اندیکاتور یا شاخص


شاخص یا اندیکاتور RSI چیست؟

شاخص مقاومت نسبی (RSI) از پرکاربردترین شاخص های تجاری در تحلیل تکنیکال است. RSI در سال 1978 توسط J. Welles Wilder Jr. به عنوان “معامله گر برجسته فنی ” در مجله Forbes توسعه داده شد. اگر این شاخص به درستی اعمال شود ، می تواند به یک تاجر کمک کند تا سیگنال خرید بیش از حد و فروش بیش از حد را تشخیص دهد. در این مقاله، اطلاعات بیشتری در مورد این شاخص به شما داده خواهد شد.

شاخص مقاومت نسبی – RSI چیست؟

شاخص مقاومت نسبی شاخصی است که به معامله گران کمک می کند تا با اندازه گیری میزان نوسانات قیمت ،حرکت بازار را پیش بینی کنند. معامله گران از RSI برای شناسایی بازارهای فروش بیش از حد و خرید بیش از حد و تصمیم گیری در مورد بهترین زمان باز کردن موقعیت استفاده می کنند.

برای استفاده موفقیت آمیز از این شاخص، علاوه بر اینکه به عنوان یک معامله گر باید بدانید شاخص مقاومت نسبی چیست ، همچنین باید بداند که چگونه آن را در نمودار تشخیص دهد. شاخص RSI به شکل یک خط بین دو حد اندیکاتور یا شاخص 0 تا 100 (که به عنوان “نوسانگر” نیز شناخته می شود) می باشد.

شاخص مقاومت نسبی

این شاخص عموما توسط معامله گران فنی ( کسانی که در تجارت انواع مختلفی از دارایی ها ، از جمله سهام ، معاملات آتی و … تخصص دارند ) اعمال می شود .

  • Welles Wilder Jr در سال 1978 شاخص قدرت نسبی را ایجاد کرد. جالب است که بدانید اندیکاتور یا شاخص J. Welles Wilder Jr هیچ تجربه تجاری قبلی نداشت. او یک مهندس مکانیک آمریکایی است که بعداً تمرکز خود را به املاک و مستغلات تغییر داد. این موضوع مانع از روی آوردن او به تجزیه و تحلیل فنی و تبدیل شدن به یکی از برجسته ترین چهره های این حوزه نشد.

” اگر بگذارید احساسات شما بر برنامه یا سیستم شما غلبه کند ، بزرگترین علت شکست است.”

  • Welles Wilder Jr

جی ولز وایلدر جونیور در کتاب معروف خود “مفاهیم جدید در سیستم های معاملات فنی” شاخص RSI را معرفی کرد. وی همچنین پدر برخی از مشهورترین شاخص های فنی مورد استفاده امروزی مانند شاخص انتخاب کالا (CSI) ، شاخص حرکت جهت دار (DMI) ، Parabolic SAR ، شاخص نوسان و غیره است.

RSI در معاملات سهام چیست؟

RSI در معاملات سهام چیست؟

ابتدا این شاخص برای معاملات سهام طراحی شد؛ اما با کاربردی تر شدن این شاخص ، بازرگانان از آن در دارایی های دیگر نیز استفاده کردند.

حقیقت این است که برای یک معامله گر، شاخص مقاومت نسبی راهی عالی برای به دست آوردن برآوردی مناسب از پتانسیل یک سهام خاص است. برای انجام این کار ، معامله گر باید بداند این شاخص در معاملات سهام چیست و چگونه کار می کند.

RSI در مقیاس 0 تا 100 برآورد می شود. تفسیر سنتی از شاخص مقاومت نسبی این است که بالای 70% نشان دهنده ارزش بیش از حد و خرید بیش از حد یک سهام در بازار است. در مقابل ، سهام با RSI کمتر از 30% ، کم ارزش ارزیابی شده و این سهام در بازار بیش از حد فروخته می شود. اگر RSI در حدود 50٪ – 70٪ باشد ، قیمت سهام به طور کلی در حال افزایش است. از طرف دیگر ، مقادیر در محدوده 30٪ تا 50٪ نشانگر کاهش کلی قیمت سهام است.

چگونه می توان سیگنالهای خرید و فروش بیش از حد را هنگام معامله سهام تفسیر کرد؟

برای اینکه بفهمیم RSI در معاملات سهام چیست ، باید بدانیم که چگونه سیگنالهای خرید بیش از حد و فروش بیش از حد را به سهام معنادار تبدیل کنیم.

هنگامی که از RSI برای شناسایی سهام بیش از حد فروخته شده یا خرید بیش از حد استفاده می کنیم ، می توانیم انتظار تغییر روند یا اصلاح روند و استفاده از آن را داشت.

سیگنال های فروش بیش از حد نشان می دهد که فشار فروش بر روی سهام معین رو به کاهش است و معامله گران باید برای یک جهش بزرگ در آینده آماده شوند.

از طرف دیگر ، سیگنال های خرید بیش از حد ، نشان دهنده حرکت زمانی است که ارزش سهام به بالاترین حد خود می رسند و به زودی روند تغییر می کند.

معامله گرانی که RSI را در معاملات سهام می فهمند و نحوه استفاده از آن را می آموزند می توانند در محافظت از کیف پول های خود یا انتقال سرمایه خود به دارایی های دیگر بهتر عمل کنند. این شاخص کمک می کند تا دید بهتری از حرکت قیمت و درک واضح تری از کل بازار بدست آوریم.

هنگام استفاده از RSI در معاملات سهام به دنبال چه چیزی بگردید؟

قبلاً گفتیم که RSI یک شاخص حرکت است ، به این معنی که به اندازه گیری سرعت تغییرات قیمت یک دارایی خاص کمک می کند. اما این بدان معنا نیست که نشان دهنده نسبت حرکت قیمت است.

نکته اساسی دیگر، اجتناب از استفاده ازشاخص RSI به عنوان یک شاخص خودکفا و مطلق است. زیرا مانند هر شاخص فنی دیگر ، نقاط ضعف خود را دارد. به همین دلیل است که نباید تصمیمات خود را هنگام معامله فقط بر اساس آن تنظیم کنید. این شاخص را با سایر شاخص ها ، چه فنی و چه بنیادی ترکیب کنید (به عنوان مثال نوسانگرهای میانگین متحرک یا تصادفی). این شاخص اندیکاتور یا شاخص به عنوان یک مبنای مطلق ، می تواند شما را گمراه کند و خسارات قابل توجهی به بار آورد.

