فارکس سایت در افغانستان ،بازاربورس اوراق بهادار

آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار

به دنبال تحولات اقتصادی و اجتماعی دهه 1340 و شروع حرکت اقتصاد ایران به سمت اقتصاد مبتنی بر بازار و افزایش فعالیت‌های صنعتی در آن دوره که تأمین مالی آن‌ بدون شک نیازمند بازارها و ابزارهای جدید بود، ایجاد بورس اوراق بهادار در دستور کار قرار گرفت و قانون تاسیس آن در اردیبهشت 1345 به بازاربورس اوراق بهادار تصویب مجلس شورای ملی رسید و پس از آن، بورس اوراق بهادار تهران به عنوان یکی از ابزارهای متکی به نظام بازار آزاد با هدف تشویق بخش خصوصی در اقتصاد ایران تاسیس شد و از بهمن ماه 1346 فعالیت خود را با پذیرش سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران، شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه و اوراق قرضه بازاربورس اوراق بهادار بازاربورس اوراق بهادار عباس‌آباد به طور رسمی آغاز کرد. بورس اوراق بهادار تهران تا سال 1384 در چارچوب تعیین شده در قانون مزبور فعالیت کرد، در این ساختار، سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران به عنوان تنها رکن اجرایی، با شخصیت حقوقی مستقل غيرانتفاعي، مسئولیت اداره بورس را به عهده داشت. اين سازمان را هیئت‌مدیره هفت نفره‌اي اداره مي‌كرد كه توسط مجمع عمومی اعضا انتخاب می‌شدند. هیئت مدیره هم دبیرکل را به عنوان بالاترین مقام اجرایی بورس انتخاب مي‌‌كرد. نظارت بر فعاليت سازمان كارگزاران بورس تهران هم بر عهده شوراي بورس، به عنوان بالاترین رکن تصمیم‌گیری و مسئول و ناظر حسن اجرای قانون تأسیس بورس اوراق بهادار، قرار داشت.

قانون تاسیس بورس اوراق بهادار، در سال 1384 و با توجه به عدم توان پاسخگویی به نیازهای جدید بازار اوراق بهادار، مورد بازنگری قرار گرفت و در آذرماه همان سال، قانون بازار اوراق بهادار به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.

ارکان تشکیل‌ بازار اوراق بهادار در قانون جدید عبارتند از:

الف) شورای عالی بورس و اوراق بهادار

این شورا بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است که تصویب سیاست‌ کلان و خط مشي بازار در قالب سياست‌هاي كلي نظام و قوانين و مقررات مربوط و همچنین اتخاذ تدابير لازم برای ساماندهي و توسعه بازار اوراق بهادار و اعمال نظارت عاليه بر اجراي قانون بازار اوراق بهادار از مهمترین وظایف آن است.

اعضای شورای عالی بورس و اوراق بهادار عبارتند از:

- وزير امور اقتصادي و دارايي که ریاست شورا را نیز بر عهده دارد؛

- رييس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي‌ ايران؛

- روساي اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران و اتاق تعاون؛

- رييس سازمان بورس و اوراق بهادار كه به عنوان دبير شورا و سخنگوي سازمان نيز انجام وظيفه خواهد كرد؛

- دادستان كل كشور يا معاون وي؛

- يك نفر نماينده از طرف كانون‌ها؛

- سه نفر خبره مالي منحصراً از بخش خصوصي با مشورت تشكل‌هاي حرفه‌اي بازار اوراق بهادار به پيشنهاد وزير امور اقتصادي و دارايي و تصويب هيئت وزيران؛

- يك نفر خبره منحصراً از بخش خصوصي به پيشنهاد وزير ذي‌ربط و تصويب هيئت وزيران براي هر بورس كالايي.

ب- سازمان بورس و اوراق بهادار(سبا)

بر اساس قانون بازار اوراق بهادار، نهاد جدیدی تحت عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار ایجاد شد تا زیر نظر شورای عالی بورس به نظارت بر اجرای قوانین و مقررات، تنظیم و تدوین مقررات و انجام دیگر وظایف تعیین‌شده در قانون بپردازد. به عبارتی مقام ناظر بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسيم شد. سبا موسسه عمومی غير دولتي است كه داراي شخصيت حقوقي و مالي مستقل است و توسط هیئت مدیره پنج نفره اداره می‌شود. اعضای هیئت مدیره از میان افراد امين و داراي حسن شهرت و تجربه در رشته مالي منحصراً از كارشناسان بخش غيردولتي به پيشنهاد رييس شورا و با تصويب شورا انتخاب مي‌شوند.

ج- بورس اوراق بهادار تهران

بر پايه قانون بازار اوراق بهادار، بورس اوراق بهادار تهران نيز از سازمان عمومي غيرانتفاعي به شركت سهامي عام انتفاعي تبديل شد و عمليات اجرايي را بر عهده گرفت. تشکیل، سازماندهی و ادارة بورس اوراق بهادار؛ پذیرش اوراق بهادار؛ وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضاء، تعیین وظایف و مسئولیت‌های اعضاء و نظارت برفعالیت آنها؛ نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده؛ تهیه، جمع‌آوری، پردازش و انتشار اطلاعات؛ و نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده از مهمترین وظایف مربوط به آن است. اداره بورس اوراق بهادار تهران بر عهده هيئت مديره است كه از هفت عضو تشكيل مي شود. اعضاي هيئت مديره منتخب مجمع عمومي هستند و براي دوسال انتخاب مي‌شوند.

