دلایل نوسان قیمت سهام


نماد معاملاتی «بیمه دانا» به علت نوسان قیمت سهام طی روزهای معاملاتی اخیر متوقف شد

سامانه کدال با انتشار اطلاعیه اعلام کرد که به استناد ماده ۱۷ مکرر یک دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران نماد معاملاتی شرکت بیمه دانا به علت نوسان قیمت سهام طی روزهای معاملاتی اخیر متوقف شد.

بر اساس این اطلاعیه به منظور رعایت دستورالعمل فوق الذکر، ضروری است شرکت بیمه دانا حداکثر ظرف مدت دو روز کاری سؤالات و ابهامات مطرح شده در سامانه تدان توسط شرکت بررسی و پاسخ به آن‌ها مطابق اطلاعیه اطلاعات حاصل از برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی افشا شود.

در ادامه این اطلاعیه آمده است پس از پایان مهلت ثبت سؤالات، ناشر موظف است حداکثر ظرف مدت دو روز کاری نسبت به تهیه پاسخ و ارسال آن اقدام کند و در صورت عدم ارسال پاسخ یا ارائه پاسخ ناقص توسط ناشر، بورس مربوطه عدم پاسخگویی ناشر را به عموم افشا می‌کند.

متن اطلاعیه توقف نماد معاملاتی شرکت بیمه دانا به شرح زیر است:

موضوع: ضرورت برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی

به استناد ماده ۱۷ مکرر ۱ دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران به اطلاع می‌رساند نماد معاملاتی آن شرکت به علت نوسان قیمت سهام طی روزهای معاملاتی اخیر متوقف شد. لذا به منظور رعایت دستورالعمل فوق الذکر، ضروری است حداکثر ظرف مدت دو روز کاری سؤالات و ابهامات مطرح شده در سامانه تدان توسط شرکت بررسی و پاسخ به آن‌ها مطابق اطلاعیه اطلاعات حاصل از برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی افشا شود.

پس از توقف نماد معاملاتی به علت نوسان قیمت سهام طی ۱۵ روز معاملاتی متوالی و انتشار اطلاعیه ضرورت برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی، اشخاصی که به سامانه تدان (tedan.ir) دسترسی دارند می‌توانند حداکثر تا ساعت ۲۴ همان روز نسبت به طرح سؤال از ناشر اقدام نمایند (اشخاصی که به سامانه تدان دسترسی ندارند می‌توانند سؤالات خود را از طریق کارگزار خود یا شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و سبدگردان‌ها در این سامانه ثبت کند.) پس از پایان مهلت ثبت سؤالات، ناشر موظف است حداکثر ظرف مدت دو روز کاری نسبت به تهیه پاسخ و ارسال آن اقدام کند. در صورت عدم ارسال پاسخ یا ارائه پاسخ ناقص توسط ناشر، بورس مربوطه عدم پاسخگویی ناشر را به عموم افشا می‌کند.

چرا نمادها در فرابورس متوقف می‌شوند؟

به گزارش بآشگاه، نمادها در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس، همیشه در حالت مجاز نیستند و ممکن است به دلایل مختلفی، وضعیت آنها تغییر یابد و قابل معامله نباشند. زمانی که رویداد ویژه‌ای باعث تأثیر معنادار بر ارزش یک دارایی باشد، با هدف رعایت انصاف، برای مدتی معاملات آن دارایی متوقف می‌شود تا اطلاعات لازم به تمام ذی‌نفعان برسد و پس از آن معاملات آن دارایی از سر گرفته شود.

ریسک توقف معاملات ممکن است در هر بازاری وجود داشته باشد، اما احتمال آن بستگی به میزان نا اطمینانی دارد که در فضای بازار به چشم می‌خورد. در واقع یک رابطه معنادار بین شفافیت و نقدشوندگی وجود دارد. چنانچه در بازار، شفافیت و اطلاع‌رسانی کارا موجود باشد، دلیلی برای توقف نمادها و ممنوعیت معاملات وجود نخواهد داشت، اما با افزایش نااطمینانی، توقف نمادها و کاهش قدرت نقدشوندگی در بازارها نیز افزایش می‌یابد.

در حالت کلی نمادها در بازار بورس و فرابورس دارای چهار وضعیت هستند

مجاز: در این وضعیت معاملات در سهم به‌صورت عادی انجام می‌شود

مجاز-محفوظ: هنگامی‌که نماد مدتی است بسته شده ولی در حال بازگشایی است، قبل از بازگشایی نماد در حالت مجاز محفوظ قرار می‌گیرد. در این دلایل نوسان قیمت سهام حالت ارسال سفارش در نماد قابل انجام است ولی هیچ معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. به محض مجاز شدن نماد، سفارش‌هایی که در نماد موردنظر ثبت شده قابل معامله خواهد شد.

مجاز-متوقف: در این وضعیت، نماد غیرقابل معامله است. نماد شرکت‌ها زمانی در این وضعیت قرار می‌گیرند که یکی از دلایل بسته شدن نماد (که در ادامه ذکر می‌کنیم) را دارا باشند.

ممنوع: در این وضعیت سهم قابل معامله نیستدلایل عمده توقف نماد شرکت‌های بورسی در بورس اوراق بهادار ایران

دلایل توقف نماد مدت زمان معمول توقف نماد چیست؟

در جدول زیر می‌توانید دلایل معمول توقف نمادها در بورس را مشاهده کنید، روبروی هر مورد، مدت زمان توقف نماد نوشته شده است

