تاریخچه تشکیل بورس


علامه جعفری: خدایا تو را سوگند به عظمتت در این دار دنیا که جایگاه بده و بستان و معامله است موفق بفرما که ما مغبون نشویم آنچه که می گیریم بیارزد در مقابل آن سرمایه الهی حیات که از دست می دهیم
پس به هر میلی که دل خواهی سپرد از تو چیزی در نهان خواهند برد

مطالعات مالی Muhasebe - Finansman

سابقه بورس کالایی در کشور زیاد نیست، اما عملکرد مناسب این بورس در این دوره کوتاه ما را بر آن داشته است تا ابعاد گسترده آن را موشکافانه‌تر بررسی کرده و نقاط قوت و ضعف آن را منصفانه در بوته تحلیل بگذاریم. شرکت بورس کالای ایران یاری رسان ما در این راه بوده است.

سابقه بورس‌های کالایی به سال ۱۸۴۸ در شیکاگوی آمریکا بازمی‌گردد. شیکاگو در آن زمان به عنوان مرکز مبادلات تجاری کشاورزان شهرهای اطراف شناخته می‌شد و در فصل برداشت، کشاورزان برای فروش محصولات زراعی مخصوصاً گندم، روانه این شهر می‌شدند. این کشاورزان در تابستان به دلیل تاریخچه تشکیل بورس مازاد عرضه، محدود بودن تعداد خریداران و فقدان انبارهای مناسب، محصولات خود را به بهای ناچیزی می‌فروختند و حتی بخشی از آن را به دریاچه میشیگان می‌ریختند. اما در سایر فصول به دلیل محدودیت عرضه و نبود محصول، قیمت‌ها افزایش می‌یافتند. بروز این مشکلات در معاملات محصولات کشاورزی، فعالان این بخش را به فکر انداخت که مکانی را تأسیس کنند تا خریداران و فروشندگان کالا بتوانند در یک چارچوب نظام‌مند، منصفانه، شفاف و رقابتی اقدام به خرید و فروش کالا نموده و از تأمین به موقع کالا در زمان تقاضا اطمینان حاصل کنند.
نام این مکان هیأت تجاری شیکاگو بود و به دنبال موفقیت آن، دومین بورس کالایی به نام بورس کالای شیکاگو در سال ۱۸۷۴ تأسیس شد. موفقیت بورس‌های کالایی در آمریکا باعث شد فعالیت این نوع بورس‌ها در سایر کشورهای توسعه‌ یافته گسترش یابد. در حال حاضر گروه بورس بازرگانی شیکاگو، بورس بین قاره‌ای، بورس فلزات لندن و بورس یورونکست از بزرگترین بورس‌های کالایی در جهان‌اند.
بورس‌های کالایی در کشورهای در حال توسعه نظیر چین، هند و برزیل اگرچه قدمت چندانی ندارند، ولی به دلیل انجام اصلاحات اقتصادی در این کشورها بورس‌های کالایی بسیار فعالی تشکیل شده‌اند، به طوری که در حال حاضر بورس‌های کالایی چین و هند از نظر حجم معاملات از بسیاری از بورس‌های باسابقه‌ دنیا در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی پیشی گرفته‌اند.