اداره امور اجرايي شركت هم به عهده مديرعامل شركت است كه توسط هيئت مديره انتخاب مي شود.

مبنای اسلامی محاسبه سود سپرده‌ها چگونه است؟

«سرمایه گذاری اسلامی»،«مدیریت اسلامی ثروت»،«سرمایه گذاری در اوراق بهادار اسلامی»،«سود حلال»،«سود مورد تایید متشرعان»،«سود اسلامی» و… مفاهیمی است که این روزها در حوزه بازار مالی و سرمایه گذاری بسیار شنیده می شود. مواردی از این دست در سال های اخیر محل مناقشه میان صاحبنظران مالی و بانکی از یک طرف و کارشناسان مذهبی و فقهی از سوی دیگر بوده است. در مطلب پیش روی شما « مبنای اسلامی محاسبه سود سپرده‌ها» مورد بررسی قرار گرفته و نکاتی درخصوص تورم و تاثیر آن بر دارایی افراد درج شده است.

بهترین زمان برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های‌ با درآمد ثابت را بشناسید

در هر سرمایه‌گذاری‌ای، یکی از دغدغه‌های اصلی سرمایه‌گذار میزان بازدهی است و میزان بازدهی در هر بازار و ابزاری به زمان ورود به آن بستگی دارد. همانطور که می‌دانید، یکی از راه‌های کسب سود مطمئن و بدون ریسک، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های با درآمد ثابت است

سابقه بورس در دنیا

واژه بورس از نام خانوادگي شخصي به نام "واندر بورس" اخذ شده كه در اوايل قرن چهاردهم در شهر بروژ بلژيك می‌زيسته و صرافان شهر در مقابل خانه او گرد هم می‌آمدند و به دادوستد كالا، پول و اوراق بهادار می‌پرداختند. اين نام بعدها(1309) به كليه اماكنی اطلاق شد كه محل دادوستد پول، كالا و اسناد مالي و تجاري بوده است. رشد بورس سهام و جاافتادن آن در عمليات تجاری و اقتصادی، با انقلاب صنعتی اروپا و شكوفايی اقتصاد تازه متحول شده آن همراه بوده است.

بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار (Stock Exchange) یکی از اصطلاحات اقتصادی به معنای یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها یا اوراق قرضه دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی، تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام می‌شود. در واقع مکمل بخش بانکی در تأمین نیازهای مالی بنگاه‌های خصوصی و دولتی است.
وظیفه اصلی بورس اوراق بهادار، فراهم‌آوردن بازاری شفاف و منصفانه برای داد و ستد اوراق بهادار پذیرفته شده و همچنین سیستمی مناسب برای نظارت بر جریان دادو ستد، عملیات بازار و فعالیت اعضای آن است.

فهرست مندرجات

۱ - تعریف

[ویرایش]
بورس اوراق بهادار، بازاری برای معامله اسناد مالی است که شرکت‌ها و مؤسسات در صورت دارا بودن شرایط قانونی معین می‌توانند تحت حمایت قانون، پس‌اندازها و سرمایه‌های راکد را در قالب‌های معین جذب نموده و بخشی از سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند.

[۱] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، جاپ اول، ص۲۸.

در اکثر کشورها، بازار بورس اوراق‌بهادار هسته مرکزی بازار سرمایه است و سالانه مبلغ هنگفتی سرمایه‌های سرگردان به‌سمت واحدهای مولد و فعال جامعه هدایت می‌شود. این بازارها ضمن سهیم کردن عموم مردم در مالکیت شرکت‌ها، باعث کاهش نقدینگی و قدرت خرید آنها شده و در نتیجه تورم را کاهش می‌دهد. در حال حاضر، حجم زیادی از مبادلات در بورس اتفاق می‌افتد؛ به‌گونه‌ای که مهم‌ترین و اساسی‌ترین فعالیت‌های دولت بر آن متمرکز است.

[۲] نمازی، محمد، بررسی عملکرد اقتصادی بازار بورس اوراق بهادار در ایران، تهران، معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی، ۱۳۸۲ چاپ اول، ص۱۹-۱۷.

۲ - تاریخچه

[ویرایش]
در قرن پانزدهم و حدود ۱۴۵۰ میلادی، بازرگانان و کسبه بلژیکی در شهر بورژ (Burges) مرکز فلاندر در شمال غربی بلژیک در میدانی به‌نام تربوئرس (Ter Buerse) جمع می‌شدند و به داد و ستد می‌پرداختند. محل تجمع آنان به‌تدریج به بورس مشهور شد. این مکان‌ها در ابتدا سقف نداشت، اما بعدها مکان‌ها سرپوشیده مخصوصی برای این گونه معاملات ایجاد شد و برای آنها مقررات ویژه‌ای تعین گردید و پروانه دولتی صادر شده است.