بررسی مزایا و معایب دامنه نوسان قیمت در بورس تهران

دامنة نوسان قیمت، سال‌هاست که به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین روش‌ها برای کاهش تلاطمات قیمت سهام در بورس تهران استفاده می‌شود. دامنة نوسان‌قیمت از سال ۷۸ به‌منظور کنترل نوسانات شدید بازار اعمال شد و در طی سال‌های بعدازآن، در مقاطع مختلف با شدت و ضعف متفاوتی همراه بوده است. به‌عنوان‌مثال، در سال ۸۱ شرکت‌های با نسبت قیمت به عایدی (P/E) بیشتر از ۱۰، دامنة نوسان یک‌درصدی داشتند، درحالی‌که شرکت‌های با P/E بین ۵/۷ تا ۱۰ دامنة نوسان ۵/۲درصدی و شرکت‌های با P/E کمتر از ۵/۷ دامنة نوسان ۵ درصدی را تجربه کردند. بعدها در سال ۸۴، بنا بر مصوبة سازمان، دامنة نوسان کلیه سهم‌ها ۵% تعیین شد اما اواخر همان سال و با تغییر مدیریت سازمان، این دامنه به ۲% کاهش یافت. سه سال بعد، یعنی سال ۸۷، دامنه نوسان به ۳% و در سال ۸۸ به ۵/۳% افزایش یافت. نهایتاً در تیرماه ۸۹، دامنة نوسان به مقدار فعلی یعنی ۴% افزایش یافت. به‌علاوه، در بازار فرا بورس نیز دامنة نوسان قیمت ۵% است. با توجه به این‌که دامنة نوسان قیمت و صف‌نشینی، به‌عنوان یکی از پیامدهای اصلی آن، همواره از بحث‌برانگیزترین موضوعات بورس تهران بوده است، لازم است بررسی دقیقی از میزان اثربخشی این سیاست و مزایا و معایب آن انجام شود.

تصویر بررسی مزایا و معایب دامنه نوسان قیمت در بورس تهران

دامنة نوسان قیمت، سال‌هاست که به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین روش‌ها برای کاهش تلاطمات قیمت سهام در بورس تهران استفاده می‌شود. دامنة نوسان‌قیمت از سال ۷۸ به‌منظور کنترل نوسانات شدید بازار اعمال شد و در طی سال‌های بعدازآن، در مقاطع مختلف با شدت و ضعف متفاوتی همراه بوده است. به‌عنوان‌مثال، در سال ۸۱ شرکت‌های با نسبت قیمت به عایدی (P/E) بیشتر از ۱۰، دامنة نوسان یک‌درصدی داشتند، درحالی‌که شرکت‌های با P/E بین ۵/۷ تا ۱۰ دامنة نوسان ۵/۲درصدی و شرکت‌های با P/E کمتر از ۵/۷ دامنة نوسان ۵ درصدی را تجربه کردند. بعدها در سال ۸۴، بنا بر مصوبة سازمان، دامنة نوسان کلیه سهم‌ها ۵% تعیین شد اما اواخر همان سال و با تغییر مدیریت سازمان، این دامنه به ۲% کاهش یافت. سه سال بعد، یعنی سال ۸۷، دامنه نوسان به ۳% و در سال ۸۸ به ۵/۳% افزایش یافت. نهایتاً در تیرماه ۸۹، دامنة نوسان به مقدار فعلی یعنی ۴% افزایش یافت. به‌علاوه، در بازار فرا بورس نیز دامنة نوسان قیمت ۵% است. پیوست ۱ تغییرات دامنة نوسان در بورس تهران را در طی سال‌های گذشته نشان می‌دهد.

با توجه به این‌که دامنة نوسان قیمت و صف‌نشینی، به‌عنوان یکی از پیامدهای اصلی آن، همواره از بحث‌برانگیزترین موضوعات بورس تهران بوده است، لازم است بررسی دقیقی از میزان اثربخشی این سیاست و مزایا و معایب آن انجام شود. در وهلة اول ذکر این نکته ضروری است که دامنة نوسان یکی از پدیده‌های رایج در بورس‌های جهان، حتی در برخی بورس‌های توسعه‌یافته است. به‌طوری‌که از میان ۵۸ بورس بزرگ دنیا در ۳۸ بورس دامنه نوسان قیمت روزانه اعمال می‌شود . نگاهی گذرا به نحوة اعمال دامنة نوسان در بورس‌های مختلف حاوی حداقل دو نکته است: اولاً بین اعمال محدودیت نوسان قیمت و میزان توسعه‌یافتگی بازارها رابطة معکوس وجود دارد، به‌گونه‌ای که در اکثر موارد، هرچه میزان توسعه‌یافتگی یک بازار بیشتر باشد، محدودیت‌های کمتری در آن وجود دارد. ثانیاً، بورس تهران شدیدترین محدودیت نوسان قیمت، حتی در مقایسه با بورس‌های توسعه‌نیافته رادار است. پیوست ۲ نمونه‌هایی از دامنة نوسان قیمت را برای بورس‌های مخنلف نشان می‌دهد.

برای بررسی میزان محدودکنندگی دامنة نوسان قیمت در بورس تهران، کلیه شرکت‌های بورسی و فرا بورسی در سال ۹۲ موردبررسی قرارگرفته‌اند. همان‌طور که در پیوست ۳ ملاحظه می‌شود، در سال ۹۲ شرکت‌های بورسی به‌طور متوسـط در ۵۵% روزها صف خـرید یا فـروش را تجربه کرده‌اند. به‌عبارت‌دیگر، یک شرکت بورسی به‌طور متوسط در بیش از نیمی از روزهای سال دچار صف خرید یا فروش و درنتیجه عدم تعادل قیمت است. این میزان در بین شرکت‌های فرا بورسی کمتر بوده و ۳۴% است که با توجه به دامنة نوسان بزرگ‌تر (۵%) و عدم وجود حجم‌مبنا به‌عنوان یک عامل محدودکننده تغییرات قیمت مطابق انتظار است. نکتة جالب دیگر این‌که حداکثر روزهایی که یک سهم بورسی در سال ۹۲ دچار صف‌نشینی بوده است ۹۹% است! این شرکت (نماد خپویش) در طی سال ۹۲ تقریباً در تمامی روزهای سال دچار صف خرید یا فروش بوده است. مرور داده‌های پیوست ۳ و شدت اثرگذاری دامنة‌ نوسان قیمت بر بورس تهران، بار دیگر لزوم بررسی دقیق و علمی این موضوع را یادآوری می‌کند.

