صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟
صندوق سرمایه گذاری اهرمی با مکانیزم خاص خود امکان سرمایهگذاری افراد با سطوح مختلف ریسک را فراهم می‌کند.
به گزارش بازار، صندوقهای سرمایهگذاری با توجه به ترکیب دارایی و نوع سرمایهگذاری، بازدهی صندوقهای اهرمی انواع و اقسام مختلفی دارند که صندوق سرمایهگذاری اهرمی یک نوع از این صندوقها است که در آن از مکانیزم اهرم استفاده شده است. این صندوق با توجه به داشتن دو ساز و کار، هم می‌تواند مناسب افراد ریسک‌گریز و هم مناسب افراد ریسک‌پذیر باشد. در ادامه با انواع صندوقهای سرمایهگذاری و سازوکار صندوق اهرمی آشنا می‌شویم.
صندوق سرمایهگذاری چیست؟
صندوق، واحد یا نهادی است که نقدینگی‌های سرمایهگذاران را جمع‌اوری می‌کند و با توجه به تصمیم مدیریت صندوق، این دارایی‌ها را در بازارهای مالی سرمایهگذاری می‌کند و از این طریق برای سرمایهگذاران خود سودآوری می‌کند. در واقع صندوقها متشکل از یک تیم‌حرفه‌ای هستند که در قبال دریافت کارمزد، با استفاده از دانش تحلیلی خود و سرمایه دیگران تلاش می‌کنند که با حداقل ریسک، بیشترین بازدهی را ایجاد کنند.
انواع صندوقهای سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری انواع مختلفی دارند، که شامل صندوق شاخصی، سهامی، اهرمی، مختلط، درآمد ثابت و مبتنی بر سکه طلا هستند.
صندوقهای سرمایهگذاری شاخصی همانطور که از نام آن مشخص است، صندوقی است که پرتفوی آن بر اساس یکی از شاخص‌های بازار (شاخص‌کل و شاخص کل هم‌وزن، شاخص قیمت و. ) مشخص میشود و روند نمودار صندوق هم‌گام با تغییرات نمودار شاخص خواهد بود.
صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت نیز جزء صندوق‌هایی با ریسک پایین هستند و معمولا کمی بیشتر از سود سپرده‌های بانکی را نصیب سرمایهگذاران خود می‌کنند. یک صندوق درآمد ثابت، به‌صورت دوره‌ای به سرمایهگذاران خود پرداخت سود دارد.
صندوق سرمایهگذاری سهامی، اکثر سبد دارایی آن را سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تشکیل می‌دهد. این صندوقها اغلب تقسیم سود دوره‌ای ندارند و میزان سرمایه سرمایهگذاران با تغییرات قیمت واحد این صندوق افزایش یا کاهش می‌یابد.
صندوقهای سرمایهگذاری اهرمی را هم می‌توان صندوقی بدون ریسک و هم صندوقی پرریسک معرفی کرد. در ادامه به معرفی این صندوق و نحوه عملکرد آن پرداخته خواهد شد.
صندوق سرمایهگذاری اهرمی چگونه صندوقی است؟
همانطور که در بالا گفته شد، صندوق اهرمی یکی از انواع صندوقهای سرمایهگذاری است که سرمایهگذاران می‌توانند برای سرمایهگذاری انتخاب کنند. وجود اهرم در این صندوق امکان کسب سود مضاعف را برای سرمایهگذاران فراهم می‌کند.
اما نحوه سرمایهگذاری و سوددهی این صندوق به‌چه صورتی است؟
این صندوق در سهام و حق‌تقدم سهام سرمایهگذاری می‌کند. در یک صندوق اهرمی، به‌صورت همزمان می‌تواند برای افراد ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز مناسب باشد. واحدهای این صندوق به دو صورت قابل معامله (etf) و صدور و ابطالی قابل بازدهی صندوقهای اهرمی خریداری هستند که واحدهای صدور و ابطالی این صندوقها، واحدهای بدون‌ریسک و واحدهای قابل معامله نیز واحد پرریسک نامیده می‌شوند. واحدهای صدور و ابطالی به دلیل تعیین کف و سقف سود دهی واحدهای بدون ریسک و واحدهای قابل معامله را نیز به‌دلیل وجود اهرم امکان چند برابر شدن بازدهی (سود یا ضرر) واحدهای پرریسک می‌نامند. برای آشنایی بیشتر با عملکرد این صندوق نیاز است تا سازوکار آن مورد بررسی قرار بگیرد.
