نحوه محاسبه سود مرکب

آلبرت اینشتین (Albert Einstein)، نابغه ریاضی زمانی گفته است که بهره مرکب بزرگ‌ترین کشف ریاضی همه ادوار است. او از این مفهوم با نام هشتمین شگفتی دنیا نام برده است.

جزئیات نحوه بخشش سود و جریمه طلبکاران بانکی/ چرا سود مرکب و جرایم تسهیلات بانکی بخشوده شد؟

معاون بانک مرکزی گفت: افرادی که بدهی غیرجاری به بانک ها دارند، تا پایان آبان می‌توانند به بانک ها مراجعه و درخواست خود را مبنی بر بخشش سود مرکب و جرایم تسهیلات بانکی ارائه نمایند.

به گزارش تابناک تبریز به نقل از صدا و سیما؛ سید امیرحسین طیبی فرد در برنامه گفتگوی ویژه خبری گفت: پس از انقلاب، بانکداری در کشورمان بر اساس قانون، اسلامی است و دستورالعمل ها، بخشنامه ها و مقررات بانک مرکزی با نظر فقیه مجتهد، تصویب می شود.

معاون حقوقی و امور مجلس بانک مرکزی، با اشاره به اینکه همیشه امکان تخلف از قاعده وجود دارد، افزود: بانک مرکزی بر اساس قاعده در سال ۸۶ فرمول ساده محاسبه سود را به بانک ها ابلاغ کرد که در آن تصریح شده کسب سود باید بر اساس ابلاغیه بانک مرکزی باشد؛ در غیر این صورت مواردی که مورد شکایت قرار گیرد یا اگر گزارش شود، بانک مرکزی بررسی خواهد کرد.

وی با اشاره به اینکه بانک ها هم جزو واحدهای صنعتی و خدماتی کشور هستند، ادامه داد: ۹۰ درصد تامین مالی، توسط بانک ها انجام می شود؛ بنابراین نباید به بانک ها به عنوان دشمن اقتصاد نگاه کرد.

پایان آبان، آخرین مهلت ارایه درخواست بخشش سود مرکب و جرایم وام‌های معوق

طیبی فرد گفت: طرح حذف سود مرکب و بخشش جرایم بانکی، فرصتی برای بانک ها و گیرندگان تسهیلات است و تا پایان آبان کسانی که بدهی غیرجاری به بانک ها دارند می توانند به بانک ها مراجعه و درخواست خود را ارائه کنند و بانک مکلف است در مدت دو ماه با فرمول های بانک مرکزی، مانده بدهی گیرنده تسهیلات را بر اساس آخرین قرارداد قبل از یکم فروردین سال ۱۳۹۳ محاسبه و به مشتری اعلام کند و مشتری هم تا پایان بهمن مکلف است تسهیلات را نقداً تسویه کند.

وی افزود: اگر کسی نسبت به محاسبه شعبه بانک، معترض باشد می تواند در مرحله نخست، اعتراض خود را از طریق سرپرستی آن بانک و اگر مشکل حل نشد به بانک مرکزی مراجعه کند تا بررسی شود.

معاون حقوقی و امور مجلس بانک مرکزی با بیان اینکه متاسفانه مجلس شورای اسلامی در چند سال اخیر درباره تسهیلات گیرندگان، چند بار در قوانین متعدد از جمله قانون رفع موانع تولید و قوانین بودجه سالانه، بیشتر جانب متخلفان از ایفای دین را گرفت، گفت: نباید به گونه ای عمل شود که کسانی که به موقع، ادای دین کردند از کار خود پشیمان شوند.

طیبی‌فرد افزود: بانک ها در زمینه پرداخت و دریافت سود با سپرده گذاران و تسهیلات گیرندگان، یکسان رفتار می کنند.

وی اضافه کرد: اجرای طرح حذف سود مرکب و بخشش جرایم بانکی به نظام بانکی هزینه تحمیل می کند، اما چند فایده هم دارد و رئیس کل بانک مرکزی برای تحقق شعار امسال یعنی رونق تولید، با این طرح موافقت کرد.

چرا سود مرکب و جرایم تسهیلات بانکی بخشوده شد؟

همچنین محمدرضا پورابراهیمی نیز با اشاره به اینکه اساس قانون، عملیات بانکی بدون ربا است، گفت: به علت ضعف نظارتی بانک مرکزی در طول سال ها، رویکرد نظام بانکی از ضوابط و مقررات، جدا و به عملیات خارج از آن ضوابط تبدیل شده است.

وی درباره طرح بخشودگی سود مرکب و جرایم تسهیلات بانکی افزود: متاسفانه به علل مختلف در نحوه تسویه قراردادهایی که منجر به اخذ تسهیلات شده توسط افراد حقیقی یا حقوقی، به جای محاسبه سودی که در قراردادها آمده است این قراردادها به علت تمدید که اتفاق می افتد شامل هم سود و هم جرایم بود و مجموعه این دو مورد با اصل قرارداد جمع می شد و سود و جریمه به آن تعلق می گرفت.

به گفته پورابراهیمی، محاسبات ما نشان می دهد اگر به این روش عمل کنیم، در بازه زمانی پنج ساله در برخی موارد، این تسهیلات به چهار برابر تعهدات وام گیرنده تبدیل می شد که مشکلاتی را برای پرداخت فعالان اقتصادی ایجاد می کرد و هم مشکل شرعی و دینی ایجاد می‌شود؛ بر همین اساس، در اصلاحیه بودجه سال ۹۷ و در قانون بودجه، این موضوع دیده؛ اما نهایی نشد سپس بعد از همکاری بانک مرکزی، در کمیسیون و در صحن علنی مجلس با رای قاطع، تصویب و نهایی شد.

وی تصریح کرد: اساس قانون،عملیات بانکی بدون رباست اما در اجرا به گونه دیگری عمل می شود.

پورابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به طرح حذف سود مرکب و بخشش جرایم بانکی، گفت: سقف این موضوع، دو میلیارد تومان برای اشخاص حقوقی و ۵۰۰ میلیون تومان برای اشخاص حقیقی است، اعتقاد ما این بود که این مبلغ باید بیشتر شود.

وی افزود: نباید قانونی بنویسیم که خوش حساب های بانکی را تنبیه کنیم به همین علت پیشنهاد دادیم بانک مرکزی مشوق هایی را برای خوش حسابان، تعریف و پس از تصویب شورای پول و اعتبار، آن را عملیاتی کند اما بانک مرکزی مخالف بود.

پورابراهیمی گفت: مجلس بارها مشکلات مربوط به افزایش سرمایه نظام بانکی و مانند آن را بررسی و حل کرده است.

وی افزود: با همکاری خوبی که میان مجلس و دولت و بانک مرکزی انجام شد امیدواریم اجرای این طرح، آغاز حرکت مطلوبی در اقتصاد کشورمان باشد و این حرکت، حرکت قابل قبولی است و از بانک مرکزی تشکر می کنیم.

مجلس فقط به فکر بدهکاران بانکی است

یاسر مرادی کارشناس مسائل حقوقی بانکی نیز در ارتباط تصویری با این برنامه با اشاره به اینکه تسهیلات گیرندگان باید در موعد مقرر اقساط خود را پرداخت کنند، گفت: افرادی که به عللی نمی توانند اقساط را پرداخت کنند، درخواست امهال می دهند و قانون عملیات بانکی بدون ربا در خصوص ارائه تسهیلات مبتنی بر اصول اسلامی، عقودی را تعریف کرده اما این قانون درباره امهال مطالبات، ساکت و هیچ ساز و کار حقوقی و یا قانونی را تعریف نکرده است.

وی ادامه داد: بانک مرکزی در سال ۹۱ در بخشنامه ای، عقود خرید دین، سلف و اجاره به شرط تملیک را برای امهال مطالبات، تعیین و به شبکه بانکی ابلاغ کرد، این موضوع از آنجا که ساز و کار مشخصی نداشت بانک ها هر کدام برای امهال مطالبات شیوه متفاوتی را در پیش گرفتند که بسیاری درست و برخی هم نادرست بود اما مصوبه اخیر مجلس همه چیز را به قرارداد اولیه سال ۹۳ بر می گرداند.

مرادی افزود: مجلس به این علت که ممکن است برخی بانک ها تخلف کرده باشند و ربح مرکب گرفته باشند همه قراردادهای جدید و تسهیلات جدید را باطل کرده است. این چه مبنای حقوقی و فقهی دارد؟ و آیا این موضوع در صلاحیت مقنن است یا قوه قضاییه؟

وی با بیان اینکه متاسفانه مجلس شورای اسلامی فقط به فکر بدهکاران بانکی است، گفت: مجلس چرا طرح هایی را ارائه نمی کند که به نفع افراد خوش حساب بانکی باشد؟

عبدالوهاب سهل آبادی رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران هم گفت: اوایل سال، رؤسای سه قوه در ارتباط با مسائل بانکی مصوباتی داشتند که بانک مرکزی و بانک ها نپذیرفتند اما با رویکرد قبلی بانک ها، افراد زیادی صدمه دیدند.

وی ادامه داد: ۴۴ تا ۴۵ درصد سود برای تسویه بدهی برخی تسهیلات پرداخت کردیم. انتظار داریم در شرایط کنونی، تولیدکنندگان امنیت داشته باشند اما بانک ها به تولیدکنندگان، امنیت کافی نمی دهند و حتی در محاسبات تسویه حساب ها، دچار مشکل هستند.

سود مرکب بیمه عمر چیست؟

سرمایه‌گذاری در بیمه عمر دارای دو وجه متمایز و منحصربه‌فرد است. وجه اول دریافت پوشش‌ها و مزایای بیمه‌ای شرکت بیمه عمر می‌باشد در صورتی که وجه دیگر آن مزایای نحوه محاسبه سود مرکب پس‌اندازی آن می‌باشد. در رابطه با پوشش‌های مختلفی که شرکت‌های بیمه عمر به مشتریان خود ارائه می‌دهند در گذشته زیاد صحبت کرده‌ایم از این رو در اینجا تنها قصد داریم تا در رابطه با سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بیمه عمر و دریافت سود مرکب از آن‌ها بحث کنیم.

در رابطه با بخش پس‌انداز شرکت‌های بیمه عمر باید به شرح برخی از مؤلفه‌های آن نحوه محاسبه سود مرکب بپردازیم. از همان ابتدا که فرم خرید بیمه‌نامه عمر را تکمیل می‌کنید و قرارداد بلند مدت را با یکی از شرکت‌های بیمه عمر می‌بندید در حقیقت کار پس‌انداز خود را آغاز نموده‌اید. با پرداخت حق بیمه به صورت ماهانه و یا سالانه می‌توان اندوخته خود را در بیمه عمر افزایش داد. در تمامی شرکت‌های بیمه عمر در مدت زمانی که قرارداد بسته شده است دو نوع سود به پول فرد تعلق خواهد گرفت که شامل موارد زیر هستند:

سود روزشمار که به صورت تضمینی به دارندگان قرارداد بیمه عمر پرداخت می‌شود. در این نوع سود همان‌طور که از نام آن مشخص است به صورت روزانه به پول‌های واریزی شما سود تعلق خواهد گرفت.

سود مشارکت در منافع حاصل از سرمایه‌گذاری که این سود به سود مرکب نیز مشهور می‌باشد.

سود مشارکت در منافع( سود مرکب) چیست؟

سود مشارکت در منافع و یا سود مرکب بدین معناست که شرکت‌های بیمه عمر با سرمایه‌گذاری‌هایی که از طریق اندوخته شما و دیگر بیمه‌گزاران انجام می‌دهد به سود و درآمد دست خواهد یافت که در پایان سال پس از رسیدگی کردن به صورتحساب‌ها و بررسی‌های انجام شده حدود 85% از سود این سرمایه‌گذاری‌ها به حساب بیمه‌گذاران شرکت‌های بیمه عمر واریز خواهد شد. به عنوان مثال در سال 1393 24.9% و در سال 1394 سود 24% به حساب بیمه‌گزاران واریز خواهد شد. به این نوع سودی که از شرکت‌های بیمه به دست می‌آید سود پیش‌بینی نیز گفته می‌شود.