سابقه ایجاد بورس کالا در ایران
در ایران برای بهره‌مندی از کارکردهای بورس‌های کالایی پس از تصویب قانون برنامه سوم توسعه، ایجاد این بورس‌ها در دستور کار دولت قرار گرفت. اولین بورس کالایی کشورمان در شهریور ماه سال ۸۲ تحت عنوان سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران شروع به کار کرد. همان طور که از نام این بورس مشخص است، در آن انواع فلزات تاریخچه تشکیل بورس پایه نظیر فولاد، آلومینیوم و مس در قالب قراردادهای نقد، سلف و نسیه معامله می‌شدند.
دومین بورس کالایی در شهریور ماه سال ۸۳ به نام سازمان کارگزاران بورس کالای کشاورزی ایران تشکیل شد. این بورس با ساختاری مشابه بورس فلزات اقدام به پذیرش کالاهای کشاورزی از قبیل گندم، جو، ذرت، کنجاله‌ها، خرما و کالاهای دیگر در قالب قراردادهای نقد، سلف و نسیه می‌کرد.
با تصویب قانون جدید بازار اوراق بهادار در سال ۸۴ و تصمیم شورای عالی بورس، سرانجام بورس‌های فلزات و کشاورزی در یکدیگر ادغام و بورس واحدی با عنوان بورس کالای ایران تشکیل شد. این ادغام در واقع همسو با تجربه جهانی در ادغام بورس‌ها انجام شد، چرا که با ادغام بورس‌ها، هزینه‌های معاملاتی به حداقل ممکن کاهش می‌یابند.
بر اساس قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال ۸۴، شورای عالی بورس بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است که سیاست گذاری‌های کلان بازار را بر عهده دارد و سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان مقام ناظر این بازار است. شورا و سازمان در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌ گذاران و با هدف ساماندهی، تدوین مقررات و توسعه‌ بازار شفاف، منصفانه و کارا و به منظور نظارت بر حُسن اجرای قانون تشکیل شده‌اند، ضمن این که بورس کالای ایران بازاری متشکل و “خودانتظام” است که ضوابط و استانداردهای حرفه‌ای و انضباطی را پس از تأیید سازمان یا شورا اجرا می‌کند.
هم‌اکنون در بورس کالای ایران بیش از ۱۸۰ کالای پایه شامل انواع فلزات از قبیل مقاطع فولادی، شمش آلومینیوم و فرآورده‌های مسی، انواع محصولات کشاورزی از جمله گندم، جو، ذرت و کنجاله‌ها، انواع محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی از قبیل نفت خام، نفت کوره، بنزین، انواع پلیمرها، مواد شیمیایی و قیر و همچنین فلزات گران‌بها از جمله سکه توسط معامله‌گران داد و ستد می‌شوند. در سال ۹۱ ارزش مجموع خرید و فروش کالاها در بورس کالای ایران به بیش از ۶۷۰ تریلیون ریال رسید. این رقم به تنهایی می‌تواند نشان دهنده گستردگی فعالیت بورس کالای ایران و عمق معاملات این بورس باشد.

علامه جعفری: خدایا تو را سوگند به عظمتت در این دار دنیا که جایگاه بده و بستان و معامله است موفق بفرما که ما مغبون نشویم آنچه که می گیریم بیارزد در مقابل آن سرمایه الهی حیات که از دست می دهیم
پس به هر میلی که دل خواهی سپرد از تو چیزی در نهان خواهند برد

دانش هر فرد نه دارایی اوست نه سرمایه او بلکه بدهی او به جامعه است.

ا ین وبلاگ حاوی اطلاعاتي ارزنده در زمینه های حسابداری - مالی -تجاری -اقتصادی - تجارت الکترونیک و بانکداری ، بورس و . مفاهيم عمومی و علوم بروز شده مالی میباشد. با توجه به احساس نیاز در این وادی نویسنده سعی در احیا و آموزشی کردن را نیز از نظر فرو نگذاشته و آن را با هدف ارتقا’ فرهنگ آموزشی بر پایه اصول استاندارد ها و تخصص خود در زمینه های فاینانس و حسابداری تدوین و تالیف نموده است.

از علاقمندان و خوانندگان محترم این بلاگ به همکاری و همفکری در زمینه های فوق با کمال امتنان دعوت بعمل میآید.

◄ با عرض ادب و احترام نویسنده بلاگ اکبر زواری رضائی "

مختصری از شرح حالم:
متولد 1354 - ساکن و اهل اورمیه - عضو هیئت علمی گروه حسابداری دانشگاه اورمیه - مدرک دکترای حسابداری و مدیریت مالی دانشگاه غازی - فوق لیسانس حسابداری دانشگاه تهران - لیسانس حسابداری مالیاتی دانشکده امور اقتصادی و دارایی.

تاریخچه تشکیل بورس

شرکت تجارت الکترونیک پارسیان (تاپ) در یک نگاه

شرکت تجارت الکترونيک پارسيان(تاریخچه تشکیل بورس تاپ) با نام تجارت الکترونيک ايرانيان در تاريخ 1379/02/18 به‌صورت شرکت سهامي خاص تأسيس و طي شماره 164214 مورخ 1379/04/8 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکيت صنعتي تهران ثبت و فعاليت گسترده خود را در زمينه ايجاد و توسعه شبكه‌هاي پرداخت الكترونيكي در كشور آغاز نموده است.