اولین بورس اوراق بهادار جهان، در اوایل قرن هفدهم در شهر آمستردام تشکیل شد و کمپانی معروف استعماری"هند شرقی" سهام خود را در آن بورس عرضه نمود. بورس آمستردام امروزه یکی از منابع مهم تامین سرمایه در سطح بین‌المللی است.
دومین بورس معتبر دنیا، بورس لندن است که از سال ۱۸۰۱ میلادی با انتشار ۴۰۰۰ سهم ۵۰ پوندی و با عضویت ۵۰۰ نفر افتتاح گردید. بورس نیویورک هم در اواخر قرن هیجدهم تاسیس شده و با وجود رقبای دیگر در مقام اول از حیث حجم معاملات و اهمیت در بازار سرمایه آمریکا قرار دارد. بورس نیویورک در حال حاضر بزرگترین بازار سرمایه دنیاست.

در ایران نیز اولین بار در سال ۱۳۱۵ شخصی بلژیکی به‌نام "وان لوتر فلد" به درخواست دولت ایران، درباره تشکیل بورس اوراق بهادار مطالعاتی کرد و طرح تاسیس و اساس‌نامه آن‌را تهیه نمود. ولی به‌علت نامساعد بودن شرایط بورس و وقوع جنگ جهانی دوم، این امر تا دهه ۱۳۴۰ به تعویق افتاد. در سال ۱۳۴۱ بنا به‌دعوت وزارت بازرگانی، طرح تاسیس بورس سهام ایران طرح‌ریزی شد و در سال ۱۳۴۵ به تصویب مجلس رسید و در بهمن سال ۱۳۴۶ بورس تاسیس شد. اولین فعالیت این بازار با معامله سهام بانک صنعتی و معدنی ایران انجام شد و به‌دنبال آن سهام شرکت نفت پارس در بورس پذیرفته شد.

۳ - ارکان

[ویرایش]
در قانون بورس اوراق بهادار چهار رکن اصلی در نظر گرفته شده است که عبارتند از: شورای بورس، هیئت پذیرش اوراق بهادار، سازمان کارگزاران بورس و هیئت داوری.

[۵] جهانخانی، علی وعلی پارسائیان، بورس اوراق بهادار، تهران، انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم، ص۱۰۶.

۴ - ابزارها

[۶] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، جاپ اول، ص۲۹.

۴.۱ - اسناد خزانه

سناد خزانه اوراق بهادار کوتاه‌مدتی هستند که توسط دولت و به‌منظور تامین احتیاجات مالی خزانه‌داری کل در سال مالی صادر می‌شوند.

۴.۲ - اوراق قرضه

اوراق قرضه برگه بهاداری است که دولت یا مقام عمومی یا یک شرکت صادر می‌کند و دارای بهره ثابت و معین است. این اوراق، دارای اقسامی هستند مانند: اوراق قرضه کوتاه‌مدت، اوراق قرضه میان‌مدت و اوراق قرضه بلندمدت.

۴.۳ - اوراق سهام

اوراق سهام سندی است که از سوی یک شرکت صادر می‌شود و بیان‌گر قسمتی از دارایی‌های شرکت است. خریدار ورقه سهام در سرمایه و منافع شرکت به‌نسبت قیمت آن ورقه و سود حاصله شریک است.

۵ - بازارهای اولیه و ثانویه

[ویرایش]
بازار اولیه بازاری است که معامله بر کالای واقعی انجام می‌گیرد، سهام و اوراق بهادار جدید برای نخستین بار عرضه می‌شود و یا کالای واقعی، مورد نخستین معامله قرار می‌گیرد.
بازار ثانویه بازاری است که در آن بر اسناد و حواله‌ها و اوراق معامله اوّل، معامله جدید صورت می‌گیرد. بیشتر معاملات بازار بورس از نوع معاملات ثانویه است و گاه بیش از ۹۰ درصد معاملات در بازار ثانوی رخ می‌دهد. بخش‌اندکی از معاملات به تحویل کالا می‌انجامد و به‌طور عمده واسطه‌ها در سررسید معامله و پیش از آن با تبدیل ارزش کالا به نقد یا با انجام معاملات معکوس و جبرانی از بازار خارج می‌شوند.

[۷] رضایی، مجیدف معاملات بازار بورس فلزات و محصولات کشاورزی در آیینه فقه اسلامی، مجله علمی-پژوهشی اقتصاد اسلامی، ۱۳۸۴، ش۲۰، ص۱۴.

[۸] درخشان، مسعود، مشتقات و مدیریت ریسک در بازارهای نفت، تهران، مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، اوّل، ۱۳۸۳، ص۱۴۹-۱۵۲.

۶ - بازاربورس اوراق بهادار تاثیر بازار بورس بر اقتصاد

[ویرایش]
تاثیر بازار بورس اوراق بهادار بر اقتصاد عبارت است:

۶.۱ - تجهیز منابع مالی

امروزه یکی از راه‌های مطمئن جمع‌آوری وجوه لازم برای سرمایه‌گذاری، انتشار اوراق بهادار، جهت تامین مالی است. دولت‌ها، شهرداری‌ها و واحد‌های تولیدی و تجاری به‌جای دریافت تسهیلات از بانک‌ها می‌توانند تحت ضوابطی از طریق انتشار و واگذاری اوراق قرضه، سهام عادی، سهام ممتاز، اوراق مشارکت و سایر اوراق مالی، نیازهای مالی خود را تامین کنند. به‌طور معمول، این روش تامین مالی، ارزان‌تر و مطمئن‌تر است.

[۹] موسویان، سید عباس، ابزارهای مالی اسلامی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۶، چاپ اول، ص۳۵-۳۶.