در شرکت‌های بیمه عمر علاوه بر این که به پول پرداختی شما سود تعلق خواهد گرفت به سود پول شما نیز سود تعلق می‌گیرد و از این روش پول‌های صندوق شما به صورت تصاعدی افزایش خواهد یافت و در انتهای قرارداد بیمه‌گزار می‌تواند سرمایه تشکیل شده خود را به صورت یکجا دریافت نماید. همچنین بیمه‌گزار می‌تواند سود به دست آمده از طریق سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بیمه عمر را به صورت حقوق بازنشستگی دریافت نماید. ویژگی جالب این بیمه‌نامه این می‌باشد که چه شما از پوشش‌های این بیمه‌نامه استفاده کنید و یا خیر سرمایه شما بدون هیچ کم و کاست به شما پرداخت خواهد شد.

سود مرکب و معجزه آن

برای آشنایی بهتر با مفهوم سود مرکب ابتدا بهتر است با اصطلاح سود ساده آشنا شوید. سود ساده به سودی گفته می‌شود که در طول یک دوره زمانی به یک سرمایه‌گذاری تخصیص داده خواهد شد. به عنوان مثال تصور کنید مبلغ ده میلیون تومان با نرخ بهره سالانه 15% را در یکی از بانک‌های ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اید. در این حالت پس از گذشت یک سال به این مبلغ سود 15% تعلق خواهد گرفت که در حقیقت معادل یک میلیون و پانصد هزار تومان می‌باشد. این بدین معناست که مقدار سپرده شما در پایان سال معادل یازده میلیون و پانصد هزار تومان خواهد بود. در صورتی که تمایل داشته باشید سود این سرمایه‌گذاری را در پایان سال برداشت نمایید تنها می‌توانید حدود یک میلیون و پانصد هزار تومان برداشت کنید و سرمایه اولیه شما که معادل ده میلیون تومان است به عنوان سپرده در بانک باقی خواهد ماند. در این شرایط در سال بعد نیز همین مقدار به صورت دقیق به سپرده ده میلیون تومان شما تعلق خواهد گرفت.

حال به تعریف سود مرکب خواهیم پرداخت. در شرایطی که صحبت از سود مرکب به میان می‌آید در پایان هر دوره تخصیص سود مبلغ سود سرمایه‌گذاری برداشت نخواهد شد و به مبلغ سرمایه اولیه شما اضافه خواهد شد. بدین معناست که در سال بعد علاوه بر سودی که به اصل سرمایه شما تعلق می‌گیرد سود دیگری نیز به سود سرمایه‌گذاری سال قبل شما اضافه خواهد شد. به طور خلاصه می‌توان گفت سود مرکب بدین معناست که به سود سرمایه‌گذاری شده شما دوباره سود تعلق بگیرد. در این مثال وقتی در انتهای سال مبلغ موجود در حساب سپرده‌گذاری شده شما معادل یازده میلیون و پانصد هزار تومان می‌باشد این سود برداشت نخواهد شد و در حساب شما باقی خواهد ماند تا در سال دوم به این مبلغ نیز سود تعلق بگیرد.

در این شرایط سودی که به پس‌انداز شما در سال دوم تعلق خواهد گرفت معادل یک میلیون و هفت‌صد و بیست و پنج هزار تومان خواهد بود. در شرایطی که در سود ساده این مبلغ معادل همان یک میلیون و پانصد هزار تومان خواهد بود.

این کار یعنی همان عدم برداشت سود سرمایه‌گذاری و افزودن دوباره آن به مبلغ سرمایه اولیه باعث خواهد شد در یک دوره زمانی حساب شما نسبت به حالت سود ساده رشد بیشتری داشته باشد. میزان رشد سود مرکب به دوره‌های تخصیص سود وابستگی بسیار زیادی خواهد داشت. به عنوان مثال در بازه زمانی 5 ساله مقدار سودی که به مبلغ ده میلیون تومان شما با نرخ سود سالانه 15% تعلق می‌گیرد در مقایسه با سودی که به مبلغ ده میلیون تومان با نرخ ماهانه 1.25% اختصاص داده می‌شود بسیار کمتر است.

در این شرایط در سود مرکب در صورتی که دوره‌های تخصیص سود کوتاه‌تر شوند بیشتر به نفع شما خواهد بود. بدین معنا که سود یک درصد ماهانه نسبت به سود 12% سالانه از اولویت بیشتری برخوردار خواهد بود. در صورتی که قصد سرمایه‌گذاری در بانک را دارید بهتر است در رابطه با دوره‌های تخصیص سود سؤالات خود را به طور کامل از مسئولین بپرسید. برخی از بانک‌ها به صورت روزشمار به سرمایه شما سود تخصیص می‌دهند که در سود مرکب دارای بازدهی بسیار بالاتر برای مشتری هستند و این تخصیص سود ماهانه در مقایسه با تخصیص سود به صورت سالانه از اولویت بیشتری برخوردار می‌باشد.

