الاکلنگ نرخ بهره
بازار کامودیتی‌ها این روزها تحت تاثیر افزایش نرخ بهره فدرال‌رزرو ریزش‌های سنگینی را تجربه می‌کنند، این در حالی است که طرف عرضه با توجه به تحولاتی نظیر جنگ اوکراین منقبض شده و چالشی بزرگ را برای بسیاری از فعالان اقتصادی و صاحبان صنایع بزرگ در سرتاسر دنیا به وجود آورده است. در این میان سیاست‌های پولی نهادهای بزرگی نظیر فدرال‌رزرو در قیمت کالاها و خدمات در دنیا نقش محوری و تعیین‌کننده دارند.
نرخ بهره را به طور بسیار ساده می‌توان هزینه استقراض پول نامید. هرچقدر هزینه استقراض پول در بازارها بالاتر باشد، صاحبان صنایع و کسب‌و‌کارها باید هزینه بیشتری برای دسترسی به منابع پولی بپردازند و در جهت مقابل نیز نرخ سود مورد انتظار آنها برای تداوم کسب‌و‌کار بالاتر می‌رود. بنابراین بسیاری از کسب‌و‌کارها در چنین وضعیتی محتاط‌تر عمل کرده، پول کمتری استقراض می‌کنند و گردش پول کندتر می‌شود.
به افزایش نرخ بهره با توجه به کارکردی که توضیح داده شد، سیاست انقباضی می‌گویند. در نقطه مقابل، سیاست انبساطی قرار دارد که با کاهش نرخ بهره و افزایش قدرت و ریسک استقراض پول، اجازه هرچه بیشتر ورود و افزایش فعالیت سرمایه‌گذاران خرد و کلان و تولید هرچه بیشتر کالا داده می‌شود. اما نهادی که در آمریکا نرخ پایه بهره را تعیین میکند، فدرال‌رزرو یا همان بانک مرکزی آمریکا است. هر زمان که نرخ بهره در حال افزایش یا کاهش است، معمولا در مورد نرخ وجوه فدرال (یا به اصطلاح نرخ بهره پایه) بیشتر به گوش می‌رسد. این نرخی است که بانک‌ها برای وام دادن به یکدیگر استفاده می‌کنند. می‌تواند روزانه تغییر کند و از آنجایی که این حرکت نرخ بر سایر نرخ‌های وام تاثیر می‌گذارد، از آن به عنوان شاخصی برای نشان دادن افزایش یا کاهش نرخ بهره استفاده می‌شود. این تغییرات می‌تواند بر تورم و رکود تاثیر بگذارد. تورم به افزایش قیمت کالاها و خدمات در طول زمان اشاره دارد. این واکنش‌ها نتیجه یک اقتصاد قوی و سالم است. با این حال، اگر تورم کنترل نشود، می‌تواند به کاهش قابل توجه قدرت خرید منجر شود.
مسیر نرخ بهره در سیاست‌های فد
برای کمک به کنترل تورم، فدرال‌رزرو شاخص‌های تورمی مانند شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) و شاخص قیمت تولید‌کننده (PPI) را بررسی میکند. زمانی که این شاخص‌ها شروع به افزایش بیش از ۲ تا ۳ درصد در سال کنند، فدرال‌رزرو نرخ وجوه فدرال (همان نرخ بهره پایه) را افزایش می‌دهد تا افزایش قیمت‌ها را تحت کنترل نگه دارد. نرخ وجوه فدرال بر نرخ اصلی تاثیر می‌گذارد، که همان نرخ پایه‌ای است که سایر نرخ‌های بهره براساس آن تنظیم می‌شود، مانند نرخ وام مسکن و نرخ وام‌های شخصی. به گزارش سنا، از آنجایی که نرخ بهره بالاتر به معنای هزینه وام بالاتر است، مردم در نهایت شروع به هزینه کمتر خواهند کرد. تقاضا برای کالاها و خدمات پس از آن کاهش می‌یابد که باعث کاهش تورم می‌شود. یک مثال خوب از اعمال این سیاست انقباضی، بین سال‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۸۱ رخ داد. تورم ۱۴ درصد بود و فدرال‌رزرو نرخ بهره را به ۱۹ درصد افزایش داد. این امر باعث رکود شدید شد، اما به تورم مارپیچی که کشور می‌توانست با آن مواجه شود، پایان داد. به طور مشابه، برای مبارزه با تورم فزاینده در سال ۲۰۲۲، فدرال‌رزرو در طول سال نرخ‌های خود را افزایش داده که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. در مقابل، کاهش نرخ بهره می‌تواند باعث پایان رکود شود. هنگامی که فدرال‌رزرو نرخ وجوه فدرال را کاهش می‌دهد، وام گرفتن پول ارزان‌تر می‌شود. این باعث می‌شود مردم دوباره شروع به خرج کنند. یک مثال خوب از این اتفاق در سال ۲۰۰۲ رخ داد؛ زمانی که فدرال‌رزرو نرخ وجوه فدرال را به ۲۵/۱ درصد کاهش داد این امر کمک زیادی به بهبود اقتصاد در سال ۲۰۰۳ کرد. با افزایش و کاهش نرخ وجوه فدرال، فدرال‌رزرو می‌تواند از تورم سرسام‌آور جلوگیری کند و از شدت رکود بکاهد.