۶.۲ - رقابتی شدن بازار پول و سرمایه

وجود بازار کارآی اوراق بهادار، با ابزارهای متنوع، موجب شفافیت متغیرهای اصلی اقتصاد چون قیمت‌ها، نرخ‌های سود و هزینه می‌شود؛ در نتیجه زمینه سوء استفاده انحصاری مؤسسات پولی و بانکی را از بین می‌برد و نرخ‌های سود بانکی را به نرخ‌های بازده واقعی اقتصاد نزدیک می‌کند.

[۱۰] موسویان، سید عباس، ابزارهای مالی اسلامی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۶، چاپ اول، ص۳۵-۳۶.

۶.۳ - کنترل تورّم

یکی از نقش‌های مهم بورس، کنترل تورّم است. اگر بورس درست کار کند، می‌تواند با جمع‌آوری نقدینگی مازاد و به‌کارگیری آن در جهت تولید، درصد رشد قیمت‌ها را کاهش دهد؛ زیرا یکی از عوامل مهم تورم، عدم‌تعادل بین تولیدات و حجم نقدینگی است. جمع‌آوری نقدینگی مازاد بر تولید، در صورتی‌که در مسیر سرمایه‌گذاری‌های جدید و در نتیجه تولیدات جدید به‌کار گرفته شود، موجب کنترل تورم خواهد شد.

[۱۱] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، جاپ اول، ص۳۴-۳۵.

۶.۴ - کمک به عادلانه شدن توزیع درآمد

فروش سهام واحدهای بزرگ اقتصادی در بازار بورس اوراق بهادار به عادلانه شدن توزیع درآمد کمک می‌کند. همچنین موجب می‌شود آحاد جامعه، خود را در فعالیت‌های تولیدی و تجاری سهیم بدانند. این‌دو موجب جلوگیری از تشدید اختلاف طبقاتی و ایجاد نشاط در فعالیت‌های اقتصادی می‌شود.

[۱۲] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، جاپ اول، ص۳۴-۳۵.

۶.۵ - جلوگیری از فرار سرمایه

گسترش بورس اوراق بهادار در کشورهایی که از نظر اقتصادی پیشرفته نیستند، موجب جلوگیری از فرار سرمایه‌ها به خارج از کشور خواهد شد. زیرا بسیاری از صاحبان سرمایه‌های کوچک، محل امنی برای سرمایه‌گذاری مستقیم خود نمی‌یابند و یا ریسک‌گزیر هستند. البته این نقش، وقتی حاصل می‌شود که فروشندگان سهام، سرمایه‌های به‌دست آمده را صرف فعالیت‌های صحیح تولیدی کنند و امنیت سیاسی و اقتصادی نیز در جامعه وجود داشته باشد.
جلوگیری از فرار سرمایه‌ها و به‌کارگیری آنها در مسیر تولید، صادرات را افزایش می‌دهد؛ که نتیجه آن، وارد شدن سرمایه‌های پولی جدید به اقتصاد ملی ودر پی آن، بهبود تراز پرداخت‌ها و بهبود رابطه مبادله خواهد بود. اگر بازار بورس اوراق بهادار بتواند نظر سرمایه‌گذاران خارجی را جلب نماید، می‌تواند سرمایه‌های آنان را نیز به داخل کشور سرازیر کند.

[۱۳] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، جاپ اول، ص۳۴-۳۵.

۶.۶ - نقدشوندگی در بازار بورس

نقدشوندگی اوراق بهادار در بازار بورس؛ خرید دارایی‌های غیرمنقول مانند زمین و ساختمان ممکن است در برخی از موقعیت‌ها سود بیشتری نصیب سرمایه‌گذار کند؛ ولی قابلیت نقدینگی پایین این‌گونه دارایی‌ها، محدودیت بزرگی است. اوراق بهادار از این نظر پس از اسکناس، طلا و ارزهای قابل تبدیل، عموما نزدیک‌ترین دارایی به وجه نقد هستند.

۶.۷ - اطمینان از محل سرمایه‌گذاری

شرکت‌هایی که متقاضی عضویت در بازار بورس اوراق بهادار هستند، بایستی شرایط و ضوابط ورود به بورس را دارا باشند. حسن شهرت مدیران، صحت صورت‌های مالی شرکت و. ، از جمله مواردی است که در صورت تایید شایستگی توسط هیات پذیرش وارد بورس شده و خریداران سهام، آسوده خاطر می‌توانند در بورس معامله کنند.

۷ - بورس‌بازی

[ویرایش]
بورس‌بازی (Speculation)، سفته‌بازی یا سوداگری، فعالیتی اقتصادی است که به انگیزه کسب سود از راه پیش‌بینی تغییر قیمت کالا، اوراق بهادار یا ارز انجام می‌شود. بیش‌تر اوقات، بورس‌بازان اوراقی را می‌خرند که به آن نیازی ندارند تا در آینده که براساس پیش‌بینی آنها قیمت افزایش خواهد یافت، با فروش آن سود بدست آورند.