در حوزه مالی، مطالعات متعددی بر روی مزایا و معایب دامنة نوسان قیمت انجام‌شده است که هریک از آن‌ها دلایل موافق و مخالف متفاوتی را برای آن ذکر می‌کنند. موافقان، حداقل دو مزیت را برای اعمال دامنة نوسان بیان می‌کنند: اولاًً، محدودیت نوسان قیمت با کنترل کردن نوسانات قیمت‌ها، از مستولی شدن رفتار هیجانی و عکس‌العمل بیش‌ازحد به اخبار جلوگیری می‌کند؛ بنابراین، اگر بپذیریم که عد‌ة قابل‌توجهی از سرمایه‌گذاران، در مواقعی اسیر احساسات شده و ممکن است با رفتارهای غیرعقلانی خود، باعث زیان به خود و دیگران شوند، دامنة نوسان تا حدی از این پیامدها جلوگیری می‌کند . ثانیاً، دامنة نوسان قیمت تا حدی مانع دست‌کاری قیمت‌ها توسط بازیگران بازار می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که در بورس‌های کمتر توسعه‌یافته که نهادهای نظارتی توانایی کمتری در برخورد با رفتارهای خلاف قانون دارند، محدودیت نوسان قیمت می‌تواند تا حدی از دست‌کاری قیمت‌ها جلوگیری کند. به‌عنوان‌مثال، مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۵ بر روی بورس پاکستان انجام‌شده است نشان می‌دهد نزدیک به نیمی از سود کارگزاری‌ها در این بورس از طریق دست‌کاری قیمت‌ها به دست می‌آید! به‌عبارت‌دیگر، کارگزاری‌ها با تبـانی با یکدیگر و خرید سهام شرکت‌های مختلف، باعث افزایش تصنعی قیمت‌ها می‌شوند و زمانی که سرمایه‌گذاران بی‌اطلاع، به امید افزایش قیمت بیشتر اقدام به خرید سهام می‌کنند، اصطلاحاً از آن سهم خارج می‌شوند و زیان سنگینی را به سایر سرمایه‌گذاران تحمیل می‌کنند. بدین ترتیب، موافقان محدودیت نوسان قیمت (و سایر عوامل کنترل‌کننده مانند حجم‌مبنا) کاهش امکان دست‌کاری قیمتی را از دلایل لزوم دامنة نوسان در بورس‌های توسعه‌نیافته می‌دانند .

در مقابل، نظریات مختلفی نیز در مخالفت با دامنة نوسان قیمت ذکرشده است که می‌توان آن‌ها را به چهار گروه تقسیم کرد:

اولاً، برخی بر این اعتقادند که وجود دامنه نوسان منجر به ناکارایی بورس می‌شود. به این معنا که وقتی ارزش ذاتی سهم به دلیل انتشار اخبار و تغیـیر عوامل اقتـصادی کاهش یا افزایش می‌یابد، لازم است قیمت سهم نیز متناسب با آن تغییر یابد و هرچه این دو، یعنی ارزش ذاتی و قیمت سهم به یکدیگر نزدیک‌تر باشند، بازار کاراتر خواهد بود و شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران تصمیمات دقیق‌تری را با توجه به قیمت‌های عادلانه سهام اتخاذ می‌کنند. به‌علاوه، هرچه میزان کارایی بازارها کاهش یابد و چنین ریسک‌هایی افزایـش یابد، سرمایه‌گذاران رغبت کمتری برای تحلیل و سرمایه‌گذاری در آن بازار خواهند داشت و بازده بالاتری را از سهام طلب خواهند کرد که نهایتاً منجر به افزایش هزینه تأمین مالی شرکت‌ها از طریق بورس می‌شود. بر اساس این استدلال، وجود نوسان قیمت عاملی است که از همگرا شدن سریع قیمت و ارزش ذاتی سهم جلوگیری می‌کند. به‌عنوان‌مثال، مطالعه انجام‌شده در بورس توکیو-ژاپن نشان می‌دهد که دامنة نوسان مانع رسیدن سهام به قیمت‌های تعادلی شده است نوسانات قیمت به‌روزهای بعد منتقل می‌شود.

ثانیاً، دامنه نوسان و کنترل‌های قیمتی، با دامن زدن به هیجانات سرمایه‌گذاران و جلب‌توجه آن‌ها نوسانات بازار و رفتار هیجانی آن‌ها را افزایش می‌دهد. به‌عبارت‌دیگر، صرف تشکیل صف خرید یا فروش برای سهم، سرمایه‌گذاران را هیجان‌زده کرده و انگیزه زیادی برای صف‌نشینی بدون تحلیل و نهایتاً افزایش نوسانات بازار ایجاد می‌کند. این نوسانات منجر به کاهش یا افزایش بیش‌ازحد قیمت در روزهای آتی می‌شود و قیمت از ارزش ذاتی بیشتر یا کمتر می‌شود که طبعاً مطلوب نیست. برخـی مطالعـات نشـان می‌دهند، زمانی که پس از چند روز تشکیل صف، قیمت افزایش یا کاهش زیادی پیدا می‌کند، بخش زیادی از این افزایش و کاهش در روزهای بعد روند معکوس به خود می‌گیرد که نشان می‌دهد تشکیل صف منجر به تشدید رفتار هیجانی سهام‌داران شده است.

