سود خالص یا زیان خالص

حاشیه سود خالص (Net profit margin)

حاشیه سود خالص (به انگلیسی Net Profit Margin) شرکت، یکی از نسبت‌های ‌سودآوری است که از طریق‌ تقسیم‌کردن سود خالص به کل فروش محاسبه ‌می‌شود.

درآمد یا سود خالص ممکن است از طریق کم‌کردن هزینه‌های عملیاتی و سایر هزینه‌ها مانند مالیات و هزینه خرید مواد اولیه از کل درآمد محاسبه شود.

حاشیه سود را به صورت درصد نمایش می‌دهند و در واقع این نسبت نشان می‌دهد که ‌از یک‌ تومان فروش شرکت، چه ‌مقدار آن به سود خالص تبدیل‌ شده ‌است.

به‌ عنوان ‌مثال، حاشیه‌ سودخالص 30 درصد نشان‌ می‌دهد که‌ از 1000 تومان فروش محصولات شرکت، 300 تومان سود خالص به ‌دست ‌آمده‌ است.

در واقع؛ حاشیه سود خالص مهم‌ترین معیار برای مشاهده وضعیت سودآوری یک شرکت است. این معیار نسبت به سایر انواع سود، اطلاعات سودمندتری را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد.

این معیار، از تقسیم سود خالص بر فروش خالص یا تقسیم سود خالص بر درآمد حاصل شده در یک دوره زمانی مشخص محاسبه می‌شود. با کسر تمامی هزینه‌های مرتبط با تولید محصول نیز سود خالص به دست می‌آید.

این هزینه‌ها شامل موارد زیر هستند:

• نیروی کار
• هزینه عملیاتی اجاره
• هزینه مواد خام
• مالیات از درآمد کل
• هزینه پرداخت بهره
• ویژگی‌های کلیدی حاشیه سود خالص

این شاخص جهت ارزیابی نحوه مدیریت یک شرکت، ارزیابی میزان سود دریافتی از فروش و مهار هزینه‌های عملیاتی و هزینه‌های سربار، به سرمایه‌گذاران کمک بسیاری می‌کند.

این معیار نشان می‌دهد که چه مقدار درآمد خالص، به عنوان درصدی از درآمدهای دریافتی ایجاد شده است.

یک شرکت می‌تواند با ردیابی افزایش و کاهش این شاخص، پی ببرد که آیا شیوه‌های فعلی کارآمد هستند یا خیر و سود شرکت را بر اساس درآمد پیش‌بینی کند.

Net Profit Margin چگونه محاسبه می‌شود؟

حاشیه خالص سود با استفاده از فرمول زیر به دست می‌آید:

این شاخص چه تفاوتی با سایر معیارهای حاشیه سود دارد؟

حاشیه سود خالص، تمام هزینه‌های مربوط به فروش را در نظر گرفته و آن را به جامع‌ترین و محافظه‌کارانه‌ترین معیار سودآوری تبدیل می‌کند.

از سوی دیگر؛ حاشیه ناخالص سود، به هزینه‌های کالاهای فروخته شده (COGS) مرتبط است و مواردی مانند سربار، هزینه‌های ثابت، هزینه‌های بهره و مالیات را نادیده می‌گیرد.

حاشیه سود عملیاتی نیز تمام هزینه‌های عملیاتی را لحاظ می‌کند، اما هیچ کدام از هزینه‌های غیرعملیاتی را شامل نمی‌شود.

مزایای حاشیه سود خالص

1. همانطور که اشاره کردیم؛ حاشیه سود در امور مالی و حسابداری، معیاری از درآمد (یا سود) یک شرکت نسبت به هزینه آن است. net profit margin تمام هزینه‌ها و درآمد یک شرکت را با هم درنظر می‌گیرد و آن را به یک معیار سودآوری کامل تبدیل می‌کند. این معیار، به ارزیابی هزینه‌ها و قیمت‌گذاری کمک بسیاری می‌کند. به عنوان مثال؛ حاشیه سود خالص بالا بیانگر این است که یک شرکت، استراتژی قیمت‌گذاری موثری دارد، هزینه‌ها را پایین نگه می‌دارد یا ترکیبی از هر دو را به کار گرفته است.
2. به دلیل اینکه حاشیه سود خالص، درصدی از درآمد شرکت است؛ می‌توان هنگام مقایسه شرکت‌ها با اندازه‌های مختلف در یک صنعت(از کسب‌وکارهای کوچک تا شرکت‌های بزرگ)، از این معیار جهت مقایسه ارزیابی عملکرد شرکت‌ها استفاده کرد. این معیار یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت مالی یک شرکت است. یک شرکت می‌تواند با ردیابی افزایش و کاهش در حاشیه سود خالص، ارزیابی کند که آیا رویه‌های فعلی کارآمد هستند یا خیر.
3. حاشیه سود کم‌تر نیز باعث می‌شود که شرکت، هزینه‌ها و استراتژی قیمت‌گذاری خود را برای افزایش سودآوری مجدد ارزیابی کند. علاوه بر این؛ وام‌دهندگان و بانک‌ها از این شاخص، برای ارزیابی پرداخت یا عدم پرداخت وام به شرکت‌ها بهره می‌برند. به عبارت دیگر، بانک‌ها تمایل دارند به شرکت‌هایی وام دهند که حاشیه سود بالاتری دارند؛ چراکه این موضوع نشان می‌دهد که شرکت به احتمال زیاد دارای جریان نقدی قوی و بیشتری برای بازپرداخت وام است.
4. از آن‌جایی که این شاخص در شرکت‌ها به صورت درصد بیان می‌شود، می‌توان سودآوری دو یا چند کسب‌وکار را بدون در نظر گرفتن اندازه مقایسه کرد.