تاثیر نرخ بهره فد بر شاخص دلار و بازارهای جهانی
نکته مهم دیگری که در خصوص نقش نرخ بهره پایه فدرال‌رزرو بر اقتصاد جهانی وجود دارد، به شاخص دلار مربوط می‌شود. هنگامی که فدرال‌رزرو نرخ بهره پایه را افزایش می‌دهد، معمولا نرخ بهره را در کل اقتصاد افزایش می‌دهد، که به قدرتمند شدن دلار منجر می‌شود. بازدهی بالاتر، سرمایه را از سوی سرمایه‌گذاران خارج از کشور جذب میکند که به دنبال بازده بالاتر اوراق قرضه و محصولات با نرخ بهره بالاتر هستند. افزایش یا کاهش نرخ وجوه فدرال به خوبی با حرکت نرخ مبادله دلار آمریکا در مقابل سایر ارزها ارتباط دارد. اما هنگامی که شاخص دلار نسبت به سایر ارزها تقویت می‌شود، از آنجایی که اکثر کامودیتی‌ها براساس دلار ارزشگذاری می‌شوند، قیمت کامودیتی‌ها حالا با دلار قدرتمندتر کاهش می‌یابد. برای روشن‌تر شدن این موضوع یک مثال می‌زنیم؛ فرض کنید قیمت هر بشکه نفت در بازارهای جهانی ۱۰۰ دلار است. با افزایش نرخ بهره فدرال‌رزرو، دلار نسبت به سایر ارزها قدرتمندتر می‌شود که به معنی قدرت خرید بالاتر هر یک دلار نسبت به قبل از افزایش نرخ بهره است. در شرایط جدید، هر ۱۰۰ دلار قدرت خرید به مراتب بالاتری از گذشته دارد و این بدان معنی است که بدون درنظر گرفتن سایر متغیرهای موثر بر قیمت نفت، هر بشکه نفت باید با قیمتی کمتر از ۱۰۰ دلار معامله شود. حال به خوبی می‌توانیم درک کنیم که افزایش نرخ بهره فدرال‌رزرو، چگونه با سلطه هژمونی دلار باعث کاهش قیمت دلاری کامودیتی‌ها خواهد شد و بخش بزرگی از ریزش‌های قیمت‌های انواع دارایی‌های سهام و کامودیتی‌های دلارمحور، ناشی از افزایش قدرت خرید دلار است.
کشیده شدن ترمز تورم با هزینه رکود تورمی
در تاریخ ۱۵ ژوئن سال ۲۰۲۲ (سه هفته پیش) جروم پاول رییس فدرال‌رزرو در کنفرانس مطبوعاتی خود خبر از افزایش ۷۵ واحدی (۷۵/۰ درصدی) نرخ بهره پایه ایالات متحده داد. رویدادی که از آن به عنوان بزرگ‌ترین افزایش نرخ بهره در ۲۸ سال اخیر (از سال ۱۹۹۴) یاد می‌شود. در این میان قیمت مصرف‌کننده نسبت به سال گذشته ۶/۸ درصد افزایش یافته است. این افزایش نه تنها منعکس‌کننده افزایش هزینه‌های بنزین و خواربار، بلکه برای اجاره، بلیت هواپیما و طیف گسترده‌ای از خدمات است. جی برایسون، اقتصاددان ارشد ولز فارگو، می‌گوید: «نتیجه نهایی این است که به نظر می‌رسد تورم بیشتر شده است و برای بسیاری از مردم، فکر می‌کنم که این اتفاق، تغییر‌دهنده بازی بود. افزایش قیمت‌ها تاثیر خود را بر خرده‌فروشی گذاشته است، به نحوی که شاخص این متغیر در ماه می ۳/۰ درصد کاهش یافت. هزینه‌های مبلمان، لوازم خانگی و الکترونیک در ماه گذشته کاهش یافت، در حالی که آمریکایی‌ها بیشتر برای بنزین و مواد غذایی هزینه کردند. انتظار می‌رود افزایش نرخ بهره در ماه‌های آینده افزایش یابد. به طور متوسط، سیاستگذاران فدرال‌رزرو گفته‌اند که انتظار دارند نرخ بهره تا پایان سال جاری به حدود ۴/۳ درصد برسد، در حالی که در ماه مارس نرخ بهره پایان سال ۹/۱ درصد پیش‌بینی شده بود. نرخ وام مسکن با پیش‌بینی آن به شدت افزایش یافته و خانه‌ها را برای برخی از خریداران احتمالی دور از دسترس قرار داده است. در حال حاضر میانگین نرخ وام ۳۰ ساله مسکن ثابت نزدیک به ۶ درصد است که به گفته Bankrate دو برابر