همچنین شما به جای تمرکز روی یک سرمایه گذاری کوتاه مدت، همیشه باید به یک بازه زمانی بزرگ تر نگاه کنید. به عنوان مثال RSI را برای مدت محدودی مانند یک روز معاملاتی اعمال نکنید. انجام این کار می تواند تجزیه و اندیکاتور یا شاخص تحلیل شما را خراب کند و منجر به تصمیم گیری و عملکرد اشتباه شود. به خاطر داشته باشید که اگرچه ممکن است مدت زمان کوتاه بر تجزیه و تحلیل شما تأثیر منفی نمی گذارد ، اما استفاده از این شاخص در بازه زمانی بزرگ تر، تاثیرگذار تر است.

نکته آخر اینکه RSI به خوبی می تواند نشانه هایی از خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد برای دوره های طولانی که بسیار با اهمیت است، نشان دهد.

ترکیبی برای شاخص RSI

اگرچه این شاخص یک شاخص مفید است ، اما کامل نیست. برای بهبود دقت تصمیم گیری های خود و ایجاد یک استراتژی جامع ، حتماً آن را با شاخص های دیگر ترکیب کنید. به این ترتیب ، می توانید تصمیمات معاملاتی خود را بهتر مورد ارزیابی قرار داده و میزان سیگنالهای دروغین دریافتی را در طول معاملات به شدت کاهش دهید.

محاسبه ی شاخص مقاومت نسبی

وقتی نوبت به پاسخ دادن به سوال نحوه محاسبه RSI می رسد ، لازم به ذکر است که تفسیرهای مختلف وجود دارد. مهمترین چیز این است که ببینیم نتایج و دلیل پیشنهادی این تفاسیر چیست.

حرکت نشانگر این شاخص متناسب با حرکت قیمت نیست. در نتیجه ، معامله گران فنی مانند اندرو کاردول معتقدند که RSI می تواند یک شاخص غیرقابل اعتماد باشد.

معامله گران دیگر مانند کنستانس براون این عقیده اند که محدوده ی بین 30٪ و 70٪ برای تشخیص صحیح بازارهای بیش از حد فروخته شده و بیش از حد خرید دقیق نیست. به گفته وی ، بازارهای بیش از حد فروخته شده باید کاملاً بالاتر از 30٪ اندازه گیری شود ، در حالی که بازارهای بیش از حد خرید باید زیر مرز 70٪ اندازه گیری شود.

از طرف دیگر به گفته برخی از معامله گران ، از آنجا که برخی دارایی ها بی ثبات ترند ، استفاده از سطح 20% و 80% توصیه می شود.

علی رغم تعداد تفاسیر مختلف ، استاندارد پذیرفته شده و آزمایش شده از نظر زمان بین محدوده ی 30% تا 70% می باشد. به همین دلیل توصیه می شود که مبتدیان به این استاندارد باشند.

آلت کوین‌ها و به طور کلی تمام ارزهای دیجیتال، فراز و فرود قیمتی بسیار زیادی را تجربه می کنند. این موضوع سبب می‌گردد که خرید و فروش آلت کوین‌ها همواره با سوددهی همراه نباشد. در برخی موارد ممکن است این خرید و فروش‌ها با ضرر نیز همراه باشند. اما خبر خوب این است که راهی وجود دارد تا بهترین زمان خرید و فروش آلت کوین‌ها را شناسایی کنید. این روش تحلیل سیگنال آلت کوین می‌باشد. شاید برایتان سوال باشد که سیگنال آلت کوین دقیقا به چه معناست؟ برای پاسخ به این سوال لازم است تا مقاله مربوطه را با دقت مطالعه نمایید.

یکی از بهترین پلتفرم ها برای آموزش تحلیل بیت کوین را میتوان اینستاگرام معرفی نمود که امروز نقش بسیار مهمی در انتشار اخبار و مهم های ارز دیجیتال ایفا مینماید. پیج اینستاگرام تحلیل بیت کوین باید به قدری از افراد سررشته دار پرشده باشد تا شما با نگاهی سطحی بتوانید به علم افراد آن مجموعه پی ببرید. محتواهای مختلفی در صفحات اینستاگرام منتشر میشوند که بهتر است چند مورد از این آموزش ها را در مقاله تخصصی بررسی کنیم.

اندیکاتور چیست ؟

اندیکاتور چیست

اندیکاتور چیست و در تحلیل چه کاربردی دارد؟ به طور کلی از تحلیل تکنیکال برای ارزیابی سهام با توجه به روند نمودارها و سایرداده ها می توان بهره مند اندیکاتور یا شاخص شد. ما در تحلیل به دنبال به دست آوردن ارزش ذاتی سهام نیستیم بلکه در تلاشیم تا با استفاده از ابزارهایی همچون اندیکاتورها، به الگوها و پیش بینی هایی از آینده هر سهم دست پیدا کنیم. موضوعی که در این مطلب به بررسی آن خواهیم پرداخت معرفی اندیکاتور و نکات مهم پیرامون آن می باشد، لذا از شما دعوت می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

اندیکاتور چیست؟

اندیکاتور چیست و چه کاربردی دارد؟

اندیکاتورها یکی از مهم ترین و پرکاربرد ترین سیگنال ها در تحلیل تکنیکال به شمار می روند، این ابزار با استفاده از محاسبات ریاضی بر روی قیمت سهم و میزان معاملات آن، اطلاعات بسیار کاربردی همچون: شتاب قیمتی، روند حرکتی و غیره را در اختیار تحلیل گر قرار می دهد. تحلیلگران تکنیکال معمولا از اندیکاتورها جهت تائید روند سهم استفاده می کنند. اندیکاتورهای پیشرو به‌طور معمول همراه با نوسانات قیمت و اندیکاتورهای دنباله‌رو معمولاً با تأخیر، پس از حرکت قیمت و جابجایی بازار، هشدار و پیش‌بینی لازم را اعلام می‌کنند.