نکات مهم در رابطه با سود مرکب شرکت‌های بیمه عمر

همان‌طور که توضیح داده شد سود مشارکت هر سال در انتهای سال جاری اعلام خواهد شد. هر سال این سود ممکن است نسبت به سال گذشته متغیر باشد. از این رو در آغاز سال 1395 با دستور بیمه مرکزی ستون سود پیش‌بینی از جداول تمام شرکت‌های بیمه عمر حذف خواهد شد. این موضوع بدین معنا نیست که این سود به بیمه‌گزاران پرداخت نمی‌شود. این سود بدون شک هر ساله به شما پرداخت خواهد شد اما سود مرکب نباید مبنای فروش بیمه عمر قرار گیرد. از این رو در صورتی که قصد خرید بیمه عمر را دارید بهتر است تنها آن را با نرخ سود تضمینی خریداری نمایید. در این شرایط بهتر است ارقام سود پیش‌بینی را در نظر نگیرید. زیرا علاوه بر نماینده شرکت بیمه عمر نیز تضمین نخواهد کرد که اگر در یک سال به بیمه‌گزار 25% پرداخت شد در سال بعد نیز این اعداد و ارقام به شما پرداخت شود. در حالی که تعدادی از شرکت‌ها و نمایندگی‌ها هنوز با استفاده از این ارقام بیمه‌نامه‌های خود را به مشتریان می‌فروشند. بدون شک این کار امری غیرقانونی و اشتباه خواهد بود.

البته بیشتر نمایندگی‌های شرکت‌های بیمه عمر از مشتریان درخواست می‌کنند تا بیمه‌نامه را همراه با مزایای پس‌اندازی خریداری کنند و از خرید یک حساب صرفه سرمایه‌گذاری خودداری نمایند. زیرا ماهیت بیمه عمر بیمه می‌باشد و شما در حال خرید یک بیمه‌نامه خواهید بود. اما شرکت‌های بیمه عمر به شما ویژگی‌های پس‌اندازی نیز ارائه می‌دهد تا پول شما با گذشت زمان ارزشش حفظ شود. از این رو همواره توصیه می‌شود به یک بیمه‌نامه عمر به عنوان یک بیمه نگاه کنید و از در نظر گرفتن آن به عنوان یک قلک خودداری نمایید.

برای محاسبه سود مرکب چه آیتم‌هایی در اختیار دارید؟

برای این که بتوانیم سود مرکب شرکت‌های بیمه عمر را محاسبه کنیم آیتم‌های زیر را در اختیار خواهیم داشت:

• سرمایه اولیه نخستین آیتمی می‌باشد که در اختیار داریم.
• مؤلفه دیگر نرخ سود می‌باشد. که در این مثالی که در این مقاله برای شما عنوان کردیم نرخ سود معادل 15% می‌باشد. دقت کنید که نرخ سودی که به صورت درصدی عنوان می‌شود باید در محاسبات سود مرکب به صورت عدد اعشاری نوشته شود.
• مؤلفه دیگری که برای محاسبه نرخ سود مرکب در اختیار خواهیم داشت دوره زمانی می‌باشد که در مثال عنوان شده در این محتوا دوره زمانی سال می‌باشد. دوره زمانی تخصیص سود در برخی از سرمایه‌گذاری‌ها ممکن است به صورت ماهانه، هفتگی و یا حتی روزانه باشد. تعداد دوره‌های زمانی در مثال عنوان شده در این محتوا 5 می‌باشد که بدین معناست که سرمایه‌گذاری برای 5 سال انجام گرفته است.

در صورتی که این سه آیتم را در اختیار داشته باشیم می‌توانیم فرمول محاسبه سود مرکب را با استفاده از دو روش زیر محاسبه نماییم.

روش اول استفاده از فرمول

در روش استفاده از فرمول می‌توان خیلی سریع و از طریق جایگذاری آیتم‌های مشخص شده مبلغ نهایی را به دست آورد. بدین صورت که مبلغ سرمایه اولیه در عبارت یک به علاوه نرخ سود به توان تعداد دوره زمانی ضرب خواهد شد.

روش دوم استفاده از جدول

در روش استفاده از جدول می‌توان به صورت جداگانه مبلغ سود را در پایان دوره محاسبه کرد و سپس عددی که به دست آمده است را همراه با سرمایه ابتدای دوره به عنوان سرمایه اولیه دوره بعد در نظر گرفت و به این ترتیب محاسبات را انجام داد تا دوره‌ها تکمیل شوند.

نحوه محاسبه سودبانکی از مرکب به ساده تغییر پیدا می‌کند

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، با بیان اینکه سود روی سود خلاف ضوابط شرعی است، گفت: فعالیت بسیاری از واحدهای تولیدی در حال حاضر متوقف است، اما سود مرکب بانک ها هر روز کنتور می اندازد.

محمدرضا پورابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه از مدت‌ها قبل موضوع محاسبه ربح مرکب و حذف آن در اقتصاد کشور از سوی مجلس مطرح شده است، گفت: بارها مبانی و شرعی آن از سوی مراجع عظام تقلید مطرح شده است و از سوی دیگر بنگاه های اقتصادی در شرایط خاصی هستند که تمامی این موارد سبب شده که مجلس تجدیدنظر جدی در نحوه محاسبه سود مرکب در قراردادهای بانکی داشته باشد.

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه سال گذشته مجلس به موضوع حذف ربح مرکب ورود کرد، افزود: ورود مجلس به این موضوع منجر به جلسه مشترکی بین رییس مجلس با روسای بانک ها شد که در آن نشست بحث و توافق شد که مسیر حذف سود مرکب با همکاری بین مجلس و دولت تعیین شود.

حذف سود مرکب مشکلات بنگاه‌های اقتصادی را حل می کند

وی ادامه داد: با حذف سود مرکب از یک سو مشکلات بنگاه‌های اقتصادی حل می شد و از سوی دیگر بانک ها می توانستند به جای بلوکه کردن دارایی‌هایی که دردی از آنها دوا نمی کند و تنها در سر جمع دارایی‌های فریز شده و راکد آنها اضافه شده است منابع نقدی دریافت کنند.

سقف تسهیلات در طرح جدیدی که برای حذف ربح مرکب ارائه شده کاهش یافته و یک دوم رقم قبلی شده و همچنین اصلاحاتی در نحوه محاسبه انجام شده است

پورابراهیمی با بیان اینکه در نشست رییس مجلس و روسای بانک‌ها، بانک‌های دولتی و خصوصی با حذف سود مرکب موافقت کردند، تاکید کرد: بر اساس آن توافقی متنی نوشته شد که این متن در قالب اصلاحیه بودجه سال ۹۸ قرار گرفت و با تصویب در مجلس برای تایید به شورای نگهبان ارسال شد، اما شورا آن را رد و عنوان کرد که مجلس نمی تواند در لایحه ورود کند و دولت باید در قالب لایحه متن را ارائه می کرد.