سرمایهگذاری در صندوق اهرمی
صندوق اهرمی یک بازه تضمینی را برای واحدهای بدون ریسک در نظر میگیرد. به‌عنوان مثال صندوق اهرمی x حداقل بازدهی واحدهای بدون ریسک را ۲۰٪ درصد و حداکثر بازدهی را نیز ۲۵٪ درصد در نظر میگیرد. اگر شخصی در این صندوق سرمایهگذاری کند و در این زمان بازار با ریزش مواجه شود و بازدهی صندوق منفی باشد، صندوق موظف است که حداقل سود تضمین شده (۲۰٪) را به سرمایه‌گذار پرداخت کند. در این حالت جبران بازدهی سرمایهگذاری واحدهای بدون ریسک، از محل واحدهای پرریسک انجام میشود و سرمایهگذاران واحدهای پرریسک به صورت مضاعفی دچار زیان می‌شوند.
همچنین اگر صندوق در مدت زمان تعیین شده برای پرداخت سود، بازدهی مابین حداقل و حداکثر بازدهی تضمین بازدهی صندوقهای اهرمی شده، به‌عنوان مثال ۲۲٪ بازدهی داشته باشد، همین بازدهی کسب شده برای سرمایهگذاران واحدهای بدون ریسک و پرریسک لحاظ میشود.
چنانچه روند بازار در سیر صعودی قرار داشته باشد، و صندوق بیش از ۲۵٪ درصد (حداکثر بازدهی تضمین شده) بازدهی داشته باشد، همان ۲۵٪ درصد برای سرمایهگذاران واحدهای بدون ریسک در نظر گرفته میشود. و مازاد بازدهی نصیب سرمایهگذاران واحدهای پرریسک خواهد شد.
در صورتی که علاقه‌مند هستید اطلاعات بیشتری درباره بورس کسب کنید، می‌توانید با مراجعه به سامانه آموزش کارگزاری مفید به آدرس learning.emofid.com، از بیش از ۱۰۰۰ مطلب و ویدیوهای بورسی رایگان بهره‌مند شوید.
صفر تا صد صندوق های اهرمی
بطور کلی و در حال حاضر سه نوع صندوق سرمایهگذاری در بازار سرمایه وجود دارد که به ترتیب میزان پذیرش ریسک توسط سرمایهگذاران به صندوق های درآمد ثابت (بدون ریسک) ، مختلط و سهامی (ریسکی) دسته‌بندی می گردند. از طرف دیگر به دلیل محدودیت های قانونی، از دیرباز این صندوق ها امکان بهره‌گیری از منابع سیستم بانکی به بازار سرمایه را نداشتند که وجود این خلا باعث شد سازمان بورس با همکاری گروه مالی کاریزما نوع تازه ای از صندوق های سرمایهگذاری با عنوان "صندوق های اهرمی" را رونمایی نماید که در تاریخ 29 آذر ماه 1400 (1400/9/29) پذیره‌نویسی واحدهای آن آغاز گردید. به گفته کارشناسان این صندوق ها عموماً می‌بایست در رده صندوق های ریسکی دسته‌بندی گردد و این در حالی است که ساز و کار دیده شده در صندوق اخیر به نوعی است که طی آن سرمایهگذاران ریسک گریز نیز می توانند اقدام به خرید واحدهای آن نمایند.
__ ارکان صندوق و انواع واحد ها
در این نوع صندوق ها عمده پرتفوی صندوق را سرمایهگذاری در سهام و حق تقدم سهام شرکت ها تشکیل می‌دهد و مدیریت آن با بکارگیری حداقل ارکان شامل مدیر صندوق، مدیر ثبت، متولی و حسابرس اداره خواهد شد.
به جهت پوشش ریسک سرمایهگذاران ریسک‌گریز این صندوق ها دارای دو نوع واحد سرمایهگذاری می‌باشند:
1) واحد های عادی
این واحد ها دارای کف بازدهی (20 درصد) تعیین شده‌ای می‌باشند و از طرف دیگر سقف بازدهی (25 درصد) نیز برای آن در نظر گرفته شده است.