سال قبل است. مارک همریک تحلیلگر ارشد اقتصادی در Bankrate می‌گوید: «ما شاهد برخی از بالاترین نرخ‌های وام مسکن خواهیم بود که در سال‌های بسیار زیاد دیده‌ایم. در کنار قیمت‌های بالای مسکن که در سراسر کشور مشاهده شده است، این چالش، مقرون به صرفه بودن مسکن را تنها از منطقه زرد به منطقه قرمز منتقل میکند. علاوه بر این فروش خانه‌های موجود در ماه‌های فوریه، مارس و آوریل کاهش یافته است- آخرین دوره‌ای که اطلاعات در دسترس است- با این تفاسیر، افزایش نرخ بهره در حالی که تورم مصرف‌کننده آمریکا در محدوده بالای ۸ درصد است، منجر به بروز پدیده رکود تورمی خواهد شد؛ امری که سیاستگذار فدرال‌رزرو با علم به بروز این پدیده، برای عدم ورود به مارپیچ خطرناک تورم از اجرای آن ناگزیر است.
الاکلنگ قیمت دلار /سکه تغییر کانال داد، طلا افت کرد
گلدمگ: بازار ارز امروز شاهد الاکلنگ قیمت دلار بود . قیمت سکه هم وارد کانال 14 میلیون تومان شد .
به گزارش سایت بازار طلا، قیمت دلار امروز شنبه 5 شهریور 1401 در تهران ؛ هرات و سلیمانیه کانال شکنی کرد.نرخ دلار تهران در شروع معاملات نقدی امروز وارد کانال 30 هزار تومان شد و تا محدوده 30 هزار و 180 تومان بالا رفت.
الاکلنگ قیمت دلار
با ادامه معاملات نقدی اسکناس آمریکایی در سراشیبی قرار گرفت و دوباره به کانال 29 هزار تومان برگشت و تا محدوده 29 هزارو 650 تومان پایین آمد.این قیمت درمقایسه با روز گذشته تقریبا 150 تومان بالاتر بود .
قیمت دلار در هرات هم امروز مانند دلار تهران شاهد الاکلنگ قیمتی بود. هر برگ اسکناس آمریکایی در بازار هرات امروز تا محدوده 30 هزار و 170 تومان بالا رفت اما در ادامه روند تغییر کرد و قیمت دلار هرات به کانال 29 هزارتومان برگشت.
نرخ دلار هرات ظهر امروز 29 هزار و 700 تومان بود که در مقایسه با روز پنجشنبه گذشته بیش از 300 تومان رشد کرده بود.
دلار سلیمانیه کانال 30 را حفظ کرد
نرخ دلار در بازار سلیمانیه امروز مانند دلار در تهران و هرات وارد کانال 30 هزار تومان شد و تا 30 هزار و 300 تومان پیشروی کرد . دلار سلیمانیه امروز بر خلاف دو بازار مذکور عقب نشینی نکرد و کانال 30 هزار تومان را حفظ کرد .
قیمت درهم رنج شد
قیمت درهم نیز امروز افت و خیز قیمتی را ثبت کرد . نرخ حواله درهم امروز تا 8 هزار و 400 تومان بالا رفت اما دوباره پایین آمد و به قیمت 8 هزار و 240 مبادله شد . این قیمت در مقایسه با دو رو قبر رنج بود.
سیگنال‌های منفی برجام به بازار دلار
رفت و برگشت قیمت دلار در حالی است که به نظر می رسد سیگنال‌هایی منفی درباره رد درخواست‌های ایران توسط آمریکا به افزایش سطح نااطمینانی در بازار دامن زده است.
بلومبرگ در گزارشی نوشته واشنگتن و تهران بر سر جزییات کلیدی توافق اختلاف نظر دارند و ممکن است هفته ها طول بکشد.
اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین در توییتی نوشت: هر پیشنهاد جدید درباره پیش نویس،مذاکرات وین در موردبرجام را طولانی می کند. ممکن است مایه تاسف باشد، اما طرف های حاضر در مذاکره این حق را دارند که طبق رویه عادی دیپلماسی چندجانبه، خواستار تغییراتی در متن شوند. باید صبور باشیم.با این حال بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته پاسخآمریکا به پیشنهاد ایران معقول است.