حذف سود مرکب می‌تواند نحوه محاسبه سود مرکب منابع بانکی را وصول کند

وی درباره رد حذف سود مرکب در قالب اصلاحیه بودجه توسط شورای نگهبان، افزود: پس از تصویب در بودجه سال 98 که جایگاه قانونی داشت، شورای نگهبان با محتوای آن مخالفت کرد که در این راستا با شورا چند جلسه برگزار کردیم، اما صحبت روسای بانک‌ها این بود که حذف ربح مرکب سبب هزینه عدم النفع برای نظام بانکی می شود و هزینه آن سنگین است.

وی ادامه داد: بانک ها معتقد بودند که حذف سود مرکب به نفع نظام بانکی و کشور نیست، در حالی که اعتقاد ما بر این است که این موضوع کمک به نظام بانکی است، چراکه بر این اساس می‌توان منابع بانکی را وصول کرد و همچنین طرح های اقتصادی از این وضعیت خارج می‌شود، در نحوه محاسبه سود مرکب نهایت مجلس برای دومین بار بر نظر خود اصرار ورزید، لذا مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت رفت و مجمع در نهایت نظر شورای نگهبان را پذیرفت.

سود روی سود خلاف ضوابط شرعی است

پورابراهیمی با بیان اینکه در حال حاضر اصلاحاتی بر روی مصوبه قبلی مجلس درباره حذف سود مرکب انجام و در قالب طرحی ارائه شده است، تصریح کرد: در طرح جدید برای حذف ربح مرکب سقف تسهیلات کاهش یافته و یک دوم رقم قبلی شده و همچنین اصلاحاتی در نحوه محاسبه انجام شده است که بر اساس توافقی که بین مجلس و دولت انجام شده امیدوارم شورای نگهبان متقاعد شود در این موضوع کمک کند تا خروجی این کار بتواند یک اثر مثبت در تصمیمات کلان اقتصادی کشور بر جای گذارد.

اثر مثبت حذف ربح مرکب این است که تعهدات فعالان اقتصادی که دچار مشکل شده اند را کاهش می‌دهد

وی با اشاره به اینکه فعالیت بسیاری از واحدهای تولیدی در حال حاضر متوقف است، اما سود مرکب بانک ها هر روز کنتور می اندازد، افزود: اخذ سود مرکب بر اساس اظهارنظر صریح مراجع عظام تقلید غیرشرعی است چرا که ما چند جلسه خدمت مراجع عظام حضور یافته و مطالب خود را در این باره مطرح کرده ایم که نظر شفاف مراجع این بود که سود روی سود خلاف ضوابط شرعی است.

دارایی‌های راکد بانک ها با حذف ربح مرکب کم خواهد شد

وی با بیان اینکه براساس طرح تهیه شده نحوه محاسبه از سود مرکب به سود ساده تغییر پیدا می‌کند، ادمه داد: اثر مثبت حذف ربح مرکب این است که تعهدات فعالان اقتصادی که دچار مشکل شده اند را کاهش می‌دهد، البته دوره زمانی این طرح مربوط به گذشته بوده و برای آینده تصمیم دیگری اخذ می‌شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر اینکه در صورت تصویب نهایی و تصویب شورای نگهبان شاهد تحول بسیار مهم در تسویه بدهی‌های فعالان اقتصادی به نظام بانکی کشور خواهیم بود، گفت: بر این اساس حجم نقدینگی نظام بانکی افزایش پیدا خواهد کرد و دارایی‌های راکد آنها کم خواهد شد و نظام بانکی نیز تنفس پیدا می کند./

سود مرکب در بورس؛ از سود هم سود بگیرید!

همه آرزو دارند که مبلغی را در جایی سرمایه‌گذاری کنند و هر روز پول روی پولشان بیاید. تحقق این آرزو ناممکن نیست. اما تنها برخی بازارها این قابلیت را دارند که به سود شما نیز سود اختصاص دهند. در مفاهیم مالی، به چنین سودی، سود مرکب می‌گویند. سود مرکب چنان جذابیتی دارد که از آن با نام «معجزه سود مرکب» نیز یاد می‌شود. نکته‌ای که شاید برای بسیاری از شما هیجان‌انگیز باشد این است که نحوه محاسبه سود در بازار بورس نیز از فرمول سود مرکب پیروی می‌کند.

اگر نحوه محاسبه سود مرکب دفترچه حساب بانکی خود را مشاهده کنید، ممکن است برایتان این سوال پیش بیاید که نحوه محاسبه سود حساب شما به چه صورتی است. دانستن تفاوت میان سود مرکب و سود ساده و نحوه محاسبه آن نکته‌ای کارآمد و مهم برای سرمایه‌گذاران است. پس در این مطلب توضیح می‌دهیم که سود مرکب چیست و نحوه محاسبه آن در بورس چگونه است.

سود مرکب چیست؟

سود مرکب یا Compound Interest همان‌طور که از نامش پیداست یعنی سود ترکیب‌شده و مضاعف. شیوه محاسبه این سود به گونه‌ای است که هم اصل سود سرمایه و هم سود حاصل از سود را در بر می‌گیرد. هنگام محاسبه سود ساده، ملاک تنها اصل سرمایه و سود تنها به سرمایه اصلی تعلق می‌گیرد. اما در سود مرکب، به سود حاصل از سرمایه اصلی نیز سود تعلق می‌گیرد. در بازار بورس، سود سرمایه به روش مرکب محاسبه می‌شود و این یکی از دلایل استقبال سرمایه‌گذاران از این بازار است.