به موجب تصميمات متخذه در مجمع عمومي فوق‌العاده مورخ 1382/09/19 نام شركت از تجارت الكترونيك ايرانيان به تجارت الكترونيك پارسيان تغيير و مراتب تحت شماره 32/42397 مورخ 1382/10/10 در اداره ثبت شركت‌ها و مالكيت صنعتي تهران به ثبت رسيده است. همچنين به موجب تصميمات متخذه در جلسه مجمع عمومي فوق العاده مورخ 1389/04/26، نوع شركت از سهامي خاص به سهامي عام تبديل و مراتب تحت شماره 32/17646 مورخ 1389/06/09 در اداره ثبت شركت‌ها به ثبت رسيده است. ضمناً شرکت در تاريخ 1389/06/16 در سازمان بورس و اوراق بهادار پذيرفته و در حال حاضر سهام آن از طريق سازمان بورس و اوراق بهادار قابل داد و ستد مي‏باشد.

بخش عمده‏ای از سهام شرکت متعلق به شرکت گروه داده‏پردازی بانک پارسیان از شرکت‏های وابسته به بانک پارسیان بوده و مركز اصلي آن در تهران، بلوار نلسون ماندلا، خیابان شهید سلطانی، پلاك 8 واقع مي‌باشد.

تاریخچه بورس

در این قسمت به ارائه تاریخچه ای کوتاه از بورس در ایران و جهان پرداخته می شود.
تاریخچه بورس در جهان
تاريخچه پيدايش واژه بورس، به قرن پانزدهم ميلادي باز مي‌گردد.

در آن زمان، بازرگانان و كسبه‌ي شهري به نام «بورُوژ»(Bruges) در شمال غربي بلژيك، در ميداني به نام «تِربورس»(TerBeurze) در مقابل خانه‌ي بزرگ‌زاده‌اي به نام «واندِر بورس» جمع مي‌شدند و خريد و فروش مي‌كردند.

از آن تاريخ به بعد مكان‌هايي كه مردم در آنجا خريد و فروش مي‌كردنـد، به بورس معروف شدنـد.

در آن زمان، اين مكان‌ها از نظم و انضباط خاصي برخوردار نبود و هر كس مي‌توانست در آنجا به فعاليت‌ بپردازد، اما به مرور زمان و رفته‌رفته، نظم و انضباط خاصي در اين مكان‌ها حاكم شد؛ به نحوي كه پس از مدتي، فقط بازرگانان، صرافان و دلالان بودند كه اجازه داشتند در اين مكان‌ها خريد و فروش كنند.

در گذر زمان، تالارهاي مسقف بورس شكل گرفت و بازرگانان كه تا پيش از آن، در هواي آزاد خريد و فروش مي‌كردند، براي خريد و فروش به اين تالارها مي‌رفتند.

در بسياري از منابع علمي و تاريخي، زمان آغاز به كار تالارهاي مسقف بورس را به عنوان تاريخ رسمي تأسيس بورس در دنيا معرفي مي‌كنند، اگرچه همانطور كه گفتيم، پيشينه آن به قبل‌ از آن تاريخ و به قرن پانزدهم ميلادي برمي‌گردد.
در زمان‌هاي گذشته، بازرگانان همواره به دنبال آن بودند تا ضرر و زيان‌هاي احتمالي ناشي از تجارت خود را كاهش دهند.

شراكت، راهي بود كه مي‌توانست ريسك كسب و كار آنها را كاهش دهد؛ چون با شريك‌شدن چندين فرد در يك كسب و كار، سود و زيان‌هاي احتمالي آن كسب و كار بين شركا تقسيم مي‌شد.

اين تجربه، به تدريج به تشكيل شركت‌هاي سهامي منجر شد. در اين شركت‌ها، هر يك از شركا به نسبت سهمي كه در شركت داشت، در منافع و يا ضررهاي احتمالي شركت سهيم مي‌شد.

اولين شركت سهامي با نام «ماسكُوِي» (Muscovy) در سال 1553 ميلادي، با مشاركت عده‌اي از تجار در روسيـه ايجـاد شد. گسترش مبادلات تجاري در جهان، نياز به سرمايه‌هاي بيشتـر و شركاي بيشتري را آشكار كرد.

پيدا كردن شركاي متعدد براي سرمايه‌گذاري در يك كسب و كار، به مراكزي نياز داشت كه بتواند در واقع بين دارندگان سرمايه و متقاضيان سرمايه، ارتباط برقرار كند. اين مراكز، به نام «بورس» معروف شدند.