اندیکاتور یا شاخص، نمودارهای کمکی در تحلیل تکنیکال هستند که از مواد خام تحلیل تکنیکال یعنی قیمت، زمان و حجم و ترکیب آن با توابع ریاضی ترسیم می‌شوند. در واقع و به طور ساده، اندیکاتورها با استخراج اطلاعاتی از نمودار قیمت و زمان آنها را در توابع ریاضی مشخصی قرار می‌دهند که خروجی این فرآیند اطلاعاتی جهت تصمیم گیری در آینده به تحلیلگران ارائه می‌دهد.

موارد استفاده اندیکاتورها:

اندیکاتور چگونه به تحلیل گران کمک می کند؟

تحلیل تکنیکال در واقع یک نوع استراتژی برای ارزیابی صحیح سرمایه گذاری و پیدا کردن فرصت هایی جهت شروع معامله است. با این تحلیل ها روندهایی از سابقه معاملات و نوسانات قیمت و حجم معامله ها به دست خواهد آمد. بر خلاف فاندامنتالیست ها که در اصل به دنبال تعیین ارزش خالصی از یک سهم و بر پایه داده های مالی هستند، تکنیکالیست ها بر اساس روند گذشته و الگوهای قیمتی، سیگنال های خرید و فروش همچینین سایز ابزارهای نمودارخوانی را بررسی و ارزیابی می نمایند، تا ضعف یا نقطه قوت یک سهم را بررسی کنند.

در این بین اندیکاتور به کمک تحلیل گر تکنیکال آمده تا به جای پایه های اساسی بازرگانی، همچون: سود یا سود ناخالص بر سابقه معامله های انجام شده همچون قیمت، حجم معاملات و اختیار تبعی متمرکز گردد. معامله گران فعال، اندیکاتورها را مورد استفاده قرار می دهند تا از این طریق تحرک قیمت را در دوراه ای نسبتا کوتاه تحلیل نمایند.

هرچند، سرمایه گذاران بلند مدت نیز ممکن است تا برای شناسایی نقاط ورود و خروج معامله، از اندیکاتورها بهره مند شوند. بنابراین قبل از هرچیزی باید بدانیم نقش اندیکاتور در تحلیل چیست و ما چرا باید از آن استفاده کنیم؟ به طور کلی باید بگوییم اندیکاتور 3 وظیفه مهم را برعهده دارد که آن ها عبارت اند از:

عملکرد اندیکاتور در تحلیل

1- هشدار؛ گوش به زنگ باشید: گاهی اوقات اندیکاتورها بر اساس شرایط و جو موجود، پیش از ایجاد تغییر در روند و یا هم زمان با تغییر، علائمی از بازگشت روند را نمایان می کند. بنابراین یکی از مهم ترین کاربردهای اندیکاتور را می توان، نشان داد تغییرات روند و جهت حرکت نام برد.

2-پیش بینی: بیشتر معامله‌گران بازار بورس بر این باورند که می‌توان از اندیکاتور برای پیش‌بینی روند حرکتی یک سهم استفاده کرد. نکته‌ای که باید به آن دقت کنیم این است که اندیکاتور ها فقط راهنمای ما هستند و نباید معامله‌گران به نوسان قیمت یک سهم بی‌توجه باشند و تنها بر اندیکاتور متمرکز ‌شوند. هنگامی که اندیکاتورها سیگنال‌های خرید و فروش را صادر می‌کنند، باید از این سیگنال‌ها در کنار سایر ابزار تکنیکال استفاده کنیم. ممکن است یک اندیکاتور سیگنال خریدی را صادر کند، اما یک الگوی مثلثی نزولی و قله‌های نزولی روی نمودار وجود داشته باشد که این موضوع نشان‌دهنده اشتباه در سیگنال است.

3-تایید: مهم ترین کاربرد اندیکاتور ها این است که شما با استفاده از آن می توانید، تاییدیه ای جهت تشخیص درست روند و جهت آن دریافت کنید. این تکنیک اغلب زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که شخص تحلیل گر بر اساس داده های تکنیکالی یا بنیادی، قیمت و همچنین جهت اندیکاتور یا شاخص ورودی مناسب را در بازار پیش بینی کرده باشد و سپس از اندیکاتور برای گرفتن تایید استفاده نماید. مثلا اگر شکستی روی نمودار وجود داشته باشد، می‌توان برای اثبات این شکست یک میانگین متحرک متقاطع استفاده شود.

کاربرد اندیکاتور

اندیکاتور چگونه کار می کند؟

اندیکاتور ها سیکنال هایی هستند ابتکاری که بر پایه الگوهای قیمتی عمل می کنند. تکنیکالیست ها از اندیکاتورها در جهت تحلیل قیمت و حجم گذشته یک سهم استفاده می نمایند تا از این طریق تحرک های قیمتی آن سهم در آینده را پیش بینی کنند. بنابراین به این نتیجه می رسیم که اندیکاتورها به صورت ابتکاری و بر اساس محاسبات ریاضی مبتنی بر قیمت سهم و حجم آن در روز درست شده اند که تحلیلگران تکنیکال از آن ها جهت جستجو داده های تاریخی قیمت استفاده می نمایند تا نقطه صحیح ورود و خروج خود را در معاملات مشخص کنند.

جالب است بدانید، اندیکاتورها با وجود اینکه یک مشتقی از پرایس اکشن ها هستند، اثر آن را فیلتر می کنند و انعکاس دقیقی از آن عرضه نمی کنند. در نتیجه خوب است تا هر تحلیلی که از طریق اندیکاتورها انجام می شود، در کنار پرایس اکشن در ذهن ما جای گیرد.

لازم به ذکر است بدانید، اندیکاتورهای بسیاری هستند که از آن ها می توان برای تحلیل تکنیکال استفاده کرد، اما این مورد دارای دو دسته بندی اصلی است که شامل: پوشش دهنده ها(اندیکاتورهای روندی) و اسیلاتورها می شود.

استفاده از اندیکاتورها روی نمودار سهم های مختلف، الگوهای رفتاری متفاوتی را به ما نشان می دهد. برای نمونه: اندیکاتوری که در نمودار یک سهام بانکی عملکرد خوبی را از خود نشان می دهد، ممکن است در نمودار یک ارز دیجیتال عملکرد مشابه و خوبی را نداشته باشد. مهارت استفاده و به کارگیری صحیح از اندیکاتور ها در یک فرد تنها با مطالعه و نحلیل دقیق و همچنین گذر زمان به وجود خواهد آمد. شک نکنید، با کسب این مهارت شما می توانید به سرعت یک استراتژی شخصی برای خود داشته باشید.

