در بازار منفی خرید کنید

مثال واقعی از فروش تعهدی در بازار سرمایه:

چگونه در بازار منفی بورس سود کنیم !

به گزارش بانک اول برای ما بارها سوال شده یاشنیده ایم که آیا در بازار منفی و هنگام سقوط شاخص های بورس هم می توانیم سود کسب کنیم؟ و ساز و کار کسب سود هنگامی که بقیه ضرر می کنند چیست ؟ در دنیا معامله گران و سرمایه گذاران از تکنیک فروش تعهدی در این مواقع استفاده می کنند. اما برای اینکه ببینیم فروش تعهدی چیست و چه مزایا و ویژگی هایی دارد پیشنهاد می کنم این نوشته را حتما مطالعه کنید.

در حالت عادی مالک سهام زمانی که قیمت افزایش می یابد سود می کند و بالعکس اگر قیمت سهم کاهش یابد، مالک از بابت داشتن سهم متحمل زیان می شود؛ ولی در فروش تعهدی سود کسب می‌کند.
فروش تعهدی و استفاده از آن پویایی بازار سرمایه را بیشتر می ­کند و سرمایه­ گذارانی که در بورس تهران معامله می­ کنند هم می­ توانند در هنگام خرید سهم از رشد قیمت سهام شرکت منتفع شده و هم به هنگام ریزش قیمت از کاهش آن منتفع شوند. به بیان ساده فروش تعهدی به این معنی است که پیش بینی می ­کنید قرار است قیمت سهام یک شرکت در آینده کاهش یابد و شما با فروش سهم در این حالت می ­توانید وارد موقعیت معاملاتی شوید و در نهایت با کاهش قیمت سهم در آینده سود کسب کنید.

فروش تعهدی یکی از ابزارهایی است که در حالت متعارف به دو حالت استفاده می شود که شامل کسب سود از بازار منفی و پوشش ریسک می­ باشد. در حالت عادی سرمایه گذار با خرید سهام شرکت و افزایش قیمت سهم سود می ­برد (حالت متداول در بورس)، اما در فروش تعهدی در حالت اول فردی که سهم ندارد ولی پیش­ بینی می ­کند در بازار منفی خرید کنید که قیمت سهم در آینده کاهش پیدا می ­کند، موقعیت فروش گرفته و با پایین آمدن قیمت اقدام به خرید سهم می ­کند و در واقع قرض خود را ادا می ­کند. در این حالت فروشنده با فروش سهم در قیمت بالا و سپس خرید سهم در قیمت پایین‌تر، منفعت کسب می‌کند. در حالت دیگر، سرمایه­ گذار مالک سهام شرکت است ولی ممکن است فکر کند که قیمت سهام شرکت موقتاً کاهش می ­یابد؛ به همین دلیل اقدام به اخذ موقعیت فروش تعهدی می­ کند. در این حالت سهامدار خود را در مقابل بالا یا پایین آمدن قیمت پوشش داده است (زمانی که قیمت افزایش می یابد سود می کند و در موقعیت تعهدی زیان می‌کند و بالعکس اگر قیمت سهم کاهش یابد، مالک از بابت داشتن سهم متحمل زیان می شود؛ ولی در موقعیت استقراضی سود کسب می‌کند) و بدین تریتیب میزان ریسک خود را کاهش می دهد. این سازوکار فروش تعهدی نام دارد. به طور خلاصه فروش تعهدی در ۵ گام خلاصه می‌شود:

گام اول: قرض کردن سهم

گام دوم: فروش سهم در قیمت جاری بازار

گام سوم: منتظر ماندن برای کاهش قیمت سهم

گام چهارم: خرید آن سهم از بازار

گام پنجم: بازگرداندن سهم به صاحب آن و شناسایی سود

مثال فروش تعهدی (فروش استقراضی در بورس):

در این بخش قصد داریم با ذکر یک مثال در خصوص فروش تعهدی کامل توضیح دهیم. فرض کنید که قیمت سهم «وساخت» در بازار ۲۰۰۰ تومان است و شما با استفاده از ابزار تحلیل تکنیکال و یا تابلوخوانی و بازارخوانی پیش­بینی می ­کنید که قرار است قیمت این سهم در آینده کاهش یابد. در این حالت می­توانیم با استفاده از معاملات فروش استقراضی در بازار سرمایه سود کسب کنیم. بدین صورت پنج گام گفته شده در بالا برای این مثال بشرح ذیل است:

گام اول: در گام اول فرض کنید که ۵۰۰۰ سهم «وساخت» را از یکی از سهامداران قرض می‌گیریم.

گام دوم: در گام دوم ۵۰۰۰ سهم «وساخت» را با قیمت ۲۰۰۰ تومان در بازار می ­فروشیم. (فروش تعهدی)

گام سوم: در گام سوم (مثلاً ۵ روز) صبر می­ کنیم تا قیمت ۲۰۰ تومان کاهش یابد.

گام چهارم: در گام بعدی و بعد از کاهش قیمت، ۵۰۰۰ سهم را به قیمت ۱۸۰۰ تومان خریداری می کنیم.