رشد قیمت اونس طلا
قیمت اونس طلا در بازار امروز مسیر رشد را طی کرد. فلز گران بهای جهانی صبح امروز در مقایسه با روز گذشته تقریبا 4 دلار بالا رفت و به قیمت 1739 دلار مبادله شد .
افت قیمت طلا در ایران
در بازار داخلی ایران هم قیمت طلا 18 عیار ظهر امروز 8 هزار و500 تومان از 2 روز پیش ارزان تر بود و قیمت طلا 18 عیار امروز 1 میلیون و 279 هزار و 500 تومان بود.
سکه تغییر کانال داد
قیمت الاکلنگ قیمت در بازار نفت سکه امروز با افزایش قیمت دلار تا مرز مقاومتی 14 میلیون و 200 هزار تومان پیشروی کرد اما در ادامه روز باعقبگرد قیمت دلار ، قیمت سکه هم پایین آمد و به روی مرز 14 میلیون تومان ایستاد .
قیمت نفت به ۱۲۰دلار رسید
قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۱دلار و ۶سنت معادل ۰.۸۹درصد افزایش به ۱۲۰دلار و ۴۹سنت رسید.
به‌گزارش اقتصادنیوز به نقل از تسنیم از رویترز، قیمت نفت امروز به بالاترین رقم طی 2 ماه گذشته رسید. تاجران نفت منتظرند ببینند آیا اتحادیه اروپا می‌تواند به یک توافق درمورد تحریم نفت روسیه در ششمین بسته تحریم‌ها علیه مسکو برسد یا نه.
قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با 1 دلار و 6 سنت معادل 0.89 درصد افزایش به 120 دلار و 49 سنت رسید. هر بشکه نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا هم با 1 دلار و 21 سنت معادل 1.05 درصد افزایش 116 دلار و 28 سنت معامله می‌شود.
اتحادیه اروپا در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه درمورد ششمین بسته تحریم‌ها علیه روسیه به‌خاطر حمله به اوکراین دیدار خواهد داشت.
هر گونه تحریم نفت روسیه بازار نفت الاکلنگ قیمت در بازار نفت را با کمبود عرضه مواجه خواهد کرد، آن‌هم در شرایطی که بازار همین حالا هم به‌خاطر افزایش تقاضا برای بنزین، دیزل و سوخت هواپیما در آستانه فصل اوج سفرها در آمریکا و اروپا، با مشکل عرضه مواجه است.
الاکلنگ قیمت در بازار خودروهای سایپا +جدول
نبض نفت- ارزیابی بازار خودرو نشان دهنده آن است که روز گذشته سایپایی ها نیز همانند پرتیراژهای ایران خودرو در بازار هم رشد قیمت داشتند و هم با ثبات قیمت در بازار قیمت گذاری شدند و با این شرایط از میان 6 محصول سایپا سه محصول با افزایش قیمت و سه محصول بدون تغییر در بازار قیمت گذاری شدند.
به گفته فعالان بازار خودرو افزایش نرخ دلار عمده عاملی است که موجب شده تا بازار خودرو این روزها شکل افزایشی به خود گیرد.
قیمت محصولات سایپا
«شاهین»، «کوییکR» «، «کوییک معمولی»، «تیبا صندوقدار»، «تیبا2 معمولی» و «ساینا»، محصولاتی هستند که مورد ارزیابی قرار گرفتند.
با توجه به ارزیابی بازار می توان گفت «شاهین» بدون تغییر در بازار 384 میلیون تومان قیمت خورد. از سوی دیگر رصد بازار نشان دهنده آن است خانواده کوییک امروز رشد یک میلیونی قیمت داشتند. با این شرایط «کوییک R 224» میلیونی تومان قیمت خورد و «کوییک معمولی» 214میلیون تومانی در بازار به فروش رسید. خانواده تیبا هم رشد قیمت داشت و هم بدون تغییر باقی ماند. ارزیابی ها نشان می دهد «تیبا صندوقدار» دیگر محصول سایپا در بازار بدون تغییر 193 میلیون تومان و «تیبا 2 معمولی» با افزایش یک میلیونی در بازار 205 میلیون تومان در بازار دست به دست شد. «ساینا» هم ثبات قیمت داشت و 215 میلیون تومان قیمت خورد.
الاکلنگ دلار و نفت در بازارهای جهانی : اختلالات عرضه در بازار نفت، کانون توجه .