در سود ساده، سود حاصل از سرمایه اولیه را مجددا سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. به همین دلیل سود دریافتی هر دوره، تنها از محل سرمایه‌ اولیه تامین می‌شود. در سوی دیگر، نتیجه مرکب کردن سود در بلندمدت کاملا مشهود خواهد بود و حاصل آن رشد چشم‌گیر سرمایه است. به طور دقیق‌تر، بهره یا سود مرکب نوعی از سود است که در محاسبات آن، علاوه بر سرمایه اولیه، میزان سود به دست‌آمده از بهره‌های مجموع در دوره‌های قبلی سپرده یا وام نیز لحاظ می‌شود.

نحوه محاسبه سود مرکب در بورس

برای محاسبه سود مرکب باید از فرمول زیر پیروی کرد.

فرمول محاسبه سود مرکب

[Compound Interest = [P (1+i) n ] – P = P [(1+i) n -1

در فرمول بالا P برابر مبلغ سپرده در حال حاضر، i درصد اسمی نرخ بهره سالانه و n تعداد دوره دریافت سود است.

برای محاسبه سود مرکب باید مجموع مبالغ سپرده و سود حاصل از آن را در انتهای دوره زمانی تعیین شده، مشخص کرد. سپس باید این مقدار را از مبلغ سپرده در حال حاضر کسر کرد. عبارت داخل قلاب همان مبلغی است که در پایان دوره دریافت می‌شود.

توضیح فرمول

در فرمول فوق هرچه n بیشتر باشد، نشان‌دهنده این است که تعداد دوره دریافت سود بیشتر است. به این ترتیب سود حاصل نیز بیشتر خواهد بود. برای نمونه اگر دوره دریافت سود به جای سالانه به شش ماهه تغییر کند، n افزایش پیدا می‌کند. به این ترتیب سود مرکب نیز بیشتر خواهد شد. دقت کنید که حتی با وجود در نظر گرفتن بازه زمانی یکسان (چه یک دوره‌ی یک ساله و چه دو دوره‌ی شش ماهه) مقدار بهره مرکب متفاوت است.

یک وام یک‌ میلیون تومانی را در نظر بگیرید که دوره پرداخت سود آن به صورت سالانه و نرخ بهره این وام ۱۰ درصد است. حال همین مبلغ را با نرخ پنج درصد و دوره پرداخت شش ماهه در نظر بگیرید. سود مرکب حاصل از وام نخست کمتر از وام دوم است. چرا که در وام دوم تعداد دوره دریافت سود بیشتر است (دو دوره شش ماهه).

در حقیقت سود مرکب عددی است که محاسبه آن به صورت تصاعدی انجام می‌شود. چنین سرمایه‌گذاری در بانک، افزایش سرعت کسب سود را نسبت به سودهای معمولی در پی دارد. در فرمولی که در بالا ذکر شد، اگر سود به صورت سالانه دریافت شود، نرخ بهره هم باید سالانه در نظر گرفته شود. به همین ترتیب اگر دوره دریافت سود به صورت ماهانه باشد، نرخ بهره هم باید ماهانه لحاظ شود. یعنی نرخ سود سالانه باید بر عدد ۱۲ و نرخ سود شش ماهه بر عدد شش تقسیم شود. حال با توجه به توضیحات ارائه شده، شما کدام یک از این دو گزینه را انتخاب می‌کنید:

• دریافت یک میلیون تومان پول نقد همین امروز
• پس‌انداز کردن روزانه ۱۰۰۰ تومان به مدت یک ماه (با این شرط که پس‌انداز شما هر روز دو برابر شود)

با یک محاسبه ساده می‌توان دریافت که سود حاصل از گزینه دو به دلیل مرکب شدن بیشتر خواهد بود.

نحوه محاسبه سود مرکب در بورس بدون در نظر گرفتن اصل دارایی

اگر اصل پول را از کل مبلغ جدا کنیم، به این صورت تنها سود حاصل را به دست می‌آوریم. به کمک فرمول زیر می‌توان این میزان را محاسبه کرد:

فرمول سود مرکب بدون در نظر گرفتن اصل سرمایه

A نحوه محاسبه سود مرکب = P (1+ (r/n) ) (nt) – P

در انتهای فرمول، P که نشان‌دهنده اصل سرمایه است از سود حاصله کم می‌شود. در این فرمول A سود حاصل از سرمایه‌گذاری است و P همان سرمایه اولیه است. r برابر میزان سود سالانه است. این عدد به صورت رقم اعشار نمایش داده می‌شود. مثلا اگر سود برابر با ۲۰ درصد باشد، r برابر با ۰.۲ خواهد بود. n تعداد دفعاتی است که در طول یک سال، سود مرکب می‌شود. در نهایت t برابر تعداد سال‌های سرمایه‌گذاری است.

به عنوان مثال فرض کنید که با مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان وارد بازار بورس شده‌اید. با این مبلغ سرمایه‌گذاری کرده‌اید و ۲۰ درصد سود نصیبتان شده است. این ۲۰ درصد برابر ۲۰ میلیون‌ تومان خواهد بود. اکنون با افزودن این میزان سود به اصل سرمایه، دارایی شما ۱۲۰ میلیون تومان است. حال اگر با این ۱۲۰ میلیون تومان مجددا سهام بخرید و ۲۰ درصد دیگر سود کنید،‌ سود شما ۲۴ میلیون تومان خواهد بود. این چهار میلیون تومان در واقع سودی است که از محل سود خود به دست آورده‌اید.

آلبرت اینشتین (Albert Einstein)، نابغه ریاضی زمانی گفته است که بهره مرکب بزرگ‌ترین کشف ریاضی همه ادوار است. او از این مفهوم با نام هشتمین شگفتی دنیا نام برده است.

سود مرکب را می‌توان به کاشت درخت تشبیه کرد. درست مانند درخت‌کاری، هرچه زمان بیشتری را صرف سرمایه‌گذاری کنیم، درخت سودمان پربارتر خواهد بود.