همچنین این معیار شامل تمام عوامل موثری است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• تمام جریان‌های نقدی خروجی
• درآمد کل
• سایر هزینه‌های عملیاتی
• پرداخت بدهی شامل بهره پرداختی
• پرداخت یک‌باره برای رویدادهای غیرمعمول مانند دعاوی حقوقی و مالیات
• جریان‌های درآمد اضافی
• درآمد سرمایه‌گذاری و درآمد حاصل از عملیات ثانویه

محدودیت‌های حاشیه سود خالص

در کل؛ فرمول حاشیه سود خالص معیار خوبی برای سودآوری است؛ اما ممکن است که این معیار تحت تأثیر فروش‌های یک‌باره، مانند فروش دارایی قرار گیرد و باعث شود که کسب‌وکار به شکل فریبنده و غیرواقعی، سالم به نظر برسد.

علاوه بر این؛ اگر از این شاخص برای مقایسه مشاغل استفاده می‌کنید، باید توجه داشته باشید که شرکت‌ها در صنایع مختلف، مدل‌های تجاری متفاوتی دارند و مقایسه آن‌ها کل ماجرا را نشان نمی‌دهد.

به بیان ساده‌تر؛ از مقایسه حاشیه سود صنایع مختلف، نتیجه‌گیری‌های یکسانی داشته باشید. همچنین لازم به ذکر است که حاشیه سود خالص، به شما دید بیشتری از رشد فروش یا درآمد نمی‌دهد. این معیار نمی‌تواند به شما در درک موثر هزینه‌های تولید کمک کند.

بهتر است از فرمول حاشیه خالص سود به همراه سایر معیارهای مالی مانند حاشیه ناخالص یا جریان نقدینگی نیز استفاده کنید تا دید بهتری از عملکرد کل شرکت به دست آورید.

سخن پایانی

به طور کلی؛ حاشیه سود خالص برای تعیین میزان سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد و استفاده از آن جهت مقایسه شرکت‌های فعال در یک صنعت مفید خواهد بود.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری : قبل از بیان نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری بهتر است تا با ماهیت این حساب آشنا شویم و در ادامه با ذکر مثالی نحوه محاسبه آن را توسط خدمات حسابداری در هر مجموعه بیان کنیم . سود و زیان انباشته در واقع پیوندی است میان صورت درآمد ها و ترازنامه ، چرا که اطلاعات آن در بخش حقوق صاحبان سهام در ترازنامه منعکس می شود . در صورتی که حساب دارای سود باشد می تواند از آن در بخش‌های مختلفی چون خرید ماشین آلات و تجهیزات ، تأمین مخارج بخش تحقیق و توسعه و جهت هزینه برای اقداماتی که سبب رشد شرکت می شود استفاده نمود .

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری

سود یا زیان انباشته بخشی از آیدی یک شرکت است که مانند سود سهام میان سهامداران توزیع نمی‌شود ، بلکه از آن برای سرمایه گذاری مجدد در بخش های مختلف شرکت یا مجموعه استفاده می کنند . در حالت عادی این سود به عنوان سرمایه در گردش شرکت جهت خرید دارایی های جدید و یا پرداخت بدهی به سایرین مورد استفاده قرار می گیرد .

این حساب را در پایان هر سال مالی ، در بخش حقوق صاحبان سهام قید می کنند . برای محاسبه آن باید سود زیان انباشته ابتدای دوره را به خالص سود و زیان اضافه کنیم و در مرحله بعد سود سهام را از آن کم نماییم .

هدف از محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری چیست ؟

این گزارش پیوند کارآمدی را بین درآمد ها و تراز نامه یک شرکت برقرار می کند ، به همین خاطر دارای اهمیت ویژه ای است . به علاوه همان طور که قبلا گفته شد در صورت مثبت بودن این حساب ، سود حاصل از آن را در زمینه فعالیت های تحقیق و توسعه و رشد شرکت به کار گرفته می شود . در واقع استفاده از این سود تنها به این منظور است که شرکت در آینده بتواند درآمد بیشتری را کسب کند . اگر شرکت یا موسسه ای این توان را در خود نبیند که بتوانند از این سود به اندازه کافی بازدهی دریافت کند (یعنی درآمدها بیشتر از هزینه باشد) آن به عنوان سود یا بازخرید سهام میان سهامداران توزیع کند .

آیا درآمدها بر سود و زیان انباشته تأثیر می گذارند؟

هرگونه تغییر در خالص درآمدها به طور مستقیم بر این حساب تأثیر گذار خواهد بود ، این تأثیر تا حدی سود خالص یا زیان خالص است که افزایش یا کاهش در خالص درآمد ها یا تداوم در افزایش آن ها ، مسیر را برای سود یا زیان ده بودن شرکت کاملاً هموار خواهد ساخت . البته باید گفت که این حساب همیشه سود آور نخواهد بود و در مواردی ممکن است به خاطر زیان های انباشته عددی بزرگ و منفی را به خود بگیرد . به این منظور مدیران شرکت ها باید دقت کنند تا میزان فعالیت شرکت را به سطحی برسانند که زیان ‌ده نباشد و عوامل تأثیرگذار بر سود انباشته را شناسایی کرده و روی آن ها متمرکز شوند . در حالت عادی عواملی که بر روی درآمد تأثیر گذارند سود خالص را نیز تحت تأثیر قرار می دهند ، به عنوان مثال می‌توان از سود حاصل از فروش ، بهای تمام شده کالای فروش رفته ، استهلاک ، هزینه های سربار و سایر مخارج اجرایی به عنوان برخی از عوامل تأثیرگذار بر درآمد و همچنین سود انباشته اشاره کرد . البته این موارد تنها به جریان های پولی محدود نمی شود بلکه می‌تواند عوامل غیر پولی چون کاهش در ارزش دفتری یا ارزش دارایی های شرکت را نیز شامل شود .

