اقدام کنید. بعد از احراز هویت، باید به یکی از دفاتر کارگزاری کشور رجوع کرده و یک حساب بازکنید. با انجام این 3 مرحله، فرآیند ثبت‌نام شما در بورس کالا تکمیل‌شده و می‌توانید در این بازار به دادوستد بپردازید.

نحوه انجام معامله در بورس کالا

بعد از تنظیم بازار سهام تمام شدن 3 مرحله لازم جهت ثبت‌نام در بورس کالا برای شما یک کد معاملاتی صادر می‌شود که از طریق آن می‌توانید به معامله بپردازید. بعد از دریافت این کد باید فرم مربوط به ثبت سفارش را با دقت پرکرده و قیمت مدنظر خود را اعلام کنید.

همچنین باید حداقل مبلغی که برای انجام معامله نیاز است، به‌حساب کارگزار اتاق پایاپای منتقل شود. سپس کارگزار، سفارش شما را به تالار معاملات برده تا در جریان معامله مربوطه قرار بگیرد. در صورت موفقیت در انجام معامله باید باقیمانده مبلغ را هم بعد از کسر مبلغ اولیه به‌حساب کارگزار منتقل کنید. در مراحل پایانی نیز اسناد معاملاتی صادرشده و مبالغ توافق شده به‌حساب فروشنده منتقل می‌شود که البته هزینه‌های جانبی مانند دستمزد کارگزار از آن کسر شده و مابقی به‌حساب عرضه‌کننده واریز می‌شود.

محدودیت‌های معاملات در بورس کالا

در بورس کالا شاهد محدودیت‌هایی هستیم که این محدودیت‌های اعمال‌شده در جهت کنترل بیشتر بازار و رونق آن صورت گرفته است. برای مثال، میزان خرید سرمایه‌گذار نباید از یک حد مشخص‌شده کم‌تر باشد. محدودیت دیگر مربوط به نحوه فعالیت عرضه‌کننده است و این افراد باید به‌صورت مداوم و پیوسته در بازار بورس کالای ایران فعالیت داشته باشند و عدم فعالیت آن‌ها باعث اخراج از بازار می‌شود.

مجوزهای فعالیت کارگزاری سرمایه و دانش در بورس کالای ایران

مجوزهای فعالیت کارگزاری سرمایه و دانش در بورس کالای ایران به شرح زیر است. با دریافت این مجوزهای معاملاتی می‌توان در بخش‌های مختلف بازار سرمایه بورس کالا حضور یافت. این مجوزها عبارت‌اند از:

تنظیم بازار سهام

عضو هیات مدیره بانک مسکن گفت: بانک مسکن تاکنون با ۳۶ هزار و ۸۴۷ واحد به میزان ۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان قرارداد منعقد کرده است.

واردات شمش فولادی و آهن اسفنجی صفر شد

طبق آمار، واردات شمش فولادی (فولاد میانی شامل اسلب، بیلت و بوم) و آهن اسفنجی در پنج ماهه نخست امسال صفر ثبت شده است.

نرخ ۹ ارز ثابت ماند

بانک مرکزی امروز نرخ رسمی ۴۶ ارز را اعلام کرد که بر اساس آن نرخ ۲۶ ارز افزایش و نرخ ۱۱ ارز کاهش یافت. نرخ ۹ ارز ثابت ماند.

بهای اونس جهانی ۱۶۴۵ دلار شد

بهای هر اونس طلا با ۱۴.۹ درصد کاهش به ۱۶۴۵ دلار و ۲۰ سنت رسید و قیمت طلا در بازار معاملات آمریکا نیز با ۰.۹ درصد کاهش به ۱۶۴۶ دلار و ۲۰ سنت رسید.

قائم مقام رئیس کل بیمه مرکزی منصوب شد

وزیر اقتصاد در حکمی مجید مشعلی فیروزآبادی را به عنوان قائم مقام رئیس کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران منصوب کرد.

اوپک در حال رصد وضعیت قیمت نفت است

وزیر نفت عراق گفت: اوپک و هم پیمانانش نظیر روسیه، موسوم به اوپک پلاس در حال رصد وضعیت قیمت نفت هستند و می‌خواهند بازار‌ها را متوازن کنند.

کاهش قیمت ۱۵ درصدی برنج ایرانی

رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی گفت: قیمت برنج ایرانی اعلا از ۹۰ هزار تومان تا ۱۱۵ تومان در بازار است.

بیت کوین ۳۹ درصد بازار ارز‌های دیجیتالی را داراست تنظیم بازار سهام

در حال حاضر ۳۹.۶۷ درصد کل بازار ارز‌های دیجیتالی در اختیار بیت‌کوین بوده که در یک روز ۰.۴۱ درصد افزایش داشته است.

مصرف بیش از ۱۰۹ میلیارد مترمکعب گاز در کل کشور

مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران گفت: مقدار مصرف گاز طبیعی در کل کشور در نیمه نخست امسال ۱۰۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب بوده است.