اختلالات عرضه در بازار نفت، کانون توجه معامله‌گران باقی ماند و به همین دلیل قیمت نفت در دو روز گذشته نوسان‌های قابل توجهی را تجربه کرد.
به گزارش دنیای اقتصاد ؛فشار افزایش ارزش دلار در پی احتمال افزایش نرخ بهره در آمریکا و از سوی دیگر ادامه اختلالات در عرضه جهانی نفت دو مولفه‌ای هستند که یکی نفت را به پایین هل می‌داد و دیگری آن را بالا می‌کشید. در واقع، انتشار صورت جلسه آخرین نشست فدرال رزرو مشخص کرد که احتمال دارد در نشست ماه ژوئن این بانک، نرخ بهره آمریکا مجددا افزایش یابد. این عامل افزایش شاخص دلار و رساندن آن به بیشترین سطح در دو ماه اخیر را به دنبال داشت. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد در کشورهای واردکننده نفت که ارز مرجع آنها به غیر از دلار است، افزایش ارزش دلار هزینه واردات را بالا می‌برد از این رو موجب کاهش تقاضا از سوی این کشورها می‌شود. بنابراین، همواره ارتباط معکوسی میان ارزش دلار در بازارهای جهانی و قیمت کالاهایی که بر اساس دلار قیمت‌گذاری می‌شوند نظیر نفت وجود دارد.
روز پنجشنبه که با خبر افزایش نرخ بهره در آمریکا آغاز شد و بهای نفت با انتشار این خبر افت دو دلاری را تجربه کرد، نفت برنت به بازه 47 دلار و نفت خام آمریکا تا نزدیک 46 دلار سقوط کرد. اما در ادامه روز مجددا اخباری از توقف بخشی از عرضه نفت نیجریه منتشر شد و قیمت‌ها رشد کردند. روز گذشته نیز تحت تاثیر اختلالات عرضه و همچنین توقف صعود دلار، نفت رشد اندکی را تجربه کرد. دیروز تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 15 به وقت تهران)، قیمت نفت برنت (نفت شاخص در بازار لندن) حدود 6 سنت نسبت به آخرین قیمت خود در روز پنجشنبه رشد کرد و به 87/ 48 دلار بر بشکه رسید. نفت خام آمریکا (نفت شاخص در بازار نیویورک) 15 سنت رشد داشت و به 31/ 48 دلار رسید.
بازی نرخ در بازار نفت
قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی روز پنج شنبه با فشار شاخص دلار روند نزولی را در پیش گرفت. گرچه در ادامه با تداوم اختلالات در سمت عرضه قیمت نفت روند صعودی را در پیش گرفت، اما همچنان احتمال فشار شاخص دلار بر بازارهای کالایی وجود دارد. ارزشگذاری قیمت کالا بر اساس دلار در بازار جهانی باعث می‌شود که با تقویت ارزش دلار در برابر سایر ارزها فشار را بر قیمت نفت شاهد باشیم. بر اساس آخرین اطلاعات موجود از واردات نفت توسط کشورهای مختلف، حدود 20 درصد از واردات نفت به آمریکا اختصاص دارد. در نتیجه، 80 درصد از واردات نفت در سطح جهان توسط دیگر کشورها صورت گرفته است. به این ترتیب، با رشد ارزش دلار در برابر ارز سایر وارد‌کنندگان نفتی، توانایی این کشورها در خرید نفت کاهش می‌یابد. این موضوع بر قیمت نفت فشار وارد میکند.
در شرایط کنونی همچنان نسبت به رشد قیمت طلای سیاه و قرار گرفتن قیمت این کالای استراتژیک در بالای سطح 50 دلار امیدواری وجود دارد. با این حال، افزایش ارزش دلار با احتمال افزایش نرخ بهره آمریکا در نشست‌های بعدی بانک مرکزی این کشور می‌تواند فشار را بر قیمت نفت و سایر بازارهای کالایی افزایش دهد. آنچه در پایان هفته گذشته در صورت‌جلسه نشست پیشین فدرال رزرو و همچنین سخنرانی اعضای این کمیته اشاره شد، احتمال افزایش نرخ بهره در نشست ماه‌های آتی (ژوئن و جولای) با انتظار برای سیگنال‌های مثبت از اقتصاد آمریکا بود.
در نشست پایانی فدرال رزرو در سال 2015 افزایش نرخ بهره پس از نزدیک به 10 سال مورد تایید اعضای این کمیته قرار گرفت. در این نشست به افزایش نرخ بهره در چهار مرحله در سال 2016 تاکید شده بود. با این حال، در نشست‌های بعدی این کمیته با تشدید نگرانی‌ها از وضعیت اقتصاد جهانی و آمارهای نه چندان مناسب از اقتصاد آمریکا انتظارات نسبت به افزایش نرخ بهره را تعدیل کرد. در شرایط کنونی بار دیگر تقویت احتمال افزایش نرخ بهره دلار آمریکا در بازار جهانی رشد ارزش این ارز را به دنبال داشته است.