نحوه تأثیر گذاری تقسیم سود سهام بر سود زیان انباشته

تقسیم سود یا زیان سهام بین سهامداران می تواند به شکل نقدی یا در قالب سهم باشد ؛ در هر دو صورت تقسیم آن ها می تواند میزان سود و زیان انباشته شرکت را کاهش دهد . پرداخت سود سهام به صورت نقدی در واقع باعث خروج وجه از شرکت می شود و حجم ترازنامه و دارایی شرکت را کاهش خواهد داد ، چرا که شرکت بخشی از سرمایه در گردش خود را از دست می دهد . اما زمانی که سود سهام به صورت سهم به افراد پرداخت می شود نیازی به خروج وجه از حساب های شرکت نبوده و تنها بخشی از سود انباشته به سهام و سایر حساب های مربوط به سرمایه پرداخت شده اضافی تبدیل می شود . این شیوه از تخصیص سود بر حجم کلی ترازنامه تأثیر نمی گذارد ولی ارزش هر سهم را کاهش خواهد داد . حسابدارانی که حسابداری شرکت ها را بر عهده دارند در این زمینه باید دقت بیشتری را بخرج دهند .

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری چیست ؟

از آنجا که درآمدها و هزینه ها همیشه در قالب اعداد بیان می شوند و در زمره مقیاس های کمی هستند برای آن ها مانند سایر مواردی که با اعداد سر و کار دارند از فرمول در محاسبه آن استفاده می شود . سود زیان انباشته نیز داری فرمولی است که محاسبه آن را هر چه راحت و سریع تر امکان پذیر می کند .

فرمول نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری

سود انباشته = سود انباشته‌ی ابتدایی دوره + خالص سود و زیان – سود سهام نقدی – سود سهمی

سود و زیان انباشته ابتدای دوره : در انتهای هر سال مالی سود و زیان انباشته به عنوان درآمد تجمیعی سال قبل با درآمد سال جاری منهی سود سهام پرداختی به سهامداران در ترازنامه منعکس می شود . در سال مالی بعدی میزان سود انباشته در سال قبل به عنوان سود زیان انباشته در ابتدای سال مالی جدید منظور می گردد . البته این نکته را نیز باید در نظر گرفت که سود زیان انباشته هر دوره نمی تواند مثبت باشد چرا که که خالص زیان های دوره جاری ممکن است از میزان سود انباشته ابتدای دوره بیشتر باشد . توزیع سود سهام بیشتر از تراز حساب سود و زیان انباشته نیز می تواند باعث منفی شدن این حساب گردد .

مثالی برای محاسبه نحوه سود زیان انباشته در شرکت حسابداری

در مثال ما مقدار سود سهام که توسط شرکت شکیبا پرداخت شده است کاملاً نامشخص می باشد ، بنابراین با استفاده از اطلاعاتی که از ترازنامه و صورت درآمدها در اختیار داریم می توانیم با توجه به فرمول بالا مقدار سود زیان انباشته را محاسبه کنیم . در حال حاضر اطلاعات زیر تنها در دسترس ما قرار دارند .

سود و زیان انباشته ابتدای دوره :۸۸۹۳۲

سود انباشته پایان دوره :۹۴۲۱۱

خالص درآمدها :۲۷۶۹

سود انباشته ۸۰۴۸ = ۲۷۶۹+۹۴۲۱۱-۸۸۹۳۲ بنابراین سود سهام پرداختی به هر نفر معادل ۸۰۴۸ تومان خواهد بود .

اکنون با استفاده از فرمول

صحت اطلاعات به دست آمده را محاسبه کنیم. «سود انباشته‌ی آغازین + خالص سود و زیان – سود سهام = سود انباشته‌ی پایانی»
۸۸۹۳۲+۲۷۶۹-۸۰۴۸ =۹۴۲۱۱

صورت سود و زیان چیست؟ [تعریف، اجزاء، انواع و نحوه محاسبه صورت‌های سود و زیان]

صورت سود و زیان (به انگلیسی: Income Statement) که به آن صورت درآمد و هزینه هم گفته می‌شود، میزان درآمدها، هزینه‌ها و همچنین سود و زیان یک شرکت را در یک سال مالی نشان می‌دهد. شرکت‌ها موظف هستند در پایان هر سال مالی، صورت‌حساب سود و زیان خود را منتشر کنند و به این ترتیب، میزان سودآوری خود را به سهامداران گزارش دهند. در یک جدول صورت سود و زیان ساده، مواردی مانند میزان فروش، میزان هزینه‌ها و دیگر اطلاعات مهم مربوط به عملکرد مجموعه قابل مشاهده خواهد بود.

درآمدها و هزینه‌ها در صورت سود و زیان

مبنای محاسبه صورت سود و زیان «حسابداری تعهدی» است. در این حالت، درآمدها و هزینه‌ها زمانی شناسایی و در نظر گرفته می‌شوند که وجه نقد دریافت و پرداخت شود. به عبارت دیگر، هر نوع مبلغی که از حساب شرکت به خارج از آن انتقال یابد (خواه مرتبط به هزینه گذشته یا پیشِ رو باشد) به عنوان هزینه و هر مبلغی که به حساب شرکت واریز شود به عنوان درآمد در نظر گرفته می‌شود. گفتنی است که در صورت سود و زیان، سود سهام پرداخت‌شده به سهامداران عادی به عنوان هزینه در نظر گرفته نمی‌شود. همچنین پول حاصل از صدور سهام نیز به عنوان درآمد در نظر گرفته نمی‌شود. مبادلات بین شرکت و مالکانش نیز به طور جداگانه در گزارش حقوق صاحبان سهام نشان داده می‌شود.

روش محاسبه صورت سود و زیان

صورت سود و زیان می‌تواند حاصل فعالیت‌های عملیاتی یا غیرعملیاتی شرکت باشد. به طور خلاصه، به فعالیت‌هایی که در راستای اساسنامه شرکت هستند عملیاتی و به آنهایی که در اساسنامه‌ی شرکت پیش‌بینی نشده‌اند غیرعملیاتی گفته می‌شود. بنابراین هنگام تهیه صورتحساب سود و زیان می‌توان به دو روش عمل کرد. در روش اول، همۀ درآمدها با هم جمع و همۀ هزینه‌ها از آنها کسر می‌شوند. سپس با کسر مالیات به صورت سود و زیان ویژه می‌رسیم. اما در روش دوم که به آن محاسبه دومرحله‌ای نیز گفته می‌شود، درآمدهای عملیاتی و غیرعملیاتی جداگانه محاسبه می‌شوند. بنابراین می‌توان به صورت دقیق‌تر میزان سودآوری شرکت را مشاهده و بررسی کرد.