ثالثاً، دامنة نوسان قیمت دارای اثری موسوم به اثر آهن‌ربایی است. به این معنا که برخی مطالعات با بررسی جزئیات معاملات نشان داده‌اند به‌محض آن‌که قیمت یک سهم به نزدیکی دامنة نوسان می‌رسد، گویی نیرویی آن را به سمت دامنة نوسان جذب می‌کند. عاملی که منجر به ایجاد اثر آهن‌ربایی می‌شـود این است که بـرای سرمایه‌گـذاران، نقد شوندگی یا به عبارت بهتر، امکان خریدوفروش فوری سهام پدیده‌ای ارزشمند است. حال، زمانی که فاصله قیمت سهم تا دلایل نوسان قیمت سهام دامنة نوسان کاهش می‌یابد و مثلاً قیمت سهم تا ۵/۳% کاهـش‌یافته اسـت، احتمال این‌که سـرمایه‌گـذاران (به دلیل تشکیل قریب‌الوقوع صف فروش) نتوانند بعداً آن سهم را بفروشند افزایش می‌یابد. ترس از این عدم امکان خرید، سرمایه‌گذاران را ترغیب می‌کند که با شتاب هرچه بیشتر اقدام به فروش کنند که نتیجة آن کاهش هرچه بیشتر قیمت و هجوم بیشتر سرمایه‌گذاران و نهایتاً رسیدن به دامنة نوسان و تشکیل صف فروش است. مطالعات انجام‌شده بر روی بورس‌های تایوان وجود اثر آهن‌ربایی در این بازارها را تأیید نموده و در مقابل، مطالعه انجام‌شده در بورس اسپانیا وجود این اثر را تأیید نمی‌کند.

رابعاً، هر سرمایه‌گذار برای خرید یا فروش سهام نیازمند بررسی و تحلیل ارزش ذاتی سهم است. با توجه به تنوع بسیار زیاد سهام موجود در بازارها و محدودیت قدرت توجه و توان فکری انسان، معمولاً افراد سعی می‌کنند به ‌روش‌های مختلف دایرة سهام موردبررسی خود برای سرمایه‌گذاری را کوچک‌تر کنند. به‌عنوان‌مثال، در یک یا چند صنعت خاص تمرکز کنند و یا سهامی که اخیراً راجع به آن مطلب و تحلیلی را مطالـعه کرده‌انـد موردتوجه قرار دهند. مطالعـات نشان می‌دهد یکی از روش‌هایی که سرمایه‌گذاران برای محدود کردن توجه خود به تعداد اندکی سهام استفاده می‌کنند، مشاهده تشکیل صف خریدوفروش توسط دیگران، هرچند به دلایلی غیر از دلایل بنیادی است. به‌عبارت‌دیگر، سرمایه‌گذار تشکیل صف را به‌عنوان علامت یا سیگنالی تلقی می‌کند که دیگران احتمالاً به دلیل تحلیل دقیق‌تر تصمیم به صف‌نشینی کرده‌اند و به همین دلیل، با محدود کردن توجه وی، انگیزه تحلیل‌گری کاهش‌یافته و سرمایه‌گذاران را تابع رفتار توده‌وار بازار می‌کند. به‌عنوان‌مثال، مطالعه انجام‌شده بر روی بازار چین نشان می‌دهد وجود دامنة نوسان قیمت، منجر به جلب‌توجه و تهییج سهام‌داران خرد و تلاش آن‌ها برای خرید سهم می‌شود که نهایتاً زیان قابل‌توجهی را به آن‌ها وارد می‌کند

همان‌طور که گفته شد، مطالعات تجربی و تئوریک متعددی بر روی هریک از مزایا و معایب دامنة نوسان قیمت انجام‌شده است که نتایج مختلفی به بار آورده است. آنچه مسلم است این است که بورس تهران نیز با توجه به ویژگی‌های خاص خود ممکن است تحت تأثیر یک یا چند عامل ذکرشده در بالا باشد و شایسته است با انجام مطالعات علمی و دقیق، تصویر کامل‌تری از مزایا و معایب دامنه نوسان در بورس تهران به دست آید. علیرغم وجود مقالات مختلف در زمینة محدودیت نوسان قیمت، این مطالعات اولاً نتایج ضدونقیضی را به همراه داشته‌اند و ثانیاً، بعضاً ازنظر روش‌شناسی دارای ایرادات جدی هستند.

در حالت ایدئال، برای بررسی دقیق تأثیر دامنة نوسان بایستی تعدادی از شرکت‌های حاضر در بورس تهران را به‌صورت کاملاً تصادفی انتخاب کرده و دامنه نوسان را بر روی آن‌ها اعمال نمود و در مقابل، سایر شرکت‌ها بدون وجود دامنة نوسان مورد معامله قرار گیرند. مقایسه میزان نوسانات قیمت این دو گروه می‌تواند تا حد زیادی میزان اثربخشی دامنه نوسان را نشان دهد. با توجه به عدم امکان ایجاد چنین شرایط آزمایشگاهی، از روش زیر به‌عنوان روشی که تا حد امکان نزدیـک به شـرایط ایدئال مذکور است اسـتفاده کرده‌ایم : در بازار فرا بورس، دامنة نوسان سهام ۵% و در بازار بورس ۴% است. اگر ۲ سهم از جهات مختلف کاملاً شبیه به یکدیگر بوده و یکی در بورس و دیگری در فرا‌ بورس مورد معامله قرار گیرد، درصورتی‌که دامنة نوسان یک عامل کنترل‌کنندة نوسانات قیمت باشد، بایستی سهم بورسی نوسانات کمتری را تجربه نماید. برای نیل به این هدف، شرکت‌های فرا بورسی که در سال ۹۲ در این بازار مورد معامله قرارگرفته‌اند (شامل ۴۰ شرکت) را انتخاب کرده و به ازای هر شرکت فرا بورسی، یک شرکت بورسی که در همان صنعت فعالیت داشته و ازنظر اندازه (ارزش بازار) کمترین اختلاف را با شرکت مذکور دارد انتخاب کرده‌ایم. به‌عبارت‌دیگر، ۴۰ شرکت فرا بورسی و متناظر با آن ۴۰ شرکت بورسی، موردمطالعه قرارگرفته‌اند. بررسی آماری میزان نوسانات این دو گروه که از طریق محاسبه واریانس بازده روزانه این شرکت‌ها به‌دست‌آمده است نشان می‌دهد هیچ تفاوت معناداری میان میزان نوسـان شرکت‌های بورسـی و فرا بورسی مشابه وجود ندارد. به‌عبارت‌دیگر، دامنة نوسان کوچک‌تر برای شرکت‌های بورسی منجر به کاهش نوسانات بازده این شرکت‌ها نشده است. نکته جالب‌توجه دیگر اینکه، این بررسی نه‌تنها عدم تأثیر دامنه نوسان شرکت‌های بورسی در کاهش نوسانات را نشان می‌دهد، بلکه شاهدی بر بی‌اثر بودن حجم‌مبنا به‌عنوان یک عامل کنترل‌کننده نوسانات نیز هست. به‌عبارت‌دیگر، شرکت‌های بورسی در مقایسه با شرکت‌های فرا بورسی علاوه بر دامنه نوسان کوچک‌تر دارای محدودیت حجم‌مبنا نیز هستند و در عین وجود این دو محدودیت، تفاوت معناداری ازنظر تلاطم قیمت با شرکت‌های فرا بورسی ندارند.