معرفی پرطرفدارترین اندیکاتورها

  • مکدی اندیکاتور(MACD) :مکدی یک اندیکاتور می باشد که کار آن بررسی قدرت و شتاب روند در تحلیل است. این ابزار توسط آقای جرالد اپل طراحی شده که در واقع شامل دو میانگین متحرک با عنوان های خط مکدی و سیگنال می باشد؛ تقاطع بین این دو خط در برخی مواقع و شرایط خاص سیگنالهایی را برای تحلیلگران صادر می نماید که آن شخص می تواند این تقاطع را مبنایی برای تصمیم گیری خود قرار دهد.
  • اندیکاتور شاخص قدرت نسبی: بدون شک یکی از محبوب ترین و پرکاربرد ترین اندیکاتورها RSI می باشد که به خوبی می تواند قدرت و روند را حدس بزند. RSI در واقع در دسته نوسانگرها جای دارد و تحلیلگران معمولا از آن برای استراتژی های معاملاتی خرید در کم ترین قیمت و فروش در بیشترین قیمت استفاده می کنند.
  • اندیکاتورمیانگین متحرک (MA / EMA): دیگر اندیکاتور کاربردی این مورد است که در واقع نوعی اندیکاتور دنباله روی روند محسوب می شود، چرا که این ابزار با میانگین گیری از قیمت های گذشته، میزان متوسط قیمت در دوره های مختلف را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهد. میانگین متحرک معمولا به دو صورت ساده و نمایی محاسبه می گردد.
  • اندیکاتور پارابولیک سار (Parabolic SAR): ولز وایلدر طراح این اندیکاتور می باشد، کار این ابزار محاسبه و بررسی تغییرات ناگهانی روند و همچنین شناسایی نواحی برگشتی است. این اندیکاتور همچون مورد قبلی یک گزینه دنباله روی است، اما با این تفاوت که پارابولیک از حیث سیگنال های زمانی بسیار بهتر و بهینه تر عمل می نماید. زمانی که می خواهید تائیدیه روند برگشت بگیرید استفاده از این اندیکاتور بهترین انتخاب است.
  • استوکاستیک اندیکاتور (Stochastic): استوکاستیک جزو یکی از پر مخاطب ترین اندیکاتورها در بین نوسانگیرها به شمار می رودو در بازارهای مالی آتی و ارز بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. توجه داشته باشید هرچه عمق بازار بیشتر باشد این اندیکاتور بهتر عمل خواهد کرد.

مکدی اندیکاتور

جمع بندی:

با توضیحاتی که داده شد، قطعا حالا می دانید که اندیکاتور چیست و در تحلیل چه کاربردی دارد؟! در دنیای تحلیل تکنیکال، یادگیری و خواندن اندیکاتور یا شاخص اندیکاتورها یک هنر به شمار می رود. این ابزار در اغلب نرم افزارهای تکنیکال موجود است و شما باید در زمان و موقعیت مناسب از آن استفاده کنید. چنانچه با موارد بررسی شده هنوز هم در این رابطه سئوالی در ذهنتان وجود دارد با ما در ارتباط باشید.

روش استفاده از اندیکاتور شاخص حرکت جهت‌دار میانگین (ADX)

forex

شاخص جهت‌دار میانگین، یا ADX به طور خلاصه، نمونه‌ای دیگر از اسیلاتور است. از ۰ تا ۱۰۰ نوسان دارد، زیر ۲۰ نشان دهنده روند ضعیف و بالاتر از ۵۰ نشانگر روند قوی است.

بر خلاف استوکستیک، ADX صعودی یا نزولی بودن روند را مشخص نمی‌کند. در عوض، صرفاً قدرت روند فعلی را اندازه گیری می‌کند. به همین دلیل، ADX معمولاً برای تشخیص نوسان بازار یا شروع روند جدید استفاده می‌شود.

به نمودارهای جدید رسم شده نگاه کنید:

44 1

همان طور که می‌توانید در نمودار مشاهده کنید،EUR / CHF مدتی در محدوده ناحیه 20 بوده. بعد از آن با قدرت گرفتن روند خود را تا بالای 50 رسانده است که نشان دهنده آغاز قدرت گیری روند نزولی است.

حال به این مثال توجه کنید:

44 2

در مثال بالا بعد از شکست ناحیه خنثی ADX نیز به ما افزایش قدرت را نمایش می‌دهد. بعد از این افزایش، قیمت روتد صعودی خود را آغاز کرده است.

اگر مشکلی در استفاده از شاخص جهت دار میانگین وجود دارد، این است که دقیقاً زمان خرید یا فروش را به شما نمی‌گوید. آن چه می‌گوید این است که پیوستن به روند در حال پیشرفت درست است یا اندیکاتور یا شاخص خیر.

نحوه استفاده از ADX

یکی از روش های استفاده از این اندیکاتور، گرفتن تاییدیه برای زمان مناسب ورود به معامله است. همچنین به شما میگوید که میتوان با روند فعلی همراه شد یا اینکه قدرت خود را از دست داده است.

راهی دیگر ترکیب اندیکانور ADX با اندیکاتورهای دیگر است، به ویژه اندیکاتورهایی که روند نزولی یا صعودی جفت ارزها را مشخص می‌کند.

از اندیکاتور ADX می‌توان برای خروج زود هنگام از معاملات استفاده کرد.

به عنوان مثال، هنگامی که ADX به زیر ۵۰ می‌رسد، نشان می‌دهد که روند فعلی در حال از دست دادن قدرت خود می‌باشد. با دیدن این شرایط احتمال تغییر روند بالا میرود و شما می‌توانید از معامله خود خارج شوید.

آموزش اندیکاتور rsi و کاربرد های آن به همراه تصویر

اندیکاتور rsi

اندیکاتور rsi که با نام شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index) نیز شناخته می‌شود، یکی از ابزارهای مهم تحلیل تکنیکال و یکی از مهم ترین اندیکاتور ها است. بسیاری از معامله‌گران بورس و بازارهای مالی، برای شناسایی قدرت یا ضعف روند قیمت، اندیکاتور rsi را به کار می‌برند و از آن سیگنال خرید و فروش دریافت می‌کنند. در این مقاله به آموزش rsi می‌پردازیم و کاربردهای آن را برای‌تان شرح می‌دهیم.