شركت‌ها با فروش سهام خود در بورس، در واقع سرمايه‌گذاران و شركاي بيشتري را براي مشاركت در كسب و كار خود، پيدا مي‌كردند.
اولين بورس اوراق بهادار جهان در اوايل قرن هفدهم ميلادي در شهر «آمستردام» تاریخچه تشکیل بورس هلند تشكيل شد و كمپاني هند شرقي، اولين شركتي بود كه سهام خود را در آن عرضه كرد.

فعاليت‌هاي مرتبط با بورس در شهر لندن از اوايل قرن هجدهم ميلادي و در قهوه‌خانه‌ها شروع شد. اين فعاليت‌ها در سال 1773 ميلادي و با خريد ساختمان مستقل توسط معامله‌گران وارد فصل جديدي شد.

در نهايت در سوم مارس سال 1801 ميلادي، بورس لندن فعاليت رسمي خود را آغاز كرد. اما بورس نيويورك به عنوان سومين بورس بزرگ در گستره تاريخ، در 17 مي 1792به این ترتیب فعالیت خود را آغاز کرد که 24 كارگزار بازار سهام در خيابان وال استريت نيويورك و زير درخت چناري دور هم جمع شدند و توافق‌نامه‌اي را امضا كردند كه به توافقنامه «درخت چنار» مشهور شد.

آنها در 8 مارس 1817 با تنظيم اساسنامه شروع به كار بورس نيويورك را رسميت بخشيدند. با شروع فعاليت بورس‌هاي بزرگ جهان، به تدريج ساير كشورها نيز داراي بورس شدند تا آنجا كه امروز كمتر كشوري را مي‌توان يافت كه بورس نداشته باشد.

تاریخچه بورس در ایران

مطالعات اوليه درباره تأسيس بورس در ايران، به سال 1315هجري شمسي بر مي‌گردد.

در اين سال، فردي بلژيكي به نام “ران لوترفِلد” پس از انجام مطالعات گسترده درباره‌ي تأسيس بورس در ايران، اساسنامه‌ي داخلي بورس را تهيه و به مسئولان ايراني ارائه كرد، اما با توجه به شرايط آن زمان و وقوع جنگ جهاني دوم، عملا موضوع بررسي و تأسيس بورس در ايران بيش از 25 سال به تأخير افتاد.

اما بالاخره در سال 1341، كميسيوني در وزارت بازرگاني و با حضور نمايندگان وزارت دارايي، وزارت بازرگاني و بانك توسعه‌ي صنعتي و معدني ايران تشكيل و موافقت‌‌نامه‌ اوليه تأسيس بورس سهام در اين كميسيون، تنظيم شد.

در اواخر همان سال يعني سال 41، هيأتـي از بورس بروكسل به سرپرستي دبيركل اين بورس براي مشاركت در راه‌اندازي بورس ايران، به كشورمان دعوت شدند و بالاخره پس از چهار سال، در سال 1345 قانون تشكيل بورس اوراق بهادار در مجلس تصويب و براي اجرا از سوي وزارت اقتصاد به بانك مركزي ابلاغ شد.

حدود يك‌سال بعد از ابلاغ قانون تشكيل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمن ماه سال 1346، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معادله بر روي سهام بانك توسعه‌ي صنعتي و معدني كه بزرگ‌ترين مجتمع واحدهاي توليدي و اقتصادي در آن تاريـخ به شمار مي‌رفت، به طور رسمـي فعاليت خود را آغاز كـرد.

بورس ايران در تاريخ 45 ساله فعاليت خود، همواره فراز و فرودهاي بسيار زيـادي را تجربه كرده است، اما شايد بتوان گفت يكي از مهم‌ترين تحولات تاريخ بورس ايران، تأسيس قانون جديدي تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار در اول آذر سال 1384 بوده است كه ضمن رفع برخي نارسايي‌ها و نواقص موجود در قانون اوليه، زمينه توسعه گسترده بورس در ايران را فراهم كرد.

براساس اين قانون، بخش نظارتي بورس از بخش‌هاي عملياتي آن تفكيك شد، به اين معنا كه سازماني به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتي بورس تشكيل شد.