نوشته مرتبط: انواع صورت‌های مالی

انواع زیان در صورت‌های سود و زیان

برای محاسبه سود و زیان شرکت‌ها، درآمدها را از هزینه‌ها کسر می‌کنند. در صورتی که درآمدها بیشتر از هزینه‌ها باشند، شرکت سود داشته است. اما اگر هزینه‌ها بیشتر باشند، شرکت زیان دیده است. اصطلاح زیان خالص اشاره به مبلغی دارد که در این شرایط در صورت سود و زیان به دست می‌آید.

انواع سود در صورت‌های سود و زیان

عملکرد مالی شرکت به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که موجب تغییر دارایی‌ها یا بدهی‌ها یا سرمایه‌های شرکت می‌شوند. سود حاصل از این عملکرد که در صورت سود و زیان شرکت منعکس می‌شود بر سه نوع است:

۱. سود ناخالص: که از کسر میزان فروش کالا از هزینه تمام‌شده آن به دست می‌آید.

۲. سود عملیاتی: میزان سود شرکت پیش از کسر مالیات است. این عدد با کسر درآمدهای عملیاتی از هزینه‌ها به دست می‌آید.

۳. سود خالص: که با کسر مالیات از درآمدهای شرکت (اعم از عملیاتی و غیرعملیاتی) به دست می‌آید.

اجزای صورت سود و زیان

عناصر اصلی صورت سود و زیان ساده به شرح زیر است:

درآمد یا میزان فروش: که نشان‌دهندۀ عایدی شرکت از فروش محصولات یا ارائه خدمات است. این عدد در بالای صورت سود و زیان نوشته می‌شود. گفتنی است که هزینه‌های مربوط به تولید کالا سود خالص یا زیان خالص یا خدمات ارائه‌شده در این قسمت لحاظ نمی‌شود و این مبلغ به صورت ناخالص در نظر گرفته می‌شود. همچنین درآمدهای جانبی و فرعی مثل خدمات پس از فروش یا لوازم کمکی در این صورت‌حساب ثبت نمی‌شود.

هزینه تولید یا هزینه فروش: که بیانگر بهای تمام‌شده کالایی است که به فروش رفته یا خدماتی است که ارائه شده. به طور مثال، این عدد در صورت سود و زیان شرکت تولیدی نشان می‌دهد که هزینه‌های تولید محصول در انتهای دوره حسابداری چقدر بوده است. مواد اولیه، دستمزد نیروی انسانی، استهلاک دستگاه‌ها و مواردی از این دست در این محاسبه لحاظ می‌شوند.

سایر درآمدها: که شامل مواردی می‌شوند که از فعالیت‌های مستقیم مجموعه به دست نمی‌آیند و جزو فعالیت‌های فرعی و جنبی محسوب می‌شوند. به عنوان نمونه، سود سپرده بانکی در صورت سود و زیان شرکت بازرگانی جزو درآمدهای فرعی آن است.

هزینه توزیع: که شامل هزینه‌هایی می‌شود که برای ارائه کالا به بازار صرف می‌شود. بازاریابی، تبلیغ و جابه‌جایی محصولات در این دسته طبقه‌بندی می‌شوند. تمامی این هزینه‌ها به منظور افزایش میزان فروش کالاها هستند.

هزینه‌های اداری: که مستقیماً به تولید و توزیع و فروش مرتبط نیستند. هزینه‌های عمومی‌ای مثل مدیریت و پشتیبانی در این دسته می‌گنجند. این اعداد بیانگر هزینه‌های غیرمستقیم اداره کسب‌وکار هستند. حقوق و مزایای کارمندان و کارکنان بخش‌های خارج از تولید نیز در این جدول صورت سود و زیان جای می‌گیرند.

هزینه‌های مالی: که عمدتاً شامل بهره تسهیلات بانکی و اوراق قرضه هستند.

مالیات بر درآمد: که سازمان امور مالیاتی کشور میزان آن را بر اساس سود سالیانه شرکت محاسبه می‌کند.

استهلاک: که نشان‌دهنده هزینه‌های غیرنقدی فعالیت‌های مجموعه است. به طور مثال، در صورت سود و زیان شرکت خدماتی هزینه استهلاک دارایی‌های مجموعه مانند وسایل کار و تجهیزات جداگانه در نظر گرفته می‌شود. گفتنی است که به این مبالغ، مالیات تعلق نمی‌گیرد.

سایر هزینه‌ها: که شامل مواردی است که خارج از موارد پیشین هستند. فعالیت‌های تحقیقی و توسعه‌ای در این دسته‌بندی می‌گنجند. این مبالغ در هر نوع کسب‌وکاری با توجه به شرایط خاص زمینه تخصصی فعالیت شرکت مشخص می‌شوند.

سود و زیان انباشته

سود و زیان انباشته در واقع مجموع صورت سود و زیان شرکت در تمام سال‌های سود خالص یا زیان خالص فعالیت آن است. صورت سود و زیان نشان‌دهندۀ سود خالص یا زیان خالص دوره جاری است، اما سود و زیان سنواتی حسابی دائمی است که هر سال بر روی هم انباشته می‌شود و به حسابی خارج از شرکت منتقل نمی‌شود. مهم‌ترین تفاوت صورت سود و زیان جامع با انباشته در دوره حسابداری آنها است. باید توجه داشت که این صورت‌حساب ماهیتی خنثی دارد و می‌توان با نظر اعضا در مورد آن تصمیم‌گیری کرد.