اندیکاتور rsi چیست؟

اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی، مخفف Relative Strength Index است. RSI در تحلیل تکنیکال اندیکاتوری بازگشتی است که برای تأیید و تعیین نقاط قیمتی و سطوح بازگشتی بازار به‌کاربرده می‌شود و به دلیل اینکه در دو سطح بین ۰ تا ۱۰۰ در حال نوسان است. اندیکاتور اندیکاتور یا شاخص RSI نشان‌دهنده‌ی قدرت بازار و قدرت خریداران و فروشندگان نسبت به هم است و از همین حیث، شاخص قدرت نسبی نامیده شده است. در تنظیمات RSI نیز عموماً از تنظیم ١۴ روزه استفاده می‌شود. این اندیکاتور همانند اندیکاتور مکدی (MACD) در ردیف اسیلاتورها جای گرفته است که در مقاله آموزش اندیکاتور macd بطور کامل در رابطه با اندیکاتور macd صحبت شده‌است.

آموزش RSI در سامانه آساتریدر آگاه

اندیکاتور RSI در پنل تحلیل تکنیکال آساتریدرآگاه، در زیر نمودار سهام اصلی نمایش داده می‌شود. در گذشته محاسبه این اندیکاتور از طریق فرمول، بسیار سخت و پیچیده بوده؛ اما امروزه با چند کلیک در پنل تحلیل تکنیکال آساتریدر آگاه، به راحتی این اندیکاتور برای تحلیل گران به نمایش درمی‌آید.
طبق تصویر زیر در پنل تحلیل تکنیکال سامانه معاملاتی آگاه، ابتدا روی آیکون اندیکاتورها کلیک نمایید (شماره ۱)، در مرحله بعدی از لیست اندیکاتورهای نمایش داده‌شده، اندیکاتور Relative Strength Index (با جستجو RSI هم اندیکاتور نمایش داده می‌شود) را جستجو یا انتخاب کنید (شماره ۲)، در مرحله آخر اندیکاتور RSI در قسمت پایین نمودار نمایش داده می‌شود.

آموزش اندیکاتور RSI

کاربرد اندیکاتور RSI چیست ؟

اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال، یک نمودار خطی در پایین صفحه در اختیار شما قرار می‌دهد. در این نمودار دو سطح مهم ۳۰ و ۷۰ وجود دارد که به‌صورت خط‌چین بین نوسان ۰ تا ۱۰۰ قرار گرفته است. معمولاً نمودار سهام بین سطوح افقی ۳۰ تا ۷۰ نوسان بسیاری دارد. سطح افقی ۳۰ نقش یک حمایت‌کننده بسیار معتبر را ایفا می‌کند و نشان‌دهنده اشباع فروش است اندیکاتور یا شاخص اندیکاتور یا شاخص و روزهایی که با فشار فروش، اندیکاتور به سطح ۳۰ یا پایین‌تر از آن نزدیک می‌شود، نمودار RSI در روزهای آتی به سمت بالا بر می‌گردد. در سطح افقی ۷۰ و بالاتر از آن هم معمولاً بحث مقاومت وجود دارد که نمودار به اشباع خرید می‌رسد و به‌نوعی خریداران به حد اشباع و کاهش قدرت خرید رسیده‌اند و شاهد فشار فروش و کاهش قیمت در نمودار هستیم.

تا اینجا با توجه به آشنایی نسبت به نوسان در سطح ۳۰ تا ۷۰ در اندیکاتور RSI، نوعی دریافت سیگنال و استراتژی معاملاتی را فرا گرفتیم. البته لازم به ذکر در روندهای ایمپالس (صعودی یا نزولی) معمولاً جهش اصلی نمودار در بالای سطح ۷۰ یا پایین سطح ۳۰ است، اما در روندهای خنثی معمولاً نمودار بین دو سطح ۳۰ و ۷۰ نوسان می‌کند. شما همین‌طور می‌توانید در نمودار اندیکاتور RSI از ابزار خطوط روند استفاده نمایید. همان‌طور که در پنل تحلیل تکنیکال آساتریدرآگاه می‌توانیم از خطوط روند در چارت سهام استفاده کنیم، در نمودار RSI هم این فرآیند برای به دست آوردن نقاط خرید و فروش سهام قابل استناد و استفاده است. به‌عنوان نمونه طبق تصویر زیر، از نوار ابزار تحلیل تکنیکال در سمت چپ خطوط مورب را انتخاب می‌کنیم و با رسم یک خط مورب، در قسمت اشاره شده به دلیل شکست خط روند صعودی، سیگنال فروش دریافت می‌شود.

فرمول محاسبه اندیکاتور RSI

تا این بخش از مقاله با کارکرد و نحوه دریافت سیگنال از اندیکاتور RSI، آشنا شدیم. برای آگاهی از نحوه محاسبه اندیکاتور RSI در فرایند تحلیل سهم، به فرمول زیر دقت کنید:

برای محاسبه «میانگین سود» در ۱۴ روز گذشته، قیمت روزهای مثبت را جمع کرده و نتیجه را بر عدد ۱۴ تقسیم می‌کنیم. حال برای محاسبه «میانگین ضرر» در ۱۴ روز گذشته، قیمت روزهای منفی را با هم جمع کرده نتیجه را بر ۱۴ تقسیم می‌کنیم.

۱- قیمت روزهای مثبت:

روزهایی که قیمت آخرین معامله یا قیمت بسته شدن سهم، نسبت به روز قبل رشد داشته باشد.

۲- قیمت روزهای منفی:

روزهایی که قیمت آخرین معامله یا قیمت بسته شدن سهم، نسبت به روز قبل کاهش داشته باشد.

نکته مهم: استفاده از بازه زمانی ۱۴ روز، میزان ریسک و استرس معامله‌گران را کاهش می‌دهد و به این ترتیب می‌توان در یک بازه کوتاه‌مدت، سود خوبی به دست آورد.