اگرچه بررسی جنبه‌های مختلف دامنة‌ نوسان نیازمند مطالعات مفصل‌تری است، اما بررسی اولیه انجام‌شده حاکی از آن است که دامنة نوسان قیمت لزوماً به کاهش نوسان سهام موجود در بورس تهران کمک نکرده است و می‌توان با بررسی‌های دقیق‌تر، زمینة کاهش یا حذف این محدودیت و بهبود کارایی بازار بدون افزایش تلاطمات قیمتی را فراهم نمود.

پیش بینی عجیب درباره بازار سکه و طلا | احتمال رسیدن قیمت سکه به زیر ۱۰ میلیون تومان!؟

رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفت: فکر نمی‌کنم قیمت سکه به ارقام ۱۰ میلیون تومان و یا پایین‌تر برسد زیرا قیمت دلار عامل اصلی در تعیین نرخ طلا و سکه است.

پیش بینی عجیب درباره بازار سکه و طلا | احتمال رسیدن قیمت سکه به زیر ۱۰ میلیون تومان!؟

رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفت: فکر نمی‌کنم قیمت سکه به ارقام ۱۰ میلیون تومان و یا پایین‌تر برسد زیرا قیمت دلار عامل اصلی در تعیین نرخ طلا و سکه است.

ابراهیم محمدولی در گفت و گو با خبرنگار مهر در مورد دلایل نوسانات نرخ طلا و سکه، اظهار کرد: نوسانات قیمت طلا رابطه مستقیم با بازار ارز دارد زیرا این دو بازار مکمل یکدیگر هستند؛ همچنین نرخ اونس جهانی نیز تأثیر مستقیمی بر بازار طلا می‌گذارد. بنابراین هر زمان که اتفاق خاصی در این حوزه‌ها بیفتد، قیمت طلا هم بلافاصله دچار نوسان می‌شود.

رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران افزود: البته طی هفته‌های اخیر، قیمت اونس جهانی یک آرامش نسبی داشت و تغییر محسوسی نکرد اما در بازار ایران قیمت طلا و سکه گاهی می‌شود که در ساعت ۴، ۵ بار تغییر می‌کند که نشان می‌دهد که تأثیر قیمت ارز بر بازار طلا حتی بیشتر از اونس جهانی است.

پیش بینی در حوزه طلا سخت است

وی با بیان اینکه پیش بینی در حوزه طلا واقعاً سخت است، گفت: هر نگاهی، هر رفتاری و هر گفتاری در دنیا به خصوص در حوزه سیاست می‌تواند بر قیمت طلا اثرگذار باشد. حالا فرد مسئولی مثلاً در فلان کشور حرفی را بزند، حرکتی بکند نگاهی را داشته باشد اینها همه یکی از آن عامل‌هایی است که روی قیمت اثر می‌گذارد؛ به همین دلیل پیش بینی در بحث قیمت طلا و سکه یک مقدار سخت است.

محمدولی افزود: ممکن است الان یک حرفی بزنیم و در ادامه اتفاقات یا یک حادثه ناگواری و غیرمترقبه ای اتفاق بیفتد و همه معادلات را بر هم می‌زند. کسی هم که از وضعیت اطلاع نداشته باشد می‌گوید گفته بودند بازار به این شکل جلو می‌رود پس چرا حالا شکل دیگری شد؟

وی تصریح کرد: البته اگر این تفکراتی که برای ایجاد آرامش در بازار فعلاً وجود دارد ادامه دار باشد می‌توانیم وضعیت بهتری نسبت به کسب و کار و داد و ستد و قیمت و … در بحث طلا داشته باشیم. به شرطی که این تفکرات ادامه داشته باشد و اگر توافق برجام به نوعی اتفاق بیفتد ثبات در بازار بیشتر می‌شود و به رونق بازار طلا نیز می‌انجامد.

احتمال رسیدن قیمت سکه به زیر ۱۰ میلیون تومان وجود دارد؟

محمدولی در مورد اینکه آیا در صورت برقرار آرامش در بازارها، احتمال کاهش قیمت سکه به ۱۰ میلیون تومان وجود دارد، گفت: فکر نمی‌کنم این اتفاق بیفتد زیرا همانطور که گفتم نرخ دلار تأثیر مستقیم بر نرخ سکه می‌گذارد و وقتی سقف قیمت دلار در بودجه بالای ۲۰ هزار تومان تعیین شده، اگر نرخ دلار پایین‌تر از ۲۰ هزار تومان بیاید دولت ضرر می‌کند.

وی ادامه داد: از سویی دیگر نیز فعلاً قیمت‌ها در بازار سکه روی همین اعداد بالای ۱۱ و ۱۲ میلیون تومان تثبیت شده است؛ اگر قرار باشد نرخ به ۱۰ میلیون تومان و یا پایین‌تر برسد نیاز به مرور زمان و ثبات در مباحث اقتصادی دارد.

رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران در مورد وضعیت خرید و فروش‌ها نیز اظهار کرد: افرادی هستند که روی طلا و سکه سرمایه گذاری کلان کرده‌اند و از این بازار سود زیادی کسب کردند این افراد در حال حاضر در بازار حضور ندارند زیرا فعلاً وضعیت بازار طلا کاملاً روشن نیست و به ثبات واقعی نرسیده است و ممکن است در صورتی که ثبات حاکم شود سرمایه خود را از ابازار طلا خارج و به بازار دیگری ببرند.