در این میان، کارشناسان بازار جهانی به سایر عواملی که احتمال تقویت ارزش دلار را افزایش می‌دهد، اشاره کرده‌اند. در این خصوص، احتمال خروج انگلیس از اتحادیه اروپا همچنان وجود دارد.این موضوع می‌تواند اثر قابل توجهی بر رشد دلار داشته باشد. کشورهای جنوبی اروپا و یونان نیز بیش از اندازه معمول بدهی را ثبت کرده‌اند. علاوه بر یونان، ایتالیا و همچنین اسپانیا نیز با حجم بالایی از بدهی روبه‌رو هستند، تنها راه نجات این کشورها به نظر تضعیف ارزش یورو به نظر می‌رسد. در کشور چین به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، نیز احتمال کاهش ارزش یوآن وجود دارد.
در واقع چین ممکن است کاهش ارزش یوآن را با توجه به کند شدن اقتصاد و همچنین افزایش قابل توجه بدهی‌های این کشور در دستور کار قرار دهد. در ژاپن نیز احتمال تشدید سیاست‌های تسهیل پولی با تزریق بیشتر نقدینگی به اختصاص وجود دارد، این موضوع نیز می‌تواند کاهش ارزش ین را به دنبال داشته باشد. بر این اساس، علاوه بر حمایت احتمالی افزایش نرخ بهره از دلار، کاهش ارزش سایر ارزها در برابر دلار نیز می‌تواند این روند را تشدید کند. این موضوع می‌تواند فشار بر بازارهای کالایی و نفت را افزایش دهد.
موضوع دیگری که در بازار نفت در مواجهه با افزایش نرخ بهره مطرح می‌شود، کاهش قدرت بازپرداخت بدهی‌ها به خصوص دراقتصادهای نوظهور است. افزایش نرخ بهره آمریکا بر اقتصادهای نوظهور نیز اثر منفی خواهد داشت. در سال‌های گذشته شاهد کند شدن رشد اقتصادی در این کشورها بوده‌ایم. در شرایط کنونی، افزایش نرخ بازپرداخت بدهی توسط این کشورها می‌تواند فشار مضاعفی را اعمال کند. در سال‌های اخیر با کند شدن این اقتصادها به خصوص چین کاهش تقاضای نفت و سایر کالاهای مصرفی را شاهد بودیم. بر این اساس، احتمال فشار کاهش تقاضا بر قیمت نفت نیز وجود دارد.
همبستگی نفت با دلار
همان طور که اشاره شد، رشد شاخص دلار (تقویت ارزش دلار در برابر سایر ارزها) بر قیمت‌های جهانی کالاها فشار وارد میکند. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از حدود 10 سال گذشته به همبستگی منفی 9/ 0 واحد بین قیمت هر بشکه نفت و شاخص دلار در بازار جهانی اشاره دارد. کارشناسان به اثر دوجانبه بین نفت و دلار اشاره کرده‌اند. رشد ارزش دلار بر قیمت نفت فشار وارد میکند، حالت عکس این موضوع نیز برقرار است.
برای مدت‌ها این موضوع با توجه به مقادیر بالای واردات آمریکا تشریح می‌شد. گلدمن ساکس در گزارشی که پیش از این منتشر شده بود، به بررسی اثر نفت بر دلار و برعکس پرداخته است. افزایش تولیدات شیل با تکنولوژی‌های جدید از سال 2008 وابستگی آمریکا به واردات را کاهش داد. گلدمن ساکس کاهش واردات این کشور تا اواخر سال 2014 را عاملی برای کاهش همبستگی دلار با نفت می‌داند. سطح بالای تولیدات آمریکا باعث شده بود، افزایش قیمت نفت اثر مثبتی را بر اقتصاد این کشور داشته باشد (همان طور که بر اقتصادهای وابسته به نفت با افزایش قیمت نفت رشد ارزش پولی نیز مشاهده می‌شود). در نتیجه، این موضوع در مقابله با ارزشگذاری نفت با دلار برآمد و مانع از اثر کامل دلار بر نفت شد. در شرایط کنونی با فشار قیمت پایین نفت بر تولیدات غیر متعارف احتمال افزایش مقدار واردات آمریکا وجود دارد؛ عاملی که می‌تواند رابطه الاکلنگی دلار و نفت را تشدید کند.