گام پنجم: در گام آخر ۵۰۰۰ سهمی را که قبلا قرض گرفته­ ایم، پس می­ دهیم و مبلغ باقیمانده حاصل از این خرید و فروش به عنوان سود در این معامله شناسایی می ­کنیم. سود حاصل از این معامله به صورت زیر محاسبه می شود:

۵۰۰۰×(۲۰۰۰-۱۸۰۰) = تعداد سهم×( قیمت خرید – قیمت فروش)

البته در محاسبات مربوط به سود و زیان باید خواب سرمایه و کارمزد معاملات را نیز در نظر گرفت.

مثال دوم از فروش تعهدی در بورس تهران

برای درک بهتر موضوع فروش تعهدی به مثال زیر توجه نمایید:

فرض کنید قیمت سهم «فولاد» برابر با ۶۰۰ تومان است. طبق تحلیل، می ­دانیم که قیمت سهم «فولاد» کاهش خواهد یافت. ما می‌توانیم با استفاده از معاملات فروش استقراضی، سود کسب نماییم.

گام اول: ما ۱۰۰۰۰ سهم فولاد را از یکی از سهامداران، قرض می‌کنیم.

گام دوم: ۱۰۰۰۰ سهم فولاد را با قیمت فعلی (۶۰۰ تومان) در بازار به فروش می‌رسانیم.

گام سوم: منتظر می‌مانیم تا قیمت‌ها (مثلاً 4 روز) ۱۰۰ تومان کاهش یابد.

گام چهارم: ما ۱۰۰۰۰ سهم فولاد را باقیمت ۵۰۰ تومان از بازار خریداری می‌کنیم.

گام پنجم: ۱۰۰۰۰ سهم فولاد را در بازار منفی خرید کنید به قرض دهنده برمی‌گردانیم و مبلغ باقیمانده حاصل از این خرید و فروش به‌عنوان سود این معامله شناسایی می‌شود.

در مثال فوق، سود فروشنده استقراضی به شرح زیر است:

1.000.000 =10.000×(500 - 600) = تعداد سهم×(قیمت خرید – قیمت فروش) = سود

مثال واقعی از فروش تعهدی در بازار سرمایه:

حال یک تحلیل واقعی را در نظر می ­گیریم. مطابق شکل زیر قیمت فعلی سهام «ونوین» 470 تومان بوده و با استفاده از تحلیل تکنیکال و تابلو خوانی تشخیص داده ­اید که قیمت این سهم از محدوده ۴۷۰ تومان ریزش کرده و حداقل هم تا محدوده ۴۰۰ تومان به ریزش خود ادامه دهد. در این حالت می ­توانید با هر تعداد سهمی فروش تعهدی گرفته و در محدوده ۴۰۰ تومان اقدام به خرید سهم کنید. در این حالت سود شما از هر سهم معادل ۷۰ تومان خواهد بود. حال اگر در موقعیت فروش تعهدی ۱۰۰۰۰ سهم را در قیمت ۴۷۰ تومان اخذ کرده و در قیمت ۴۰۰ تومان نیز خرید انجام دهید منفعت حاصل از این معامله 7 میلیون تومان خواهد بود.

فروش تعهدی مبتنی سه رکن (گرداننده) اصلی دارد:

مالک سهم، متقاضی استقراضی سهم و بازار سرمایه. به بیان دیگر متقاضی فروش تعهدی، سهام مورد نظر را از مالک قرض گرفته و پس از خریداری در بازار سرمایه آن را به مالک عودت می­ دهد. در پست آتی راهکار و سازوکار معامله و استقراض سهم را بیان خواهیم کرد.

چگونه با منفی شدن سهام از بورس سود کسب کنیم؟

به بیان ساده فروش تعهدی ابزاری است که به فعالان بازار سرمایه این امکان را می دهد که در روندهای منفی بازار نیز سود ببرند.

بازار- وحید بلالی: ابزار فروش تعهدی دیروز رسما با ۸ نماد بورسی افتتاح شد اما این ابزار چیست؟، به بیان ساده فروش تعهدی ابزاری است که به فعالان بازار سرمایه این امکان را می دهد که در روندهای منفی بازار نیز سود ببرند، در بازار جهانی مالک بهره ای توافقی را برای فرد متقاضی سهام می دهد و چون این ابزار در بورس ایران با مشکل شرعی مواجه است مالک سهم، آن سهم را در اختیار صندوق های سرمایه گذاری قرار داده و از این رو سود را کسب می کند، فرد متقاضی نیز از پایین آمدن بازار سود خواهد برد و اگر بازار روندی مثبت بگیرد متقاضی وارد ضرر شده یا به عبارتی «کال مارجینگ» شده است.

فروش تعهدی اوراق بهادار خرید اعتباری است در صورتی که با موافقت کارگزار اعتباردهنده مجاز است در زمان ثبت سفارش به میزان لازم به متقاضی اجازه بهره برداری از سهام را بدهد.

میزان اعتباری که متقاضی نماد باید در حساب کارگزاری داشته باشد مشخص نیست اما این میزان می تواند با بالارفتن قیمت آن نماد به قیمت بالاتری برسدو در این صورت متقاضی متضرر خواهد شد.