2) واحد های ممتاز
این واحد ها نه تنها دارای کف بازدهی نبوده بلکه نقش پشتیبان بازدهی حداقلی واحد های عادی را نیز ایفا می‌نمایند ولی از طرف بازدهی صندوقهای اهرمی دیگر در بازدهی مازاد واحد های عادی (نسبت به سقف تعیین شده) سهیم هستند که این ویژگی مناسب سرمایهگذاران با درجه ریسک‌پذیری بالاتر می‌باشد.
صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟
به زبان خودمانی، صندوق سرمایه گذاری اهرمی نسل جدیدی از صندوقهای سرمایه‌گذاری‌اند که درمقایسه با صندوقهای سرمایهگذاری عادی، انعطاف‌پذیری بیشتری دارند.
صندوق سرمایهگذاری اهرمی چیست؟
صندوقهای سرمایهگذاری اهرمی از جدیدترین ابزارهای مالی برای سرمایهگذاری محسوب می‌شوند که بنا به نیازهای کنونی بازار سرمایه طراحی شده‌اند. به زبان خودمانی، «صندوقهای اهرمی» نسل جدیدی از صندوقهای سرمایه‌گذاری‌اند که درمقایسه با صندوقهای سرمایهگذاری عادی، انعطاف‌پذیری بیشتری دارند. در اینجا با صندوقهای اهرمی بیشتر آشنا می‌شویم و ریسک‌ها و جذابیت‌های این نوع صندوقها را مرور می‌کنیم.
تعریف صندوق سرمایه گذاری اهرمی
همانطور که می‌دانید، سازوکار صندوقهای سرمایهگذاری به این شکل است که سرمایهگذاران با خرید واحدهای این صندوقها، منابع مالی خودشان را در اختیار مدیران صندوق می‌گذارند و مدیران این صندوقها، که تخصص‌شان سرمایهگذاری و کسب بازدهی از راه سرمایهگذاری است، منابع مالی صندوق را صرف خرید انواع اوراق بهادار می‌کنند تا از این راه برای سرمایهگذاران یا همان دارندگان واحدها، بازدهی ایجاد کنند.
نکته یک: در صندوقهای سرمایهگذاری عادی، سرمایه‌ای که در اختیار مدیران صندوق بازدهی صندوقهای اهرمی قرار میگیرد همان پولی است که سرمایهگذاران وارد صندوق می‌کنند.
تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری اهرمی با صندوقهای عادی در همین نکته بالا نهفته است: اساس کار صندوقهای سرمایهگذاری اهرمی طوری تعریف شده است که مدیران صندوق بتوانند متناسب با سرمایه‌ای که از طریق دارندگان واحدها در اختیار صندوق قرار میگیرد، از تسهیلات بانکی استفاده کنند. به عبارت ساده‌تر، صندوقهای اهرمی می‌توانند در کنار پولی که از سرمایهگذاران می‌گیرند، می‌توانند وام بگیرند و مجموع این پول و وام را در انواع اوراق بهادار سرمایهگذاری کنند. واژه «اهرم» در نام این صندوقها هم به همین موضوع اشاره دارد.
نکته ۲: صندوقهای اهرمی برای خرید انواع اوراق بهادار، می‌توانند علاوه بر آورده سرمایهگذاران، از اعتبار بانکی هم استفاده کنند.
صندوق های سرمایه گذاری اهرمی چگونه کار می‌کنند؟
سازوکار صندوقهای اهرمی تفاوت‌هایی با صندوقهای معمولی دارد. مهمترین تفاوت هم این است که این صندوقها می‌توانند انتظارات طیف وسیع‌تری از سرمایهگذاران را پوشش بدهند و به این ترتیب این امکان را دارند که منابع مالی بیشتری جذب کنند. به بیان ساده‌تر، هم‌سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز، که به دنبال سودهای تضمین‌شده‌اند، می‌توانند در این صندوقها سرمایهگذاری کنند و هم آن دسته از سرمایه‌گذارانی که تمایل دارند ریسک بیشتری متحمل شوند و در مقابل به سود بالاتر برسند.
نکتهٔ دیگری که درمورد سازوکار صندوقهای اهرمی وجود دارد این است که خریدوفروش واحدهای این صندوقها هم منعطف‌تر است. در واقع، صندوقهای اهرمی نخستین صندوقهای فعال در بازار سرمایه ایرانند که همزمان از دو روش «صدور و ابطال» و «معامله در بورس» میشود واحدهایشان را خریدوفروش کرد.