سازمان بورس كه خود تحت نظارت شورايي به اسم شوراي عالي بورس فعاليت مي‌كند، وظايف متعددي دارد كه يكي از مهم‌ترين وظايف آن، تأسيس و نظارت بر عملكرد بورس‌هاي مختلف است.

امروزه، چهار بورس بزرگ كشـور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعاليت مي‌كنند:
1) بورس اوراق بهادار تهران كه در آن، سهام شركت‌ها و ساير اوراق بهادار مانند اوراق مشاركت خريد و فروش مي‌شود.
2) فرابورس ايـران كه در آنجا هم سهام شركت‌هايي كه بنا به دلايلي موفق به پذيرش در بورس اوراق بهادار تهران نمي‌شوند، مورد داد و ستد قرار مي‌گيرد.
3) بورس كالاي ايران كه در آن، انواع كالاها مانند محصولات پتروشيمي، فلزات، محصولات كشاورزي و … خريد و فروش مي‌شود.
4) و در نهايت بورس حامل های انـرژي كه به تازگي تأسيس شده و قرار است در آن، حامل‌هاي انرژي با محوريت برق، به‌عنوان يكي از مهم‌ترين حامل‌هاي انرژي، خريد و فروش شود.

نکته قابل توجه آن است که هنوز بورس ارز در ایران به صورت رسمی راه اندازی نشده است و امکان معامله در بورس ارز داخلی وجود ندارد و معامله گران بورس ارز ایرانی، برای انجام معاملات خود از کارگزاری های بین المللی استفاده می کنند.

جمع بندی

با بررسی و مقایسه تاریخچه بورس در ایران و جهان، به وضوح می توان دید که شروع و آغاز بورس در جهان، از یک حرکت مردمی و خودجوش که ناشی از نیاز بازرگانان و کسبه بوده است، در قهوه خانه ها، میادین و خیابان ها شکل گرفته و سپس به صورت رسمی به ساختمان های مستقل انتقال یافته و قانونمند شده است اما در ایران روند شکل گیری بورس، با پیشنهاد یک بلژیکی آغاز شده است و با تاخیر 31 ساله، در سال 1346 توسط مجلس و دولت وقت، به صورت رسمی شکل گرفته است و مردم نقشی در آن نداشته اند و نیازی به شرکت در بورس نمی دیدند.

به طور خلاصه می توان گفت که بورس در جهان، بورسی مردمی بوده است اما در ایران، بورس در میان مردم از جایگاه والایی برخوردار نیست و در دست عده معدودی خرید و فروش می شود و شاید همین عامل، در افزایش رانت بازی در بورس ایران موثر بوده است.

همچنین می توان گفت که تفاوت اقتصادی میان کشورهای جهان سوم و توسعه یافته نیز حاصل توجه مردم به بورس است که در کشورهای توسعه یافته باعث شکوفایی صنعت و تولید شده است. چیزی که در کشورهای توسعه نیافته وجود ندارد.

مناقصه

روزنامه آسیا - تهیه و تنظیم، شرکت نواندیشان بازار سرمایه: کلمه بورس هم مثل هر کلمه ای دارای یک پیشینه تاریخی است. برای مثال واژه بانک از آنجا پدید آمد که در اروپا افراد برای انجام مبادلات پولی خود روی نیمت های میدان های قدیمی می نشستند و پول های خود را مبادله می کردند. از آنجا که لغت «بنک» در زبان ایتالیایی به معنی نیمکت است، بعدها مراکزی که وظیفه انجام مبادلات پولی را برعهده گرفتند به «بانک» معروف شدند.

به گفته اغلب کارشناسان، تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمی گردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه شهری به نام «بورُوز» (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام «تِربورس» (TerBeurze) در مقابل خانه بزرگ زاده ای به نام «واندِر بورس» جمع می شدند و خرید و فروش می کردند. از آن تاریخ به بعد مکان هایی که مردم در آنجا خرید و فروش می کردند، به بورس معروف شدند.

تاریخچه جالب پیدایش بورس در جهان و ایران

در آن زمان، این مکان ها از نظم و انضباط خاصی برخوردار نبود و هر کس می توانست در آنجا به فعالیت بپردازد اما به مرور زمان و رفته رفته، نظم و انضباط خاصی در این مکان ها حاکم شد؛ به نحوی که پس از مدتی، فقط بازرگانان، صرافان و دلالان بودند تاریخچه تشکیل بورس که اجازه داشتند در این مکان ها خرید و فروش کنند.