وی ادامه داد: اما در طرف مقابل مردم در حال داد و ستد و خرید هستند و نمی‌توان گفت بازار طلا دچار رکود شده است. برای صنعتکاران طلا نیز چندان تغییر قیمتی تأثیری بر کسب و کارشان ندارد زیرا کارشان داد و ستد است. البته اینکه می‌گویم گرانی آن مهم نیست از نظر کسب و کاری می‌گویم ولی طلا هر چه گران بشود در بحث هزینه‌هایمان به خصوص در قسمت تولید بیشتر اذیت می‌شوند. بنابراین اگر ارزان بشود به نفع صنعتکاران طلا است.

این افراد برای سهام عدالت در اولویت هستند

طبق آخرین اظهارنظر، دو گروه در اولویت دریافت سهام عدالت قرار دارند.

این افراد برای سهام عدالت در اولویت هستند

جی پلاس؛ افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی در اولویت دریافت سهام عدالت قرار دارند.

سهام عدالت در دو سال گذشته با کاهش ارزش شدیدی روبرو شده است. دولت نیز برنامه‌ای برای آزادسازی این سهام ندارد.

بررسی‌ها حکایت از آن دارد که حجم بالای این سهام، مانع از آن می ‌شود که فروشندگان آن بتوانند در آینده ‌ای نزدیک به حق طبیعی خود مبنی بر فروش دارایی یادشده، دسترسی داشته باشند.

این در حالی است که از زمان آزادسازی تاکنون، ارزش این دارایی افت سنگینی داشته و از محدوده ۳۸ میلیون تومان در میانه مردادماه سال ۱۳۹۹ به محدوده ۲۳ میلیون تومان رسیده است. آن هم در شرایطی که هیچ راهکاری برای یخ‌ زدایی از سهام عدالت ارائه نشده است.

با وجود اینکه در طرح توزیع سهام عدالت مالکیت بخشی از سهام بنگاه‌ های دولتی به مردم سپرده شد، اما مدیریت این سهام در اختیار دولت بود و سازمان خصوصی ‌سازی وظیفه خرید و فروش‌ و جابه‌ جایی سهم ‌های موجود در سبد سهام عدالت را برعهده داشت و مردم سود خود را به ‌صورت سالانه دریافت می‌ کردند.

* ماجرایی که به فراموشی سپرده شد

۳۰ درصد از سهام عدالت در خردادماه ۱۳۹۹ و ۳۰ درصد دیگر آن در مردادماه همان سال، آزادسازی شد؛ با وجود اینکه قرار بر آزادسازی ۴۰ درصد باقی‌ مانده در بهمن‌ ماه سال ‌۱۳۹۹ بود، اما این موضوع هیچگاه رخ نداد و حتی فروش سهام عدالت هم متوقف شد.

این در حالی است که از آن زمان تاکنون نه ‌تنها این ماجرا به کلی فراموش شده و تاریخ جدیدی نیز برای واگذاری سهام عدالت اعلام نشده است.

* جاماندگان سهام عدالت همچنان امیدوار

داستان سهام عدالت تنها به آزادسازی آن محدود نشده است. سال ‌۱۳۹۶ بود که پیشنهاد اختصاص سهام عدالت به جاماندگان از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس مطرح شد، اما بی ‌نتیجه ماند. با این‌ حال ۱۳‌ خرداد ماه ۱۳۹۹ و یک ‌ماه پس از آزادسازی این سهام، طرح جاماندگان سهام عدالت در مجلس اعلام وصول شد.

این طرح در حالی از سوی نمایندگان مجلس اعلام وصول شد که دولت دوازدهم از همان ابتدا اعلام کرد سهامی برای اختصاص به آن دسته از مشمولانی که سهام عدالت دریافت نکرده‌اند، ندارد! اما بهارستان ‌نشین‌ ها که تعداد جاماندگان را ۲۰‌ میلیون نفر برآورد کرده بودند، بر اختصاص سهام به آنها اصرار زیادی داشتند.

۲۱ فروردین ‌ماه امسال بود که رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، از آغاز واگذاری سهام عدالت به جاماندگان در سال‌ جاری خبر داد. بنا بر گفته ‌های وی، قرار بود تا فراخوان واگذاری سهام به این مشمولان از خردادماه انجام شود. وی بار دیگر با اشاره به تدوین آیین‌ نامه سهام عدالت، از تعیین ‌تکلیف سهام عدالت جاماندگان تا اردیبهشت یا اواسط خردادماه سال‌ جاری خبر داد.

طبق بررسی های انجام شده، کارگروه تدوین آیین نامه سهام عدالت حدود دو ماه است که تعطیل بوده و جلسه ای نداشته است. طبق آخرین اظهارنظر، افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی در اولویت دریافت سهام عدالت قرار دارند.

* افت ارزش سهام عدالت به دلیل کاهش شاخص کل

رضا گلستانی، کارشناس بازار سرمایه ، گفت: ارزش سهام عدالت طی دو سال‌ اخیر، با نوسانات زیادی همراه بوده است؛ روزهای اوج بازار سرمایه بود که ارزش این سهام به بیش از ۳۸ ‌میلیون ‌تومان هم رسید ‌و اشخاصی که ۶۰ درصد از سهام آزاد شده خود را فروخته بودند، به نوعی سود کردند.

وی ادامه داد: پس از توقف فروش سهام عدالت در بورس، ارزش سهام هم معنای خود را از دست داد. سهام عدالت نیز مانند بسیاری از سهم‌ های دیگر در بازار سرمایه، از افت یا رشد بورس تاثیر می ‌پذیرد. در هفته گذشته نیز ارزش سهام عدالت با کاهش ارزش روبرو شد که این مساله به دلیل افت قیمت سهام شاخص ساز بورس بوده است.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: وضعیت بازار به ‌نحوی رقم خورده که بهای این سهام به ‌شدت کاهش یافته، از این‌ رو طبیعی است که نتوانیم برای نوسانات قیمت آن به ‌دنبال مقصر بگردیم. دولت باید تکلیف جاماندگان و نحوه آزادسازی این سهام را زودتر مشخص کند تا ارزش این سهام کاهش بیشتری نداشته باشد.