واحدهای عادی و ممتاز صندوقهای سرمایهگذاری اهرمی
گفتیم که صندوق سرمایه گذاری اهرمی می‌توانند برای طیف وسیعی از سرمایهگذاران (از ریسک‌گریز تا ریسک‌پذیر) جذابیت داشته باشد. اما چطور چنین چیزی ممکن است؟ پاسخ این سؤال را باید در نوع واحدهای این صندوقها جست‌وجو کرد. واحدهای صندوقهای سهامی اهرمی به دو نوع عادی و ممتاز تقسیم میشود که هر کدامشان برای دسته خاصی از سرمایهگذاران مناسب است.
واحدهای عادی
واحدهای عادی یا Date Base Units واحدهایی‌اند که برای آنها سقف سود در نظر گرفته میشود و این سقف به‌نوعی تضمین‌شده است. به عبارت دیگر، این واحدها معادل واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابتند و برای آن دسته از سرمایه‌گذارانی مناسب است که می‌خواهند از سود ماهانه‌شان اطمینان داشته باشند.
واحدهای ممتاز
جذابیت اصلی صندوق سرمایه گذاری اهرمی در همین واحدهای ممتاز یا Equity Base Units است. اول از همه به این نکته اشاره کنیم که خود واحدهای ممتاز به ۲ دسته تقسیم می‌شوند: واحدهای ممتاز خاص و عام. واحدهای ممتاز خاص تحت مالکیت مؤسسان صندوقند و نمی‌شود آنها را مانند واحدهای دیگر در بازار خریدوفروش کرد. (البته انتقال این واحدها امکان دارد، ولی باید تحت شرایط خاصی انجام شود.) پس می‌ماند واحدهای ممتاز عام.
واحدهای ممتاز عام را میشود خریدوفروش کرد. نکته این واحدها این است که برای آنها کف و سقف سود در نظر نگرفته‌اند و می‌توانند نسبت به واحدهای عادی بازدهی بالاتری داشته باشند. البته این امکان هم وجود دارد که بازدهی واحدهای ممتاز نسبت به واحدهای عادی کمتر باشد و ریسک این واحدها هم از همین جا ناشی میشود.
نکته یک: دارندگان واحدهای ممتاز خاص در مدیریت صندوق حق رأی دارند، اما این حق رأی برای صاحبان واحدهای ممتاز عام تعریف نشده است.
نکته ۲: صندوق سرمایه گذاری اهرمی می‌توانند حداکثر به‌اندازه ۵ درصد از ارزش خالص دارایی‌های واحدهای سرمایهگذاری ممتاز تسهیلات بانکی بگیرند.
چرا به این صندوقها می‌گویند صندوقهای اهرمی؟
همانطور که گفتیم، یکی از دلایل استفاده از واژه «اهرمی» در نام این صندوقها، این است که این صندوقها می‌توانند از تسهیلات بانکی استفاده کنند. اما استفاده از واژه «اهرمی» دلیل دیگری هم دارد: بخشی از اهرم لازم برای سرمایهگذاری در اوراق بهادار را خود دارندگان واحدها ایجاد می‌کنند.
ماجرا از این قرار است که دارندگان واحدهای ممتاز می‌پذیرند که تفاوت بازدهی تعیین‌شده با بازدهی محقق‌شده برای سرمایهگذاران عادی را متقبل شوند. به زبان ساده‌تر، اگر بازدهی حاصل از فعالیت‌های صندوق کمتر از بازدهی تعیین‌شده برای سرمایهگذاران عادی باشد، این تفاوت بازدهی از جیب سرمایهگذاران ممتاز تأمین خواهد شد. یعنی اینکه سرمایهگذاران ممتاز علاوه بر اینکه زیان واحدهای سرمایهگذاری خودشان را متقبل می‌شوند، باید زیان واحدهای سرمایهگذاری عادی را هم قبول کنند. اما اگر بازدهی حاصل از فعالیت‌های صندوق بیشتر از بازدهی تعیین‌شده باشد، سرمایهگذاران ممتاز علاوه بر بازدهی واحدهای خودشان، تفاوت سود حاصل از سرمایهگذاری واحدهای عادی را هم دریافت می‌کنند. به این ترتیب، سرمایه دارندگان واحدهای عادی مانند نوعی اهرم برای سرمایهگذاران ممتاز عمل می‌کند.