در گذر زمان، تالارهای مسقف بورس شکل گرفت و بازرگانان که تا پیش از آن، در هوای آزاد خرید و فروش می کردند، برای این امر به این تالارها می رفتند. در بسیاری از منابع علمی و تاریخی، زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس را به عنوان تاریخ رسمی تاسیس بورس در دنیا معرفی می کنند، اگرچه همانطور که گفتیم، پیشینه آن به پیش از آن تاریخ و به قرن پانزدهم میلادی برمی گردد.

اما بازرگانان در این تالارهای مسقف (که به بورس معروف شدند) چه چیزی داد و ستد می کردند؟ برای توضیح در این باره ابتدا باید مفهوم دیگری را توضیح دهیم؛ مفهومی به نام «شرکت سهامی».

در زمان های گذشته، بازرگانان همواره به دنبال آن بودند تا ضرر و زیان های احتمالی ناشی از تجارت خود را کاهش دهند. شراکت راهی بود که می توانست ریسک کسب و کار آنها را کاهش دهد؛ چون با شریک شدن چندین فرد در یک کسب و کار، سود و زیان های احتمالی آن کسب و کار میان شرکا تقسیم می شد.

این تجربه به تدریج به تشکیل شرکت های سهامی منجر شد. در این شرکت ها، هر یک از شرکا به نسبت سهمی که در شرکت داشت، در منافع یا ضررهای احتمالی شرکت سهیم می شد.

تاریخچه جالب پیدایش بورس در جهان و ایران

اولین شرت سهامی با نام «ماسکُوِی» (Muscovy) در سال 1553 میلادی با مشارکت عده ای از تجار در روسیه ایجاد شد. گسترش مبادلات تجاری در جهان، نیاز به سرمایه های بیشتر و شرکای بیشتری را آشکار کرد. پیدا کردن شرکای بسیار برای سرمایه گذاری در یک کسب و کار، به مراکزی نیاز داشت که بتواند در واقع بین دارندگان سرمایه و متقاضیان سرمایه، ارتباط برقرار کند. این مراکز، به نام «بورس» معروف شدند.

شرکت ها با فروش سهام خود در بورس، در واقع سرمایه گذاران و شرکای بیشتری برای مشارکت در کسب و کار خود پیدا می کردند. اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر «آمستردام» هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی، اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد.

فعالیت های مرتبط با بورس در شهر لندن از اوایل قرن هجدهم میلادی تاریخچه تشکیل بورس و در قهوه خانه ها شروع شد. این فعالیت ها در سال 1773 میلادی و با خرید ساختمان مستقل توسط معامله گرنه وارد فصل جدیدی شد. در نهایت در سوم مارس سال 1801 میلادی، بورس لندن فعالیت رسمی خود را آغاز کرد اما بورس نیویورک به عنوان سومین بورس بزرگ در گستره تاریخ، فعالیت خود را چگونه آغاز کرد؟

در 17 می 1792، 24 کارگزار بازار سهام در خیابان وال استریت نیویورک و زیر درخت چناری دور هم جمع شدند و توافقنامه ای را امضا کردند که به توافقنامه «درخت چنار» مشهور شد. آنها در 8 مارس 1817 با تنظیم اساسنامه شروع به کار بورس نیویورک را رسمیت بخشیدند. با شروع فعالیت بورس های بزرگ جهان، به تدریج سایر کشورها نیز دارای بورس شدند تا آنجا که امروز کمتر کشوری را می توان یافت که بورس نداشته باشد.

تاریخچه جالب پیدایش بورس در جهان و ایران


تاریخچه پیدایش بورس در ایران

معاملات اولیه درباره تاسیس بورس در ایران، به سال 1315هجری شمسی برمی گردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره تاسیس بورس در ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم، عملا موضوع بررسی و تاسیس بورس در ایران بیش از 25 سال به تاخیر افتاد.

بالاخره در سال 1341، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران تشکیل و تاریخچه تشکیل بورس موافقتنامه اولیه تاسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم شد.