گاهی نیز به فروش یک دارایی که به آن نیاز دارند، اقدام می‌کنند؛ زیرا کاهش قیمت آن‌را پیش‌بینی می‌کنند. در این صورت، اگر پیش‌بینی آنها تحقق پیدا کرد، آن‌را با قیمت پایین‌تر خریداری می‌نمایند. از این‌رو بسیاری از خرید و فروش‌ها در بازار ثانویه اوراق بهادار واقعی نیست و درواقع دارایی رد و بدل نمی‌شود؛ بلکه فقط تفاوت بها داده و یا گرفته می‌شود.
بورس‌بازی همواره با پذیرش درجه‌ای از ریسک همراه است. بورس‌باز قصد انجام سرمایه‌گذاری را ندارد. عمدتا کسانی از بورس‌بازی سود می‌برند، که حرفه‌ای باشند؛ یعنی بازار را خوب بشناسند و از تجربه کافی در مورد نوسانات قیمت‌ها برخوردار باشند.

[۱۷] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، جاپ اول، ص۴۰.

۸ - موافقان و مخالفان بورس‌بازی

[ویرایش]
اگر بورس در شرایط معمولی بازار انجام و مقرراتی برای حفظ حقوق سرمایه‌گذار وضع شود، عملیات بورس‌بازی دربردارنده آثار مثبت است؛ اما در بسیاری از موارد، این‌گونه نخواهد بود و بورس‌بازان با تغییر شرایط به‌نفع خود، موجب ضرر سرمایه‌گذاران می‌شوند. در ذیل به ادله و استدلال‌های دو گروه اشاره می‌شود:

[۱۸] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، جاپ اول، ص۳۷-۴۱.

۸.۱ - ادله موافقان

موافقان بورس‌بازی، برای دیدگاه خود استدلال‌های مختلفی ارائه می‌کنند؛ از قبیل:

۸.۱.۱ - کاهش دامنه تغییرات قیمت‌ها

بورس‌بازی موجب به حداقل رسیدن دامنه تغییرات قیمت اوراق می‌شود. هنگامی‌که قیمت سهام پایین است، سفته‌باز که افزایش قیمت آن‌را در آینده پیش‌بینی می‌کند، به خرید آن اقدام می‌کند؛ درنتیجه از کاهش بیشتر قیمت جلوگیری می‌شود. هنگامی نیز که قیمت سهام افزایش می‌یابد، او به فروش آن اقدام می‌کند که سبب پیشگیری از افزایش زیادتر قیمت خواهد بود.

۸.۱.۲ - نقدینگی بالا

هرچه فعالیت‌های بورس‌بازی زیادتر باشد، خاصیت نقدینگی بازار افزایش می‌یابد. یعنی شرایطی حاکم می‌شود که هرگاه، کسی به فروش اوراق خود تصمیم گرفت، برای آن متقاضی وجود دارد و هنگامی‌که اراده خرید نمود، عرضه‌کننده خواهد یافت.
این بازاربورس اوراق بهادار نیز موجب افزایش میزان معاملات بورس و درنتیجه نشاط اقتصادی خواهد بود. هرچه میزان معاملات، بیش‌تر باشد، و بازار پرتحرک‌تر و زنده‌تر باشد، قیمت‌هایی که در بازار ثانوی تعیین می‌شود، واقعی‌تر خواهد بود و به‌دنبال آن، قیمت دارایی‌های بازار اولیه نیز واقعی‌تر خواهد شد.

۸.۱.۳ - واقعی‌تر شدن قیمت‌ها

اگر سفته‌بازان بتوانند آینده را به‌خوبی پیش‌بینی کنند، ارزش آتی اوراق بهادار به ارزش واقعی اوراق نزدیک می‌شود. اگر خریداران اوراق بهادار افزایش بهای اوراقی را کمتر از میزان افزایش واقعی آن پیش‌بینی کنند، موجب می‌شود که قیمت فعلی این اوراق، پایین‌تر از میزان واقعی تعیین شود.
در این صورت، سفته‌بازانی که این وضعیت را درک می‌کنند به خرید اوراق اقدام می‌کنند؛ تا در آینده با قیمت بالا آنها را بفروشند. اثر این خریدها این است که قیمت فعلی بازار، افزایش می‌یابد و مظنه‌های جاری به ارزش واقعی سرمایه‌گذاری نزدیک می‌شود.

۸.۲ - ادله مخالفان

ادله مخالفان بورس‌بازی عبارت هست از:

۸.۲.۱ - انتشار اخبار دروغ

یکی از عوامل مؤثر بر تغییر قیمت سهام، عامل روانی است. اگر اخباری که در بازار سهام منتشر می‌شود، حاکی از قیمت نامناسب اقتصادی یا وضعیت نامناسب صنعت یا شرکت باشد، قیمت سهام کاهش پیدا می‌کند، در نقطه مقابل، اگر تبلیغات بر روی بهبود اوضاع اقتصاد یا شرکت خاص یا صنعت خاصی متمرکز باشد، موجب افزایش قیمت سهام می‌شود. آنها برای دستیابی به مقصود خود، با یکدیگر ائتلاف می‌کنند و حتی برای این کار، اتحادیه تشکیل می‌دهند و با انتشار شایعات وسیع در بازار سهام، به هدف خود دست می‌یابند و صاحب سودهای سرشاری می‌شوند.