مثال ساده‌اش میشود کسی که برای انجام فعالیتی اقتصادی، از بانک یا آشنایان پول میگیرد و تضمین می‌دهد که این پول را طی مدتی معین و با سودی مشخص برگرداند. سپس با این پول فعالیت اقتصادی‌اش را انجام می‌دهد و سودوزیان حاصل از این فعالیت اقتصادی برای خودش میشود. صندوقهای اهرمی در واقع واسطه‌ای برای انجام چنین فعالیتی‌اند.
تعیین محدوده بازدهی صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس امیدنامه
همانطور که گفتیم، محدوده مشخصی برای بازدهی صندوق سرمایه گذاری اهرمی در نظر گرفته میشود. این محدوده را امیدنامه صندوق مشخص می‌کند. اگر بازدهی صندوق کمتر از کف این محدوده باشد، حداقل بازدهی مصوب برای صاحبان واحدهای عادی از محل واحدهای ممتاز صندوق تامین میشود. اما اگر صندوق بیشتر از سقف محدوده بازدهی صندوقهای اهرمی تعیین‌شده بازدهی داشته باشد، مازاد بازدهی حاصل از محل واحدهای عادی به واحدهای سرمایهگذاری ممتاز تعلق میگیرد.
صندوقهای اهرمی کجا سرمایهگذاری می‌کنند؟
همانطور که مطلعید، صندوقهای سرمایهگذاری عادی را بر اساس دارایی‌هایشان به ۳ دسته تقسیم می‌کنند: صندوقهای درآمد بازدهی صندوقهای اهرمی ثابت، صندوقهای مختلط و صندوقهای سهامی. ترکیب دارایی‌های این صندوقها هم مشخص است و مثلا حد نصاب مشخصی از دارایی‌های صندوق باید در سهام و حق تقدم یا اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری شود.
صندوق سرمایه گذاری اهرمی نیز از این جهت در گروه «صندوقهای سرمایهگذاری در سهام» یا همان صندوقهای سهامی قرار می‌گیرند. یعنی اینکه بخش اصلی دارایی‌های این صندوقها از سهام و حق تقدم سهام تشکیل میشود.
ارکان صندوق های سرمایه گذاری اهرمی
صندوقهای سرمایهگذاری از چند رکن تشکیل می‌شوند که هر کدامشان وظیفه خاصی به عهده دارد و اگر سرمایه‌گذار دقیقی باشیم، باید به این رکن‌ها دقت کنیم. دقت به همین رکن‌هاست که مشخص می‌کند صندوق را چه کسانی اداره می‌کنند بازدهی صندوقهای اهرمی و سازوکار نظارت بر فعالیت صندوق چگونه است.
در هر صورت، مقررات مربوط به تأسیس صندوقهای اهرمی به‌گونه‌ای تدوین شده است که این نوع صندوقها حداقل تعداد ارکان را داشته باشند. به عبارت دیگر، ارکان این صندوقها عبارتند از مدیر صندوق، مدیر ثبت، متولی و حسابرس.
شکل‌گیری صندوق های اهرمی و نحوه ورود و خروج
صندوقهای اهرمی با پذیره‌نویسی واحدهای ممتاز و رسیدن به سرمایه ۵۰۰ میلیارد تومانی مجوز فعالیت می‌گیرند. بعد از دریافت این مجوز است که امکان صدرو واحدهای عادی را هم پیدا می‌کنند.
نکته یک: ارزش مجموع واحدهای عادی صندوق حداکثر می‌تواند دو برابر ارزش واحدهای ممتاز باشد.
نکته ۲: از آنجا که واحدهای ممتاز به‌نوعی پشتیبان واحدهای عادی محسوب می‌شوند، قابل ابطال نیستند و فقط میشود این واحدها را در بورس خریدوفروش کرد.
مزایا و معایب سرمایه گذاری در صندوق های اهرمی
بر اساس آنچه تا اینجا گفتیم، می‌توانیم مزایای صندوقهای اهرمی را در فهرست زیر خلاصه کنیم.