سامانه فروش تعهدی چگونه است؟

ثبت اطلاعات در سامانه تامین شامل چند بخش اساسی است، ثبت مشخصات اوراق بهادار قابل فروش تعهدی، نماد معاملاتی، تعداد اوراق بهادار قابل فروش تعهدی، محل سرمایه گذاری وجوه حاصل از فروش، نرخ تشویقی که مالک سهام برای متقاضی در نظر می گیرد و در آخر دوره تنفس که به معنی زمانی است که مالک برای فروش سهم به متقاضی مهلت می دهد.

در این نوع معامله ، کارمزد و مالیات بر عهده متقاضی بوده و اگر سود نقدی و افزایش سرمایه در یک سهم رخ دهد به در بازار منفی خرید کنید همان اندازه متقاضی نیز بهره مند خواهد شد.

دوره تنفس بر عهده مالک سهام بوده و یک امر کاملا توافقی است، در زمان دوره تنفس مالک به هیچ وجه حق دخالت در سهام یا برداشتن سهام را ندارد اما با تمام شدن دوره تنفس مالک اختیار دار سهام تا دوره سررسید است، اگر به هر نحوی تا دوره سررسید مالک سهام خود را خواست، متقاضی باید آن سهم را خریداری کرده و در اختیار مالک قرار دهد.

البته در بازار جهانی، دامنه نوسان محدود وجود ندارد و سهام نیز دارای لوریج یا سطح های مختلفی است، در این باره تکلیف مشخص نبوده و تا زمانی که دامنه نوسان محدود و لوریج درجه یک وجود داشته باشد، شاید تحلیلگران ترغیبی برای استفاده از این ابزار را نداشته باشند، امری که این موضوع را جذاب می کند داشتن لوریج های گوناگون با دامنه های متفاوت است و اگر تحلیلگری درست پیش بینی کند حتی می تواند در یک روز ۱۰۰ درصد سود را کسب کند.

ضعف های این ابزار در ایران

ابزار فروش تعهدی افتتاح شده است اما نه آنگونه که انتظارش را داشتیم، اما به همین میزان اجرا شدن نیز عامل مثبتی بوده و می تواند در آینده بازار موثر واقع شود، در این نوع فروش سهام ، مالک و متقاضی می توانند در کنار یکدیگر سودهای خوبی را کسب کنند و این امر می تواند به افزایش ماندگاری پول در بازار سرمایه کمک کند، این ابزار رقیبی بسیار قوی برای بانک ها در آینده خواهد بود و مالک هر سهام می تواند درآمد ثابت خوبی را از صندوق های سرمایه گذاری کسب کند البته در آینده سرمایه گذاری در بانک ها دراین ابزار دیده شده اما با توجه به سیاست های دولت مبنی بر کم کردن تعهدات سپرده ای بانک ها ممکن است به هیچ وجه اجرایی نشود.

نکته دیگری که در این باره باید به آن اشاره کرد، نقش بالای تحلیل تکنیکال در این روش است، در آینده تحلیلگرانی که به ابزارهای تکنیکال دسترسی و مسلط نباشند حذف خواهند شد و بازار ایران مانند بازارهای جهانی تنها راهی برای کسب سود حرفه ای ها خواهد بود، این نکته البته می تواند سرمایه ها را از بورس فراری دهد اما اگر به درستی اجرا شود باعث سرمایه های ماندگار در بورس خواهد شد.

افرادی که دانش و توانایی تحلیل تکنیکال را ندارند می تواند در صندوق های سرمایه گذاری، سرمایه گذاری کرده و حرفه ای ها با دانش به کمک آنها بیایند تا سرمایه در بازار به درستی حفظ شود.

بازده چیست؟

سود یا پاداش حاصل از هر نوع سرمایه‌گذاری، بازده نامیده می‌شود. این مفهوم نیز همانند ریسک برحسب درصد بیان شده و کیفیت آن، معمولاً بر مبنای دوره زمانی حصول، عملکرد سایر دارایی‌ها در مدت مشابه و شاخص‌های پولی، ارزیابی می‌گردد. بازدهی سرمایه‌گذاران بازار سهام، از دو طریق افزایش قیمت سهم و سود نقدی سالانه، حاصل می‌شود. به منظور تعیین درصد بازدهی بهینه، معیار مشخصی وجود ندارد زیرا، همانگونه که در بالا اشاره شد؛ محاسبه بازدهی مطلوب می‌تواند تابعی از افق سرمایه‌گذاری، ماهیت دارایی، ریسک، هزینه‌های معاملاتی، نرخ بهره، درصد تورم و… باشد.

به عبارت دیگر، نحوه ارزیابی بازدهی اوراق دارای درآمد ثابت با سهام موجود در بورس که سود مقرر شده‌ای برای آن‌ها وجود ندارد؛ کاملاً متفاوت است.

برای مثال اگر نرخ تورم کشور را ۲۰ درصد فرض کنیم، کسانی که در اوراق مشارکت با سود ۲۵ درصد سرمایه‌گذاری کنند؛ علاوه بر حفظ ارزش پول خود در مقابل تورم، ۵ درصد نیز بازده واقعی داشته‌اند. اما زمانی که کارشناسان مالی به ارزیابی عملکرد بازار سرمایه می‌پردازند، علاوه بر موارد فوق، معمولاً تمرکز اصلی آن‌ها بر مقایسه عملکرد بورس، با سایر بازارهای سرمایه‌گذاری نظیر ارز و طلا در مدت مشابه می‌باشد.