دریافت سیگنال خرید و فروش از طریق خطوط روند

یکی دیگر از روش‌های نوسان‌ گیری در اندیکاتور آر اس آی، استفاده از خطوط روند است. مطابق تصویر زیر، از نوار ابزار سمت چپ صفحه ابزار «خط روند افقی» را انتخاب کنید. با استفاده از خط روند در نمودار RSI می‌توان یک روند صعودی یا نزولی رسم کرد. در مثال زیر ناحیه‌ای مشخص شده که نمودار RSI، با خط روند صعودی رسم شده، برخورد کرده است. درست در همین لحظه، سیگنال فروش صادر می‌شود. بهتر است دارایی سهام خود را در این شرایط بفروشید. البته دقت داشته باشید که اندیکاتور RSI به تنهایی اعتبار زیادی ندارد و از این اسیلاتور بیشتر برای تایید فرایند تحلیل استفاده می‌شود. یعنی بهتر است از این ابزار در کنار سایر ابزارهای تحلیل سهم در بازار بورس استفاده شود.

دریافت سیگنال خرید و فروش از طریق خطوط روند

دریافت سیگنال خرید و فروش از واگرایی منفی (نمودار اصلی و rsi)

گاهی اوقات در چارت سهام و اندیکاتور شاهد واگرایی هستیم؛ یعنی روی نمودار سهم شاهد قله‌ای بالاتر از قله قبلی هستیم. اما در اندیکاتور، قله‌ای پایین‌تر ثبت می‌شود. یعنی خطی که قله‌ها را به هم وصل می‌کند، روی چارت سهام به‌صورت صعودی بوده ولی روی اندیکاتور به شکل نزولی است. به‌اصطلاح این نوع واگرایی به واگرایی منفی مشهور بوده و نشان‌دهنده‌ی انتهای یک روند صعودی است.
نکته‌ی اصلی اینجاست که باید توجه داشته باشیم که قله‌ی دومی در چارت سهام حتماً تشکیل شده باشد و بعد از آن چند کندل پایین‌تر شکل بگیرد تا متوجه شویم که بالاترین نقطه به‌عنوان قله تشکیل شده است؛ زیرا در بسیاری از تحلیل ها افراد، واگرایی منفی را به چارتی که هنوز قله ی آن تشکیل نشده است نسبت می‌دهند، درحالی‌که این‌گونه نیست. در واقع در اینجا تشخیص پیوت ماژور بسیار مهم است. به‌منظور درک بهتر به تصویر زیر توجه فرمایید:

دریافت سیگنال خرید و فروش از واگرایی منفی

دریافت سیگنال خرید و فروش از واگرایی مثبت (نمودار اصلی و rsi)

حال اگر عکس این موضوع به وجود بیاید، یعنی در انتهای یک روند نزولی ما کفی را ببینیم که پایین‌تر از کف قبلی در نمودار است، اما در اندیکاتور کفی بالاتر تشکیل شده باشد، واگرایی مثبت را شاهد خواهیم بود، دقیقاً برعکس تصویری که در بالا مشاهده می‌کنید. این نوع واگرایی نشان‌دهنده‌ی انتهای یک روند نزولی است. در این حالت هم باید توجه داشته باشید که بعد از آخرین نقطه‌ای که به‌عنوان کف تشخیص دادید، چند کندل به سمت بالا تشکیل شده باشد تا بتوانید به‌عنوان واگرایی مثبت به آن استناد کنید. به‌منظور درک بهتر به تصویر زیر توجه فرمایید:

دریافت سیگنال خرید و فروش از واگرایی مثبت

فیلتر اندیکاتور RSI

همانور که توضیح داده شد با استفاده از اندیکاتور RSI در ابزار معاملاتی آساتریدر می‌توان نمودار یک سهم را تحلیل کرد و نقاط مقاومت و حمایت آن را در بازه ۳۰ و ۷۰ سنجید.
از این اندیکاتور می‌توان در سایت www.tsetmc.com نیز بهره برد. در این روش از سه فیلد سفارشی به ترتیب زیر استفاده می‌کنیم:

(c0)= مقدار اندیکاتور Rsi 14 روزه در موقعیت فعلی
(c1)= سیگنال خرید یا فروش
(c2) = تکرار مقدار اندیکاتور Rsi 14 روزه در موقعیت فعلی

در منوی بالای سایتtsetmc گزینه دیده‌بان بازار را انتخاب می‌کنیم.

فیلتر rsi

در گام بعدی و در صفحه جدید گزینه قالب نمایش را انتخاب می‌کنید.

آموزش فیلترنویسی RSI

در کادر باز شده گزینه جدول و فیلدهای کاربر را انتخاب می‌کنیم که در نتیجه‌اش ستون‌های C0، C1 و C2 به جدول اضافه می‌شود. بعد نوبت جایگزینی کد فیلتر اندیکاتور RSI می‌رسد. کد زیر را در قسمت فیلتر سایت جایگزین می‌کنید.

var CalculateRSI =function(period)

// Calculate first “average gain” and “average loss”
var gainSum=0;
var lossSum=0;

for (var i = 0; i < period; i++) var rec=[ih][len-1-i];
gainSum += rec.gain;
lossSum += rec.loss;
>

var averageGain=gainSum /period;
var averageLoss=lossSum / period;

// Calculate subsequent “average gain” and “average loss” values
for (var i = period + 1; i < len; i++) var rec=[ih][len-1-i];

averageGain=(averageGain* (period – 1) + rec.gain) / period;
averageLoss=(averageLoss* (period – 1) + rec. loss)/ period;

// Calculate RSI
var RS = 0; // Relative strength
var RSIndex = 0; // Relative strength index

فیلترنویسی rsi

سپس در موقعیت فعلی هر نماد در فیلد C0 و C2 درج شده و سپس با تحلیل رفتار این اندیکاتور سیگنال خرید یا فروش صادره در ستون C1 تکمیل شده و لیست قابل مشاهده محدود به نمادهای دارای سیگنال خرید یا فروش میشود.

آموزش تصویری اندیکاتور rsi

در موقعیت فعلی هر نماد در فیلد C0 و C2 درج شده و سپس با تحلیل رفتار این اندیکاتور سیگنال خرید یا فروش صادره در ستون C1 تکمیل شده و لیست قابل مشاهده محدود به نمادهای دارای سیگنال خرید یا فروش میشود.