تورم نفتی در کشورهای مصرف‌کننده
بررسی اثر همزمان افت قیمت نفت و رشد ارزش دلار آمریکا بر واردکننده‌های نفتی پرداخته است. ارزش دلار و تعادل عرضه و تقاضا بر قیمت نفت اثرگذار است. با مازاد عرضه و نشانه‌های ضعف اقتصاد جهانی (سیگنال‌های کاهش تقاضا)، از اواسط 2014 قیمت نفت بر شیب تند نزول قرار گرفت. در ماه ژوئن 2014 و هم زمان با شروع نزول ادامه‌دار قیمت در بازار جهانی، شاخص دلار آمریکا در سطح 80 واحد قرار داشت. قیمت هر بشکه نفت در این تاریخ حدود 105 دلار بود. قیمت هر بشکه نفت از زمان نزول قیمت نفت تاکنون افت نزدیک به 54 درصدی را (براساس دلار) تجربه کرده است. آمریکا بیش از 20 درصد از واردات نفت جهان را در اختیار دارد. بر این اساس، کاهش 54 درصدی هزینه واردات نفت را در بزرگ‌ترین واردکننده شاهد بوده‌ایم.
اروپا به‌طور کلی 26 درصد از حجم واردات نفت را در اختیار دارد. قیمت هر بشکه نفت در ژوئن 2014 معادل 77 یورو بوده است؛ در حالی که قیمت هر بشکه نفت در شرایط کنونی معادل 43 یورو است. قیمت نفت بر اساس یورو افت 44 درصدی را نشان می‌دهد. همان طور که مشاهده می‌شود، قیمت دلاری نفت در مقایسه با یورو افت بیشتری را تجربه کرده است. بر این اساس، با تضعیف ارزش یورو در برابر دلار در سال‌های اخیر اثر افت قیمت نفت در سال‌های اخیر بر هزینه‌های کشورهای اروپایی نسبت به آمریکا کمتر بوده است (اختلاف 10 درصدی تغییرات قیمت نفت در آمریکا در مقایسه با اروپا).
چین نیز بیش از 12 درصد از واردات نفت جهان را به خود اختصاص داده است. ارزش هر بشکه نفت بر اساس یوآن افت کمتر از 52 درصدی را تجربه کرده است. بر این اساس، شاهد اختلاف نزدیک به 3 درصدی قیمت نفت به یوآن در مقایسه با دلار هستیم.
افزایش ارزش دلار به منزله گران‌تر تمام شدن قیمت یک کالا (مانند نفت) برای کشورهای واردکننده خارج از آمریکا است. بنابراین با کاهش تقاضا از سوی کشورهای به غیر آمریکا که حدود 80 درصد از واردات را در اختیار دارند، فشار را بر کاهش قیمت نفت شاهد هستیم.
جدال عوامل منفی و مثبت در بازار نفت
در چند هفته اخیر، اختلال در عرضه نفت در برخی از کشورهای جهان موجب رشد قیمت نفت شده است. از سویی آتش‌سوزی در کانادا و از سوی دیگر تحرکات تروریستی در نیجریه و لیبی کاهش عرضه را به دنبال داشته و موجب افزایش قیمت‌ها در بازار نفت شده است. این در حالی است که تولید نفت در آمریکا نیز برای دهمین هفته پیاپی کاهش یافته است. اما عوامل منفی افزایش ارزش دلار و افزایش حجم موجودی‌ها موجب شده که برخی از کارشناسان رشد قیمت نفت را موقتی بدانند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، بانک ANZ اعلام کرده است که اختلالات در عرضه نفت حداقل حدود 5/ 2 میلیون بشکه از عرضه جهانی نفت را کاهش داده و عملا مازاد عرضه را بعد از دو سال در بازار نفت از بین برده است.
روز پنجشنبه، مخالفان دولت مرکزی در نیجریه پایانه نفت Qua Iboe را که متعلق به شرکت اکسون موبیل است، مصادره کردند. گفته می‌شود این پایانه شریان اصلی صادرات نفت نیجریه محسوب می‌شود. به گفته کارشناسان، تاکنون برنامه صادرات نفت در سه پایانه از 5 پایانه نفتی نیجریه قطع شده است. حال با قطع صادرات نفت از پایانه Qua Iboe برآورد می‌شود میزان صادرات روزانه نفت این کشور بیش از 450 هزار بشکه کاهش یافته و در حال حاضر به زیر 4/ 1 میلیون بشکه در روز یعنی کمترین سطح طی 22 سال اخیر رسیده است.
آتش‌سوزی در کانادا نیز که از حدود یک ماه پیش آغاز شده است، با وجود مهار آن همچنان تاسیسات نفتی این کشور را تهدید میکند. از این رو تولید یک میلیون بشکه نفت از میادین ماسه‌ای نزدیک به مرکز آتش‌سوزی متوقف شده است. عرضه نفت در لیبی نیز مانند نیجریه تحت تاثیر تحرکات تروریستی قرار دارد.