چرا سود مرکب مهم است؟

در صورت استفاده از سود مرکب، افزایش سرمایه تا چندین برابر امری در دسترس و امکان‌پذیر است. اما سوال مهم این است که چگونه به سود مرکب برسیم. تنها زمانی می‌توان از این سود استفاده کرد که درآمد پایدار وجود داشته باشد. این مساله یعنی درآمدهای مقطعی در این گرفتن سود مرکب کاربردی ندارند.

دریافت سود مرکب دو اصل مهم دارد:

1. اصل سرمایه و سود خود را برداشت نکنید تا به رشد دارایی بینجامد.
2. باید صبر داشته باشید.

چگونه به سود مرکب برسیم؟

اجازه دهید ابتدا یک تعریف مشخص از مفهوم دارایی ارائه کنیم. هر چیزی که ارزش مادی آن با واحد پول قابل اندازه‌گیری باشد، دارایی نامیده می‌شود. پول، سکه، ماشین و ملک از جمله مواردی هستند که به عنوان دارایی محسوب می‌شوند. به منظور افزایش دارایی می‌توان آن را در بانک سرمایه‌گذاری کرد. هم‌چنین می‌توان از طریق کسب‌وکار نیز این امر را انجام داد. یعنی می‌توان کسب‌وکاری راه‌ انداخت که هر لحظه سودآوری داشته باشد. سود حاصل از این امر را نیز باید بتوان دوباره در همین تجارت یا تجارتی دیگر سرمایه‌گذاری کرد. به این صورت این موضوع در نهایت منجر به افزون شدن دارایی و کسب ثروت خواهد شد.

سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه

یکی از شیوه‌های آسان برای ایجاد سود مرکب، در نظر گرفتن سرمایه‌های کوچک است. سرمایه‌های اندک را می‌توان به کار گرفت و در مسیر درست سرمایه‌گذاری کرد. به این شیوه می‌توان همین دارایی‌های کم را چند برابر کرد. خرید اوراق بهادار و حضور در بازار سرمایه چنین فرصتی را فراهم می‌آورد.

بانک‌ها در پرداخت سود، بر اساس سود مرکب عمل نمی‌کنند. چرا که اگر این شیوه را در پیش گیرند، در کسری از ثانیه ورشکسته خواهند شد. به همین دلیل پس‌انداز سرمایه در بانک به کسب سود مرکب نخواهد انجامید.

اما اگر فرد دانش و تخصص کافی در این زمینه داشته باشد، می‌تواند با خرید و فروش اوراق بهادار و سهام، در زمانی معین به بهره مرکب دست پیدا کند. به این صورت که هر مرتبه که از فروش سهام سودی نصیبش شد، دوباره همان سود را به خرید سهم اختصاص دهد. به این ترتیب اصل سرمایه خود را افزایش داده است. انجام این امور به کمک تسلط بر مفاهیم پایه بازار بورس و شیوه‌های تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی مقدور خواهد بود.

شیوه‌های دیگر مانند سرمایه‌گذاری در بخش‌های صادرات، خرید و فروش ارز، طلا، خودرو و ملک نیز می‌توانند منجر به کسب بهره مرکب شوند. هر یک از این شیوه‌ها دانش و تجربه خاص خود را می‌طلبد. نکته اینجاست که نخست باید به سود دست پیدا کرد تا بتوان سودهای حاصل را مجددا وارد چرخه‌ دادوستد کرد. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، درآمد پایدار و زمان کافی دو عامل مهم در کسب سود مرکب هستند.

جمع‌بندی

سود مرکب گونه‌ای از محاسبه سود است که در بازارهایی مانند بازار بورس کاربرد دارد. در روش سود مرکب، نه تنها به اصل سرمایه سود تعلق می‌گیرد، بلکه سرمایه‌گذار روی سود خود نیز سود می‌کند. به این ترتیب به مرور زمان، سرمایه شما سود چشمگیری را حاصل خواهد کرد.

حال بهتر است کمی به زندگی روزمره خود نگاه کنیم. اگر ماهانه مبلغی (هرچند ناچیز) را پس‌انداز کنیم و آن را در قالب سود مرکب به جریان بیندازیم می‌توانیم پس از چند سال سرمایه‌ هنگفتی به دست آوریم. این امر همان معجزه سود مرکب است. فراموش نکنید که این کسب ثروت نیازمند داشتن صبر و حوصله است. پس بهتر آن که با دید بلندمدت سرمایه‌گذاری کنید تا بهره بیشتری نیز نصیبتان شود.

سود مرکب (compound interest)

سود مرکب را میتوان اینگونه محاسبه کرد که علاوه بر سودی که به اصل سرمایه اضافه میشود، سودی که به خود سودها هم اضافه میشود را در نظر میگیریم. تاثیر این نوع سود در بلند مدت مشخص تر است. نکته ی مهم این است که در صورت داشتن سرمایه ی پایدار میتوان از آن استفاده کرد. در نتیجه با توجه به اصل پایداری، به هیچ عنوان نباید به سرمایه ی اولیه و سودهای آن دست زد.

اگر به سرمایه های کوچک خود توجه کنید میتوانید از آن سود مرکب ایجاد کنید، سرمایه ی کوچک خود را باید در مسیر سرمایه گذاری قرار دهید. (جهت اطلاعات درباره ی سرمایه گذاری و چگونگی سرمایه گذاری در بورس به مطالب موجود در سایت مراجعه کنید).

در کتاب “اثر مرکب” از “دارن هاردی” اشاره شده است هر تغییر مثبت کوچک می تواند به نتایج بزرگ در آینده منتهی شود.

میزان نرخ این سود با دوره تناوب رابطه مستقیم دارد و هرچه دوره بیشتر باشد، نرخ نیز به همان اندازه بیشتر میشود.

از طریق های مختلف مانند سرمایه گذاری در بخش صادرات، خرید و فروش ارز، طلا، ملک و …. میتوان به سود رسید تا سودِ سود را به سرمایه اولیه اضافه کرد و به سود مرکب دست یافت.

سود مرکب به طور خلاصه یعنی سود از سودِ دوره‌ی زمانی پیشین

در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق میگیرد٬ سودی که به خود سودها تعلق میگیرد هم در نظر گرفته میشود. رسیدن به سود مرکب نیاز به صبر دارد.