* سهام عدالت چقدر می‌ارزد؟

سبد سهام عدالت از تعدادی سهام ارزنده و نمادهای بزرگ بازار سرمایه تشکیل شده است که در هفته‌های گذشته با نوسان در میزان ارزش همراه بوده است. این سهام در بهمن ماه با کاهش ارزش مواجه شد و در اسفندماه نیز روند نوسانی داشت.

ارزش این سهام در هفته اول فروردین ماه برخلاف رشد شاخص‌های عملکردی بازار سرمایه، با کاهش ارزش مواجه شد، اما در هفته دوم فروردین ماه و با رشد شاخص کل، ارزش سهام عدالت نیز رشد قابل قبولی داشته است. البته ارزش این سهام در هفته سوم فروردین ماه با افت مواجه شد. ارزش این سهام در هفته چهارم فروردین ماه با رشد ۴ درصدی که داشت افزایش قابل توجهی پیدا کرد.

سهام عدالت در تمام هفته‌های اردیبهشت ماه با افزایش ارزش روبرو شد. ارزش سهام عدالت در هفته اول دلایل نوسان قیمت سهام اردیبهشت ماه با رشد ۰.۸۵ درصدی مواجه شده است. ارزش این سهام در هفته دوم اردیبهشت ماه کاهش ۰.۴۲ درصدی یافت. ارزش این سبد دارایی در هفته سوم اردیبهشت ماه رشد ۰.۶۸ درصدی را تجربه کرد. ارزش سهام عدالت در هفته پایانی اردیبهشت ماه با رشد ۱.۷ درصدی روبرو شد.

ارزش برگه های سهام عدالت در هفته ابتدایی خردادماه با کاهش ۱.۲۹ درصدی روبرو شد. این روند نزولی در هفته دوم خرداد نیز ادامه پیدا کرد و ارزش سهام عدالت در هفته گذشته با کاهش ۲.۱۳ درصدی مواجه شد.

ارزش برگه های سهام عدالت در هفته سوم خردادماه باز هم با کاهش ۱.۵۵ درصدی روبرو شد که این مساله به دلیل افت در شاخص‌های عملکردی بورس رخ داده است. سبد سهام عدالت در هفته چهارم خردادماه با رشد ۲ درصدی مواجه شد. ارزش این سهام در هفته پایانی خردادماه نیز با افت ۲.۱۵ درصدی داشت.

البته سبد سهام عدالت به دلیل تشکیل شدن از سهام شرکت‌های بزرگ، بسیار متاثر از شاخص کل بورس است. سهام عدالت در هفته ابتدایی تیرماه با افت ۲.۸۶ درصد مواجه شده است. این سهام هفته دوم تیرماه را با کاهش ۱.۳۹ درصدی در ارزش پشت سر گذاشته است. در حال حاضر و در هفته سوم تیرماه ارزش این سهام با کاهش ۱.۳۷ درصدی روبرو شده است. ارزش دلایل نوسان قیمت سهام این سهام در هفته چهارم و پایانی تیرماه با افت ۲ درصدی داشته است.

بورس در هفته‌های گذشته با وضعیت نوسانی همراه بوده است که این مساله بر روند ارزش برگه های سهام عدالت نیز تاثیر زیادی داشته است. برگه های سهام عدالت در هفته ابتدایی مردادماه با کاهش ۲.۶۵ درصدی روبرو شده است؛ اما در هفته دوم مردادماه ارزش سهام عدالت ۴۶ صدم درصد افت کرد، اما در هفته سوم مردادماه برخلاف شاخص‌های بورس، ارزش سهام عدالت ۷.۶۲ درصد کاهش یافت. در هفته چهارم مردادماه برخلاف هفته های گذشته، ارزش سهام عدالت با رشد ۷۲ صدم درصدی روبرو شده است.

ارزش سهام عدالت در هفته پایانی مردادماه با کاهش ۱.۶۴ صدم درصدی روبرو شده است. این مساله در حالی رخ داده است که شاخص کل بورس با کاهش ۰.۶ درصدی و شاخص کل هم‌وزن بورس نیز افزایش ۲.۳۰ درصدی داشته‌اند.

برگه‌های سهام عدالت در قیمت‌های اسمی ۴۰۹ هزار تومانی، ۴۹۲ هزار تومانی، ۵۳۲ هزار تومانی و یک میلیون تومانی در هفته پایانی مردادماه به ترتیب با کاهش ۱۰۰ هزار تومانی، ۱۲۱ هزار تومانی، ۱۳۱ هزار تومانی و یک میلیون و ۲۴۶ هزار تومانی نسبت به هفته گذشته مواجه شده‌اند.

بسیاری از کارشناسان معتقدند، نمادهای حاضر در سبد سهام عدالت از ارزنده‌ترین سهم‌های بازار سرمایه هستند. با این حال، ارزش برگه‌های سهام عدالت در برگه‌های مختلف به ترتیب برابر است با ۶ میلیون و ۶۱ هزار تومان، ۷ میلیون و ۲۹۱ هزار تومان، ۷ میلیون و ۸۸۳ هزار تومان و ۱۴ میلیون و ۸۲۰ هزار تومان.

ارزش فعلی سهام عدالت نسبت به دوران اوج بازار در مرداد سال ۹۹ با افت ۶۱ درصدی مواجه شده است. از مهمترین دلایل ریزش قیمت سهام عدالت، ‌ضعف مدیریت در شرکت های سرمایه‌گذاری و عدم برگزاری مجامع این شرکتها و نیز نبود بازارگردان حرفه ‌ای برای این شرکتها به شمار می‌رود.