بازده در طرف مقابل ریسک بوده و به گونه‌ای، نتیجه تقبل ریسک است. در واقع سرمایه گذاران به منظور دست‌یابی به بازدهی معقول حاضر می‌شوند تا درصد ریسک احتمالی مشخصی را تحمل کنند. واژه بازده، الزاماً به کسب سود تعبیر نمی‌شود و این موضوع به اشتباه در ذهن برخی سرمایه گذاران نقش بسته است. مثبت یا منفی بودن بازدهی، طبیعت سرمایه‌گذاری است و سود و زیان هر دو، پاداش معاملاتی ما محسوب می‌شوند. در یک کلام می‌توان گفت، کسب بازدهی انگیزه تمام افراد از ورود به دنیای سرمایه‌گذاری است.

انواع بازده در بازار سهام

در معاملات سهام و بازار مالی، بازده به دو دسته کلی مورد انتظار و واقعی تقسیم می‌شود.

بازده مورد انتظار؛ پیش از ورود به معامله تعیین شده و بیانگر انتظارات سوددهی، از موقعیت معاملاتی مذکور است. به منظور تعیین بازده مورد انتظار خود از هر موقعیت معاملاتی سهام، باید به متدهای تحلیلی مختلف مسلط باشیم. برحسب تحلیل شرایط بنیادی و گزارشات مالی منتشره از سوی شرکت‌ها، در مورد سود تقسیمی پایان سال، سناریوهایی در نظر می‌گیریم. سپس وضعیت نموداری سهم را بر اساس اصول و روش‌های تکنیکالی بررسی نموده و اهداف قیمتی آینده آن، مشخص خواهند شد. در نهایت بازدهی تقریبی مورد انتظار با توجه به ریسک و حجم معامله، از مجموع پتانسیل سوددهی آتی سهم محاسبه می‌شود.

بازده واقعی؛ پس از خروج و بر اساس سود قطعی کسب شده از موقعیت معاملاتی، قابل محاسبه می‌باشد. به بیان ساده، مجموع اختلاف قیمت خرید و فروش سهم، سود نقدی و بعضاً درآمد حاصل از حق تقدم‌های سهام، نشان دهنده بازده واقعی شما است. تفاوت بازده واقعی و مورد انتظار، بیانگر سطح کیفی سرمایه‌گذاری طی دوره مذکور است.

بسیاری از کارشناسان سرمایه‌گذاری توصیه می‌کنند که حین انجام محاسبات تعیین بازده مورد انتظار، رویکرد محافظه کارانه‌ای داشته باشید. زیرا موجب می‌شود که با داشتن دیدگاهی واقع بینانه، درصد خطا کاهش یافته و از شناسایی سودهای موهومی جلوگیری شود.

نحوه تعیین بازده یک موقعیت معاملاتی

همان‌گونه که توضیح داده شد؛ برای محاسبه بازده واقعی باید پس از فروش سهام، مجموع سود حاصل شده از این موقعیت معاملاتی را محاسبه نمایید؛ تا درصد بازده نسبت به سرمایه کل مشخص شود. در همین راستا و به منظور درک عمیق مطلب، توجه شما را به یک معامله فرضی جلب می‌کنیم:

سرمایه گذار الف با دارایی ۵۰ میلیون تومانی خود، در بازار سهام تهران مشغول فعالیت است. وی در ابتدای سال تصمیم می‌گیرد؛ با افق سرمایه‌گذاری یکساله، روی سهام شرکت ایران خودرو سرمایه‌گذاری نماید. طبق تحلیل نموداری، پیش بینی می‌شود این سهم تا پایان سال، حداقل یک رشد قیمت ۲۰ درصدی را تجربه کند. همچنین نتایج تحلیل بنیادی نشان دهنده این است که شرکت وضعیت سوددهی فوق العاده‌ای داشته و بر اساس سیاست‌های مدیریتی فعلی، تقسیم سود نقدی ۲۰۰ تومانی به ازای هر سهم در پایان سال مالی، بسیار محتمل است.

حداکثر ریسک قابل تحمل برای این سرمایه گذار در موقعیت معاملاتی مذکور، ۱۵ درصد نسبت به کل سرمایه می‌باشد. اگر نقطه ورود مد نظر، در ناحیه قیمتی ۱۰۰۰ تومانی بوده و طبق استراتژی معاملاتی در صورت افت قیمت تا محدوده ۸۰۰ تومان، سرمایه گذار با پذیرش زیان از معامله خارج شود؛ با انجام محاسبات مربوط به تعیین حجم بر اساس مدیریت سرمایه مشخص می‌شود که این شخص مجاز است حداکثر ۳۷۵۰۰ سهم از این شرکت را خریداری کند.

۵۰/۰۰۰/۰۰۰ × ۱۵% = ۷/۵۰۰/۰۰۰

۱۰۰۰ – ۸۰۰ = ۲۰۰

۷/۵۰۰/۰۰۰ ÷ ۲۰۰ = ۳۷۵۰۰

تفاوت بازده واقعی و مورد انتظار

طبق تحلیل‌ فوق و با توجه به مقادیر سود مورد انتظار ناشی از رشد قیمت و تقسیم سود نقدی سهام، مجموع بازدهی احتمالی این موقعیت معاملاتی بر اساس حجم حدوداً ۳۰ درصد می‌باشد، که نشان دهنده شرایط ایده‌آل معامله مذکور از لحاظ قوانین مدیریت سرمایه است.