صورت سود و زیان جامع

صورت سود و زیان جامع یکی از صورت‌های مالی اساسی است که عملکرد مالی مجموعه را در یک دوره مالی مشخص به صورت کامل نشان می‌دهد. این صورت حساب را می‌توان گزارشی از فعالیت‌های یک کسب‌وکار در نظر گرفت که به سهامداران برای سرمایه‌گذاری و به مدیران برای تصمیم‌گیری کمک بسیار شایانی می‌کند. موجودی کالا در صورت سود و زیان نیز نقشی مهم در حسابداری شرکت‌ها ایفا می‌کند. از آنجایی که برخی هزینه‌ها و درآمدها در صورت سود و زیان عادی نمایش داده نمی‌شوند، برای نمایش دقیق آنها صورت سود و زیان جامع تهیه می‌شود.

برای این منظور، تمام درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده را به موارد قبلی اضافه می‌کنند. به عنوان نمونه، تعدیلات سنواتی جزو اجزای مهم صورت سود و زیان جامع هستند. مواردی که حاصل تغییر در ارزش دارایی‌ها و بدهی‌های تحقق نیافته هستند و مواردی که طبق استانداردهای حسابداری به صورت مستقیم بر حقوق سرمایه‌گذاران و صاحبان سرمایه تأثیر می‌گذارند در این صورت مالی درج می‌شوند.

پرسش‌های پرتکرار در مورد صورت‌های سود و زیان (صورت درآمد و هزینه)

صورت سود و زیان چیست؟

صورت سود و زیان که به آن صورت درآمد و هزینه هم گفته می‌شود، میزان درآمدها، هزینه‌ها و همچنین سود و زیان یک شرکت را در یک سال مالی نشان می‌دهد. شرکت‌ها موظف هستند در پایان هر سال مالی، صورت سود و زیان خود را منتشر کنند و به این ترتیب، میزان سودآوری خود را به سهامداران گزارش دهند.

صورت سود و زیان شرکت چه چیزهایی را نشان می‌دهد؟

میزان سود شرکت در پایان سال مالی.

آیا ارائه صورت سود و زیان الزامی است؟

بله. شرکت‌های تجاری موظف هستند در پایان هر سال مالی صورت سود و زیان خود را منتشر کنند.

مبنای محاسبه صورت سود و زیان چیست؟

حسابداری تعهدی به عنوان مبنای محاسبه صورت درآمد و هزینه در نظر گرفته می‌شود. هر نوع مبلغی که از حساب شرکت به خارج از آن انتقال یابد به عنوان هزینه و هر مبلغی که به حساب شرکت واریز شود به عنوان درآمد در نظر گرفته می‌شود.

هزینه استهلاک در صورت سود و زیان چگونه محاسبه می‌شود؟

این مبالغ مشمول مالیات نمی‌شوند و جزو هزینه‌های غیرنقدی فعالیت‌های شرکت هستند.

تفاوت صورت سود و زیان جامع با صورت سود و زیان ساده در چیست؟

از آنجایی که برخی هزینه‌ها و درآمدها در صورت سود و زیان عادی نمایش داده نمی‌شوند، برای نمایش دقیق آنها صورت سود و زیان جامع تهیه می‌شود. برای این منظور، تمام درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده را به موارد قبلی اضافه می‌کنند.

تفاوت صورت سود و زیان جامع با انباشته چیست؟

صورت سود و زیان ساده بیانگر سود خالص یا زیان خالص دوره جاری است، اما سود و زیان جامع حسابی دائمی است که هر سال بر روی هم انباشته می‌شود.

روش محاسبه صورت سود و زیان به چه صورت است؟

صورت سود و زیان می‌تواند حاصل فعالیت‌های عملیاتی یا غیرعملیاتی شرکت باشد. بنابراین برای تهیه آن می‌توان به دو صورت عمل کرد: یکی اینکه همۀ درآمدها با هم جمع و همۀ هزینه‌ها از آنها کسر شوند و مالیات آن نیز برداشته شود. دیگر اینکه درآمدهای عملیاتی و غیرعملیاتی جداگانه محاسبه شوند و سودآوری شرکت به صورت دقیق‌تری مشخص شود.

اجزاء صورت سود و زیان چیست؟

درآمد یا میزان فروش، هزینه تولید یا هزینه فروش، سایر درآمدها، هزینه توزیع، هزینه‌های اداری، هزینه‌های مالی، مالیات بر درآمد، استهلاک، سایر هزینه‌ها

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته به چه صورت است؟

سود و زیان انباشته در واقع مجموع صورت سود و زیان شرکت در تمام سال‌های فعالیت آن است.

صورتحساب سود و زیان چیست؟

منظور از صورت حساب سود و زیان همان صورت سود و زیان ساده است.

صورت سود و زیان جامع چیست؟

مواردی که حاصل تغییر در ارزش دارایی‌ها و بدهی‌های تحقق‌نیافته هستند و مواردی که طبق استانداردهای حسابداری به صورت مستقیم بر حقوق سرمایه‌گذاران و صاحبان سرمایه تأثیر می‌گذارند در این صورت مالی درج می‌شوند.

آموزش تهیه صورت سود و زیان در نرم افزار حسابداری

صورت سود و زیان جزء صورت‌های مالی پراهمیت و کاربردی در نرم افزار حسابداری می‌باشد که توسط تحلیلگران مورد بررسی قرار می‌گیرد.

یکی از بخش‌های مهم هر نرم افزار حسابداری، صورت‌های مالی می‌باشد. صورت سود و زیان جزء صورت‌های مالی پراهمیت و کاربردی در نرم افزار حسابداری می‌باشد که توسط تحلیلگران مورد بررسی قرار می‌گیرد.

اگر هنوز با اجزای صورت سود و زیان جامع آشنا نیستید و نمی‌دانید چطور برای شرکت خود صورت سود و زیان تهیه کنید در این مقاله با ما همراه باشید.