تاریخچه جالب پیدایش بورس در جهان و ایران

در اواخر همان سال یعنی سال 41، هیأتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیرکل این بورس برای مشارکت در راه اندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند و بالاخره پس از چهار سال، در سال 1345 قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد. حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمن ماه سال 1346، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی که بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می رفت، به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

بورس ایران در تاریخ 45 ساله فعالیت خود، همواره فراز و فرودهای بسیار زیادی را تجربه کرده است اما شاید بتوان گفت یکی از مهمترین تحولات تاریخ بورس ایران، تاسیس قانون جدیدی تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار در اول آذر سال 1384 بوده است که ضمن رفع برخی نارسایی ها و نواقص موجود در قانون اولیه، زمینه توسعه گسترده بورس در ایران را فراهم کرد.

بر اساس این قانون، بخش نظارتی بورس از بخش های عملیاتی آن تفکیک شد، به این معنا که سازمانی به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتی بورس تشکیل شد. سازمان بورس که خود تحت نظارت شورایی به اسم شورای عالی بورس فعالیت می کند، وظایف بسیاری دارد که یکی از مهمترین وظایف آن، تاسیس و نظارت بر عملکرد بورس های مختلف است.
امروز چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند:

تاریخچه جالب پیدایش بورس در جهان و ایران

1- بورس اوراق بهادار تهران که در آن، سهام شرکت ها و سایر تاریخچه تشکیل بورس اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت خرید و فروش می شود.

2- فرابورس ایران که در آنجا هم سهام شرکت هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی شوند، مورد داد و ستد قرار می گیرد.

3- بورس کالای ایران که در آن، انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و . خرید و فروش می شود.

4- بورس انرژی که به تازگی تاسیس شده و قرار است در آن، حامل های انرژی با محوریت برق، به عنوان یکی از مهمترین حامل های انرژی، خرید و فروش شود.

گسترش ابزارهای متنوع مالی و فعالیت های اطلاع رسانی موجب شده تعداد سهامداران در طی سال های اخیر رشد کند. در این مجموعه برنامه ها، ما بیشتر به معرفی بورس اوراق بهادار و نحوه سرمایه گذاری در این بازار، از طریق خرید و فروش سهام شرکت ها و سایر انواع اوراق بهادار می پردازیم تا از این رهگذر علاقمندان به فعالیت در این عرصه بتوانند به اطلاعات مفید و لازم دست پیدا کنند. در مقالات بعدی این بحث را پیگیری خواهیم کرد.

بازار بورس چيست

مزایای بازار بورس چیست؟ - احتمالا تاکنون بارها نام بورس اوراق بهادار را شنیده‌اید و برایتان سوال شده که بازار بورس چیست؟ در این مطلب پاسخ سوال خود را خواهید یافت.

تاریخچه پیدایش بازار بورس - باید بگوییم اندیشه ی اینکه بازار بورس چیست زمانی شکل گرفت که بازرگانان اروپایی از فعالیت های تجاری خود ضرر کردند و به فکر راه حلی افتادند.

تاریخچه تشکیل بورس در جهان و ایران - در مقاله بورس چیست به معنی بورس و تعریف بازار بورس پرداخته و خواهیم گفت چرا سرمایه‌گذاری در بازار بورس توصیه می‌شود.

بورس چیست ؟ - در این آموزش به این پرسش پاسخ می‌دهیم که بورس چیست و چگونه می‌توانیم در آن فعالیت کنیم. همچنین، مهم‌ترین اصطلاحات مربوط به بورس را ارائه می‌کنیم.

بازار بورس چیست؟ - در این مقاله بورس چیست - مقاله کامل درباره بورس + فیلم و PDF تهیه شده است.بورس چیست - مقاله کامل و جامع درباره بورس + فیلم و PDF بورس چیست

بازار بورس در جهان چه تاریخچه ای دارد؟ - بورس چیست؟ به زبان ساده، بازار سهام، یک بازار سازمان دهی شده است و با هدف تاریخچه تشکیل بورس خرید و فروش سهام یا هر نوع اوراق بهادار دیگری شکل گرفته است.

بلاگ بامبومربی مالی و مشاور سرمایه گذاری - بورس چیست تاریخچه بورس در ایران عنوان مطلبی است از بلاگ بامبو که در ان به معرفی بورس و روش های ورود و سرمایه گذاری در آن پرداخته شده است

اولین بازار بورس دنیا - بورس بازاری است که در آن دارایی های مختلف مورد معامله قرار می گیرد. بازار بورس زمینه ای فراهم می آورد تا بصورت قانونی معامله کنیم.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.