۲۰۰ (سود نقدی احتمالی سهم) + ۲۰۰ (مقدار افزایش قیمت احتمالی سهم) = ۴۰۰ (مجموع بازده مورد انتظار به ازای هر سهم)

۳۷۵۰۰ × ۴۰۰ = ۱۵/۰۰۰/۰۰۰

اما پس از گذشت یک‌ سال، قیمت سهم به ۱۱۰۰ تومان می‌رسد (افزایش قیمت ۱۰ درصدی). از طرف دیگر، گزارشات مالی شرکت در سامانه کدال نیز بیان‌گر این است، که سود نقدی شرکت ایران خودرو در پایان سال مالی مذکور، صرفاً ۵۰ تومان است! پس از انجام محاسبات سود و زیان مشخص می‌شود؛ این سرمایه‌گذار مجموعاً در این معامله، ۱۱.۱درصد بازدهی کسب کرده است.

۱۰۰ (سود نقدی سهم) + ۵۰ (مقدار افزایش قیمت سهم) = ۱۵۰ (مجموع بازده واقعی به ازای هر سهم)

۳۷۵۰۰ × ۱۵۰ = ۵/۶۲۵/۰۰۰

با توجه به اختلاف قابل ملاحظه بازده واقعی و مورد انتظار (حدوداً یک سوم)، افق زمانی و مقدار ریسک معامله، به این نتیجه می‌رسیم؛ که مثال فوق موقعیت معاملاتی چندان پرسودی نبوده است! اما در این قسمت ذکر دو مورد ضروری است.

همان‌طور که خودتان می‌دانید، خرید و فروش سهام در بازار بورس شامل کارمزد ۱.۵ درصدی می‌باشد، که جهت سهولت محاسبات، از در نظر گرفتن آن چشم پوشی کردیم. نکته بعدی این است، که معمولاً فرآیند پرداخت سود نقدی سهام شرکت‌ها، به سرعت و عیناً در پایان سال انجام نمی‌شود و مسلماً طولانی‌تر شدن دوره پرداخت، تأثیر منفی بر بازدهی معاملات دارد. در نتیجه اگر موارد مذکور را نیز در نظر بگیریم؛ سرمایه گذار «الف» بازدهی واقعی کمتری خواهد داشت. چنین نتایج معاملاتی، می‌تواند ناشی از پیش بینی‌های بسیار خوشبینانه، ضعف روش تحلیل یا استراتژی معاملاتی، ریسک‌های سیستماتیک و… باشد. بسیاری از این عوامل، به مرور زمان و پس از کسب تجربه سرمایه‌گذاری در بازار، قابل اصلاح و اجتناب خواهند بود. در واقع کسب بازدهی مناسب تا حد زیادی، نتیجه مهارت شما در معامله‌گری است، زیرا توانسته‌اید موقعیت‌های معاملاتی خود را در تمام مراحل، از لحظه ورود تا خروج به گونه‌ای مدیریت کنید، که بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.

تا اینجا سعی شد، مفاهیم ریسک و بازده در بازار سهام و جزئیات مربوط به آن‌ها شرح داده شوند. در مطالب آتی، رابطه ریسک و بازده و نسبت‌های کاربردی در مدیریت سرمایه را توضیح خواهیم داد.

سنگین‌ترین صف‌های خرید و فروش امروز در بازار سهام/ حرکت بازار بر مدار منفی

خالص سفارشات فروش سهام از رقم هزار و ۱۰۰میلیارد تومان عبور کرد، برتری سمت عرضه در محصولات غذایی و آشامیدنی بیش از سایرین بود و همچنین سهام اقتصادی و خودکفایی آزادگان ۳۲۰میلیارد تومان سفارش فروش داشت.

اقتصاد آنلاین – هانا پاکمند ؛ در ساعت ۹ و ۴۰دقیقه جمع صف‌های خرید حدود هزار و ۲۸۰میلیارد تومان و ارزش کل صف‌های فروش دو هزار و ۳۹۰میلیارد تومان بوده است، بدین ترتیب خالص سفارشات فروشی که در سیستم معاملات ثبت شده به هزار و ۱۰۰میلیارد تومان می‌رسد.

تا این ساعت بیشترین عرضه در صفوف فروش «خودکفا»، «گشان» و «خبهمن» به چشم می‌خورد به طوری که فقط برای سهام اقتصادی و خودکفایی آزادگان حدود ۳۲۰میلیارد تومان سفارش فروش وجود دارد. بیشترین تقاضا نیز در صفوف خرید «چخزر»، «خزر» و «غگیلا» در نوبت انتظار است.

ارزش ۱۰صف خرید برتر بورس و فرابورس در مجموع ۶۲۵میلیارد تومان (۴۹درصد کل) و ۱۰صف فروش برتر ۹۹۰میلیارد تومان (۴۱درصد کل) می‌شود، همچنین حجم صف‌های خرید در ۳۳نماد و حجم صف‌های فروش در۵۲نماد بیش از ۱۰میلیارد تومان بوده است. گفتنی است حجم صف شرکت صنایع چوبی خزر کاسپین (چخزر) به ۳۵.۳درصد کل تعداد سهام آن می‌رسد.