علاوه بر اختلالات اخیر در عرضه نفت، تولید نفت آمریکا نیز در مسیر کاهشی قرار گرفته است. هفته گذشته نیز تولید نفت این کشور برای دهمین هفته پیاپی کاهش یافت. بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تولید نفت این کشور در هفته منتهی به 13 مه سال جاری به 791/ 8 میلیون بشکه در روز رسیده که نسبت به هفته قبل از آن 11 هزار بشکه کمتر است. تولید نفت این کشور در ژوئن سال گذشته به بیشترین مقدار خود یعنی 6/ 9 میلیون بشکه رسید اما از آن زمان تاکنون بیش از 800 هزار بشکه افت کرده است.
در این بین تقاضای بنزین نیز عامل دیگری است که به کمک رشد قیمت نفت آمده است. براساس برخی گزارش‌ها کاهش الاکلنگ قیمت در بازار نفت قیمت نفت و در پی آن افت قیمت بنزین موجب افزایش تقاضا برای این سوخت به خصوص در آمریکا و هند شده است. به گزارش فایننشال تایمز، مصرف بنزین از سوی رانندگان آمریکایی افزایش داشته است و با قرار گرفتن در آستانه فصل گرما در نیم‌کره شمالی که با افزایش مسافرت‌‌های بین شهری همراه است رشد مصرف تداوم خواهد داشت. تقاضا برای بنزین هفته گذشته به 755/ 9 میلیون بشکه در روز رسیده که به گفته کارشناسان نزدیک به رکورد تاریخی خود در آگوست سال 2007 قرار دارد. همچنین گفته می‌شود سهم خودروهای دوگانه‌سوز در بازار خودرو آمریکا کاهش قابل توجهی داشته و به جای آن فروش خودروهایی که مصرف بالایی دارند، افزایش یافته است.
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، فروش خودروهای دوگانه‌سوز مانند تویوتا پریوس در بازه ژانویه تا آوریل سال 2016 نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش 14 درصدی را نشان می‌دهد. از سوی دیگر با وجود کاهش رشد اقتصادی در اقتصادهای نوظهور از جمله هند، چین و روسیه که به کاهش رشد تقاضای نفت در این کشورها انجامیده، کاهش قیمت نفت افزایش تقاضای بنزین در این کشورها به خصوص هند را به دنبال داشته است. رشد سالانه تقاضای روزانه نفت هند در 10 سال اخیر به‌طور متوسط 150 هزار بشکه برآورد می‌شود. این در حالی است که رشد تقاضای این کشور در سال 2015 به 300 هزار بشکه رسیده است و پیش‌بینی می‌شود امسال به 400 هزار بشکه افزایش یابد.
با این حال همچنان عوامل منفی در بازار وجود دارد که امید به تداوم رشد قیمت نفت را کمرنگ کرده است. احتمال افزایش ارزش دلار و افزایش سطح ذخایر نفتی دو عامل فشار بر بازار نفت هستند. معامله‌گران بر این باورند که حجم بالای ذخایر نفتی در سراسر جهان موجب شده که دستا‌وردهای اختلالات اخیر عرضه برای بازار نفت محدود باشد و نفت آن‌طور که باید رشد نکند. حجم ذخایر نفتی آمریکا در هفته منتهی به 13 مه 3/ 1 میلیون بشکه افزایش داشت و به 3/ 541 میلیون بشکه رسید که 1/ 59 میلیون بشکه بیشتر از مدت مشابه سال قبل است. حجم ذخایر نفتی در بیشترین سطح تاریخی خود از سال 1920 تاکنون قرار گرفته است. معامله‌گران بر این باورند که حجم بالای ذخایر نفتی در سراسر جهان موجب شده دستا‌وردهای اختلالات اخیر عرضه برای بازار نفت محدود باشد و نفت آن‌طور که باید رشد نکند.
با این حال برخی از کارشناسان رشدهای اخیر قیمت نفت را موقتی و زود‌هنگام می‌دانند. به‌طور مثال کارشناسان بانک BNP Paribas در لندن بر این باورند که بازار همچنان تحت تاثیر مازاد عرضه است و از سویی رشد شاخص دلار و افزایش مداوم حجم ذخایر نفتی این رشد قیمتی را تهدید میکند. کارشناسان این بانک رشد قیمت نفت را خیلی زیاد و خیلی زود توصیف می‌کنند. آنها بر این باورند که قیمت نفت می‌تواند مجددا به مرز 30 دلار سقوط کند.
دیدگاه شما