برای آشنایی بیشتر با مبحث واگرایی در تحلیل تکنیکال، پیشنهاد می‌کنیم از مطالب زیر در بآشگاه بلاگ استفاده نمایید:

نتیجه گیری

به‌صورت کلی اندیکاتور ها تنها تعقیب‌کننده روند و ابزاری کمکی برای تحلیل تکنیکال به شمار می‌آیند. هرگز تنها با استفاده از یک اندیکاتور نمی‌توان به موقعیت خرید و فروش اکتفا کرد؛ بلکه این سیگنال ها تنها هشداری برای توجه بیشتر به موقعیت سهام و بررسی بیشتر آن است تا اگر شرایط آن مناسب باشد با کمک این ابزارها مانند اندیکاتور rsi بتوان به تحلیل‌های انجام‌شده استناد کرد.

اندیکاتورهای پیشرو و پسرو چگونه به تحلیل بازار ارزهای دیجیتال کمک می‌کنند؟

اندیکاتورهای پیشرو و پسرو از جمله مشهورترین ابزارهای تحلیل بازار ارزهای دیجیتال هستند. اندیکاتورهای پیشرو (Leading) و اندیکاتورهای پسرو یا تأخیری( Lagging) از دسته ابزارهایی هستند که برای پیش‌بینی و ارزیابی کلی از یک بازار کاربرد دارند. می‌توان گفت که اغلب اندیکاتورها با توجه به نوع کاراکتر و رفتار در یکی از این دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند. در ادامه بیشتر با اندیکاتورهای پیشرو و پسرو آشنا خواهید شد و می‌توانید از آن‌ها در تحلیل بازار ارزهای دیجیتال کمک بگیرید.

درباره اندیکاتورهای پیشرو و پسرو

به طور کلی سابقه استفاده از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال به دهه‌های اولیه قرن بیستم بازمی‌گردد. استفاده از این اندیکاتورها و شاخص‌ها ریشه در تئوری داو دارد. این تئوری بیان می‌کند که حرکت‌های قیمتی تصادفی نیست و با تجزیه و تحلیل کامل رفتارهای گذشته می‌توان قیمت بازار را پیش‌بینی کرد. به عبارتی تاریخ به نحوی تکرار می‌شود. اما علاوه بر تشخیص قیمت در بازارهای مالی از اندیکاتورها در کنار سایر متغیرها و شاخص‌های اقتصادی در ترسیم عملکرد اقتصادی نیز استفاده می‌شود. بیشتر اندیکاتورها به دو دسته پیشرو و پسرو تقسیم می‌شوند هرچند دسته‌بندی دیگری به نام ا ندیکاتورهای منطبق یا هم‌زمان نیز وجود دارد که کمتر مورد استفاده تحلیل گران قرار می‌گیرد.

اندیکاتورهای پیشرو قبل از اینکه یک چرخه اقتصادی یا روند بازار شروع و دچار تحول شود، تغییر می‌کنند. در سویی دیگر خروجی اندیکاتورهای پسرو بر اساس در نظر گرفتن و دنبال کردن رویدادهای گذشته و داده‌های تاریخی یک بازار یا اقتصاد خاص است و به همین دلیل است که این شاخص‌ها را Lagging به معنای با تأخیر نام‌گذاری کرده‌اند. این دو اندیکاتور را می‌توانید با عناوین دیگری مانند متقدم و متأخر و پیشرو و پیرو نیز جست‌وجو کنید.

این دو دسته از اندیکاتورها به طور گسترده‌ای میان سرمایه‌گذاران و تحلیل گران تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرد و به همین دلیل استفاده از این شاخص‌ها در معاملات سهام، فارکس و ارزهای دیجیتال بسیار کارآمد است. بد نیست بدانید که هیچکدام از این اندیکاتورها بر دیگری برتری ندارد و استفاده حرفه‌ای و حساب‌شده از هر اندیکاتور منجر به سودهای کلانی شده است.

شاخص‌های پیشرو و پسرو بر چه اساسی کار می‌کنند؟

شاخص‌های پیشرو (Leading indicators)

همان‌طور که اشاره کردیم؛ شاخص‌های پیشرو می‌توانند اطلاعاتی در مورد روندی که هنوز نمایان نشده است در اختیار ما قرار دهند. بنابراین، این شاخص‌ها ممکن است برای پیش‌بینی افت، بازگشت و بهبود احتمالی بازارهای مختلفی مورد استفاده قرار گیرند. این شاخص‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلفی باشند. به عنوان مثال از عملکرد بازار سهام، میزان فروش به صورت خرده فروشی گرفته تا حتی تعداد مجوزهای ساخت‌وساز ممکن است هر کدام نوعی شاخص پیشرو باشند.

بنابراین، شاخص‌های پیشرو تمایل دارند که پیش از چرخه‌های اقتصادی حرکت کنند و برای تجزیه و تحلیل کوتاه مدت و میان مدت گزینه مناسبی هستند. به عنوان مثال، بررسی مجوزهای ساختمانی را می‌توان نوعی شاخص اقتصادی پیشرو دانست و بر اساس آن ممکن است تقاضای آینده برای نیروی کار ساختمانی و سرمایه گذاری در بازار املاک را پیش‌بینی نمود.

شاخص‌های پسرو یا تأخیری (Lagging indicators)

برخلاف شاخص‌های پیشرو ، از شاخص‌های پسرو برای شناسایی روندهای موجودی استفاده می‌شود که شاید به خودی خود آشکار و ملموس نباشند. بنابراین، این نوع شاخص در پشت چرخه‌های اقتصادی حرکت می‌کنند.

معمولاً، از شاخص‌های پسرو برای تحلیل‌های بلندمدتی که بر اساس تاریخچه عملکرد اقتصادی یا داده‌های گذشته قیمتی است؛ استفاده می‌شود. به عبارتی دیگر، سیگنال‌های حاصل از شاخص‌های پسرو بر اساس روند بازار یا رویدادهای مالی است که پیشتر آغاز شده‌اند یا در حال حاضر به وجود آمده‌اند.

شاخص‌های هم‌زمان یا منطبق (Coincident indicators)

همان‌طور که گفتیم دسته‌بندی سوم کمتر محبوبی نیز در میان اندیکاتورها وجود دارد که به عنوان شاخص منطبق یا هم‌زمان شناخته می‌شود. شاید بتوان گفت که این شاخص‌ها در جایی میان دو شاخص بالا قرار دارند به این شکل که آن‌ها اطلاعاتی از وضعیت اقتصادی فعلی ارائه می‌دهند و در واقع نمایانگر وقایع حال هستند.