«محصولات غذایی و آشامیدنی» کم اقبال‌ترین صنعت امروز با خالص سفارش فروش ۳۸۰میلیارد تومان است و پس از آن گروه «هتل و رستوران» قرار دارد که برآیند سفارشات فروش آن ۱۵۰میلیارد تومان می‌شود، از سویی دیگر گروه «محصولات چوبی» با تقاضای خرید حدود ۲۳۰میلیارد تومانی همراه است.

این جدول حدود ۳۳درصد از سه هزار و ۶۷۰میلیارد تومانی که در صف خرید یا فروش قرار گرفته‌اند را تشکیل می‌دهد. در مجموع چهار هزار و ۳۵۰میلیارد تومان سهام خرید و فروش شده که نسبت صف‌ها به آن ۸۴درصد است و با فرض معامله کامل صف‌ها ارزش معاملات به هشت هزار میلیارد تومان خواهد رسید.

فیلترنویسی در بورس تهران | نوسان‌گیری با استفاده از فیلترنویسی

فیلترنویسی یکی از راه‌های پیدا کردن سهم‌های مستعد در بازار بورس تهران است. با استفاده از امکان فیلترنویسی موجود در دیده‌بان سایت www.tsetmc.com می‌توان نماد تمام شرکت‌ها را براساس پارامترهای مورد نظر، دسته‌بندی کرد تا افراد بتوانند سهامی که دارای ویژگی‌های مدنظ‌رشان است از بین انبوه سهام مختلف، با پیاده سازی فیلتر مربوطه شناسایی کنند.

در این مقاله سعی داریم ۲ فیلتر کاربردی را به شما معرفی کنیم که با استفاده از آن می توانید سهم های مستعدی را شناسایی کنید.

نحوه تعریف فیلترهای دلخواه

فیلترنویسی در بورس اوراق بهادار تهران، روند پیچیده‌ای ندارد. کافی است وارد وب سایت tstemc شویم و از قسمت دیده بان بازار، از قسمت بورس روی گزینه فیلتر جدید کلیک کنیم. پس از آن که یک فیلتر ایجاد شد، باید روی آن کلیک کنیم و نام فیلتر را تغییر دهیم. برای نام باید مقدار مناسب را انتخاب کنیم. سپس کد مربوط به فیلتر، که عملیات غربالگری سهام‌ها را انجام می‌دهد را وارد می‌کنیم. حال باید اعتبارسنجی کنیم تا مشخص شود، کد درست است یا خطایی دارد. در نهایت با کلیک روی ثبت، فیلتر نویسی در tstemc تمام خواهد شد.

اینکه فیلترنویسی در بورس اوراق بهادار تهران چگونه انجام می‌شود، عملاً مرحله آخر است. در ابتدا باید بدانیم که این کدها به چه شکل نوشته می‌شوند و از چه عملگرها و توابعی تشکیل شده‌اند. ضمن این که راهنمای دیده بان، کمک بزرگی در فیلترنویسی است.

چگونه فیلتر نویسی کنیم؟

برای این که بدانیم چگونه فیلتر نویسی کنیم؟ باید مانند حل یک مسئله ریاضی عمل کنیم. یعنی در ابتدا باید بخش‌های مسئله را از هم جدا کنیم و مشخص کنیم که هدف چیست، سپس برای رسیدن به آن هدف مسیر درست را طی کنیم. البته این همه چیز نیست، برای آنکه بدانیم چگونه فیلترنویسی کنیم، باید با قواعد، عملگرها و توابع آن آشنا باشیم. درست همان طور که با دانش ریاضی و قواعد آن شروع به حل مسئله می‌کنیم.

انواع عملگرها و توابع در فیلترنویسی

متغیرها

متغیرهای فیلترنویسی بورس در سه دسته عددی، رشته‌ای و Boolean قرار می‌گیرند.

• متغیر رشته‌ای: “رشته”=var str
• متغیر عددی: ;var num=5
• متغیر ;Boolean: var b=true یا ;var b=false

عملگرها

توابع

برخی توابع از پیش نوشته شده وجود دارد، که ما می‌توانیم هنگام فیلترنویسی پیشرفته از آن استفاده کنیم. این توابع عبارتند از:

قدرمطلق عدد را بر می‌گرداند	Math.abs(x)
گرد شده عدد به اولین عدد صحیح بزرگتر از خود	Math.ceil(x)
E به توان عدد مورد نظر را بر می‌گرداند	Math.exp(x)
گرد شده عدد به عدد صحیح کوچکتر از خود	Math.floor(x)
لگاریتم عدد بر پایه e	Math.log(x)
بزرگترین عدد را بر می‌گرداند.	Math.max(x,y,z,…,n)
کوچکترین عدد را بر می‌پرداند	Math.min(x,y,z,…,n)
عدد اول به توان عدد دوم	Math.pow(x,y)
عدد را به نزدیکترین عدد صحیح گرد می‌کند	Math.round(x)
ریشه دوم عدد	Math.sqrt(x)

راهنمای دیده بان بازار برای فیلترنویسی

زمانی که وارد صفحه اصلی بورس اوراق بهادار تهران شوید، خواهید دید که اطلاعات زیادی در آن دیده می‌شود. کافی است از نوار بالا، گزینه دیده بان را انتخاب کنید. در صفحه‌ای که باز خواهد شد، لیستی خواهید دید که تمام نمادهای معامله شده در روز را نشان می‌دهد. اگر در طول ساعت معاملاتی به این قسمت بروید، لیست مدام در حال به‌روزرسانی و تغییر است. در ادامه بخش‌های مختلف مربوط به فیلترنویسی را معرفی خواهیم کرد.