۸.۲.۲ - انجام معاملات صوری

بورس‌بازان به‌تنهایی یا به کمک همدیگر به خرید و فروش هم‌زمان صوری سهام اقدام می‌کنند. آنها در این معاملات خود، که به‌ظاهر شرایط یک معامله را دارا است، دارایی را منتقل نمی‌کنند و تنها هدفشان ایجاد قیمت بالا یا پایین غیر واقعی برای سهام مورد نظرشان است.
هنگامی‌که سفته‌بازان به خرید در حجم بالا اقدام کردند، قیمت شروع به افزایش می‌کند و اعتماد سرمایه‌گذاران عادی که به بازار بورس مراجعه می‌کنند؛ جلب می‌شود آنها نیز به این امید که افزایش قیمت ادامه خواهد یافت، به خرید آن اقدام می‌نمایند.
این امر به‌طور مکرر اتفاق می‌افتد و قیمت به‌صورت مصنوعی بالاتر و بالاتر می‌رود. در این شرایط، بورس‌بازان به فروش موجودی سهام خود اقدام کرده و سود زیادی نصیب خود می‌سازند. پس از آن وقتی شرائط آن سهام عادی شد، قیمت آن کاهش می‌یابد وصاحبان سهام‌های خریداری‌شده، متضرر می‌شوند. این امر، می‌تواند کل بازار مالی را دچار بحران کند.

۸.۲.۳ - انتشار اطلاعات نادرست

انتشار اطلاعات نادرست توسط مدیران شرکت‌ها؛ برخی از مدیران شرکت‌ها اخبار نادرستی در مورد وضعیت خود منتشر می‌کنند. آنها سود خود را بالاتر از میزان واقعی جلوه می‌دهند تا موجب افزایش قیمت سهام شرکت آنها شود و در نتیجه سرمایه‌گذاران به خرید آن اقدام کنند. بعد از چندی، مشخص می‌شود که سود آنها از میزان اعلام‌شده کمتر است؛ در نتیجه خریداران سهام زیان خواهند کرد.

بررسی عملکرد اقتصادی بازار بورس اوراق بهادار در ایران

مهدی رحیمی‌فر، بابک دائی، محمد نمازی

در این تحقیق، عملکرد اقتصادی بازار بورس اوراق بهادار تهران، طی سال‌های 1370تا شهریور 1376بررسی شده همچنین سعی بر آن است مشکلات آن شناسایی شود و نکاتی در خصوص آینده این بازار مطرح گردد .به همین منظور در فصل نخست، کارایی اقتصادی بورس ایران با به کارگیری فرضیات تئوری کارایی بازار سرمایه، در سطحی که اصطلاحا "ضعیف "1نامیده می‌شود ارزیابی شده است .تئوری کارایی بازار در سطح ضعیف، به همراه مدل‌های آزمون کارایی بازار در فصل دوم و سوم، نیز جزئیات روش تحقیق در فصل چهارم، به دست داده می‌شود . واکاوی و نتایج تحقیق که براساس داده‌های آماری صورت گرفته در فصل‌های بعد کتاب آمده است" .براساس این مطالعه، مشخص شد به دلیل وجود الگوی خاص در رفتار قیمت سهام و تصادفی بودن تغییرات آن می‌توان از تکنیکی مانند قاعده فیلتر جهت کسب منافع بیش از بازده عادی استفاده کرد .افزون بر آن، براساس نتایج به دست آمده شواهدی مبنی بر این که با به کارگیری فیلترهای مختلف در زمان خرید و فروش بتوان به منافع بیش از به کارگیری فیلترهای یکسان دست یافت، مشاهده نگردید .آزمون فرضیه‌های این پژوهش وجود الگوهای خاصی را بازاربورس اوراق بهادار در رفتار تغییرات سهام، که بر عدم کارایی بازار در سطح ضعیف دلالت دارند، نشان داد .افزون بر آن، به دلیل آن که تفاوت متوسط بازده روش فیلتر و روش خرید نگهداری در هر دوره نسبت به دوره قبل کاهش نیافته است، شواهدی مبنی بر پیشروی بازار اوراق بهادار به سوی کارآیی مشاهده نگردید ."

بررسی عملکرد اقتصادی بازار بورس اوراق بهادار در ایران

مهدی رحیمی‌فر، بابک دائی، محمد نمازی

در این تحقیق، عملکرد اقتصادی بازار بورس اوراق بهادار تهران، طی سال‌های 1370تا شهریور 1376بررسی شده همچنین سعی بر آن است مشکلات آن شناسایی شود و نکاتی در خصوص آینده این بازار مطرح گردد .به همین منظور در فصل نخست، کارایی اقتصادی بورس ایران با به کارگیری فرضیات تئوری کارایی بازار سرمایه، در سطحی که اصطلاحا "ضعیف "1نامیده می‌شود ارزیابی شده است .تئوری کارایی بازار در سطح ضعیف، به همراه مدل‌های آزمون کارایی بازار در فصل دوم و سوم، نیز جزئیات روش تحقیق در فصل چهارم، به دست داده می‌شود . واکاوی و نتایج تحقیق که براساس داده‌های آماری صورت گرفته در فصل‌های بعد کتاب آمده است" .براساس این مطالعه، مشخص شد به دلیل وجود الگوی خاص در رفتار قیمت سهام و تصادفی بودن تغییرات آن می‌توان از تکنیکی مانند قاعده فیلتر جهت کسب منافع بیش از بازده عادی استفاده کرد .افزون بر آن، براساس نتایج به دست آمده شواهدی مبنی بر این که با به کارگیری فیلترهای مختلف در زمان خرید و فروش بتوان به منافع بیش از به کارگیری فیلترهای یکسان دست یافت، مشاهده نگردید .آزمون فرضیه‌های این پژوهش وجود الگوهای خاصی را در رفتار تغییرات سهام، که بر عدم کارایی بازار در سطح ضعیف دلالت دارند، نشان داد .افزون بر آن، به دلیل آن که تفاوت متوسط بازده روش فیلتر و روش خرید نگهداری در هر دوره نسبت به دوره قبل کاهش نیافته است، شواهدی مبنی بر پیشروی بازار اوراق بهادار به سوی کارآیی مشاهده نگردید ."