- سود واحدهای ممتاز اهرمی است
- سود واحدهای عادی تضمین‌شده است
- میشود با تکیه بر دانش مالی مدیران صندوق، از ریسک‌های ناشی از سرمایهگذاری غیرحرفه‌ای در امان ماند
- واحدهای این صندوقها را میشود هم به صورت «صدور و ابطال» و هم از طریق بورس خریدوفروش کرد
معایب صندوقهای اهرمی را هم میشود به این صورت خلاصه کرد:
- دارندگان واحدهای ممتاز عام در مدیریت صندوق حق رأی ندارند
- سرمایهگذاران کنترلی بر سبد سرمایه‌گذاری‌شان ندارند
- در حال حاضر، ضامن نقدشوندگی و رکن بازارگردان برای صندوقهای اهرمی در نظر گرفته نشده است که می‌تواند نقدشوندگی واحدهایشان را با مشکل مواجه کند
جمع‌بندیصندوق های سرمایه گذاری اهرمی از جدیدترین ابزارهای سرمایه‌گذاری‌اند که به بازار سرمایه ایران معرفی شده‌اند. این صندوقها می‌توانند همزمان برای سرمایهگذاران ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز مناسب باشند. این صندوقها برای نقدشوندگی و روان‌شدن معاملات بورس هم می‌توانند مفید باشند و احتمال دارد که بتوانند سرمایه‌های بیشتری را به سمت بورس روانه کنند.
در حال حاضر هیچ صندوق سرمایهگذاری اهرمی تأسیس نشده است، اما به نظر می‌رسد بعد از طی مراحل قانونی، شرکت‌های سرمایهگذاری به‌زودی اخبار مربوط به تأسیس و پذیره‌نویسی صندوقهای سرمایهگذاری اهرمی را منتشر کنند.
صندوق اهرمی، مطمئن‌ترین راه سرمایهگذاری در بازار بورس
صندوق اهرمی، یکی از پربازده‌ترین انواع صندوقهای سرمایهگذاری است که به دلیل داشتن واحدهای دارای ریسک و بدون ریسک، برای شمار زیادی از سهامداران مناسب است.
اختصاصی آگاه پرس- در ادامه سلسله یادداشت‌های «سواد بورسی»، در این یادداشت به بررسی «صندوق اهرمی» می‌پردازیم.
استفاده از صندوقهای سرمایهگذاری یکی از روش‌های سرمایهگذاری غیر مستقیم در بازار بورس است و صندوق اهرمی یکی از بهترین انواع صندوقهای سرمایهگذاری محسوب میشود.
با سرمایهگذاری در صندوقهای اهرمی، صاحبان سرمایه می‌توانند مبلغی بیشتر از دارایی خود را معامله کنند. این مورد، بزرگترین مزیت صندوق اهرمی نسبت به سایر صندوقهای سرمایهگذاری است.
لازم به ذکر است که ماهیت اصلی صندوق اهرمی مشابه با صندوق سهامی است؛ چراکه بخش زیادی از پرتفوی آن را سهام شرکت‌های بورسی تشکیل می‌دهد.
اما تفاوت صندوق اهرمی با سایر صندوقهای سرمایهگذاری چیست؟ سایر صندوقها مانند صندوق سهامی برای خرید سهم از دارایی‌های خود استفاده می‌کنند. این در حالی است که در صندوقهای اهرمی امکان استفاده از اعتبار بانکی برای خرید سهام وجود دارد.
سیستم اعتباری در صندوقهای اهرمی باعث میشود تا سرمایهگذاران در این صندوقها، به بازدهی بیشتری دست پیدا کنند. اما توجه به این نکته ضروری است که در صورت منفی شدن بازار، حجم ضرر و زیان این افراد نیز بیشتر خواهد بود.
واحدهای سرمایهگذاری در صندوقهای اهرمی به دو شکل بدون ریسک (صدور و ابطال) و دارای ریسک (ETF) خرید و فروش می‌شوند. واحدهای عادی یا بدون ریسک مناسب افرادی است که روحیه ریسک‌پذیری پایینی دارند. اما واحدهای دارای ریسک که با نام واحد ممتاز هم شناخته شده‌اند، خود به دو نوع واحد ممتاز عام و واحد ممتاز خاص تقسیم شده است.
واحد ممتاز عام به سرمایه‌گذارانی توصیه میشود که روحیه ریسک‌پذیری بالایی دارند. اگرچه که این سهامداران، حق رای در مدیریت صندوق را ندارند اما امکان معامله سهم آنها در بازار سرمایه وجود دارد.