بنابراین گزارش، ارزش سهام عدالت نسبت به اول مرداد سال گذشته برای سه نوع سهام عدالت، به ترتیب با کاهش قیمت ۹ میلیون و ۵۱۸ هزار تومانی، ۱۱ میلیون و ۴۴۹ هزار تومانی، ۱۲ میلیون و ۳۸۰ هزار تومانی و ۲۳ میلیون و ۲۷۱ هزار تومانی روبرو شده است./ فارس

نوسان نرخ ارز محرک اصلی بازار سهام دریک سال اخیر

نوسان نرخ ارز محرک اصلی بازار سهام دریک سال اخیر

به گزارش سیگنال به نقل از اقتصاد آنلاین، ولی نادی قمی یکی از کارشناسان بازار سرمایه با بیان این مطلب که به طور طبیعی، رشد بالای نقدینگی و تداوم تورم، ارزش جایگزینی و همچنین سود اسمی شرکت ها را افزایش داده و یکی از دلایل افزایش قیمت سهام شرکت ها محسوب می شود، گفت: با […]

به گزارش سیگنال به نقل از اقتصاد آنلاین، ولی نادی قمی یکی از کارشناسان بازار سرمایه با بیان این مطلب که به طور طبیعی، رشد بالای نقدینگی و تداوم تورم، ارزش جایگزینی و همچنین سود اسمی شرکت ها را افزایش داده و یکی از دلایل افزایش قیمت سهام شرکت ها محسوب می شود، گفت: با توجه به تخلیه آثار رشدهای بالای نقدینگی بر شاخص قیمت سهام و ثبات نسبی نرخ برابری ارز ، توجه بازار در حال حاضر به سایر محرک ها نظیر قیمت های جهانی مواد خام، ریسک ها و توان فروش شرکت ها معطوف شده است.

ولی نادی قمی در عین حال با بیان اینکه متوسط رشد اقتصادی کشور از ابتدای دهه ۹۰ شمسی تحت تاثیر شدت تحریم ها و کاهش انباشت سرمایه، زیر روند بلندمدت خود قرار گرفته است، اظهار داشت: تداوم این موضوع در بلندمدت می تواند برای کشور مشکلاتی را ایجاد کند.

وی افزود: با توجه به مجموع محدودیت های تحمیل شده به کشور علی‌الخصوص کاهش فروش نفت، رشد اقتصادی کشور در سال جاری منفی پیش‌بینی می شود . در چنین شرایطی قاعدتا بازار سهام به عنوان یکی از اجزای اقتصاد کلان، تحت تاثیر شرایط کلی اقتصاد قرار خواهد گرفت. البته با نگاهی به محرک های اصلی بازار سهام می توانیم چشم اندازی تا حدودی متناقض از آن داشته باشیم.

این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: محرک اصلی بازار طی یک و نیم سال اخیر ، نوسان قیمت ارز (جهش قیمت ارز تحت تاثیر نقدینگی فزاینده و شدت تحریم‌ها) بوده است و سایر محرک های بازار سهام نظیر قیمت های جهانی مواد خام، ریسک های سیاسی و اقتصادی ، قدرت تولید و فروش شرکت ها ( توسعه بازار فروش) در سایه این محرک قرار گرفت.

وی یادآور شد: قیمت محصولات فلزی، فولادی، سنگ آهن، محصولات پتروشیمی و نفت در بازارهای جهانی در شرایط قوی چند ماه قبل قرار ندارد و جنگ تجاری بین امریکا و چین به بدبینی‌ها در خصوص رشد اقتصاد جهانی دامن زده است.

نادی قمی سپس با طرح این سوال که آیا روند صعودی ماه های اخیر قیمت سهام طی هفته های آینده ادامه خواهد داشت یا متوقف خواهد شد، اظهار داشت: اگر چه تورش های رفتاری منجر به انحراف قیمت دارایی های مالی از ارزش های ذاتی آن می شود اما دلایلی را در جهت امیدواری به بازار سهام طی هفته های آینده می‌توان ارائه کرد.

این کارشناس بازار سرمایه در تشریح این دلایل افزود: نخست اینکه با تداوم تورم و رشد نقدینگی، ارزش جایگزینی کارخانجات رشد کرده و لذا بسیاری از شرکت های زیان ده ( یا با سودآوری نه چندان راضی کننده) با این استدلال که دارای ارزش جایگزینی بالایی هستند و می توانند از محل تجدید ارزیابی دارایی های شان افزایش سرمایه بدهند، زمینه افزایش قیمت را دارند.

او ادامه داد: همچنین با توجه به اینکه در شرایط تورمی، قیمت کالاهای مصرفی و خدماتی در مرحله پایانی تخلیه آثار نقدینگی افزایش می یابد، قیمت سهام این دسته از شرکت ها ( مخصوصا برخی از شرکت های خدماتی) زمینه رشد قیمت را دارند. ضمنا متوسط P/E شرکت های بزرگ اندکی بیشتر از ۴ است که نسبت به متوسط بلندمدت P/E بازار ، پایین تر است و به نظر می رسد شرایط رشد شاخص را فراهم می کند. البته در صورت تنزل قیمت های مواد خام در بازارهای جهانی یا بروز ریسک های سیاسی و اقتصادی بااهمیت، فضای خوش بینی از بازار خارج می شود.

وی در خصوص بازار بدهی نیز عنوان کرد: عمده ظرفیت این بازار طی یکی دو سال اخیر توسط دولت و شهرداری های و برخی شرکت های بزرگ استفاده شده و نرخ مورد قبول دولت برای هزینه مالی حول و حوش ۲۰ درصد است. این نرخ برای صندوق ها به صرفه نیست لذا میزان تامین مالی دولت در نیمه نخست سال جاری چندان قابل توجه نبوده است.

برای مشاهده جدیدترین تحلیل ها، اخبار، مقالات و قیمت های لحظه ای سهام به وب سایت سیگنال مراجعه و یا اپلیکیشن سیگنال را از کافه بازار دریافت نمایید.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.