تنظیم‌ها

در صفحه دیده بان، در نوار بالا چند گزینه وجود دارد، که یکی از آن‌ها تنظیم‌ها است. وقتی روی آن کلیک کنید، خواهید دید که فیلترهای از پیش نوشته ‌شده‌ای در قالب رابط کاربری گرافیکی دیده می‌شوند.

• در قسمت اول یک نوار قابل تنظیم وجود دارد، که می‌توانید به کمک آن در بازار منفی خرید کنید زمان به‌روزرسانی لینک را بین ۱ تا ۶۰ ثانیه تنظیم کنید.
• نحوه نمایش دیده بان بازار به دو صورت «همه نمادها» و «نمادهای معامله شده»
• انتخاب نوع بازار هم امکان پذیر است که می‌تواند بورسی، فرابورسی یا تلفیق این دو باشد.
• نحوه نمایش اعداد در دو صورت «ساده» و «میلیون و میلیارد» امکان پذیر است.
• یکی از مهم‌ترین فیلترهای موجود در این قسمت، نوع اوراق است.
• گروه مورد نظر خود را هم از آخرین قسمت تنظیم‌ها می‌توانید انتخاب کنید.

مرتب سازی

مورد بعدی در نوار بالای دیده بان بازار، مرتب سازی است. با کلیک روی آن خواهید دید که گزینه‌های مختلفی برای مرتب سازی لیست نمادها وجود دارد. برخی از این گزینه‌هخا عبارتند از: نماد-نام، تعداد-حجم-ارزش، ارزش بازار، EPS، قیمت دیروز، P/E و غیره.

قالب نمایش

در گزینه بعدی یعنی قالب نمایش، امکان انتخاب نحوه نمایش لیست وجود دارد. با کلیک روی قالب نمایش گزینه‌های موجود اعم از جدول کلاسیک، جدول ساده+عرضه و تقاضای ۱ سطری، جدول+ عرضه و تقاضای ۱ سطری، جدول+عرضه و تقاضای ۳ سطری و غیره را خواهید دید.

نکته‌ای که در خصوص قالب نمایش وجود دارد، امکان شخصی سازی آن است. کافی است «ساخت قالب» را انتخاب کنید و سپس بسته به موارد دلخواه، نحوه نمایش لیست نمادها را شخصی سازی کنید.

فیلتر

قسمت فیلتر، همان بخشی است که شما می‌توانید با استفاده از آن کدهای مورد نظر را که پیشتر درمورد آن صحبت کردیم وارد کنید و سپس بر اساس آن غربالگری انجام دهید.

فیلترنویسی در دیده‌بان بازار به دو صورت ساده و قالب کدنویسی امکان‌پذیر است:

• در حالت ساده، می‌توانید از عملگرها و توابع از پیش نوشته استفاده کنید. اگر می‌خواهید در هر فیلتر از چندین شرط استفاده کنید، باید آن‌ها را با استفاده از عملگرهای and و or از هم جدا کنید.
• در استفاده از قالب کدنویسی یک شکل مشخص وجود دارد که به این ترتیب است:

در این قالب کدهای فیلتر باید در بین آکولادها قرار بگیرند. شما می‌توانید در قالب کدنویسی از شرط‌ها، حلقه‌ها و متغیرهای مختلف استفاده کنید.

نوسان گیری با استفاده از فیلترنویسی

یکی از روش‌های فعالیت در بازار، نوسان‌گیری است. افرادی که از روش نوسان‌گیری استفاده می کنند با پیدا کردن سهم‌های مستعد و ورود در نقطه مناسب به آنها سود‌های ۵الی ۱۰ درصدی را بدست می‌آورند .

در اولین قسمت می‌خواهیم فیلتری بنویسیم که سهم‌هایی را که می‌توانند نوسان ۵ الی ۱۰ درصدی به ما بدهند را شناسایی کند.

این فیلتر از ۴ شرط تشکیل شده است:

1. مقدار سفارشات قرارگرفته شده در سمت خرید ارزش بیشتر از یک میلیارد تومان داشته باشد
2. حجم سفارشات سمت خرید حداقل ۵ برابر سفارشات سمت فروش باشد
3. سرانه هر سفارش خرید بیشتر از ۴۰ میلیون تومان باشد
4. قیمت پایانی سهم کمتر از ۳- درصد باشد

هدف اصلی این فیلتر،نوسان گیری از بازار است و توصیه می شود که برای جلوگیری از ضرر، زمانی از این فیلتر استفاده کنید که حداقل ۶ ماه در بازار بورس تهران فعال بوده اید و حتما قبل از استفاده از فیلتر دو هفته الی یک ماه آن را امتحان کنید.