واحد ممتاز خاص به موسسان صندوق اختصاص یافته است. این افراد در مجمع صندوق حق رای دارند. اما باید بدانید که انتقال واحدهای ممتاز خاص دارای ضوابط خاص خود است.
به نظر شما شرایط و میزان بازدهی سرمایهگذاری در صندوق اهرمی چقدر است؟ در پاسخ به این سوال باید عنوان کنیم که حداقل و حداکثر میزان سود برای واحدهای عادی صندوقهای اهرمی از پیش تعیین شده است. به همین علت، صاحبان این نوع صندوق تحت هر شرایطی میزان مشخصی از سود را دریافت می‌کنند. البته توجه به این نکته ضروری است که صاحبان این نوع سهام هرگز بیشتر از سقف سود تعیین شده را دریافت نخواهند کرد. این در حالی است که کف و سقف سود بازدهی صندوقهای اهرمی برای واحدهای ممتاز مشخص نشده است.
بازدهی صندوقهای اهرمی
رضا نوحی از تدوین مقررات مربوط به صندوق سرمایهگذاری سهامی اهرمی با امکان سرمایهگذاری همزمان سرمایهگذاران ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر خبر داد و گفت: این نخستین نوع صندوق سرمایهگذاری خواهد بود که همزمان از هر دو سازوکار صدور و ابطال و بورس‌ها جهت سرمایهگذاری و انتقال مالکیت واحدهای سرمایهگذاری بهره میگیرد .
رئیس اداره امور صندوقهای سرمایهگذاری سازمان بورس در این خصوص به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: مقررات مربوط به این نوع از صندوقهای سرمایهگذاری طوری تدوین شده است که صندوق ملزم به رعایت نصاب صندوقهای سهامی است. در این صندوقها عمدۀ پرتفوی صندوق را سرمایهگذاری در سهام و حق تقدم سهام تشکیل خواهد داد؛ همچنین مدیریت پرتفوی صندوق به شکل فعال بوده و مدیر صندوق می‌تواند بر اساس نصاب تعریف شده، نسبت به سرمایهگذاری در سهام و حق تقدم سهام اقدام کند.
رضا نوحی، این صندوقها را دارای واحدهای ممتاز و عادی عنوان کرد و افزود: واحدهای عادی صندوق دارای کف بازدهی بوده و از طرف دیگر برای آنها سقف بازدهی در نظر گرفته شده است. تامین حداقل بازدهی تعیین شده برای دارندگان واحدهای عادی در شرایطی که بازدهی صندوق کمتر از نرخ مذکور باشد، از محل واحدهای ممتاز انجام می شود و چنانچه بازدهی صندوق بیش از حداکثر نرخ بازدهی تعیین شده برای واحدهای عادی باشد، مازاد بازدهی واحدهای عادی نسبت به سقف تعیین شده به واحدهای ممتاز تعلق میگیرد. بازدهی مذکور به شکل روزانه مورد محاسبه قرار گرفته و باید اعلام شود.
شرایط واحدهای عادی
وی توضیح داد: در این صندوقها برای ورود و خروج متقاضیان سرمایهگذاری در واحدهای عادی از سازوکار مبتنی بازدهی صندوقهای اهرمی بازدهی صندوقهای اهرمی بر صدور و ابطال استفاده میشود و ورود و خروج متقاضیان سرمایه گذاری در واحدهای ممتاز از طریق معاملات واحدهای ممتاز در بورس انجام میشود؛ به عبارتی این نخستین نوع صندوق سرمایهگذاری خواهد بود که همزمان از هر دو سازوکار صدور و ابطال و بورس‌ها جهت سرمایهگذاری و انتقال مالکیت واحدهای سرمایه گذاری بهره میگیرد.
شرایط واحدهای ممتاز
رئیس ادارۀ امور صندوقهای سرمایهگذاری افزود: با توجه به اینکه واحدهای ممتاز در این صندوق به عنوان پشتیبان صدور واحدهای عادی هستند، لذا قابل ابطال نبوده و صرفاً از طریق بازار قابل معامله است. از طرف دیگر به منظور توسعۀ صندوق، صدور واحدهای ممتاز در طول دورۀ فعالیت صندوق به نام مدیر صندوق پیش‌بینی شده است. مطابق مقررات تدوینی، در طول دورۀ فعالیت صندوق، صدور واحدهای عادی تا ۲ برابر ارزش کل واحدهای ممتاز صادر شده امکان‌پذیر است.