به عنوان مثال، می‌توان با اندازه‌گیری ساعات کار گروهی از کارکنان یا میزان تولید بخش خاصی از صنعت، مانند بخش تولید یا معدن، یک شاخص هم‌زمان را ایجاد کرد.

با این حال باید در نظر داشت که تعاریف شاخص‌های پیشرو، پسرو و هم‌زمان همواره واضح نیست و بسته به راه و روش در نظر گرفته شده می‌توان برخی از شاخص‌ها را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. این امر به ویژه در شاخص‌های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی (GDP) رایج است.

به طور سنتی، تولید ناخالص داخلی به عنوان یک شاخص پسرو در نظر گرفته شده زیرا بر اساس داده‌های تاریخی محاسبه می‌شود. با این حال، در برخی موارد ممکن است تغییرات اقتصادی را تقریباً به صورت آنی هم منعکس کند. همین مسئله می‌تواند این اندیکاتور را به یک شاخص هم‌زمان تبدیل کند.

رد پای شاخص‌ها در تحلیل تکنیکال

شاخص‌های اقتصادی فارغ از اینکه در کدام یک از دسته‌بندی‌ها قرار می‌گیرند بخش مهمی از بازارهای مالی هستند. بسیاری از معامله گران از ابزارهای تحلیل تکنیکال بهره برده که می‌توان آن‌ها با عنوان شاخص‌های پیشرو یا پسرو تعریف کرد.

همان‌طور که میدانیم، شاخص‌های برجسته تحلیل تکنیکال نوعی اطلاعات پیش‌بینی کننده را ارائه می‌دهند. این پیش‌بینی‌ها معمولاً بر اساس قیمت‌های بازار و حجم معاملات تعیین می‌شوند. این بدان معناست که احتمالاً در آینده نزدیک تحرکاتی در بازار رخ می‌دهد اما مانند هر شاخصی، همیشه هم به طور دقیق عمل نمی‌کنند.

از شاخص‌های پیشرو که در تحلیل تکنیکال هم مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توان به شاخص قدرت نسبی (RSI) و Stochastic RSI اشاره کرد. البته تنها این شاخص‌ها نیستند که به عنوان شاخص‌های پیشرو شناخته می‌شوند و حتی کندل ها هم به دلیل الگوهایی که ایجاد می‌کنند؛ می‌توانند نوعی شاخص پیشرو در نظر گرفته شوند. در عمل، این الگوها ممکن است دیدگاه و بینشی درباره رویدادهای آینده بازار ارائه دهند.

از سوی دیگر، شاخص‌های پسرو تحلیل تکنیکال بر اساس داده‌های قبلی کار می‌کنند و به معامله گران درباره آنچه قبلاً اتفاق افتاده است دیدگاهی ارائه می‌کنند. با تمام این اوصاف آن‌ها می‌توانند هنگام تشخیص روندهای جدید بازار مفید واقع شوند. به عنوان مثال، هنگامی که روند صعودی به پایان رسیده و قیمت به زیر میانگین متحرک ( moving average) می‌رسد، این می‌تواند به طور بالقوه بیانگر شروع روند نزولی باشد.

البته برخی از اندیکاتورها در هسته خود هم شاخص پیشرو و هم شاخص پسرو یا کند را بهره می‌برند به عنوان مثال، ابر ایچیموکو از دو شاخص پیشرو و پسرو تشکیل‌شده است.

شاخص‌های پیشرو و پسرو زمانی که برای تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند دارای مزایا و معایب منحصربه‌فرد خود هستند. مثلاً شاخص‌های پیشرو اگرچه آینده قیمت را پیش‌بینی می‌کنند اما سیگنال‌های خطا و گمراه‌کننده بسیاری نیز تولید می‌کنند.

در همین حال، شاخص‌های پسرو از آنجایی که به وضوح از داده‌های گذشته بازار ریشه گرفته‌اند؛ قابل‌اعتمادتر هستند. اما همان‌طور که از نامشان برمی‌آید عیب آن‌ها واکنش دیرهنگام به تحرکات بازار است تا حدی که یک سیگنال ممکن است آن‌قدر دیر برسد که موقعیت مطلوب از دست رفته و سود کمتری حاصل شود.

شاخص‌ها در اقتصاد کلان

همان‌طور که گفتیم شاخص‌ها علاوه بر ارزیابی قیمت آینده بازار برای تحلیل روندهای اقتصادی کلان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته شاخص‌های اقتصادی با آنچه در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند؛ متفاوت است. با این وجود همچنان می‌توان آن‌ها را در دسته‌بندی پسرو و پیشرو قرارداد.

به عنوان مثال خرده فروشی، قیمت مسکن و سطوح فعالیت تولیدی بخشی از شاخص‌های اقتصادی پیشرو هستند. به طور کلی، فرض بر این است که این شاخص‌ها فعالیت اقتصادی آینده را هدایت می‌کرده و یا حداقل دیدگاهی برای پیش‌بینی آینده ارائه می‌دهند.

از شاخص‌های کلان اقتصادی پسرو می‌توان به دو نمونه کلاسیک نرخ بیکاری و تورم اشاره کرد که به همراه شاخص تولید ناخالص داخلی و شاخص قیمت مصرف، برای ارزیابی رشد یک کشور در مقایسه با سال‌ها و دهه‌های گذشته مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سخن پایانی

شاخص‌های پیشرو و پسرو چه در تحلیل تکنیکال و چه در اقتصاد کلان کاربرد دارند و نقش مهمی در بسیاری از انواع مطالعات مالی ایفا می‌کنند. آن‌ها تفسیر انواع مختلفی از داده‌ها را میسر کرده و اغلب مفاهیم متعددی را در شکل یک ابزار با یکدیگر ترکیب می‌کنند.

به‌این‌ترتیب، این شاخص‌ها در نهایت می‌توانند روندهای آینده را پیش‌بینی کرده یا آن‌هایی را که در حال وقوع هستند تأیید کنند. علاوه بر این هنگام ارزیابی عملکرد اقتصادی یک کشور چه در رابطه با سال‌های گذشته و چه در مقایسه با سایر کشورها هم مفید واقع می‌شوند. برای فعالان بازار مهم است که بدانند شاخص‌ها یا اندیکاتورهایی که استفاده می‌کنند و از کدام دسته است تا در تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌های خود دچار اشتباه و خطای محاسباتی نشوند.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.