نکته: این فیلتر مخصوص بازارهای منفی است و زمانی که حداقل یک هفته کلیت بازار منفی باشد در حین بازار منفی که نوسانات مثبتی داریم این فیلتر قادر به شناسایی آن‌ها است و در زمان بازار مثبت از آن استفاده نکنید.

دو فیلتر مهم برای پیدا کردن سهم مستعد

در این قسمت به معرفی دو فیلتر کاربردی دیگر می‌پردازیم.

اولین فیلتر، سهم‌هایی را که نزدیک به کف ۳۰ روز گذشته خود هستند و حداکثر فاصله قیمت نهایی آنها با کف سی روزه شان ۷ درصد باشد را به ما نشان می‌دهد.

با استفاده از این فیلتر،در صورتی که قدرت خریدار حقیقی را چک کنیم و اگر قدرت خریدار حقیقی بالاتر بود و کندل صعودی قدرتمندی زده شد و در مجموع ببینیم که سهم از کف قیمتی قبلی خود حمایت شد،می توانیم به آن سهم ورود کنیم.

دومین فیلتر، سهم‌هایی را که نزدیک به سقف قیمتی ۳۰ روز گذشته خود هستند در بازار منفی خرید کنید و احتمال شکستن آن سقف بالاست را برای ما شناسایی می‌کند.ما بعد از شکستن سقف قیمتی و پولبک زدن به آن می توانیم به آن سهم ورود کنیم

مزایا و معایب فیلترنویسی

مزایا

• زمان پردازش اطلاعات کوتاه می‌شود و به این ترتیب شما می‌توانید با سرعت بیشتر اطلاعات مورد نظر را به دست آورید.
• امکانات بسیار متنوعی برای غربالگری نمادها و سهام‌ها به شما می‌دهد. با استفاده از فیلترنویسی می‌توانید دسته بندی‌های متنوعی داشته باشید.
• امکان تلفیق فیلترنویسی با تحلیل تکنیکال و بنیادی وجود دارد. به این ترتیب با وارد کردن برخی شاخص‌های تحلیل به کدها می‌توانید نتایج دقیق‌تری دریافت کنید.
• برای این کار نیازی به دانش برنامه نویسی نیست و ساختن فیلترها تنها با مطالعه و یادگیری کدهای موجود امکان پذیر است.
• این امکان وجود دارد، که با تنظیم فیلتر در زمان رسیدن به شرایط ایده‌آل خود اعلان دریافت کنید.

معایب

• از فیلترنویسی و کدها و عملگرهای آن، تنها در بازر بورس اوراق بهادار تهران می‌توانیم استفاده کنیم. چرا که کدهای آن و توابع از پیش تعریف شده، بر اساس شاخص‌های این بازار تنظیم شده‌اند.
• فیلترها فقط از زمان ایجاد قابل استفاده هستند. این بدان معنا است، که اگر شما بخواهید عملکرد گذشته خود را غربالگری کنید، فیلتر نمی‌تواند کمکی به شما بکند و فقط از لحظه ایجاد به بعد قابل استفاده است. در واقع این کدها نمی‌توانند روی سوابق گذشته اعمال شوند.
• فیلترنویسی و گزارش‌هایی که در دیده بان بورس قابل تهیه هستند، را نمی‌توان به نرم‌افزارهای تحلیل دیگر انتقال داد.
• فیلترنویسی کاملاً از پیش تهیه شده است و مانند زبان برنامه‌نویسی پویایی ندارد، به همین دلیل افراد نمی‌توانند کدها را شخصی سازی کنند.

فیلترنویسی میانگین متحرک

هدف استفاده از میانگین متحرک، پیدا کردن روندها و بازه مناسب برای معامله است. بنابراین با فیلترنویسی میانگین متحرک و بررسی نتایج می‌توانیم نشانه‌های تغییر روند را پیدا کنیم. فیلترنویسی میانگین متحرک ساده و فیلترنویسی میانگین متحرک نمایی در این دسته قرار می‌گیرند. برای محاسبه میانگین متحرک نمایی ابتدا باید نوع ساده آن در بازه زمانی مشخصی محاسبه شود.

البته میانگین متحرک ساده مشکلاتی هم دارد. در این روش، تفاوتی بین قیمت‌های جدید و قدیمی وجود ندارد. برای حل این مشکل از میانگین متحرک نمایی استفاده می‌شود، که در آن اهمیت قیمت‌های جدید بیشتر است.

کد زیر یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای پیاده سازی فیلترنویسی میانگین متحرک است:

فیلترنویسی کراس مووینگ اوریج

یکی دیگر از انواع میانیگن‌های متحرک، کراس مووینگ اورج است. فیلترنویسی کراس مووینگ اوریج آن به صورت زیر خواهد بود.

امیدواریم که این مقاله برایتان مفید بوده باشد. شما می‌توانید جهت اطلاع از مراحل فیلترنویسی در وب‌سایت سازمان بورس به مقاله حجم مشکوک در بورس و فیلتر های آن مراجعه نمایید برای شروع می‌توانید از دوره رایگان بورس به زبان ساده استفاده کنید.