آشنایی با صورت سود و زیان

صورت سود و زیان که به نام صورت درآمد و صورت عملیات هم شناخته می‌شود، گزارشی مالی جهت مشاهده خلاصه درآمدها و هزینه‌های سازمان در طول یک دوره زمانی خاص می‌باشد. در واقع صورت سود و زیان تمام درآمدهای سازمان در یک دوره مالی را جمع کرده و تمام هزینه‌های سازمان در همان دوره را از این درآمدها کسر می‌کند. بنابراین صورت سود و زیان یا بیانیه سود، به جزئیات عملکرد مالی سازمان در طول مدت یک دوره مالی مشخص می‌پردازد.

اغلب مواقع گزارش‌های مالی تاثیر به سزایی در پیش‌بینی میزان سود شرکت‌ها می‌گذارند. در واقع سهامداران و سرمایه‌گذاران با استفاده از صورت سود و زیان اطلاعات درآمدهای عملیاتی و غیر عملیاتی را بدست می‌آورند.

این گزارش یکی از مهم‌ترین گزارشات مالی در نرم افزارهای حسابداری به حساب می‌آید و جزو مهمترین گزارشاتی است که به مدیران نسبت به وضع کنونی مالی شرکت اطلاعات می‌دهد.

هدف از تهیه صورت سود و زیان

گزارشاتی که از طریق صورت سود و زیان با استفاده از نرم افزار حسابداری تهیه می‌شوند، در بررسی دقیق رویدادهایی که در شرکت اتفاق افتاده است به مدیران کمک می‌کنند. در واقع اصلی‌ترین هدف از تهیه صورت سود و زیان، مشخص شدن میزان سودآوری فعالیت‌ها و خدمات شرکت در دوره‌های مالی مشخص می‌باشد. حال مدیران و سهامداران با استفاده از گزارشات سود و زیان، برای کسب و کار خود برنامه‌ریزی نموده و همچنین می‌توانند فعالیت‌های شرکت خود را با رقیبان مقایسه نمایند.

به عنوان مثال ممکن است مدیران با بررسی و تحلیل صورت سود و زیان اقدام به افزایش بخشی از خط تولید کارخانه نمایند و یا بخش دیگری از خط تولید کارخانه را غیر فعال کنند.

اجزای صورت سود و زیان

اقلام موجود در صورت سود و زیان به نوع کسب و کار شرکت وابسته است، اما در حالت کلی اغلب صورت‌های سود و زیان دارای ۹ جزء می‌باشند، که در ادامه به معرفی هریک از این اجزا می‌پردازیم.

درآمد

عدد درآمد یا فروش در اولین سطر صورت سود و زیان درج می‌شود. معمولا شرکت‌هایی که دارای درآمدهای مختلفی هستند، ابتدا در چند خط درآمدهای خود را ثبت نموده و سپس جمع کل این درآمدها را محاسبه می‎‌نمایند.

بهای تمام شده کالای فروخته شده

بهای تمام شده کالای فروخته شده یا هزینه‌های مستقیم عملیاتی پس از درآمد در صورت سود و زیان نوشته می‌شوند. هزینه قطعات، استهلاک و … ازجمله هزینه‌های مستقیم هستند.

سود ناخالص

برای بدست آمدن سود ناخالص، هزینه‌های مستقیم عملیاتی از در آمدها کسر می‌شود. برای مشخص شدن حاشیه سود ناخالص نیز سود ناخالص بر درامد تقسیم می‌شود.

هزینه‌های توزیع و فروش

تمام هزینه‌هایی که از زمان تولید تا زمان رسیدن محصول به دست مشتری صرف می‌شود، جزء هزینه‌های توزیع و فروش می‌باشند. هزینه‌هایی نظیر جا به جایی محصول از خط تولید به انبار، حمل و نقل، بازاریابی و … ازجمله هزینه‌های فروش هستند.

هزینه‌های عمومی و اداری

بخشی از هزینه‌ها که نه برای تولید محصول بلکه برای بخش‌های اداری شرکت، بخش پشتیبانی و … صرف می‌شوند، در بخش هزینه‌های عمومی و اداری ثبت می‌گردند.

سود خالص قبل از کسر بهره و مالیات

با کسر هزینه‌های مستقیم و غیر مستقیم عملیاتی از درآمدها، میزان سود خالص قبل از کسر مالیات بدست می‌آید. این مبلغ به نام سود عملیاتی هم شناخته شده است.

هزینه‌های مالی

هزینه‌هایی ازقبیل وام‌ها و تامین مالی شرکت دارای اهمیت بالایی هستند، به همین دلیل این هزینه‌ها به صورت جداگانه به نام هزینه‌های مالی در صورت سود و زیان ثبت می‌شوند.

مالیات

شرکت‌هایی که مشمول پرداخت مالیات هستند، باید در این بخش مالیات قابل پرداخت خود را ثبت کنند. مالیات چند درصد از سود قبل از کسر مالیات می‌باشد.

سود خالص

سود یا درآمد خالص آخرین بخش در صورت سود و زیان می باشد که برای محاسبه آن مبلغ مالیات از سود خالص قبل از کسر مالیات کم می شود. مبلغ سود خالص در آینده به ترازنامه انتقال داده خواهد شد.

صورت سود و زیان چه تفاوتی با ترازنامه دارد؟

اطلاعات مالی که در ترازنامه و صورت سود و زیان درج می‌شود، یکسان است و تفاوت اصلی بین این دو صورت مالی در تاریخ ارائه گزارش می‌باشد. بدین صورت که در ترازنامه می‌توان اطلاعات دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سرمایه را در یک تاریخ مشخص مشاهده نمود، اما سود خالص یا زیان خالص در صورت سود و زیان خلاصه اطلاعات درآمد، هزینه و مخارج را در یک دوره مالی مشخص مشاهده نمود.