بورس اوراق بازاربورس اوراق بهادار بهادار

فهرست مندرجات

۱ - تعریف

۲ - تاریخچه

در ایران نیز اولین بار در سال ۱۳۱۵ شخصی بلژیکی به‌نام "وان لوتر فلد" به درخواست دولت ایران، درباره تشکیل بورس اوراق بهادار مطالعاتی کرد و طرح تاسیس و اساس‌نامه آن‌را تهیه نمود. ولی به‌علت نامساعد بودن شرایط بورس و وقوع جنگ جهانی دوم، این امر تا دهه ۱۳۴۰ به تعویق افتاد. در سال بازاربورس اوراق بهادار ۱۳۴۱ بنا به‌دعوت وزارت بازرگانی، طرح تاسیس بورس سهام ایران طرح‌ریزی شد و در سال ۱۳۴۵ به تصویب مجلس رسید و در بهمن سال ۱۳۴۶ بورس تاسیس شد. اولین فعالیت این بازار با معامله سهام بانک صنعتی و معدنی ایران انجام شد و به‌دنبال آن سهام شرکت نفت پارس در بورس پذیرفته شد.

۳ - ارکان

۴ - ابزارها

۴.۱ - اسناد خزانه

۴.۲ - اوراق قرضه

۴.۳ - اوراق سهام

۵ - بازارهای اولیه و ثانویه

[ویرایش]
بازار اولیه بازاری است که معامله بر کالای واقعی انجام می‌گیرد، سهام و اوراق بهادار جدید برای نخستین بار عرضه می‌شود و یا کالای واقعی، مورد نخستین معامله قرار می‌گیرد.
بازار ثانویه بازاری است که در آن بر اسناد و حواله‌ها و اوراق معامله اوّل، معامله جدید صورت می‌گیرد. بیشتر معاملات بازار بورس از نوع معاملات ثانویه است و گاه بیش از ۹۰ درصد معاملات در بازار ثانوی رخ می‌دهد. بخش‌اندکی بازاربورس اوراق بهادار از معاملات به تحویل کالا می‌انجامد و به‌طور عمده واسطه‌ها در سررسید معامله و پیش از آن با تبدیل ارزش کالا به نقد یا با انجام معاملات معکوس و جبرانی از بازار خارج می‌شوند.

۶ - تاثیر بازار بورس بر اقتصاد

[ویرایش]
تاثیر بازار بورس اوراق بهادار بر اقتصاد عبارت است:

۶.۱ - تجهیز منابع مالی

[۹] موسویان، سید عباس، ابزارهای مالی اسلامی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۶، چاپ اول، ص۳۵-۳۶.

۶.۲ - رقابتی شدن بازار پول و سرمایه

[۱۰] موسویان، سید عباس، ابزارهای مالی اسلامی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۶، چاپ اول، ص۳۵-۳۶.

۶.۳ - کنترل تورّم

۶.۴ - کمک به عادلانه شدن توزیع درآمد

۶.۵ - جلوگیری از فرار سرمایه

[۱۳] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، بازاربورس اوراق بهادار انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، جاپ اول، ص۳۴-۳۵.

۶.۶ - نقدشوندگی در بازار بورس

۶.۷ - اطمینان از محل سرمایه‌گذاری

۷ - بورس‌بازی

گاهی نیز به فروش یک دارایی که به آن نیاز دارند، اقدام می‌کنند؛ زیرا کاهش قیمت آن‌را پیش‌بینی می‌کنند. در این صورت، اگر پیش‌بینی آنها تحقق پیدا کرد، آن‌را با قیمت پایین‌تر خریداری می‌نمایند. از این‌رو بسیاری از خرید و فروش‌ها در بازار ثانویه اوراق بهادار واقعی نیست و درواقع دارایی رد و بدل نمی‌شود؛ بلکه فقط تفاوت بها داده بازاربورس اوراق بهادار و یا گرفته می‌شود.
بورس‌بازی همواره با پذیرش درجه‌ای از ریسک همراه است. بورس‌باز قصد انجام سرمایه‌گذاری را ندارد. عمدتا کسانی از بورس‌بازی سود می‌برند، که حرفه‌ای باشند؛ یعنی بازار را خوب بشناسند و از تجربه کافی در مورد نوسانات قیمت‌ها برخوردار باشند.