سود مرکب= نحوه محاسبه سود مرکب موجودی اولیه+ سود روزهای گذشته سود مرکب

مثال سود مرکب

دوره زمانی	دوره یکم	دوره دوم	دوره سوم
مبلغ اول دوره	۱۰میلیون تومان	۱۱میلیون تومان	۱۲۱۰۰۰۰۰
سود ثابت ۱۰%	۱میلیون تومان	۱۱۰۰۰۰۰	۱۲۱۰۰۰۰
جمع	۱۱میلیون تومان	۱۲۱۰۰۰۰۰	۱۳۳۱۰۰۰۰

توضیح جدول:این دوره‌ها میتونن یک ماهه یک ساله یا هر زمانی باشن پولی که شما در دوره‌ی بعدی میذارید جمع پول دوره‌ی قبلی شماست.

عوامل موثر در قدرتمند عمل کردن سود مرکب

سود مرکب زمانی عملکرد خود را نشان می دهد که چرخه ی سوددهی چندین بار تکرار شود و مسلما در ابتدای کار، میزان سود چشمگیری به دست نمی آید. اما برخی عوامل باعث تشدید این امر می شوند.

فرکانس:

زمان:

نرخ بهره:

واریز وجه:

مبلغ سپرده اولیه:

صورت های سود و زیان

فعالیت های شرکت اعم از تولیدی، خدماتی، پیمان کاری، سرمایه گذاری و… باعث ایجاد جریانی از درآمدها و هزینه ها می شود که طبق اصول حسابداری از این جریان ها صورت سود و زیان تهیه می شود. صورت سود و زیان گزارشی است که نتایج عملیات موسسه ای را در طی یک دوره ی مالی نشان می دهد. گزارش سود یا زیان خالص ناشی از فعالیت های عملیاتی مبنایی برای تصمیمات سرمایه گذاری و سایر تصمیمات است.

برای مثال سود خالص هر سهم که درآمد هر سهم نیز نامیده می شود، کاربردی وسیع در تصمیمی در تصمیم گیری های مرتبط با سرمایه گذاری در اوراق بهادار دارد. سرمایه گذاران برای ارزیابی سودآوری آتی و دور نمای جریان نقدی شرکت و همچنین، ارزیابی منافع آتی که از طریق سود سهام و افزایش قیمت سهام عاید آن ها خواهد شد، تاکید فراوانی بر اطلاعات یود گزارش شده دارند.

دو صورت از گزارش سود یا زیان

1. روش تک مرحله ای: در این روش ابتدا همه ی درآمدها و در ادامه همه ی هزینه ها در زیر آن آورده می شود. حاصل تفاضل آنها سود یا زیان قبل از کسر مالیات است .
2. روش دو مرحله ای: در این روش ابتدا درآمدهای عملیاتی و سپس هزینه های عملیاتی در زیر آن آورده می شود. تفاضل این دو آیتم سود یا زیان ناویژه را بدست می دهد. در ادامه درآمدهای غیر عملیاتی و هزینه های غیرعملیاتی آورده می شود. حاصل تفاضل این دو آیتم را سود یا زیان بعد از کسر مالیات یا سود یا زیان ویژه به دست می آید.

نکته: مهمترین بخش سود یا زیان بخش پایانی آن یعنی سود یا زیان ویژه است.

تفاوت سود مرکب و سود ساده

در محاسبه ی سود ساده فقط اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق میگیرد مهم است. در این مدل از سود ساده، بهره ای که در هر دوره به دست می آید فقط از سرمایه گذاری اولیه است.

ضریب فزاینده پول

ضریبی است که قدرت افزایش حجم پول را بر اساس فعالیت بانک های تجاری نشان می دهد. به تعبیر دیگر، نشانگر آن است که در ازای هر واحد پایه پولی، حجم پول چقدر تغییر می کند.

زیان مرکب (Compound losses)

زیان فزاینده یا مرکب یعنی برای جبران زیان باید درصد بالاتری سود کرد. زیان فزاینده یعنی جبران زیان پیشین با درصدهای بالاتر.

زیان فزاینده= موجودی اولیه – ضرر روزهای گذشته

برای مثال بسیاری از افرادی که تازه وارد بورس شده اند، تصور می کنند اگر در سهمی مثلا ۲۰درصد ضرر کنند، به خیال خودشان این سهم را با ۲۰% ضرر می فروشند و با خرید سهامی دیگر، زمانی که قیمت ۲۰% رشد کرد ضرر معامله ی قبلی آنها جبران می شود. اما واقعیت این است که شما در سهم دیگر باید ۲۵درصد سود کنید تا بتواند ضرر قبلی را جبران کنید.

ضرر باید از کل موجودی آن کسر شود، نه فقط از موجودی اولیه، و موجودی کل شامل ضرر روزهای گذشته هم می شود.

مثال: اگر سرمایه‌ی شما در بورس، در ۱۵ روز متوالی ۵% مثبت بخورد، ۱۰۷ درصد به اصل پول اضافه می‌شود و این معجزه سود مرکب است که در نگاه اول به آن توجهی نمی‌شود. جالب‌تر این است که اگر سرمایه‌ی شما در بورس، در ۱۵ روز متوالی ۵% منفی بخورد، تنها ۵۱ درصد از پول شما کسر می‌شود!

نتیجه گیری

با توجه به مطالب گفته شده متوجه میشویم نحوه محاسبه سود در بازدهی کسب شده در سرمایه گذاری بسیار تاثیر گذار است.

بسیاری از سرمایه گذاران با گذاشتن سرمایه ی خود در بخش های مختلفی که سود بیشتری نسبت به سایر گزینه ها داشته باشد یا سود کسب شده خود را مجدد سرمایه گذاری کنند ثروت خود را افزایش داده اند.

سرمایه گذاری بر روی اصل سرمایه و نگهداری سود بر روی اصل پول، همان استفاده از سود مرکب است.