صورت سود و زیان جامع چیست؟

صورت سود و زیان جامع به عنوان یکی از صورت‌های مهم مالی تمام درآمدها و هزینه‌های تحقق یافته و تحقق نیافته شرکت را نمایش می‌دهد. با استفاده از صورت سود و زیان جامع تحلیل‌گران می‌توانند درآمدها و هزینه‌های شرکت در آینده را پیش‌بینی نموده و برای آینده شرکت برنامه‌ریزی کنند.

در صورت سود و زیان جامع ابتدا تمام درآمد و هزینه‌های تحقق یافته درج می‌شوند، سپس درآمد و هزینه‌های تحقق نیافته درج خواهند شد.

نکته: سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده شامل هزینه و درآمدهایی می‌شوند، که به دلیل تغییر ارزش در دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت به وجود آمده‌اند. به عنوان مثال با افزایش دارایی‌های ثابت مشهود برای شرکت درآمد ایجاد می‌شود.

اجزای صورت سود و زیان جامع عبارتند از:

• سود و زیان خالص دوره مالی (براساس صورت سود و زیان)
• هزینه‌های شناسایی شده به تفکیک
• تعدیلات سنواتی
• سایر درآمد ها

صورت سود و زیان در نرم افزار حسابداری

قطعا شرکت‌ها برای انجام کارهای حسابداری خود از نرم افزار حسابداری شرکتی استفاده می‌نمایند. با استفاده از نرم افزار حسابداری شرکتی، امکان تهیه صورت سود و زیان وجود دارد، اما مسیری که باید در نرم افزار برای تهیه صورت سود و زیان طی شود با توجه به نوع نرم افزار متفاوت می‌باشد.

نحوه تهیه صورت سود و زیان در نرم افزار فرداد

استفاده از نرم افزار حسابداری میزان خطاهای صورت‌های مالی را بسیار کاهش می‌دهد. با تعریف عوامل مورد نیاز در نرم افزار حسابداری فرداد، سیستم به صورت اتوماتیک مقدار فروش، بهای تمام شده و سود خالص را محاسبه می‌کند. شما می‌توانید با تعریف عامل‌های مورد نیاز و یکبار انجام تنظیمات صورت سود و زیان به دفعات زیاد و در سال‌های مالی آینده بدون ایجاد تغییر در عوامل گزارش صورت سود و زیان شرکت خود را مشاهده نمایید.

نتیجه‌گیری

صورت سود و زیان که یکی از صورت‌های مالی اساسی در حسابداری می‌باشد، میزان درآمدها، هزینه‌ها، زیان و سود خالص شرکت در یک دوره مالی را نمایش می‌دهد. همچنین سود ویژه که مهم‌ترین بخش اطلاعاتی است در صورت سود و زیان درج می شود. در واقع با استفاده از صورت سود و زیان سهامداران شرکت می‌توانند میزان سود و زیان شرکت را تحلیل نموده و برای آینده و سرمایه‌گذاری خود برنامه‌ریزی نمایند.

شما می‌توانید با سرچ نرم افزار حسابداری شرکتی فرداد در گوگل، علاوه بر قابلیت صدور صورت سود و زیان با سایر امکانات این نرم افزار حسابداری آشنا شوید.

ترازنامه و صورت سود و زیان را چگونه محاسبه کنیم؟

نتیجه فعالیت یک شرکت در یک دوره زمانی خاص در گزارش هایی ارائه می شود که به آن ­ ها “صورت های مالی” گفته می شود. این گزارش ها دارای چهارچوب و شکل خاصی می باشند که برای تهیه آن ها باید اصول حسابداری و استانداردهای مربوطه رعایت شود تا دقیق ترین و جامع ترین گزارشات درباره وضعیت و فعالیت شرکت ارائه گردد.

1- ترازنامه:

ترازنامه وضعیت مالی یک شرکت یا شخص را در یک زمان مشخص نشان می‌دهد. در بخش های مختلف ترازنامه سه گروه دارایی، بدهی و سرمایه مشخص می‌گردد. ترازنامه به زبان ساده مشخص می‌نماید که یک مؤسسه چه میزان دارایی، بدهی و سرمایه دارد.

2- صورت سود و زیان:

صورت سود و زیان، نتیجه فعالیت یک شرکت را با نمایش میزان درآمد و هزینه و سود یا زیان هر شرکت در یک دوره مشخص زمانی نمایش می دهد.

گزارش سود و زیان به دو روش یک و دو مرحله ای تهیه می شود.

1. در روش تک مرحله ای ابتدا کلیه درآمد ها و در ادامه کلیه هزینه ها در زیر آن ها آورده می شود و در نهایت از تفاضل آن ها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات نمایش داده می شود.
2. در روش دو مرحله ای، ابتدا درآمدهای عملیاتی و سپس هزینه های عملیاتی در زیر آن ها آورده می شود سپس از تفاضل این دو سود یا زیان ناویژه به دست می آید. در مرحله بعد درآمدهای غیر عملیاتی و هزینه های غیر عملیاتی آورده می­ شود که نتیجه تفاضل این مرحله و مرحله قبل به سود و زیان قبل از کسر مالیات می رسیم.

اقلام با اهمیت صورت حساب سود یا زیان:

اقلام با اهمیت صورت سود و زیان شامل درآمدها و هزینه‌ است.

به صورت کلی درآمد عبارت است از افزایش در حقوق صاحبان سهام به جز مواردی که به آورده صاحبان سهام مربوط می‌شود. انواع درآمدها به دو گروه طبقه‌بندی می‌شوند:

درآمدهای عملیاتی: درآمدهایی هستند که در نتیجه از فعالیت شرکت در راستای اساسنامه و با هدف نیل به منظور خاصی که برای آن به وجود آمده است، به دست می‌آیند. این دسته از درآمدها با توجه به اصل تداوم فعالیت شرکت، می‌توانند جنبه دائمی و پایدار داشته باشند. استمرار رشد این گروه از درآمدها می تواند نقطه قوت یا ضعف شرکت باشد.