۸ - موافقان و مخالفان بورس‌بازی

۸.۱ - ادله موافقان

موافقان بورس‌بازی، برای دیدگاه خود استدلال‌های مختلفی ارائه می‌کنند؛ از قبیل:

۸.۱.۱ - کاهش دامنه تغییرات قیمت‌ها

۸.۱.۲ - نقدینگی بالا

هرچه فعالیت‌های بورس‌بازی زیادتر باشد، خاصیت نقدینگی بازار افزایش می‌یابد. یعنی شرایطی حاکم می‌شود که هرگاه، کسی به فروش اوراق خود تصمیم گرفت، برای آن متقاضی وجود دارد و هنگامی‌که اراده خرید نمود، عرضه‌کننده خواهد یافت.
این نیز موجب افزایش میزان معاملات بورس و درنتیجه نشاط اقتصادی خواهد بود. هرچه میزان معاملات، بیش‌تر باشد، و بازار پرتحرک‌تر و زنده‌تر باشد، قیمت‌هایی که در بازار ثانوی تعیین می‌شود، واقعی‌تر خواهد بود و به‌دنبال آن، قیمت دارایی‌های بازار اولیه نیز واقعی‌تر خواهد شد.

۸.۱.۳ - واقعی‌تر شدن قیمت‌ها

۸.۲ - ادله مخالفان

ادله مخالفان بورس‌بازی عبارت هست از:

۸.۲.۱ - انتشار اخبار دروغ

یکی از عوامل مؤثر بر تغییر قیمت سهام، عامل روانی است. اگر اخباری بازاربورس اوراق بهادار که در بازار سهام منتشر می‌شود، حاکی از قیمت نامناسب اقتصادی یا وضعیت نامناسب صنعت یا شرکت باشد، قیمت سهام کاهش پیدا می‌کند، در نقطه مقابل، اگر تبلیغات بر روی بهبود اوضاع اقتصاد یا شرکت خاص یا صنعت خاصی متمرکز باشد، موجب افزایش قیمت سهام می‌شود. آنها برای دستیابی به مقصود خود، با یکدیگر ائتلاف می‌کنند و حتی برای این کار، اتحادیه تشکیل می‌دهند و با انتشار شایعات وسیع در بازار سهام، به هدف خود دست می‌یابند و صاحب سودهای سرشاری می‌شوند.

بازاربورس اوراق بهادار

آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار

مبنای اسلامی محاسبه سود سپرده‌ها چگونه است؟

بهترین زمان برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های‌ با درآمد ثابت را بشناسید

سابقه بورس در دنیا

بورس اوراق بهادار

فهرست مندرجات

۱ - تعریف

۲ - تاریخچه

۳ - ارکان

۴ - ابزارها

۴.۱ - اسناد خزانه

۴.۲ - اوراق قرضه

۴.۳ - اوراق سهام

۵ - بازارهای اولیه و ثانویه

۶ - بازاربورس اوراق بهادار تاثیر بازار بورس بر اقتصاد

۶.۱ - تجهیز منابع مالی

۶.۲ - رقابتی شدن بازار پول و سرمایه

۶.۳ - کنترل تورّم

۶.۴ - کمک به عادلانه شدن توزیع درآمد

۶.۵ - جلوگیری از فرار سرمایه

۶.۶ - نقدشوندگی در بازار بورس

۶.۷ - اطمینان از محل سرمایه‌گذاری

۷ - بورس‌بازی

۸ - موافقان و مخالفان بورس‌بازی

۸.۱ - ادله موافقان

۸.۱.۱ - کاهش دامنه تغییرات قیمت‌ها

۸.۱.۲ - نقدینگی بالا

۸.۱.۳ - واقعی‌تر شدن قیمت‌ها

۸.۲ - ادله مخالفان

۸.۲.۱ - انتشار اخبار دروغ

۸.۲.۲ - انجام معاملات صوری

۸.۲.۳ - انتشار اطلاعات نادرست

بررسی عملکرد اقتصادی بازار بورس اوراق بهادار در ایران

مهدی رحیمی‌فر، بابک دائی، محمد نمازی

بررسی عملکرد اقتصادی بازار بورس اوراق بهادار در ایران

مهدی رحیمی‌فر، بابک دائی، محمد نمازی

بورس اوراق بازاربورس اوراق بهادار بهادار

فهرست مندرجات

۱ - تعریف

۲ - تاریخچه

۳ - ارکان

۴ - ابزارها

۴.۱ - اسناد خزانه

۴.۲ - اوراق قرضه

۴.۳ - اوراق سهام

۵ - بازارهای اولیه و ثانویه

۶ - تاثیر بازار بورس بر اقتصاد

۶.۱ - تجهیز منابع مالی

۶.۲ - رقابتی شدن بازار پول و سرمایه

۶.۳ - کنترل تورّم

۶.۴ - کمک به عادلانه شدن توزیع درآمد

۶.۵ - جلوگیری از فرار سرمایه

۶.۶ - نقدشوندگی در بازار بورس

۶.۷ - اطمینان از محل سرمایه‌گذاری

۷ - بورس‌بازی

۸ - موافقان و مخالفان بورس‌بازی

۸.۱ - ادله موافقان

۸.۱.۱ - کاهش دامنه تغییرات قیمت‌ها

۸.۱.۲ - نقدینگی بالا

۸.۱.۳ - واقعی‌تر شدن قیمت‌ها

۸.۲ - ادله مخالفان

۸.۲.۱ - انتشار اخبار دروغ

۸.۲.۲ - انجام معاملات صوری

۸.۲.۳ - انتشار اطلاعات نادرست

اشتراک گذاری

دیدگاه شما

پر بازدیدترین ها

دسته بندی های سایت

بایگانی مقاله