نحوۀ شکل گیری و ارکان صندوق
نوحی در خصوص نحوۀ شکل‌گیری و ارکان صندوق اظهار داشت: مقررات مربوطه طوری تدوین شده است که صندوق حداقل تعداد ارکان را داشته باشد. ارکان این صندوق شامل مدیر صندوق، مدیر ثبت، متولی و حسابرس هستند. در این صندوقها واحدهای ممتاز در دو نوع اول و دوم ارائه می شود. صرفاً دارندگان واحدهای ممتاز نوع اول دارای اختیار شرکت در مجامع و رایگیری بوده و در سایر موارد ویژگیهای واحدهای ممتاز نوع اول و دوم مشابه یکدیگر است.
وی ادامه داد: واحدهای ممتاز غیرقابل ابطال بوده و در بورس قابل معامله هستند. این صندوقها با پذیره‌نویسی واحدهای ممتاز به مبلغ حداقل 5،000 میلیارد ریال مجوز فعالیت دریافت می‌کنند و صدور واحدهای عادی صرفاً بعد از دریافت مجوز فعالیت امکان پذیر است.
مهمترین مزیت صندوق اهرمی
همان طور که در بالا اشاره شد، رئیس ادارۀ امور صندوقهای سرمایهگذاری سازمان بورس، بزرگترین مزیت این نوع صندوقها را امکان سرمایهگذاری همزمان سرمایهگذاران ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر در واحدهای این صندوقها بیان کرد و گفت: براین اساس، اشخاص ریسک‌پذیر می توانند نسبت به سرمایهگذاری در واحدهای ممتاز این صندوق اقدام کنند و اشخاص ریسک‌گریز با سرمایهگذاری در واحدهای عادی این صندوق، حداقل بازدهی عنوان شده در امیدنامه صندوق را به دست می‌آورند.
محدود ۀ بازدهی
وی تصریح کرد: محدودۀ بازدهی تعیین شده شامل، کف و سقف بازدهی بوده و در شرایطی که بازدهی صندوق کمتر از کف بازدهی اعلامی باشد، حداقل بازدهی اعلام شده برای دارندگان واحدهای عادی بازدهی صندوقهای اهرمی از محل واحدهای ممتاز این صندوق تامین می شود؛ از سویی دیگر چنانچه بازدهی صندوق بیش از سقف بازدهی تعیین شده باشد، مازاد بازدهی ایجاد شده از محل واحدهای عادی نسبت به سقف مذکور، به واحدهای سرمایهگذاری ممتاز تعلق می گیرد.
مزایای واحدهای ممتاز
رضا نوحی تاکید کرد: سرمایهگذاری در واحدهای ممتاز این صندوق، این امکان را برای سرمایهگذاران یادشده فراهم می کند تا از منابع جمع آوری شده از محل واحدهای سرمایه گذاری عادی به عنوان اهرم استفاده کنند. به همین منظور هر گونه تغییرات در کلیات بازار سرمایه، اثر مضاعفی را بر بازدهی واحدهای ممتاز متصور می کند.
رئیس اداره امور صندوقهای سرمایهگذاری اظهار کرد: با توجه به اینکه این صندوق از نوع صندوقهای سهامی است، اشخاص حقوقی دارای مجوز سبدگردانی معتبر مجاز به ارائۀ تصدی سمت مدیریت صندوق بوده و پس از ابلاغ مقررات مربوطه می‌توانند نسبت به تأسیس صندوق فوق اقدام کنند.
نوحی در ادامه اظهار کرد: با توجه به بازدهی قابل قبول سرمایهگذاری بلند مدت در بازار سرمایه، انتظار میرود با استقبال هر دو طیف سرمایهگذاران از سرمایهگذاری در این صندوق، شاهد پاسخگویی همزمان به نیازهای سرمایهگذاران ریسک پذیر و ریسک گریز با استفاده از یک ابزار باشیم. وی خاطر نشان کرد: اساسنامه و امیدنامه نمونۀ صندوق یاد شده به مدت یک هفته در تارنمای سازمان جهت دریافت اظهارات فعالان بازار سرمایه قرار می گیرد و پس از آن ابلاغ خواهد شد.
دیدگاه شما