درآمدهای غیر عملیاتی: گروهی از درآمدهای شرکت که در قالب اهداف اساسنامه شرکت نیستند درآمدها غیر عملیاتی نام دارند. به‌عنوان مثال شرکت زمینی را می‌خرد که مازاد بر نیاز شرکت است، زمانی که زمین را به فروش می‌رساند، درآمد کسب شده در گروه درآمدهای غیر عملیاتی قرار می‌گیرد.

دلیل غیر عملیاتی بودن این گروه از درآمدها:

• تحصیل دارایی به منظور افزایش قیمت در آینده نزدیک و کسب عایدی توسط شرکت پس از فروش نبوده است.
• فروش این بخش از دارایی نتیجه تصمیمات مدیریتی در جهت استفاده از دارایی صورت گرفته است.
• هدف از تأسیس شرکت در اساسنامه خرید و فروش این دارایی‌ها نیست.
• این گونه از درآمدها تکرار پذیر نیستند. ناپایدار نیستند و سود حاصل از آنها قابل برنامه‌ریزی نیست.

نکته: گاهی اوقات در برخی از شرکت ها درآمدهای غیر عملیاتی ادامه‌دار و با ثبات می شوند. در این صورت این بخش از درآمد غیر عملیاتی از نظر ماهیتی مانند درآمدهای عملیاتی در نظر گرفته می‌شوند.

مفهوم کلی هزینه‌ها عبارت است از کاهش در حقوق صاحبان سهام به جز مواردی که به ستانده صاحبان سهام مربوط می‌شود. انواع هزینه‌ها به شرح زیر است:

بهای تمام شده کالا: این گروه از هزینه‌ها، هزینه‌هایی هستند که شرکت برای تولید محصولات خود مصرف می‌کند و هزینه عملیاتی گفته می‌شود. این هزینه‌ها به‌صورت مستقیم منتج به تولید گردیده و یا زمینه‌های لازم برای تولید را فراهم می‌کند.

سایر هزینه‌های غیر عملیاتی: به کلیه هزینه‌هایی که در قالب هزینه بهای تمام شده کالا و هزینه‌های اداری و مالی و توزیع و فروش قرار نگیرد هزینه‌های غیرعملیاتی می‌گویند. این دسته از هزینه‌ها دائمی نیستند و با نوع عملکرد شرکت مرتبط نیستند.

سایر هزینه‌های عملیاتی: این گروه از هزینه‌ها در بردارنده هزینه ‎ ‌ های فروش، بازاریابی، هزینه‌های مالی و اداری شرکت هستند که ارتباط مستقیم با تولید شرکت ندارند اما امکان حذف آن ها از سازمان هم وجود ندارد و از الزامات بقای سازمان هستند.

هزینه‌های مالی:سود خالص یا زیان خالص این گروه از هزینه‌ها شامل هزینه‌های دریافت وام و تأمین مالی شرکت است که بر عهده آن خواهد بود. این هزینه‌ها اهمیت خاصی دارند لذا طبقه‌بندی مستقلی نسبت به سایر هزینه‌ها دارند. بخش بزرگی از این هزینه‌ها شامل هزینه بهره و سایر هزینه‌های مرتبط با تحصیل وام است.

عناصر تشکیل دهنده بهای تمام شده کالا:

الف- مواد اولیه مستقیم: مواد اولیه مستقیم بخش اصلی محصول را تشکیل می‌دهند.

ب- دستمزد مستقیم تولیدی: حقوق و دستمزد پرداختی به پرسنل واحد تولید است که نتیجه عملکردشان مستقیماً منتج به تولید محصول می‌شود.

ج- سربار: سایر هزینه‌های تولیدی به‌ غیر از مواد اولیه مستقیم و دستمزد را هزینه‌های سربار می‌گویند. به‌ عنوان مثال هزینه تعمیرات و نگهداری ماشین آلات تولیدی. این گروه از هزینه‌ها برای ادامه تولید مورد نیاز هستند اما نمی‌توان این هزینه‌ها را جز به جز به محصول خاصی تخصیص داد.

نکته: نکته حائز اهمیت در بخش هزینه بهای تمام شده کالا، اطلاع از این موضوع است که بیشترین بخش بهای تمام شده شرکت مورد بررسی در کدام ردیف قراردارد. دانستن این موضوع در پیش بینی عملکرد آینده شرکت تاثیر گذار است. برای مثال بیشترین بخش هزینه شرکت‌های سیمانی مربوط به بخش هزینه‌های انرژی است؛ لذا با علم به این موضوع مثلا تغییر در نرخ بهای انرژی می‌تواند در چشم انداز کلی در خصوص صنعت و تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری کمک کند.

حالا با توجه به مطالب ارائه شده صورت سود و زیان یک واحد خدماتی به روش تک مرحله ای به صورت زیر می باشد :

صورت حساب سود و زیان
برای دوره مالی منتهی به 31/2/84

درآمد :
درآمد خدمات آموزشی 5.000.000
کسر می شود هزینه ها :
هزینه اجاره 1.000.000
هزینه حقوق 1.000.000
هزینه آب و برق و تلفن 250.000
جمع هزینه ها 2.250.000
سود و (زیان) قبل از کسر مالیات 2.750.000
مالیات به ماخذ 25% (687.500 (
سود (زیان) ویژه 2.062.500

تهیه صورت مالی سود و زیان در نرم افزار قیاس پلاس به روش زیر می باشد:

1- ابتدا از قسمت گزارشات بر روی منوی حسابداری کلیک نمائید.

2- در فرم گزارشات حسابداری باز شده بر روی صورت مالی کلیک نمائید.

نکته: توجه داشته باشید که هنگام چیدن کدینگ حسابداری در بخش سر فصل حساب ها حتما ماهیت حساب ها را مشخص نمائید، در غیر این صورت وارد سرفصل حساب ها شده و با انتخاب حساب های معین و ویرایش آن ماهیت حساب را مشخص کنید.